آخرین بهروزرسانی: ۱۴۰۳/۱۰/۲۹ ساعت ۰۲:۳۶
دوران بارداری، بهویژه در مراحل ابتدایی، زمان حساسی است و باید در آن از هرگونه اقدام پزشکی غیرضروری اجتناب کرد. یکی از سوالات رایج در این دوران، انجام عکسبرداری با اشعه ایکس (رادیولوژی) دندان است. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته میشود که آیا در دوران بارداری میتوان عکس رادیولوژی تک دندان گرفت و نکات ایمنی که باید رعایت شود چیست.
آیا عکس رادیولوژی دندان در دوران بارداری ایمن است؟
رادیولوژی دندان در دوران بارداری بهویژه در صورتی که یک دندانپزشک بخواهد وضعیت دندانها را بررسی کند، نیازمند مراقبتهای ویژه است. در این دوران، بدن مادر و جنین بهشدت آسیبپذیر است و یکی از نگرانیها تابش اشعه ایکس به جنین است. تابش اشعه، حتی در مقادیر بسیار کم، ممکن است خطراتی برای رشد طبیعی جنین بهویژه در ماههای ابتدایی بارداری داشته باشد.
با این حال، در صورتی که عکس رادیولوژی فقط برای یک دندان (رادیولوژی تک دندان) لازم باشد، ریسک تابش اشعه به جنین بهشدت کاهش مییابد. بهطور کلی، عکس رادیولوژی تک دندان در دوران بارداری معمولاً در صورتی که بهطور اصولی انجام شود، ایمن در نظر گرفته میشود.
زمان مناسب برای انجام رادیولوژی در بارداری
پاسخ دقیق به اینکه چه زمانی در دوران بارداری عکس رادیولوژی میتوان گرفت، بستگی به شرایط خاص مادر و جنین دارد. با این حال، معمولاً سه ماهه دوم بارداری بهترین زمان برای انجام عکسبرداری است.
- سه ماهه اول (ماه اول تا سوم): در این دوران، جنین در حال شکلگیری و رشد است و حساسترین مرحله رشد خود را میگذراند. تابش اشعه در این دوران ممکن است باعث بروز مشکلات جدی در جنین شود، به همین دلیل بهتر است در این مدت از انجام رادیوگرافی خودداری کرد، مگر در شرایط اضطراری.
- سه ماهه دوم (ماه چهارم تا ششم): در این دوران، بسیاری از ساختارهای جنین بهطور کامل شکل گرفتهاند و حساسیت به تابش اشعه نسبت به سه ماهه اول کمتر است. به همین دلیل، اگر عکسبرداری دندان ضروری باشد، این زمان بهترین انتخاب است. البته، باید همیشه از محافظهای مناسب مانند پیشبند سربی استفاده شود.
- سه ماهه سوم (ماه هفتم تا نهم): در این مرحله، جنین تقریباً بهطور کامل توسعه یافته است، اما همچنان باید مراقبتهای ویژهای انجام شود. تابش اشعه به شکم مادر میتواند به رشد جنین آسیب بزند، بنابراین در صورتی که انجام رادیوگرافی تک دندان ضروری باشد، باید با احتیاط فراوان انجام شود.
نکات ایمنی هنگام انجام رادیولوژی تک دندان در بارداری
اگر نیاز به انجام رادیولوژی تک دندان در دوران بارداری باشد، رعایت نکات ایمنی بسیار مهم است:
- استفاده از پوشش حفاظتی:
در حین عکسبرداری باید از پوششهای حفاظتی مانند پیشبند سربی برای محافظت از شکم مادر و جنین استفاده شود. این پوششها بهطور مؤثری تابش اشعه را کاهش میدهند و از رسیدن آن به جنین جلوگیری میکنند. - حداقل تابش اشعه:
باید اطمینان حاصل شود که مقدار تابش اشعه به حداقل برسد. در صورتی که انجام عکس رادیولوژی ضروری باشد، باید از دستگاههایی استفاده شود که تابش اشعه آنها کمترین میزان ممکن را دارند. - انجام رادیولوژی تنها در موارد ضروری:
در دوران بارداری، باید عکس رادیولوژی تنها در موارد ضروری انجام شود، مانند زمانی که درد یا عفونت دندان نیاز به بررسی فوری دارد. - مشاوره با دندانپزشک و پزشک متخصص:
پیش از انجام هر گونه رادیولوژی دندانی، باید با دندانپزشک و پزشک زنان مشورت کنید تا اطمینان حاصل شود که انجام این اقدام برای سلامت مادر و جنین بیخطر است.
نتیجهگیری
در دوران بارداری، انجام رادیولوژی تک دندان ممکن است در صورت ضرورت و با رعایت احتیاطهای لازم ایمن باشد. بهترین زمان برای انجام این نوع رادیوگرافی، سه ماهه دوم بارداری است، اما در هر صورت، باید از تابش اشعه به جنین جلوگیری کرد و فقط در مواقع اضطراری و ضروری این اقدام انجام شود. با مشاوره دقیق با پزشک و دندانپزشک، میتوان از انجام اقدامات ایمن و مناسب در این دوران حساس اطمینان حاصل کرد.