سوراخ شدن دندان آسیاب یکی از شایع ترین مشکلات دندانی است. مطالعات فدراسیون جهانی دندانپزشکی نشان میدهد که تقریباً ۱۰۰ درصد از بزرگسالان و حدود سه چهارم کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد. آسیب به سطح سخت دندان منجر به ترک و حفره میشود. اگر این موارد درمان نشوند، سوراخ شدن و پوسیدگی دندان منجر به درد، عفونت و در نهایت از دست دادن دندان میشود. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی به بررسی علتها، نشانهها و درمان سوراخ شدن دندان آسیاب میپردازیم.
سوراخ شدن دندان چیست؟
گاهی سوراخی در فضای کانال ریشه دندان ایجاد میشود. این سوراخ مواد داخل دندان شما را در معرض بافت بیرونی و مواد موجود در دهان قرار میدهد.
اگرچه اصطلاح کانال ریشه به طور معمول به یک روش دندانپزشکی اشاره دارد که با آن عفونتهای دندان شما را درمان میکند. اما قسمت توخالی دندان شما که از بالای دندان به انتهای ریشه دندان منتهی میشود نیز کانال ریشه میگویند.
کانال ریشه شامل اعصاب، بافت همبند و عروق خونی است. سوراخ شدن، این اجزا را در خارج از دندان قرار میدهد و آنها را در برابر باکتریها و مواد زائد خارجی اسیب پذیر میکند.
سوراخ شدن میتواند به طور طبیعی در نتیجه پوسیدگی بیش از حد دندان یا تحلیل داخلی یا خارجی ریشه رخ دهد. این تحلیل میتواند در اثر عفونت، ضربه یا قرار گرفتن در معرض گرمای شدید یا مواد شیمیایی ایجاد شود.
تحلیل داخلی منجر به جذب عاج، استخوان و سایر اجزای داخلی دندان میشود و در نهایت دندان توخالی میبه وجود میآید. تحلیل خارجی معمولاً روی سمنتوم، مادهای که ریشههای دندان شما را میپوشاند، تأثیر میگذارد و به آن اجازه میدهد توسط دندان جذب شوند.
همچنین سوراخ شدن میتواند ناشی از شکست کانال ریشه باشد که در آن مقدار زیادی از مواد داخلی دندان در طول آمادهسازی برای عصب کشی برداشته شده است.
علل پوسیدگی دندان و ایجاد سوراخ چیست؟
دندانهای شما هر روز در معرض موادی قرار میگیرند که میتوانند مینای خارجی دندان را از بین ببرند. این عوامل شامل نوشیدنیهای شیرین یا اسیدی، تشکیل پلاک و حتی باکتریهای بزاق شما میشود. اگر این مواد تجمع پیدا کنند، مینای خارجی دندان فرسایش پیدا کرده و از بین میبرند.
اگر بخواهیم به طور کلی از این مواد دور بمانیم غیر ممکن است. اما میدانیم که پوسیدگی دندان با عواملی مانند سیگار کشیدن، مسواک نزدن، نخ دندان نکشیدن و عدم ویزیت منظم با یک متخصص دندانپزشک بدتر میشود.
چگونگی شناسایی سوراخ دندان در مراحل اولیه
مشکل پوسیدگی دندان این است که در مراحل اولیه، معمولاً هیچ علامت یا نشانه آشکاری ندارد. هنگامیکه پوسیدگی دندان شدید شود در زمان گاز گرفتن غذا متوجه حساسیت، دندان درد، تورم لثه یا درد میشوید. با این حال، دندانپزشک شما میتواند نشانههای اولیه پوسیدگی را در طول معاینه ببیند و این فرصت را فراهم کند تا قبل از بروز هر یک از این علائم، اقدامیانجام دهید.
عوارض سوراخ شدن دندان
مهم نیست که سوراخ شدن چگونه رخ میدهد یا چه چیزی باعث ایجاد سوراخ در دیواره دندان شما شده است. هنگامیکه این سد مهم سوراخ میشود، دندان شما را در برابر باکتری آسیب پذیر میکند که میتواند منجر به درد، التهاب و از دست دادن کامل دندان شود. عفونتی که به دنبال سوراخ شدن دندان ایجاد میشود میتواند باعث ایجاد آبسه و پاکت چرک در امتداد ریشه دندان شود. تورم و تغییر رنگ دندان و نواحی اطراف آن نیز ممکن است رخ دهد.
روشهای درمان سوراخ شدن دندان آسیاب
زمان در مورد پوسیدگی دندان بسیار مهم است. اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، اغلب با فلوراید درمانی ساده، قابل حل است. پوسیدگی پیشرفته تر ممکن است نیاز به برداشتن قسمت آسیب دیده دندان و جایگزینی آن با مواد پر کننده یا روکش دندان داشته باشد. اگر برای مدت طولانی درمان نشود، ممکن است دندانپزشک مجبور شود دندان پوسیده را به طور کامل بکشد. دندانپزشک میتواند بسته به شدت پوسیدگی دندان، درمانهای زیر را برای فرد مبتلا به پوسیدگی توصیه کند.
فلوراید تراپی در مراحل اولیه
فلوراید یک ماده معدنی است که میتواند به تقویت مینای دندان کمک کند. دندانپزشک میتواند از فلوراید به اشکال مختلف برای جلوگیری و حتی ترمیم آسیبهای ناشی از پوسیدگی دندان استفاده کند. دندانپزشک میفلوراید را مستقیماً روی دندانها اعمال میکند. این درمانهای فلوراید معمولاً سریع هستند و فقط چند دقیقه طول میکشند. فلوراید به شکل ژل، لاک، فوم یا محلول است.
پر کردن دندان آسیب دیده
هنگامیکه سوراخها از پوسیدگی دندان ایجاد میشوند، پر کردن دندان میتواند یک گزینه درمانی باشد. پس از سوراخ کردن دندان برای از بین بردن پوسیدگی، دندانپزشک حفره را طوری شکل میدهد که برای پرکردگی مناسب باشد. سپس دندانپزشک با استفاده از موادی مانند آمالگام یا کامپوزیت، حفره را پر میکند.
گذاشتن روکش
حفرههای بزرگتری که به دلیل پوسیدگی دندان ایجاد میشوند، ممکن است به جای پر کردن به روکش نیاز داشته باشند. برای قرار دادن روکش، دندانپزشک ابتدا قسمت بیرونی دندان و همچنین هرگونه پوسیدگی را بر میدارد. دندانپزشک از دندان قالب میگیرد و روکش موقت را تا زمانی که روکش دائمیبرای نصب آماده شود، روی آن قرار میدهد. این روش معمولاً ۱ تا ۲ هفته طول میکشد.
عصب کشی
دندانپزشک میتواند برای حفظ دندان و جلوگیری از کشیدن آن، پالپ دندان آسیب دیده را بیرون بیاورد. در واقع عصب کشی راه درمانی مناسب برای سوراخهای عمیق است. طبق گفته انجمن متخصصان اندودنتیست آمریکا (AAE)، دندانپزشک ابتدا دندان را قبل از برداشتن پالپ بی حس میکند. سپس کانال ریشه داخل دندان را تمیز کرده و شکل میدهند. دندانپزشک گاهی در کانال دندان دارو قرار میدهد. این کار برای خلاص شدن از شر هر گونه باکتری مناسب است.
سپس دندانپزشک کانالهای ریشه را با یک ماده لاستیک مانند پر میکند و روکش یا پرکننده روی دندان قرار میدهد تا آن را ترمیم و تقویت کند.
کشیدن دندان
اگر عفونت باعث خرابی شدید دندان و بافت اطراف آن شود، ممکن است کشیدن دندان ضروری باشد. ایمپلنت دندان میتواند جایگزینی برای زیبایی و بازیابی عملکرد دندان کشیده شده باشد. تشخیص و درمان زودهنگام میتواند شانس شما را برای نجات دندان آسیب دیده از سوراخ شدن افزایش دهد. معاینات منظم دندانپزشکی میتواند به شناسایی سوراخ قبل از ترمیم آن کمک کند.
ممکن است فرد پس از کشیدن دندان متوجه تورم یا درد شود که طبیعی است. با این حال، اگر فرد بعد از کشیدن دندان متوجه هر یک از علائم زیر شد، باید فوراً با دندانپزشک تماس بگیرد یا به پزشک مراجعه کند.
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شدید، تورم یا خونریزی
- افزایش درد با گذشت زمان
۱۰ علت شایع ایجاد حفرهها یا سوراخ دندان
حفرههای دندانی سوراخهایی در دندان هستند که در اثر پوسیدگی دندان ایجاد میشوند. مینای محافظ ساییده میشود و هسته دندان در معرض دید قرار میگیرد. هنگام غذا خوردن بر روی دندانهای شما پلاک ایجاد میشود و میتواند در کمتر از ۲۰ دقیقه باعث پوسیدگی دندان شود.
اما علتهای دیگر نیز میتوانند به پیدایش سوراخها کمک کنند یا دندانهای شما را مستعد ابتلا به آنها کنند. با این عوامل آشنا میشویم.
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
سریع ترین راه برای سوراخ شدن دندان آسیاب، کوتاهی در مراقبت از دندان است. مسواک نزدن یا نکشیدن نخ دندان به طور منظم و عدم استفاده از دهانشویه یا مسواک زدن زبان، دندانهای شما را در برابر پوسیدگی آسیب پذیر میکند. مسواک زدن هر بار کمتر از دو دقیقه نیز میتواند منجر به پوسیدگی شود.
- تغذیه نامناسب
آنچه میخورید مهم است. اگر مقدار زیادی غذاها و نوشیدنیهای شیرین مصرف میکنید یا رژیم غذایی سرشار از نشاسته دارید، دهان خود را با قندهایی پر میکنید که باکتریها میتوانند از آنها تغذیه کنند. غذاهای بسیار اسیدی نیز با تضعیف مینای دندان به پوسیدگی دندان کمک میکنند.
- فاصله زیاد بین دندان و مشکلات مینای دندان
برای دندانهایی که به طور طبیعی مینای ضعیفی دارند، آسیب به لایه بیرونی حتی آسان تر است. همچنین تمیز کردن دندانهایی که فاصله زیاد دارند کمیسختتر است زیرا به پلاک فضای بیشتری برای رشد میدهد.
- مشکلات خشکی دهان
لیزوزیم آنزیمیاست که در بزاق شما وجود دارد و به طور طبیعی رشد پلاک را مهار میکند. خشکی بیش از حد دهان حضور این آنزیم پیشگیری کننده را کاهش میدهد و توانایی آن را برای مبارزه با باکتریها محدود میکند در نتیجه منجر به پوسیدگی دندان میشود.
- دندان قروچه
بسیاری از مردم متوجه نمیشوند که دندان قروچه میکنند، زیرا اغلب در هنگام خواب این اتفاق میافتد. ساییدن دندانها روی هم، مینای دندان را از بین میبرد و این امر آنها را مستعد پوسیدگی میکند. اگر دندان قروچه میکنید، دندانپزشک میتواند یک محافظ بایت را برای استفاده در شب به شما توصیه کند.
- ژنتیک
برخی افراد به دلیل استعداد ارثی، بیشتر مستعد پوسیدگی دندان هستند. در حالی که هیچ کاری نمیتوانید انجام دهید تا به طور خاص به این علت رسیدگی کنید، اما میتوانید در بهداشت دهان و دندان خود مراقب باشید تا مشکل را به حداقل برسانید.
- تغییر در روال سبک زندگی
هر گونه فاکتور سبک زندگی جدید، مانند رژیم غذایی، استرس، شغل جدید، خانه جدید یا شروع مدرسه میتواند بر عادات بهداشت دهان و دندان شما تأثیر بگذارد. این موارد پاسخهای ایمنی کل بدن را تحت تاثیر قرار میدهند. بنابراین هر عامل جدید میتواند باعث خشکی دهان و التهاب شود.
- مسواک زدن بیش از حد
مسواک زدن محکم با یک برس خیلی زبر به دندانها آسیب میرساند. آرام باشید و هنگام مسواک زدن عجله نکنید تا از تراشیدن مینای دندان خود جلوگیری کنید و اجازه ندهید پوسیدگی به عمق دندان برسد.
- تحلیل لثه
همانطور که لثههای شما عقب میروند، قسمت بیشتری از دندان را در معرض دید قرار میدهد. در این شرایط ناحیه بیشتری از دندان را مستعد پوسیدگی میکنند.
- اجتناب از رفتن به دندانپزشکی
اگر به دندانپزشکی نروید تشخیص زودهنگام پوسیدگی دندان یا توجه به رفتارهای مشکل زا که میتواند منجر به پوسیدگی دندان شود، را از دست میدهید. شما باید هر شش ماه یک بار برای معاینه معمول و جرمگیری عمیق به دندانپزشک مراجعه کنید.
پیشگیری بهترین رویکرد برای جلوگیری از پوسیدگی است. بنابراین هر یک از این علتهای رایج پوسیدگی را در نظر بگیرید و از دندانپزشک خود بپرسید که چگونه میتوانید سلامت دندانهای خود را افزایش دهید.
۷ علامت پوسیدگی دندان که باید مراقب آنها بود
علائم سوراخ شدن دندان آسیاب اغلب به این بستگی دارد که چقدر جدی است و در کجای دهان قرار دارد. معمولاً تا زمانی که ناحیه پوسیدگی دندان بزرگتر نشود، علائم حفره قابل توجه نیست. با این حال، اگر حفرهها در مراحل اولیه کشف شوند، راههایی برای کمک به پیشگیری و یافتن درمان وجود دارد. در ادامه ۷ علامت که نشان دهنده حفره یا سوراخ در دندان است را با هم بررسی میکنیم.
- حساسیت عمومیدندان
با وجود حفره، احتمالاً حساسیت دندانی را تجربه خواهید کرد که میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. حساسیت دندان، که میتواند حساسیت به غذای سرد یا گرم و ایجاد درد باشد، یکی از شایع ترین علائم حفره است.
- درد دندان هنگام خوردن یا آشامیدن
حساسیت یا درد ناشی از سوراخ یا پوسیدگی دندان میتواند به ویژه در هنگام خوردن یا نوشیدن برخی غذاها یا نوشیدنیهای گرم یا سرد قابل توجه باشد. حتی غذاها و مایعات شیرین نیز میتوانند حساسیت دندان مربوط به سوراخ دندان را بیشتر کنند. با دندانپزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا حساسیت دندان شما به دلیل حفره است یا دلایل دیگری دارد.
- دندان درد همراه با فشار
زمانی که غذا میخورید، اگر هنگام فشار دادن یا گاز گرفتن دندان درد شدیدی در دندان خود احساس کنید، میتواند نشانه حفره یا مشکل دندان باشد.
- سوراخ در دندان
در مراحل اولیه حفره، ممکن است درد خفیف داشته باشید یا اصلاً درد نداشته باشید، که تشخیص پوسیدگی دندان را سخت میکند. با این حال، اگر نادیده گرفته شود، ممکن است دندان درد همراه با درد شدید در دندانهایتان ایجاد شود. این درد دائمیاست، چه در حال غذا خوردن، صحبت کردن یا حتی دهان بسته باشید.
- تغییر رنگ یا لکه روی دندان
یکی دیگر از نشانههای قابل مشاهده سوراخ شدن دندان آسیاب میتواند تغییر رنگ یا لکه روی دندان باشد. لکه روی دندان که سفید، قهوه ای یا سیاه روشن به نظر میرسد میتواند یکی دیگر از علائم سوراخ ناشی از پوسیدگی دندان باشد. اگرچه ممکن است یک لکه طبیعی باشد، اما اگر نگران هستید، از دندانپزشک بخواهید آن را بررسی کند.
- بوی بد دهان
سوراخها مناطق آلوده ای هستند که میتوانند ذرات غذا را جمع آوری کرده و به محل پرورش باکتریها تبدیل کنند. بنابراین، بوی بد دائمییا مزه بد دهان میتواند نشانه حفره یا سوراخ باشد.
مراحل درمان سوراخ شدگی دندان
دریافت فوری و حرفه ای عصب کشی بهترین شانس را برای ترمیم سوراخ و نجات دندان به شما میدهد. از آنجایی که سوراخ شدن معمولاً اجزای داخلی دندان شما را تحت تأثیر قرار میدهد، برای تشخیص و ارزیابی مناسب میزان آسیب، باید عکس برداری با اشعه ایکس از دندان انجام شود.
اندازه و محل سوراخ شدن به همراه میزان آسیب، مسیر درمان مناسب را تعیین میکند. برخی از سوراخها را میتوان با استفاده از مواد ترمیمیمانند آمالگام، چینی یا مواد کامپوزیت ترمیم کرد.
سوراخی که به دلیل پوسیدگی یا تحلیل رخ میدهد ممکن است به درمان ریشه دندان برای برداشتن پالپ عفونی داخل دندان نیاز داشته باشد. همچنین به تأثیر عفونت بر روی دندانهای مجاور یا بافت لثه توجه کنید. گاهی تکنیکهای جراحی مانند افزایش طول تاج، که شامل تغییر شکل لثه و بافت استخوانی برای از بین بردن پاکت پریودنتال عفونی است نیز ممکن است ضروری باشد.
پیشگیری بهتر از درمان است
حفظ یک روال بهداشت خوب دندان بهترین سلاح شما برای محافظت از خود در برابر پوسیدگی دندان است. یعنی حداقل دو بار در روز بعد از غذا مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. همچنین ضروری است که دندانهای خود را در فواصل زمانی توصیه شده توسط دندانپزشک تمیز و جرم گیری کنید. این کار هر گونه پلاک یا رسوب جرم را از بین میبرد. در نهایت، مطمئن شوید که معاینات منظمی دندانپزشکی دارید تا دندانپزشک بتواند علائم پوسیدگی را شناسایی کرده و در اسرع وقت اقدام نماید.
جمع بندی
هنگامیکه حفره یا سوراخ در دندان خود دارید، ممکن است بتوانید سوراخ کوچک در دندان که در آن پوسیدگی در حال رخ دادن است را ببینید یا آن را با زبان خود احساس کنید. اگر نگران سلامت دندانهای خود هستید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
درباره سوراخ شدن دندان آسیاب و اینکه چگونه متخصصان مشاور ریشه میتوانند به شما کمک کنند که دندانهایتان را از عفونت نجات دهید، همین حالا با شمارههای کلینیک تماس بگیرید. متخصصان کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس در تمام طول شبانه روز آماده ارائه خدمات به شما هستند.
سوالات متداول
۴ علت پوسیدگی دندان چیست؟
پوسیدگی دندان به دلیل ترکیبی از عوامل از جمله باکتری در دهان، خوردن تنقلات مکرر، نوشیدنیهای شیرین و مسواک نزدن خوب دندانها ایجاد میشود.
چرا دندانهای من اینقدر سریع پوسیده میشوند؟
حفرههایی که به سرعت و به طور غیرمنتظره ایجاد میشوند ممکن است نتیجه تغییرات ناگهانی رژیم غذایی باشند. ممکن است رژیم غذایی خود را به نوعی تغییر داده باشید مثلا نوشیدن نوشابه بیشتر، افزودن قند بیشتر به قهوه، خوردن غذاهای نشاسته ای یا اسیدی بیشتر یا مصرف بیشتر شیرینیها دلیل آن باشند.
فرآیند پوسیدگی دندان را چگونه معکوس کنیم و از ایجاد حفره جلوگیری کنیم؟
مینای دندان با استفاده از مواد معدنی بزاق و فلوراید خمیردندان یا منابع دیگر میتواند خود را ترمیم کند. اما اگر روند پوسیدگی دندان ادامه یابد، مواد معدنی بیشتری از بین میرود. با گذشت زمان، مینای دندان ضعیف شده و از بین میرود و یک سوراخ تشکیل میدهد. حفره آسیب دائمیاست که دندانپزشک باید با پر کردن آن را ترمیم کند.
تایتل: