اورژانس دندانپزشکی در بیشتر موارد نیاز به توجه فوری دارد. آسیب های خاص به دندان ها یا لثه ها می تواند جدی شده و منجر به آسیب بیشتر شوند. مهم است که فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید یا برای درمان اورژانسی دندان به اورژانس پزشکی مراجعه نمایید.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با اورژانس دندانپزشکی و مواردی که اورژانسی هستند آشنا می شویم.
اورژانس دندانپزشکی چیست؟
اورژانس دندانپزشکی هر مشکل دندانی که نیاز به توجه فوری دارد را شامل می شود. همه مشکلات دندانی اورژانسی نیستند. اما اگر خونریزی دارید که متوقف نمیشود، دردی که با دارو بهبود نمییابد یا استخوانصورت شما شکسته، به مراقبتهای اورژانس دندانپزشکی نیاز دارید.
در موارد اورژانسی دندانپزشکی چه کار باید انجام دهید؟
اگر مورد اورژانسی دندانپزشکی برای شما اتفاق افتاد، اولین کاری که باید انجام دهید این است که برای راهنمایی بیشتر با دندانپزشک خود تماس بگیرید. بسیاری از دندانپزشکان یک شماره اورژانسی دارند که اگر بعد از ساعات کاری به آنها نیاز داشتید می توانید با آن تماس بگیرید. اگر دندانپزشک ندارید، به یک کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی یا نزدیکترین اورژانس محل سکونت خود بروید.
برای اورژانس دندانپزشکی به کجا مراجعه کنیم؟
برای اکثر موارد اورژانسی دندان، مانند شکستگی یا کنده شدن دندان، دندانپزشک شما را در مطب خود درمان می کند. برای آسیب های جدی تر، مانند شکستگی استخوان های صورت، باید مستقیماً به اورژانس مراجعه کنید.
چه مواردی اورژانس دندانپزشکی محسوب می شوند؟
نمونه هایی از اورژانس های دندانپزشکی عبارتند از:
- دندان درد شدید
- دندانی که ترک عمیق خورده
- دندان کنده شده
- دندان اکسترود شده (تا حدی جابجا شده)
- آبسه دندان (تورم صورت و فک شما)
- قسمت ترمیم کننده دندان کنده شده یا شکسته
- آسیب شدید بافت نرم (مانند لب شکسته یا بریدگی عمیق)
در ادامه نحوه مدیریت هر یک از این اورژانس های دندانی تا زمانی که به دندانپزشک مراجعه کنید، را بررسی می کنیم:
دندان درد شدید
ابتدا دهان خود را با آب گرم کاملاً بشویید. از نخ دندان برای برداشتن مواد غذایی باقی مانده استفاده کنید. اگر دهان شما تورم دارد، کمپرس سرد را در قسمت بیرونی دهان یا گونه خود قرار دهید. مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن مصرف کنید. (هرگز آسپرین یا هر مسکن دیگری را روی لثه یا دندان خود قرار ندهید زیرا ممکن است بافت لثه شما را بسوزاند.) در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
دندانی که ترک عمیق خورده
تکه های شکسته دندان خود را نگه داشته و بشویید. دهان خود را با آب گرم تمیز کنید. اگر خونریزی داشتید، یک تکه گاز را به مدت ۱۰ دقیقه یا تا زمانی که خونریزی متوقف شود، روی آن ناحیه نگه دارید. کمپرس سرد را در قسمت بیرونی دهان، گونه یا لب خود در نزدیکی دندان شکسته قرار دهید تا درد را تسکین داده و هرگونه تورم را کاهش دهد. در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
دندان کنده شده
دندان را بیرون بیاورید، از قسمت تاج (قسمتی که معمولا بالای لثه شما قابل مشاهده است) دندان را بگیرید و ریشه دندان را با آب بشویید. آن را مالش ندهید و تکه های بافت چسبیده را برندارید. در صورت امکان، سعی کنید دندان خود را دوباره در حفره خود قرار دهید. مطمئن شوید که دندان در جای اصلی خود قرار گرفته است. هرگز آن را به زور وبا فشار در جای خود قرار ندهید. اگر امکان قرار دادن مجدد دندان در حفره آن وجود ندارد، دندان خود را در یک ظرف کوچک شیر (یا یک فنجان آب حاوی مقداری نمک خوراکی، اگر شیر در دسترس نیست) یا محصولی حاوی محیط رشد سلولی (Save-a-Tooth) قرار دهید. در همه موارد، در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید. بهترین شانس برای نجات دندان شکسته زمانی است که دندانپزشک ظرف یک ساعت دندان جدا شده را به سوکت خود بازگرداند.
دندان اکسترود شده (تا حدی جابجا شده)
فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید. تا زمانی که به مطب دندانپزشک خود برسید، برای تسکین درد، کمپرس سرد را در قسمت بیرونی دهان یا گونه خود در ناحیه آسیب دیده قرار دهید. در صورت نیاز از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن استفاده کنید.
آبسه دندان
آبسه ها نواحی متورم یا عفونت های جوش مانندی هستند که در اطراف ریشه دندان یا در فضای بین دندان ها و لثه ها ایجاد می شوند. آبسه یک بیماری جدی است که می تواند به بافت و دندان های اطراف آسیب برساند.
در صورت عدم درمان، عفونت می تواند باعث تورم صورت یا فک شما شود یا احتمالاً به سایر قسمت های بدن شما سرایت کند. اگر آبسه دندان دارید، باید در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید. در عین حال، برای کاهش درد و کشیدن چرک به سمت سطح، سعی کنید دهان خود را با محلول آب نمک چند بار در روز بشویید. این مورد نیز آورژانس دندانپزشکی به جساب می آید.
قسمت ترمیم کننده دندان کنده شده یا شکسته
گاهی اوقات، ترمیم های قدیمی دندان ممکن است بیفتند یا از جای خود خارج شوند. اگر پرکردگی شکسته یا افتاده است، یک تکه آدامس بدون قند را در حفره بچسبانید (آدامس پر از قند باعث درد می شود) یا از سیمان دندان بدون نسخه استفاده کنید. در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
اگر تاج یا بریج دندان شکسته شده است، اورژانس دندانپزشکی اتفاق افتاده و باید به سرعت خود را به دندانپزشک برسانید. ترمیم شکسته شده را با خود ببرید. در صورت امکان، ترمیم را در جای خود قرار دهید. قبل از انجام این کار، سطح داخلی را با سیمان، خمیر دندان یا چسب دندان مصنوعی بدون نسخه بپوشانید تا به حفظ ترمیم کمک کند.
آسیب شدید بافت نرم
آسیب به بافتهای نرم، که شامل زبان، گونهها، لثهها و لبها میشوند، میتواند منجر به خونریزی شود. برای کنترل آن کار های زیر را انجام دهید:
- دهان خود را با محلول آب نمک ملایم بشویید.
- از یک تکه گاز مرطوب شده یا چای کیسه ای کافئین دار برای فشار دادن به محل خونریزی استفاده کنید. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در جای خود نگه دارید. (چای حاوی اسید تانیک است که به کوچک شدن عروق خونی و کاهش خونریزی کمک می کند.)
- برای کنترل خونریزی و تسکین درد، یک کمپرس سرد را به مدت پنج تا ۱۰ دقیقه در قسمت بیرونی دهان یا گونه خود در ناحیه آسیب دیده نگه دارید.اگر خونریزی متوقف نشد، فورا به دندانپزشک خود مراجعه کنید یا به اورژانس بیمارستان بروید. تا زمانی که دندانپزشک شما را ببیند به فشار روی محل خونریزی با گاز ادامه دهید.
چه مواردی اورژانس دندانپزشکی به حساب نمی آیند؟
شرایطی نیز وجود دارد که اورژانس دندانپزشکی نیستند. اگرچه که باید در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید، اما خوب است که در ساعات کاری معمولی به دندانپزشکی بروید. نمونه هایی از مواردی که اورژانس دندانپزشکی نیستند عبارتند از:
- دندان درد مبهم یا خفیف
- تراشه کوچک یا ترک در دندان
- بریس های شکسته
- گیر کردن جسم یا مواد غذایی سفت بین دندان ها
- آسیب جزئی بافت نرم (مانند بریدگی یا زخم کوچک)
به یاد داشته باشید، اگر خونریزی یا درد شدید دارید، باید فوراً به یک متخصص دندانپزشکی یا اورژانس دندانپزشکی مراجعه کنید.
در ادامه برخی از کار هایی که می توانید در خانه برای کاهش علائم غیر اورژانسی انجام دهید را با هم می خوانیم:
۱- درمان دندان درد مبهم
دهان خود را با آب گرم بشویید. دندان های خود را نخ دندان بکشید تا ببینید آیا چیزی بین آنها گیر کرده است یا خیر؟ از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن استفاده کنید. برای تعیین وقت ویزیت با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
۲- براده یا ترک کوچک در دندان
اگر براده یا ترکی در دندان خود دارید که باعث درد شده، بهتر است صبر کنید تا دندانپزشک شما را ببیند. اما اگر لبه های تیز زبان یا گونه های شما را تحریک می کند، محل را با موم ارتودنسی بپوشانید. (شما می توانید موم ارتودنسی را از اکثر داروخانه ها خریداری کنید.)
۳- با بریس های شکسته چه کنیم؟
بریس های شکسته معمولاً یک اورژانس دندانپزشکی نیستند مگر اینکه دهانتان خونریزی داشته باشد. اگر سیم شکسته ای دارید که به گونه یا زبان شما فشار می آورد، انتهای سیم را به آرامی با استفاده از یک مداد پاک کن یا سایر اشیاء خم کنید. سپس سیم را با موم ارتودنسی بپوشانید تا بتوانید به کلینیک دندانپزشکی یا متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید.
۴- اگر جسم یا مواد غذایی سفت بین دندان ها گیر کرد چه کاری انجام دهیم؟
اگر چیزی بین دندانهایتان گیر کرده است، سعی کنید به آرامی آن را با استفاده از نخ دندان یا یک برس بین دندانی خارج کنید. هرگز سعی نکنید جسمی را با ابزار تیز بردارید.
۵- برای آسیب جزئی بافت نرم چه اقدامی لازم است؟
دهان خود را با محلول آب نمک یا دهانشویه آنتی باکتریال کاملاً بشویید. با استفاده از یک تکه گاز نخی تمیز به ناحیه آسیب دیده فشار وارد کنید. خونریزی باید در عرض ۱۵ تا ۲۰ دقیقه متوقف شود. اگر پس از آن همچنان خونریزی شدید داشتید، باید فورا به دنبال اورژانس دندانپزشکی باشید.
چه زمانی برای دندان درد باید به اورژانس مراجعه کنیم؟
اگر هنگام بروز درد دندان، مطب دندانپزشک شما باز نیست، باید به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید. کارکنان اورژانس می توانند به کاهش علائم شما کمک کنند تا زمانی که بتوانید به دندانپزشک مراجعه کنید.
اورژانس برای دندان درد چه کاری می تواند انجام دهد؟
ارائه دهندگان اورژانس می توانند داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها یا مسکن ها را برای کاهش درد و تورم به شما بدهند. اما آنها درمان های ترمیمی مانند پرکردن یا روکش را انجام نمی دهند. هنگامی که مراقبت های اورژانسی دندان را در اورژانس دریافت کردید، باید در اسرع وقت خود را به دندانپزشک برسانید.
جمع بندی
اورژانس دندانپزشکی به هرگونه آسیبی به دهان گفته می شود که باعث خونریزی کنترل نشده، درد شدید یا شکستگی استخوان های صورت شود. اگر موارد اورژانس دندانپزشکی درمان نشوند، میتواند به مشکلات بیشتری از جمله گسترش عفونت، حرک دندان و حتی از دست دادن دندان منجر شود. درمان سریع و به موقع کلیدی است. اگر یک اورژانس دندانپزشکی را تجربه می کنید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که با دندانپزشک خود تماس بگیرید. سپس، دستورالعملهای ذکر شده در اینجا را دنبال کنید تا بتوانید خود را به مطب یا کلینیک برسانید.
کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با کمک پزشکان با تجربه ۲۴ ساعت شبانه روز آماده خدمت رسانی به مراجعان است. در صورت بروز اورژانس دندانپزشکی حتما به کلنیک زاگرس مراجعه نمایید.
سوالات متداول
اورژانس دندانپزشکی برای دندان چه کاری می تواند انجام دهد؟
دندانپزشکان اورژانس دندانپزشکی می توانند وضعیت دندان بیماران را تثبیت، خونریزی را کنترل و شکستگی های دندان را درمان کنند. در مورد عفونت های باکتریایی، می توانند آنتی بیوتیک تجویز کرده و در صورت لزوم فرد را به بیمارستان انتقال دهند. همچنین می توانند دندان های شکسته یا جابجا شده را درمان و به کنترل درد شدید کمک کنند.
مراقبت های فوری دندان چیست؟
اگر درد شدید دندان دارید، یک ویزیت اورژانسی دندانپزشکی می تواند مراقبت های لازم را برای تسکین درد دندان شما ارائه دهد. همچنین خونریزی غیرقابل کنترل از دهان یک اورژانس دندانپزشکی محسوب می شود و باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
شایع ترین اورژانس دندانپزشکی چیست؟
داشتن دندان درد شایع ترین اورژانس دندانپزشکی است. درد می تواند از یک حفره احتمالی یا حتی دندان قروچه ایجاد شود. اگر دندان درد دارید، دهان خود را با آب گرم بشویید و محل را نخ دندان بکشید تا ببینید آیا ممکن است غذا یا هر چیز دیگری که باعث درد می شود در لای آن گیر کرده یا خیر.
آیا اورژانس دندانپزشکی یک اورژانس پزشکی است؟
بله به طور کلی، هر مشکل دندانی که نیاز به درمان فوری برای توقف خونریزی، کاهش درد شدید یا حفظ دندان داشته باشد، یک اورژانس محسوب می شود. همچنین در مورد عفونت های شدید که می تواند تهدید کننده زندگی باشد اورژانس پزشکی است.
آیا دندان شکسته یک اورژانس دندانپزشکی است؟
دندان شکسته لزوماً یک اورژانس دندانپزشکی نیست مگر اینکه بیمار درد شدید یا خونریزی داشته باشد. با این حال، مهم است که بلافاصله پس از حادثه برای ویزیت با دندانپزشک تماس بگیرید.