آیا نوشیدنی‌های سرد باعث ناراحتی دندان شما می‌شود؟ وقتی مسواک می‌زنید یا نخ دندان می‌کشید دندان‌هایتان درد می‌گیرد؟ اگر این طور است شما دچار حساسیت دندان شده اید. با این حال، لازم نیست درد را تحمل کنید. دندانپزشکان می‌گویند: کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش حساسیت دندان و بهبود سلامت دهان خود انجام دهید.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس علل ایجاد حساسیت دندان و روش‌های درمان این درد را با هم بررسی می‌کنیم.
حساسیت دندان چیست؟
اگر به هر دلیلی مینای دندان شروع به ساییدگی یا فرسایش کند، عاج دندان شما نمایان می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سیگنال‌های عصبی به ریشه دندان و از آنجا به مغز می‌رسند. در این حالت چیزهایی مانند خوردن بستنی یا نوشیدنی‌های گرم که معمولاً واکنشی ایجاد نمی‌کنند، می‌توانند ناگهان باعث درد شوند. این درد معمولا به حساسیت دندانی شناخته می‌شود.
دلایل ایجاد حساسیت دندان چیست؟
برخی از عوامل در زندگی روزانه باعث به وجود آمدن درد‌ها و حساسیت دندانی می‌شود. در ادامه برخی از این عوامل حساسیت زا را با هم بررسی می‌کنیم.
- مسواک زدن با قدرت زیاد می‌تواند باعث ایجاد حساسیت دندان شود
با ذوق زیاد و با فشار مسواک نزنید. گاهی اوقات حساسیت دندان از مسواک زدن با نیروی زیاد یا استفاده از مسواک با موهای سفت ناشی می‌شود. با گذشت زمان، لایه‌های محافظ دندان‌ها را فرسوده می‌شوند و لوله‌ها یا کانال‌های توخالی میکروسکوپی که به اعصاب دندانی شما منتهی می‌شوند، در معرض دید قرار می‌گیرند.
هنگامی که این لوله‌ها در معرض گرما، سرما، غذاهای اسیدی یا چسبنده قرار می‌گیرند، حساسیت و ناراحتی دندان ایجاد می‌شود. ساده ترین راه حل این است که به سراغ مسواک با موهای نرم تر بروید و مسواک زدن را ملایم تر انجام دهید.
- خوردن غذاهای اسیدی می‌تواند به دندان آسیب برساند
اگر مسیرهای اعصاب دندان شما قابل دیدن باشد، غذاهای اسیدی مانند سس گوجه فرنگی، لیمو، گریپ فروت، کیوی و ترشی می‌توانند باعث درد شوند. به همین دلیل پرهیز از این غذاها می‌تواند به شما در جلوگیری از هرگونه ناراحتی دندان کمک کند.
- دندان قروچه باعث ایجاد حساسیت دندان می‌شود
با وجود آنکه مینای دندان قوی ترین ماده در بدن است، ساییدن دندان‌ها می‌تواند مینای دندان را از بین ببرد. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا به شما محافظ دندان بدهد. با استفاده از این محافظ سیلیکونی که با توجه به اندازه دهان شما ساخته شده از آسیب رساندن به دندان‌هایتان جلوگیری می‌شود.
- استفاده از خمیر دندان‌های حاوی سفید کننده‌های دندان
افرادی که از خمیر دندان سفید کننده استفاده می‌کنند در معرض ایجاد حساسیت دندان قرار می‌گیرند. برای ساخت این خمیر دندان‌ها از مواد شیمیایی زیادی استفاده می‌شود که ممکن است دندان‌ها به آن واکنش نشان داده و دچار حساسیت دندان شوید. اگر خمیر دندان شما حاوی مواد سفید کننده است، سعی کنید کمتر از آن استفاده کنید و بیشتر از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید استفاده کنید.
- دهانشویه‌های حاوی مواد اسیدی به دندان آسیب می‌رساند
افرادی که از دهانشویه زیاد استفاده می‌کنند در معرض ایجاد حساسیت دندانی قرار می‌گیرند. مانند خمیر دندان سفیدکننده، برخی از دهان شویه‌ها حاوی الکل و سایر مواد شیمیایی هستند که می‌توانند دندان‌های شما را حساس تر کنند. به خصوص اگر عاج دندان شما ضعیف باشد. می‌توانید دهانشویه‌های خنثی که حاوی فلوراید است را امتحان کنید. در غیر این صورت بهتر است از دهانشویه صرف نظر کرده و بیشتر از نخ دندان و مسواک کمک بگیرید.
- بیماری لثه باعث ایجاد حساسیت دندان می‌شود
بیماری لثه یکی از عوامل ایجاد حساسیت دندان است. عقب‌رفتن لثه‌ها که با افزایش سن خیلی شایع می‌شود (به‌خصوص اگر بهداشت دندان‌های خود را رعایت نکرده باشید)، می‌تواند باعث حساسیت دندان‌ها شود. اگر مشکل بیماری لثه یا التهاب لثه باشد، دندانپزشک شما برنامه‌ای برای درمان بیماری ارائه می‌دهد. پس از بهبود لثه‌ها حساسیت دندان نیز تا حدودی از بین خواهد رفت.
- پلاک روی دندان‌ها می‌تواند حساسیت ایجاد کند
پلاک بیش از حد روی دندان‌ها از عوامل ایجاد حساسیت دندان است. هدف از نخ دندان کشیدن و مسواک زدن از بین بردن پلاک‌هایی است که بعد از غذا خوردن ایجاد می‌شود. تجمع بیش از حد پلاک می‌تواند باعث از بین رفتن مینای دندان شود. دندان‌های شما می‌توانند حساس‌تر شوند، زیرا محافظتی که مینا از دندان‌ها داشته از بین رفته است. راه حل این مشکل مراقبت‌های روزانه از دندان است. هر شش ماه یک بار یا در صورت لزوم بیشتر به دندانپزشک خود برای جرم گیری و معاینه مراجعه کنید.
- درمان ریشه یا هر عملی بر روی دندان‌ها ممکن است حساسیت ایجاد کند
اگر به تازگی روی دندان خود عمل دندانپزشکی انجام داده اید احتمال ایجاد حساسیت دندانی زیاد است. معمولاً بعد از درمان کانال ریشه، کشیدن دندان یا قرار دادن تاج، حساسیت ایجاد می‌شود. اگر علائم پس از مدت کوتاهی ناپدید نشدند، باید دوباره به دندانپزشک خود مراجعه کنید. احتمال اینکه دندان شما عفونت کرده باشد زیاد است.
- ترک دندان عامل ایجاد حساسیت دندان
دندان شکسته یا ترک خورده می‌تواند باعث دردی شود که فراتر از حساسیت دندان است. دندانپزشک شما باید دندان شما را معاینه کند و در مورد روش درمانی مناسب مانند گذاشتن روکش یا کشیدن تصمیم بگیرد.
- پوسیدگی در دندان‌های پر شده قدیمی می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شود
با افزایش سن، پرکردگی‌ها ضعیف شده و در لبه‌های آن شکستگی ایجاد می‌شود. تجمع باکتری‌ها در این شکاف‌های کوچک آسان است. این باکتری‌ها باعث تجمع اسید و تجزیه مینای دندان می‌شوند. در صورت مشاهده این نوع حساسیت دندانی حتما به دندانپزشک خود مراجعه کنید. در بیشتر موارد، دوباره قسمت‌های خراب را می‌تراشند و دندان را پر می‌کنند.
آیا حساسیت دندان درمان می‌شود؟
حساسیت دندان قابل درمان است. گاهی با استفاده از خمیر دندان‌های ضد حساسیت درد شما به سرعت خوب می‌شود و گاهی نیاز به درمان‌های دیگر دارید. اما اگر حساسیت شما شدید بود و با راه‌های ساده و خانگی از بین نرفت حتماً برای معاینات بیشتر به دندانپزشک خود مراجعه کنید. تنها با یک ویزیت، دندانپزشک می‌تواند علت ایجاد حساسیت و بهترین راه حل برای از بین بردن عامل ایجاد حساسیت را مشخص کند.
راه‌های پیشگیری از حساسیت مجدد دندان
برای جلوگیری از عود مجدد حساسیت دندان، دندان‌های خود را دو بار در روز با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید و نخ دندان مسواک بزنید. به جای شستشوی شدید یا خشن ضربه‌های ملایم وارد کنید و از خمیر دندان سفید کننده استفاده نکنید. اگر دندان قروچه می‌کنید، از دندانپزشک خود در مورد محافظ دهان بپرسید. دندان قروچه می‌تواند باعث شکستگی دندان و ایجاد حساسیت شود.
همچنین در زمان خوردن یا نوشیدن غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند نوشابه‌های گازدار و مرکبات مراقب باشید که همگی می‌توانند به مرور زمان مقادیر کمی از مینای دندان را از بین ببرند. هنگامی که مایعات اسیدی می‌نوشید، از نی استفاده کنید تا تماس با دندان‌های خود را محدود کنید. پس از خوردن یا نوشیدن یک ماده اسیدی، آب بنوشید تا سطح اسید در دهانتان متعادل شود.
چگونه می‌توانیم حساسیت دندان را درمان کنیم؟
وقتی دندان‌های حساسی دارید، کار‌های خاصی مانند مسواک زدن، خوردن و آشامیدن می‌تواند باعث درد موقت، ناگهانی و تیز در دندان‌های شما شود. دندان‌های حساس معمولاً نتیجه ساییدگی مینای دندان یا نمایان شدن ریشه دندان هستند. با این حال، گاهی اوقات ناراحتی دندان توسط عوامل دیگری مانند حفره، ترک، پرکردگی قدیمی یا بیماری لثه ایجاد می‌شود.
اگر دندان‌های حساس شما را اذیت می‌کند، به دندانپزشک خود مراجعه کنید. او می‌تواند علل زمینه‌ای دندان درد شما را شناسایی و درمان کند. بسته به شرایط، دندانپزشک شما ممکن است کار‌های زیر را توصیه کند:
- اگر حساسیت دندان شما خفیف است، می‌توانید درمان‌های دندانپزشکی بدون نسخه را امتحان کنید. این خمیردندان‌ها هیچ ماده تحریک کننده‌ای ندارند. همچنین دارای مواد ضد حساسیت هستند که جلوی مخابره درد به عصب دندان را می‌گیرند.
- گاهی فلوراید تراپی برای کاهش درد مناسب است. برای این کار دندانپزشک به دندان‌های حساس فلوراید می مالند. گاهی نیاز است با توجه به دستورات پزشک این کار را در خانه نیز انجام دهید.
- برای درمان حساسیت دندان از باندینگ نیز استفاده می‌شود. گاهی اوقات، دندان‌های حساس را می‌توان با انجام رزین باندینگ روی سطوح حساس ریشه درمان کرد. ممکن است این کار نیاز به بی حسی موضعی داشته باشد.
- اگر ریشه دندان شما بافت لثه را از دست داده باشد، می‌توان مقدار کمی از بافت لثه را از جای دیگری در دهان گرفته و به محل آسیب دیده پیوند زد. این روش می‌تواند از ریشه‌ها محافظت کرده و حساسیت را کاهش دهد.
- اگر دندان‌های حساس شما درد شدید داشت و درمان‌های مختلف روی آن اثر نداشت امکان دارد درمان ریشه را پیشنهاد کنند. روشی که برای درمان مشکلات در هسته نرم دندان (پالپ دندان) استفاده می‌شود. اگرچه ممکن است این روش درمانی کمی عجیب به نظر برسد، اما موفق ترین روش برای از بین بردن علل ایجاد حساسیت دندان است.
جمع بندی
در این مقاله با عوامل ایجاد حساسیت دندان و روش‌های درمان آن آشنا شدیم. می‌توانید روش‌های درمان خانگی مانند استفاده از خمیر دندان‌های ضد حساسیت، دهانشویه‌های حاوی فلوراید و بدون الکل استفاده کنید. اگر درد شما از بین نرفت حتما به دندانپزشک مراجعه نمایید تا علل ایجاد حساسیت دندان شما مشخص شود. می‌توانید برای گرفتن وقت مشاوره و ویزیت با شماره‌های کلینیک دندانپزشکی زاگرس تماس بگیرید.
