دنچر یا پروتز نامهای دیگر دندان مصنوعی هستند. شاید دنچر یا دندان مصنوعی گذاشته اید و یا قرار است که بگذارید اما سوالاتی دارید که میخواهید در مورد آنها بیشتر بدانید. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس قصد داریم اطلاعاتی در مورد دنچر یا دندانهای مصنوعی به شما بدهیم. اینکه دنچرها به چه نوع مراقبتی نیاز دارند و دندان مصنوعی کامل چیست؟ تا انتها همراه ما باشید.
دنچر یا دندان مصنوعی چیست؟
دنچرها دندانها و لثههای مصنوعی هستند که برای جایگزینی دندانهای طبیعی از دست رفته یا کشیده شده توسط دندانپزشکان ساخته میشوند. پروتزهای مصنوعی میتوانند کامل یا جزئی باشند، به این معنی که میتوانند تمام دندانها را در خط لثه بالایی یا پایینی یا فقط تعدادی از دندانهای از دست رفته را جایگزین کنند. صرف نظر از اینکه به چه نوع پروتزی نیاز دارید، پروتزها به گونه ای سفارشی طراحی میشوند که متناسب با دهان شما باشند و از نظر بصری با دندانهای موجود شما مطابقت داشته باشند.
دنچرها از چه موادی ساخته میشوند؟
در گذشته دندانهای مصنوعی که پروتزهای مصنوعی را تشکیل میدهند از چینی یا پلاستیک ساخته میشدند. اما پروتزهای مدرن تر معمولاً از رزین سخت تهیه میشوند. موادی که برای ساختن دندانهای مصنوعی استفاده میشود، شکننده تر از دندانهای طبیعی هستند و در صورت افتادن یا مراقبت نکردن به راحتی میتوانند ترک بخورند. این ماده همچنین بسیار سریعتر از دندانهای طبیعی فرسوده میشود و بنابراین باید هر پنج سال یا بیشتر با یک مجموعه جدید از دندان مصنوعی جایگزین شوند. خط لثه که دندانهای مصنوعی روی آن قرار میگیرند با رزین یا ماده پلیمری انعطاف پذیر ساخته میشود. معمولا خط لثه را همرنگ لثه فرد میسازند تا کاملا طبیعی به نظر برسد.
چرا گاهی نیاز به استفاده از دندان مصنوعی داریم؟
علاوه بر آنکه دندانهای مصنوعی میتوانند زیبایی لبخند شما را بازگردانند به بهبود ساختار حمایتی لپها و گونهها نیز کمک میکنند. همچنین به جویدن غذا کمک میکنند. زمانی که دندانها سلامت دهان و دندان را با مشکل رو به رو کنند کشیده میشوند و به جای آن از دندان مصنوعی استفاده میکنند. پروتزها در واقع جایگزین مناسبی برای دندانهای از دست رفته هستند.
انواع مختلف دندان مصنوعی
در ادامه با دو نوع دندان مصنوعی جزئی و کامل آشنا میشویم.
دندان مصنوعی جزئی یا پروتز پارسیل
زمانی که دندانهای طبیعی اطراف برای حمایت از ساختار هایی مانند بریجهای دندانی قوی نیستند، یا زمانی که بیش از یک یا دو دندان از دست رفته باشد، اغلب از پروتزهای جزئی به جای سایر روشهای جایگزینی دندان استفاده میشود. دو نوع پروتز جزئی وجود دارد:
- پروتزهای پارسیل در زمینه سفید
- پروتز پارسیل کلاسیک
پروتزهای جزئی متحرک بر روی بخشی از خط لثه قرار میگیرند و به دندانهای سالم و طبیعی اطراف محکم میشوند تا از جای خود نیفتند. با این حال، پروتزهای جزئی به طور دائمی روی لثه بسته و محکم نمی شوند و میتوان آنها را در هر زمان که دوست داشتید بیرون بیاورید.
دنچر یا دندان مصنوعی کامل
دنچر کامل که به عنوان پروتز کامل نیز شناخته میشود، دندان مصنوعی هستند که جایگزین تمام دندانهای طبیعی افراد میشوند. تمام دندانها کشیده شده و روی فک بالا و پایین به صورت کامل پروتز قرار میگیرد. دندان مصنوعی کامل را به کمک مکش و چسب خوراکی بر روی لثه نگه میدارند. درست مانند پروتزهای پارسیل، به راحتی قابل جابجایی هستند.
پروتزهای فوری
نوع دیگری از دندان مصنوعی کامل و پارسیل وجود دارند که با پروتزهای دائمی سنتی تفاوت دارند. به این پروتزها دندان مصنوعی فوری گفته میشود.
قبل از آنکه تمام دندانها کشیده شود اقدام به ساخت این پروتز میکنند. به محض کشیدن دندان بلافاصله روی لثه قرار میگیرد. لثۀ دندانهای کشیده شده تا ۶ ماه زمان نیاز دارند تا بهبودی کامل پیدا کنند. پروتزهای فوری با تورم لثه و فک که در اثر کشیدن دندان به وجود آمده اند خود را بهتر مطابقت میدهند. پس از آنکه لثهها بهبود پیدا کردند و پروتز دائمی ساخته شد پروتزهای فوری دور ریخته شده و پروتز دائمی نصب میشود.
پروتزهای متکی به ایمپلنت
پروتزهایی که متکی بر ایمپلنت هستند یکی از اجزای ایمپلنت دندانی به شمار میروند. ایمپلنت دندان یک فیکسچر دائمی است که به استخوان فک متصل میشود و میتواند برای جایگزینی هر تعداد دندان استفاده شوند. پروتزها از ایمپلنت، یک پایه فلزی (معمولا تیتانیوم) و یک تاج سفارشی که دقیقاً شبیه یک دندان طبیعی است، تشکیل شده اند.
پروتزهای ایمپلنتی دارای چند روش مختلف برای اتصال هستند، اما باید مانند پروتزهای سنتی از آنها مراقبت کنید. گذاشتن این پروتزها روی فک پایین رایج تر است.
نحوه تمیز کردن دندان مصنوعی
بدون در نظر گرفتن اینکه چه نوع پروتزهایی ممکن است داشته باشید، تمام دندانهای مصنوعی مانند دندانهای معمولی باید روزانه تمیز شوند. حتی با وجود اینکه پروتز از مواد مصنوعی تشکیل شده است، باکتری، پلاک و تارتار همچنان روی آنها ایجاد میشود و میتواند به دندانها و لثههای موجود آسیب برساند.
برای تمیز کردن پروتزهای مصنوعی، آنها را از دهان خود خارج کرده و زیر شیر آب بگیرید. با این کار تمام مواد غذایی که بین دندانها، در امتداد خط لثه یا زیر ساختار دندان گیر کرده اند، از بین میروند. سپس دندانهای مصنوعی را با یک برس دندان مصنوعی یا مسواک بسیار نرم با استفاده از یک صابون ملایم یا پاک کننده دندان مصنوعی مسواک بزنید. از هیچ پاک کننده دیگر مانند خمیر دندان معمولی یا مسواک برقی استفاده نکنید، زیرا همه آنها بیش از حد ساینده هستند. این مواد میتوانند به مواد دندان مصنوعی آسیب برسانند و آن را از بین ببرند. پس از تمیز کردن، مطمئن شوید که آنها را به خوبی آبکشی کرده اید.
قبل از آنکه دنچر را وارد دهان خود کنید، حتما لثهها و اگر دندان طبیعی دارید آنها را با یک مسواک بسیار نرم و مرطوب و در صورت نیاز خمیر دندان حاوی فلوراید تمیز کنید. اگر مسواک شما خیلی زبر است، انگشت خود را در یک پارچه مرطوب و نرم بپیچید و به آرامی لثههای خود را مالش دهید و مطمئن شوید که تمام سطح لثه را تمیز کرده اید.
آیا از دندانهای مصنوعی در شب استفاده کنیم؟
همیشه قبل از خواب پروتزهای مصنوعی خود را بردارید تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود. آنها را در جای مخصوص خود بگذارید. به لثههای خود زمان استراحت دهید. پروتزهای خود را به طور کامل در آب گرم، اما نه داغ، فرو کنید تا از خشک شدن و بدشکل شدن آنها جلوگیری شود. فقط در صورتی از محلول خیساندن دندان مصنوعی استفاده کنید که دندان مصنوعی شما دارای اجزای فلزی نباشد زیرا محلول میتواند فلز را کدر کند.
متا تایتل: هر آنچه که باید در مورد دنچر یا دندان مصنوعی بدانید|کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس
سوالات متداول
دندان مصنوعی بهتر است یا ایمپلنت؟
ایمپلنتهای دندانی جایگزین دندانهای دائمی هستند و در چند سال گذشته به جایگزینی محبوب برای دندان مصنوعی تبدیل شده اند. در حالی که هزینه آنها بیشتر از پروتز است، عمر طولانی تری دارند و به مرور زمان در هزینه شما صرفه جویی میکنند. ایمپلنتهای دندانی منجر به مراجعه کمتر به دندانپزشک میشوند زیرا نگهداری از آنها در مقایسه با پروتز راحت تر است.
کدام نوع دندان مصنوعی بهتر است؟
رزین اکریلیک یا پلاستیک به بالاترین ماده مورد تقاضا برای دندان مصنوعی تبدیل شده است. کاملا در فضای مورد نظر ثابت میشود. همچنین راحت ترین ماده برای تنظیم است و برای بیمار راحت تر است.
چرا دندان مصنوعی توصیه نمی شود؟
پروتزها نه تنها به لثهها بلکه بر برجستگیهای استخوانی مختلفی که در زیر آنها قرار دارند نیز فشار میآورند. این میتواند باعث بازجذب شود که منجر به کاهش تدریجی تراکم و حجم استخوان در فک شما میشود. از دست دادن استخوان و فرآیند بازجذب میتواند به سرعت اتفاق بیفتد اگر پروتزهای مصنوعی هر روز و ۲۴ ساعته استفاده شوند.
چرا دندان مصنوعی بهترین گزینه است؟
از نظر زیبایی، پروتزهای مصنوعی یک راه عالی برای بازیابی ردیفهای کامل دندانها هستند. آنها به درستی جا میشوند و منسجم به نظر میرسند، به این معنی که میتوانید لبخندی مطمئن را به دست آورید. در واقع، دندان مصنوعی میتواند کل صورت شما را تحت تاثیر قرار دهد. بدون آنها، صورت شما ممکن است آویزان شود و افتادگی پیدا کند.
آیا میتوانید با ایمپلنت دندان مصنوعی بخوابید؟
دندان مصنوعی روی ایمپلنتها قرار میگیرد، نه روی لثههای شما. هنگام استفاده از آن میتوانید بخوابید. اما شما باید در تمیز کردن روزانه دندان مصنوعی کوشا باشید تا بتوانید نفس خود را تازه نگه دارید و بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید.