وقتی فرد متوجه شود که از ساییدن شبانه دندانها روی هم یا دندان قروچه رنج میبرد، باید به متخصص دندانپزشکی مراجعه کند. اما در برخی موارد خود فرد هیچ اطلاعی از این رفتار شبانه خود ندارد و از اطرافیان میشنود. گاهی دندانپزشک با معاینه دندانهای او پی به وجود دندان قروچه شبانه فرد می برد. در هر صورت صرف نظر از چگونگی شناسایی دندان قروچه، بیمار نیاز به درمان دارد. رایج ترین گزینه مدیریتی، تهیه نایت گارد برای دندان است. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی نایت گارد و مزایای آن میپردازیم. همراه ما باشید.
نایت گارد چیست؟
نایت گارد وسیله ای متحرک است که بیمار در هنگام خواب از آن استفاده میکند تا دندانها و فکهای او را از آسیبهای ناشی عادت فشردن دندانها به یکدیگر محافظت کند. این وسیله لزوما یک روش درمانی نیست زیرا عادت ساییدن دندانها دقیقاً برطرف نشده است. اما تهیه نایت گارد برای دندان از اثرات مضر دندان قروچه میکاهد. نایت گارد با نامهای دیگری مانند محافظ دهان، محافظ اکلوزال، بایت اسپلینت، گارد دندان یا صفحه بایت شبانه نیز شناخته میشود.
انواع نایت گارد برای دندان
سه نوع نایت گارد وجود دارد که بیمار میتواند از بین آنها انتخاب نماید.
۱- دستگاه آماده ای وجود دارد که در اندازههای استاندارد عرضه میشود.
۲- دستگاه دیگری که کمیتوسط دندانپزشک سفارشی سازی میشود.
۳- دستگاه کاملا سفارشی که دندانپزشکان ترجیح میدهند و معمولا تجویز میکنند. نایت گاردهای سفارشی دندانپزشکی متفاوت بوده و بیشتر به دلیل نحوه ساخت آنها نسبتاً مؤثر هستند. فرآیند ساخت آنها دقیق است، به طوری که با دهان و دندان بیماران متناسب بوده و راحتی واقعی و عملکرد مناسب را ارائه میدهند.
چگونه نایت گارد دندانپزشکی ساخته میشوند؟
در ادامه با مراحل ساخت نایت گارد آشنا میشویم.
مرحله ۱: قالبگیری
نایت گارد های تجاری که به فروش میرسند با نمونههای ساخته شده توسط دندانپزشک متفاوت هستند زیرا نایت گاردهای سفارشی دقیقاً متناسب با دندانهای بیمار ساخته میشوند. این امر با قالبگیری از دهان امکان پذیر میشود. یک کپی از دندانهای بالا و پایین گرفته میشود تا از آن گچ گیری کنند. گچ را مدل cast یا قالب نیز مینامند و لابراتوار دندانپزشکی از آن برای ساخت نایت گارد سفارشی استفاده میکند.
مرحله ۲: ساخت نایت گارد
قالب دندانی نقش کلیدی در نحوه ساخت نایت گارد دارد. این ماده (نرم، لمینت دوگانه یا اکریلیک سخت) در اطراف قالب شکل میگیرد تا یک مانع محافظ مناسب بین دندانهای بالا و پایین ایجاد کند. نایت گارد را میتوان برای دندانهای بالا و پایین ساخت. پس از ساختن نایت گارد، از قالب برای بررسی نحوه قرارگیری نایت گارد و نحوه به هم چسبیدن نیش استفاده میشود. در صورت لزوم تنظیمات دقیق انجام میگیرد.
مرحله ۳: تحویل نایت گارد به بیمار
نایت گارد همراه با دستورالعملهای مناسب برای پوشیدن و مراقبت به بیماران تحویل داده میشود. به همراه آن کیفی داده میشود که میتوان آنها را هر زمان که استفاده نمیکنید داخل کیف قرار دهید. به ندرت میتوان از نایت گارد ایراد گرفت زیرا محافظهای شب از گچ گیری قالب دندان ساخته میشوند. آنها باید راحت باشند و در قوس دهان ثابت بمانند. نباید تکان بخورد و به هیچ قسمتی از دهان فشار نیاورد تا باعث درد و ناراحتی شود.
چگونه دندان قروچه را در خواب به طور طبیعی متوقف کنیم؟
آرام کردن فک هنگام خواب میتواند به کاهش دندان قروچه و ناراحتی مرتبط با آن کمک کند. در ادامه چند استراتژی که میتواند به طور طبیعی دندان قروچه را کاهش دهد را بررسی میکنیم.
مدیریت استرس
استرس و اضطراب اغلب با دندان قروچه همراه است. تمرین تکنیکهای کاهش استرس مانند تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن یا انجام فعالیتهای آرامش بخش قبل از خواب ممکن است به حداقل رساندن دندان قروچه کمک کند.
کمپرس گرم
قرار دادن کمپرس گرم یا حرارت مرطوب روی فک قبل از خواب میتواند به شل شدن عضلات کمک کند. از یک دستمال گرم یا یک پد گرم کننده که روی دمای پایین تنظیم شده است استفاده کنید. مراقب سطح گرما باشید تا دچار سوختگی نشوید.
از فعالیتهایی که باعث تحریک فک میشود اجتناب کنید
انجام فعالیتهای تحریککننده قبل از خواب، مانند جویدن آدامس یا خوردن غذاهای سفت، میتواند عضلات فک را فعال کرده و به طور بالقوه دندان قروچه را بدتر کند. در ساعات منتهی به خواب از این فعالیتها خودداری کنید.
برنامه روتین قبل از خواب داشته باشید
ایجاد یک برنامه آرام بخش قبل از خواب میتواند به بدن شما علامت دهد که زمان استراحت رسیده است. از فعالیتهای تحریک کننده مانند تماشای تلویزیون یا استفاده از وسایل الکترونیکی نزدیک به زمان خواب خودداری کنید. در عوض، فعالیتهایی مانند خواندن کتاب، حمام آب گرم یا گوش دادن به موسیقی آرام بخش را در نظر بگیرید.
پرهیز از مصرف مواد محرک
مصرف مواد محرک را به ویژه نزدیک به زمان خواب کاهش دهید یا حذف کنید. مواد محرک شامل کافئین (موجود در قهوه، چای، شکلات و نوشیدنیهای انرژی زا)، الکل و تنباکو میشوند.
تمرینات آرام سازی فک و صورت
تمرینات آرام سازی فک و صورت میتواند به آرامش عضلات درگیر در دندان قروچه کمک کند. برای مثال، میتوانید چند دقیقه قبل از خواب، یک پارچه گرم را روی ناحیه فک خود بمالید یا عضلات فک را به آرامیبا انگشتان خود ماساژ دهید.
یک برنامه خواب ثابت داشته باشید
ایجاد یک برنامه خواب منظم میتواند به تنظیم ساعت داخلی بدن شما کمک کند و کیفیت خواب بهتر را ارتقا دهد. زمان خواب و بیدار شدن را حتی در تعطیلات آخر هفته مشخص کنید.
بهبود محیط خواب
محیطی مناسب برای خواب ایجاد کنید که تاریک، ساکت و راحت باشد. استفاده از گوشگیر، ماسک چشم یا دستگاههای نویز گیر را برای جلوگیری از صداهای مخرب در نظر بگیرید.
از دندانهای خود با نایت گارد محافظت کنید
استفاده از محافظ دهان یا آتل توصیه شده توسط دندانپزشک میتواند به محافظت از دندانهای شما در برابر اثرات مخرب دندان قروچه کمک کند. این دستگاهها مانعی بین دندانهای بالا و پایین ایجاد میکنند و تاثیر ساییدن را کاهش میدهند.
به یاد داشته باشید، این درمانهای طبیعی ممکن است تا حدودی تسکین دهند، اما ممکن است علل زمینه ای دندان قروچه را از بین نبرند. اگر دندان قروچه شدید را تجربه میکنید و این اقدامات دندان قروچه را کاهش نمیدهد، بهتر است برای ارزیابی جامع و راهنمایی بیشتر با یک متخصص دندانپزشکی مشورت کنید.
چه ویتامینهایی از دندان قروچه جلوگیری میکنند؟
در حالی که ویتامین خاصی وجود ندارد که مستقیماً دندان قروچه (براکسیسم) را متوقف کند، برخی از مواد مغذی برای سلامت کلی دهان و عملکرد عضلات مهم هستند. منیزیم، به ویژه، اغلب با آرامش عضلانی مرتبط است و ممکن است در کاهش علائم دندان قروچه نقش داشته باشد. اعتقاد بر این است که کمبود منیزیم میتواند به طور بالقوه به دندان قروچه کمک کند.
بنابراین، حفظ سطح کافی منیزیم از طریق رژیم غذایی یا مکملها میتواند مفید باشد. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که علل زمینهای دندان قروچه میتواند متفاوت باشد. ارزیابی جامع و دقیق توسط متخصص دندانپزشکی برای تعیین بهترین اقدام توصیه میشود. آنها میتوانند مشاوره شخصی در مورد تغذیه، مکملها و سایر درمانهای بالقوه ارائه دهند.
از کجا تشخیص دهیم که دندان قروچه داریم؟
اگر هرگز در ناحیه فک خود درد و ناراحتی احساس نکرده اید اما به تازگی فکهای دردناکی دارید یا سردردهای شدید شکایت دارید ممکن است شرایطی به نام دندان قروچه داشته باشید. دندان قروچه وضعیتی است که در آن دندانهای خود را به هم میسایید، به هم فشار میدهید یا قروچه میکنید. اگر وقتی بیدار هستید این کار را انجام میدهید، به آن دندان قروچه بیدار میگویند. در حالی که دندان قروچه خواب برای بیمارانی است که در خواب دندانهای خود را به هم فشار میدهند یا به هم میسایند. یکی از دلایل اصلی دندان قروچه استرس است.
متأسفانه، هیچ درمانی شناخته شده ای برای دندان قروچه وجود ندارد. اگرچه توقف علل زمینهای دندان قروچه و فشردن دندانها میتواند چالش برانگیز باشد، اما میتوانید با پوشیدن نایت گارد برای دندان از شر اثرات منفی دندان قروچه خلاص شوید.
دلایل استفاده از نایت گارد
در ادامه برخی از دلایل و مزایای استفاده از نایت گارد را با هم بررسی میکنیم.
جلوگیری از آسیب دندان
از آنجایی که دندان قروچه زمانی اتفاق میافتد که شما کنترلی روی آن ندارید، هر چه بیشتر اتفاق بیفتد، دندانهای شما بیشتر در معرض از دست دادن مینای دندان قرار میگیرد. فرسایش مینا باعث حساسیت بیش از حد میشود. در نتیجه، به نوشیدنیها و غذاهای سرد یا گرم حساسیت نشان میدهید. علاوه بر این، بدون اینکه مینا از دندانهای شما محافظت کند، دندانهای شما بیشتر مستعد پوسیدگی میشوند. هنگامیکه پوسیدگی، مینای سخت دندان را از بین ببرد، احتمالاً دچار عفونت میشوید.
دندان قروچه همچنین با شکستن دندان ضعیف و فرسودگی هرگونه پرکردگی، باعث آسیب میشود. سطح دندانها میتواند فشار مربوط به جویدن و گاز گرفتن را تحمل کند، اما فشار اضافی ناشی از فشردن و ساییدن آن پایدار نیست. در نتیجه دندان دچار شکستگی یا ترک میشود. علاوه بر تحمل درد طاقتفرسا ناشی از شکستگی دندان، باید برای درمان به دندانپزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات دندانپزشک میتواند پر کردن دندان را انجام دهد، اما ممکن است در نهایت به درمان پرهزینه تری مانند روکش دندان، کانال ریشه یا کشیدن دندان نیاز داشته باشید. از دست دادن دندان را میتوان از طریق بریج یا ایمپلنت رفع کرد که هزینه زیادی دارد.
از اختلال مفصل گیجگاهی فکی جلوگیری میکند
مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) ، فک و جمجمه را به هم متصل میکند و بر عضلاتی که برای جویدن استفاده میشوند تأثیر میگذارد. همانطور که در خواب دندانهای خود را به هم فشار میدهید، به TMJ فشار وارد میکنید که میتواند باعث ناهماهنگی شود. وقتی ناهماهنگ باشد، دچار اختلال عملکرد TMJ میشوید. این اختلال باعث مشکل در جویدن، درد گوش و حتی سردرد میشود. همچنین ممکن است به دیسک مفصلی آسیب بزنید که غیرقابل جبران است و میتواند باعث جابجایی دیسک شود. این کار میتواند منجر به باز یا بسته شدن غیر منتظره فک شما شود که باید درمان اورژانسی را به سرعت انجام دهید. پوشیدن نایت گارد از پیشرفت این اختلال جلوگیری میکند زیرا هر گونه تنشی را که میتواند بر روی عضلات ایجاد شود را کاهش میدهد.
جلوگیری از سردردهای مزمن
گردن درد و سردرد مزمن معمولاً اولین علائم دندان قروچه احتمالی هستند زیرا اختلال عملکرد TMJ خود را از طریق میگرن نشان میدهد. عضلات منقبض شده در گردن، شانهها، دهان و فک باعث سردرد میشوند. با این حال، قبل از اینکه شروع به درمان میگرن کنید مطمئن شوید که دندان قروچه دارید یا خیر. یک راه این است که به سطح دندانها نگاه کنید. اگر به جای نوک تیز، صاف شده باشند، به احتمال زیاد در خواب دندان قروچه میکنید. راه دیگر این است که به دنبال تحلیل لثه و استخوان باشید که ممکن است به دلیل فشردن رخ دهد. نایت گارد سفارشی سردرد را از بین میبرد زیرا دیگر مجبور نیستید ماهیچهها را منقبض کنید.
باعث صرفه جویی در هزینه میشود
تهیه نایت گارد برای دندان مانع از آسیب به دندانها میشود. پس پرداخت هزینه اولیه برای خرید نایت گارد نباید شما را منصرف کند. زیرا به مراتب ارزان تر از عملهای زیبایی و یا پر کردن، عصب کشی و روکش کشیدن دندان است. وقتی هزینه محافظ شبانه دندان را با هزینه دندانپزشکی ترمیمیمقایسه کنید، اولی ارزان تر است.
جمع بندی
به سختی میتوان فهمید که سردرد، حساسیت دندان یا TMJ به دلیل دندان قروچه و فشردن دندانها در خواب است. مگر اینکه به متخصصی مراجعه کنید که بتواند دندان قروچه شما را تشخیص دهد. علاوه بر این، دندانپزشکان یک محافظ شبانه سفارشی را توصیه میکنند و هیچ راهی برای دریافت آن بدون کمک دندانپزشک وجود ندارد.
کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس طیف گسترده ای از خدمات دندانپزشکی از جمله خدمات عمومی، ترمیمی، ارتودنسی و زیبایی را ارائه میدهد. دندانپزشکان ما تشخیص میدهند که آیا به نایت گارد نیاز دارید یا خیر. اگر مشکلات دندانی دارید در این کلینیک با هزینه مناسب درمان شوید. برای تعیین وقت قبلی با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
چگونه از نایت گارد استفاده کنیم؟
برای استفاده از نایت گاردهای استاندارد (سخت یا نرم) باید قبل از استفاده خوب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. سپس به مدت ۱۵ ثانیه محافظ دندان را زیر آب گرم (حداکثر ۴۵ درجه سانتیگراد / ۱۱۳ درجه فارنهایت) قرار دهید تا مواد کمینرم شوند و جایگذاری آن آسانتر شود. آن را روی دندانها قرار دهید و به آرامیگاز بگیرید.
نایت گارد از چه موادی ساخته میشود؟
نایت گارد سخت معمولا از موادی مانند اکریلیک یا پلاستیک سخت و نایت گاردهای نرم از موادی مانند سیلیکون یا لاستیک ساخته میشوند. بسته به سطح دندان قروچه، یکی از آنها را تجویز میکنند.
چگونه نایت گارد دندان را تمیز کنیم؟
نایت گارد را حداقل ۳۰ دقیقه در سرکه سفید خیس کنید. بعد از خیساندن، نایت گارد و کاسه را با آب بشویید. سپس محافظ شب را حداقل ۳۰ دقیقه دیگر در پراکسید هیدروژن قرار دهید. پس از اتمام کار، با آب بشویید و اجازه دهید نایت گارد دندان کاملا خشک شود.
آیا میتوانم از خمیر دندان برای نایت گارد استفاده کنم؟
توجه داشته باشید که نباید از خمیر دندان استفاده کنید. زیرا خمیر دندان ساینده است و میتواند به محافظ شب آسیب برساند. پس از اتمام کار و شستن آن با مواد مناسب، نایت گارد را به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بیرون بگذارید تا خشک شود. در غیر این صورت باکتریها میتوانند روی محافظ دهان رشد کنند.