در سال ۱۳۷۰ دندانپزشک ایرانی به نام دکتر ترابی نژاد ماده معدنی تری اکسید آگرگات Mineral Trioxide Aggregate (MTA) را برای کاربرد‌های دندانپزشکی به دنیا معرفی کرد. mta در دندانپزشکی تحول بزرگی ایجاد کرد. جراحی‌های دندان که قبلا ممکن بود با شکست مواجه شوند از آن به بعد با موفقیت انجام می‌شدند.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس به بررسی mta در دندانپزشکی و کاربرد‌های آن خواهیم پرداخت. تا انتها همراه ما باشید.
mta در دندانپزشکی چیست؟
پودر mta در دندانپزشکی متشکل از ذرات ریز آبدوست سیلیکات تری کلسیم، آلومینات تری کلسیم، اکسید تری کلسیم و اکسید سیلیکات است. همچنین حاوی مقادیر کمی از اکسیدهای معدنی دیگر است که اصلاح خواص شیمیایی و فیزیکی روی آن صورت گرفته است. این ژل جامد شده و یک مانع غیر قابل نفوذ قوی در ظرف ۳ تا ۴ ساعت تشکیل می‌دهد. برای ساخت mta از پودر اکسید بیسموت نیز استفاده می‌شود.
mta پس از تنظیم pH برابر با ۱۲.۵، مشابه هیدروکسید کلسیم می‌شود. این ماده خاصیت ضد میکروبی ایجاد کرده و دارای حلالیت کم و شفافیت رادیویی بیشتر از عاج است.
از آنجایی که مقاومت فشاری پایینی دارد نباید در نواحی کاربردی از آن استفاده شود.
ویژگی‌های استفاده از mta در دندانپزشکی
MTA در چندین مورد پتانسیل خود را به عنوان یک ماده موثر بر روی ریشه نشان داده است:
- از mta در دندانپزشکی به عنوان ماده ای برای ترمیم حفره های ریشه در عصب کشی توصیه استفاده می‌کنند.
- به عنوان مواد پرکننده برای پالپ درمانی از جمله پوشش مستقیم پالپ و پالپوتومی نابالغ کاربرد دارد.
- به عنوان یک مانع آپیکال در درمان دندان‌های با آپکس باز و پالپ‌های نکروزه در درمان ریشه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- mta زیست سازگار است و هیچ اثر نامطلوبی بر میکروسیرکولاسیون در بافت همبند ایجاد نمی کند.
- ماده MTA به عنوان جایگزینی برای هیدروکسید کلسیم در عصب کشی دندان در روش‌های پالپوتومی مفید باشد.
مزایای MTA در دندانپزشکی
- زیست سازگاری بالا
- هیدروفیل
- رادیو مات
- PH بسیار قلیایی (باکتریواستاتیک)
- قابلیت آب‌بندی عالی (حاشیه ای کم نشت)
- حلالیت کم
- ، قادر به تحریک التیام و استخوان سازی
- آبدوست بودن
معایب mta در دندانپزشکی
- نیاز به دقت بالا و کارکرد سخت
- هزینه بالا
- کاربرد غیر قابل برگشت
موارد استفاده از MTA در دندانپزشکی
mta در دندانپزشکی برای ترمیم حفره ها، مهر و موم کردن رترو، آماده سازی در اندودنتیکس جراحی، بستن باز راس‌ها یا برای محافظت از پالپ در پوشش مستقیم پالپ که به ناچار در تماس با خون هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چرا Mta برای پر کردن کانال ریشه مناسب است؟
یک مشکل مهم در دندانپزشکی ترمیمی و ریشه جداسازی دندان برای کنترل رطوبت است. کانال ریشه ای که مورد درمان قرار می‌گیرد برای پر شدن باید کاملا خشک و بدون خون باشد تا مهر و موم خوبی صورت گیرد. در طی روش پوشش مستقیم پالپ، خونریزی باید کنترل شود. هنگام تلاش برای مهر و موم کردن سوراخ ریشه، خشک بودن کانال ضروری است.
اخیراً دکتر ترابی نژاد و همکارانش ماده ای به نام mta را معرفی کرده اند که برای مهر و موم کردن ارتباط بین سیستم کانال و ریشه در صورت داشتن رطوبت نیز موثر است.
مهمترین خاصیت mta در دندانپزشکی
خواص آبدوستی mta در دندانپزشکی این ماده را از سایر مواد مورد استفاده در اندودنتیکس متمایز می‌کند. موادی که برای ترمیم سوراخ‌ها، مهر و موم کردن آماده‌سازی رترو در اندودنتیکس جراحی، بستن اپیک‌های باز یا محافظت از پالپ در پوشش مستقیم پالپ استفاده می‌شوند، ناگزیر در تماس با خون و سایر مایعات بافتی هستند.
رطوبت ممکن است به دلیل اثرات بالقوه آن بر خواص فیزیکی و توانایی آب بندی مواد ترمیم کننده، عامل مهمی باشد. همانطور که توسط ترابی نژاد و همکاران نشان داده شده است، MTA تنها ماده ای است که تحت تاثیر رطوبت یا آلودگی خون قرار نمی گیرد.
به نظر می‌رسد وجود یا عدم وجود خون بر توانایی آب بندی سنگدانه‌های تری اکسید معدنی تأثیری ندارد. در واقع MTA در حضور آب و رطوبت تنظیم می‌شود.
از کدام رنگ mta استفاده کنیم؟
تفاوت بین سفید و خاکستری در درجه اول به دلیل محتوای کمتر اکسید آهن مورد استفاده در MTA سفید است. به طور منطقی، عدم وجود FeO قابل توجه در MTA سفید باعث تغییر رنگ از خاکستری به سفید و تغییر درصد سیلیس و آلومینا در ماده می‌شود. اما این دو هیچ تفاوت مهمی در استفاده ندارند. فقط رنگ خاکستری کمی دندان را تیره تر نشان می‌دهد.
روش قرار دادن mta روی دندان
- هنگامی که سیستم کانال به درستی ضد عفونی و خشک شد، معمولاً از یک قطعه بزرگ گوتاپرکا با طول مناسب استفاده می‌کنیم و رادیوگرافی گرفته می‌شود.
- MTA را مخلوط کرده و با استفاده از اپلیکاتور، اولین قسمت مواد را در دهانه کانال قرار می‌دهند.
- نیازی به استفاده بیشتر از چند میلی متر از مواد ندارید تا به راحتی بسته و مهر و موم شود. قرار دادن مواد بیش از حد، کار را کمی سخت می‌کند. می‌توانید کم کم مواد را به دندان اضافه کنید.
- با استفاده از کندانسور ریشه که در فاصله ۰.۵-۱ میلی متری طول کار قرار دارد، MTA را به سمت راس قرار دهید.
- در این مرحله، باید تراکم دقیق مواد در نزدیکی طول کار راس رعایت شود. این تراکم باعث می‌شود که مواد mta در دندانپزشکی از طریق راس هل داده نشوند.
- برای آنکه مواد mta با دقت روی دندان قرار بگیرند می‌توان از ابزاری مانند کاغذ، هم زدن اولتراسونیک مواد (به نوعی اثر جریان شن مرطوب ایجاد می‌کند)، فایل‌های دستی بزرگتر که در نوک آن صاف شده اند استفاده کرد. از همه این راه‌ها برای رسیدن به پرکنندگی مناسب استفاده می‌شود. اما تمام ابزارهای مورد استفاده باید به درستی اندازه گیری شوند.
- از اولین مرحله MTA رادیوگرافی بگیرید تا مطمئن شوید که مواد در محل صحیح آپیکال قرار دارند.
- گر بر اساس عکس رادیوگرافی فشرده سازی عمیق تری لازم است، می‌توانید مواد را متراکم تر گذاشته و دوباره عکس بگیرید. اما اگر مکان قرار گیری mta روی دندان درست بود، به تدریج MTA بیشتری را به سمت راس قرار دهید تا زمانی که حدود ۴-۵ میلیمتر MTA استفاده کرده باشید.
- بقیه کانال را با موادی مانند گوتاپرکا مستقیماً روی MTA پر کنید.
جمع بندی
mta در دندانپزشکی به دلیل زیست سازگاری، خواص ضد باکتریایی، سازگاری حاشیه ای و خواص آب بندی و ماهیت آبدوستی آن، با سایر موادی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند، متفاوت است. ساخت این ماده تحولی در ترمیم آندو به وجود آورد.
متخصصان ما در کلینیک دندانپزشکی زاگرس با بهره مندی از بهترین و باکیفیت ترین مواد اولیه اقدام به ترمیم دندان‌های شما می‌کنند. تمام تکنیک‌های روز دنیا توسط متخصصان ما در کلینیک دندانپزشکی زاگرس اجرا می‌شود.
همین حالا برای گرفتن نوبت ویزیت و مشاوره با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید.
سولات متداول
دندانپزشکان چگونه از MTA استفاده می‌کنند؟
پودر MTA با آب استریل مخلوط می‌شود و مخلوط با استفاده از حامل Dovgan در تماس با نور قرار می‌گیرد. مخلوط را با یک گلوله پنبه مرطوب در محل ریشه فشرده کنید. یک گلوله پنبه مرطوب را روی MTA قرار دهید و بقیه حفره را با یک ماده پرکننده موقت پر کنید.
از MTA در چه مواردی استفاده می‌شود؟
MTA یک بیوماده جدید و زیست سازگار است که برای دندانپزشکی استفاده می‌شود. ماده mta در دندانپزشکی برای ترمیم سوراخ‌های ریشه، پر کردن انتهای ریشه، ترمیم تحلیل ریشه و پوشش پالپ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
MTA با پالپ چه می‌کند؟
محققان گزارش کرده‌اند که MTA باعث تکثیر سلول‌های پالپ می‌شود، استئوبلاست‌ها را تحریک می‌کند تا اینترلوکین‌ها را برای تشکیل بافت سخت آزاد کنند.
