برخی از باورهای غلط در مورد عصب‌کشی دندان، عدم اطلاعات کافی و صحیح و همچنین تجربه ناخوشایند بسیاری از افراد از درمان ریشه دندان به علت مراجعه به دندانپزشکان غیر متخصص موجب شده خیلی از افراد از اقدام برای عصب‌کشی دندان بپرهیزند. عصب‌کشی اگر چه با اندکی درد همراه است اما تصورات نادرست بسیاری در مورد آن وجود دارد که موجب شده مردم از آن واهمه داشته باشند.
با عصب‌کشی به موقع دندان می‌توان درد دندان را تسکین بخشید و دندان را حفظ نمود، بدون آنکه نیازی به کشیدن دندان و استفاده از روش‌های جایگزین مانند ایمپلنت باشد. با توجه به اهمیت این موضوع ما تصمیم گرفته‌ایم که این باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان را بیشتر بررسی کنیم. بنابراین اگر شما نیز اطلاعات کاملی از این روش درمانی ندارید و به دلیل ترس از آن درمان خود را به زمان‌های بعد موکول می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس با ما همراه باشید.
باور های غلط در مورد عصب کشی دندان
در ادامه با برخی از این باورها آشنا می‌شویم.
۱- عصب‌کشی دندان دردناک است
عفونت پالپ و التهاب دندان موجب درد و ناراحتی بیمار می‌گردد. با عصب‌کشی این عفونت و التهاب کاملا از بین می‌روند و درد دندان برطرف می‌شود. ازاین‌رو می‌توان گفت عصب‌کشی نه تنها موجب درد نخواهد شد بلکه می‌تواند درد دندان را نیز از بین ببرد. در گذشته از بی‌حس کننده برای عصب‌کشی دندان استفاده نمی‌کردند و همین مسئله موجب شده بود این روش درمانی دردناک باشد.
اما امروزه دندانپزشکان از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کنند و بیمار دیگر هیچ‌گونه دردی را احساس نخواهد کرد. در مواردی که عفونت دندان خیلی شدید است بیمار درد زیادی را احساس می‌کند، به همین دلیل دندان‌پزشک پیش از درمان ریشه آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند تا میزان درد و عفونت دندان بیمار کاهش یابد.
۲- درد دندان بلافاصله پس از درمان ریشه از بین می‌رود
یکی از باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان از بین رفتن فوری درد پس از درمان است. با عصب‌کشی دندان عصب کاملا از بین می‌رود و دیگر سیگنال درد منتقل نمی‌شود. ولی با توجه به التهاب بافت‌های مجاور بیمار در این نواحی تا چند روزی احساس درد خواهد داشت. با توجه به وضعیت بیمار این درد می‌تواند به صورت دائم و یا تنها در حین جویدن احساس شود. درد دندان پس از درمان ریشه قابل تحمل است و بیمار می‌تواند برای تسکین این درد تا زمان بهبودی مسکن مصرف کند. در احساس این درد توسط بیمار وضعیت درمان و عفونت پیش از درمان خیلی موثر است، به‌طوری‌که بعضی از بیماران پس از عصب‌کشی هیچ‌گونه دردی ندارند.
۳- حساسیت دندان پس از عصب‌کشی ادامه دارد
یکی دیگر از باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان ادامه‌دار بودن حساسیت دندان پس از آن است. اگر حساسیت دندان تا مدت زمان طولانی پس از عصب‌کشی ادامه داشته باشد طبیعی نیست. حساس شدن دندان تا چند ماه بعد می‌تواند نشان دهنده عدم شناسایی و درمان مجراهای فرعی ریشه در زمان درمان و یا ترک‌خوردن دندان تا ریشه باشد. افرادی که چنین شرایطی را دارند باید حتما به دندان‌پزشک مراجعه کنند تا ریشه دندان را بررسی کند و اگر ریشه دندان شکسته باشد تنها راه حل ممکن کشیدن دندان است.
۴- عصب‌کشی موجب از بین رفتن دندان می‌شود
عصب‌کشی دندان در جهت التیام و حفظ دندان، تمیز و ضد عفونی کردن کانال‌های ریشه انجام می‌شود، در نتیجه عصب‌کشی موجب از بین رفتن دندان نمی‌شود. در واقع رگ‌های خونی و عصب‌های دندان موجب می‌شود هنگامی که دندان دچار پوسیدگی، التهاب، عفونت یا ضربه می‌شود فرد دردی را در آن ناحیه از فک خود احساس کند. اما با عصب‌کشی دندان دیگر نمی‌تواند سیگنال درد را انتقال دهد. ازاین‌رو توصیه می‌شود جهت اطمینان از سلامت دندان عصب کشی شده حتما چکاپ‌های دوره‌ای داشته باشید.
۵- دندان عصب‌کشی شده به روکش نیازی ندارد
معمولا دندان‌هایی که عصب‌کشی می‌شوند دارای پوسیدگی و پرشدگی بزرگی هستند. ازاین‌رو مستعد شکستگی هستند. بنابراین بهتر است که جهت محافظت از دندان در مقابل آسیب‌های جدید و محکم شدن آن حتما دندان روکش شود.
۶- درمان ریشه هزینه زیادی دارد و بی‌فایده است
از دیگر باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان پر هزینه و بی‌فایده بودن آن است. هیچ روش و دندانی نمی‌تواند زیبایی و کارایی دندان طبیعی را داشته باشد. ازاین‌رو حفظ و نجات دندان طبیعی به روش درمان ریشه و عصب‌کشی خیلی مقرون‌به‌صرفه‌تر از کشیدن و جایگزین کردن آن با ایمپلنت و بریج دندان است.
اگر عصب‌کشی توسط یک دندان‌پزشک متخصص و مجرب و با استفاده از مرغوب‌ترین مواد و روکش انجام شود بیمار حتی می‌تواند تا آخر عمر نیز از دندان طبیعی خود استفاده کند. علاوه‌براین اگر دندان عصب‌کشی شده مجددا عفونت کند می‌توان با هزینه‌ای اندک آن را درمان کرد.
۷- اگر دندان درد نکند به عصب‌کشی نیاز ندارد
توجه داشته باشید که همیشه دندانی که نیازمند به درمان ریشه است دردناک نخواهد بود. به عبارتی گاهی اوقات دندان قبلا از دست رفته و اکنون هیچ دردی ندارد. بنابراین تنها متخصص ریشه یا دندان‌پزشک است که باید دندان را بررسی کند و وجود آسیب‌دیدگی و عفونت پالپ را تشخیص دهد و مشخص کند که برای دندانی که درد ندارد عصب‌کشی لازم است یا خیر.
اگر دندان درد نداشت اما در نزدیکی آن یک برآمدگی وجود داشت بهتر است که هر چه سریع‌تر به دندان‌پزشک مراجعه نمایید. زیرا این برآمدگی که فیستول نام دارد در واقع مجرایی جهت تخلیه ترشحات عفونی بافت دندان است. این مجرا فشار حاصل از تشکیل و تجمع عفونت داخل بافت را می‌گیرد و موجب می‌شود که بیمار دردی را در دندان خود احساس نکند. این عفونت نیاز به عصب‌کشی دارد و اگر به موقع درمان آن انجام نشود می‌تواند موجب عفونی شدن بافت‌های مجاور گردد.
۸- برای درمان ریشه باید چند جلسه به دندان‌پزشک مراجعه نمود
تعداد جلسات عصب‌کشی دندان وابسته به تعداد دندان‌های تحت درمان، تعداد کانال‌های ریشه و میزان عفونت دندان است. در مواردی که دندان عفونت شدیدی داشته باشد در ابتدا دندان‌پزشک داروی خوراکی تجویز کرده یا در مجاری ریشه داروی ضدعفونی موضعی قرار می‌دهد تا پس از چند روز عفونت کاملا برطرف شود و بتواند پروسه درمان را تکمیل نماید. اما درصورتی‌که عارضه یا عفونت خاصی در دندان وجود نداشته باشد درمان ریشه فقط در یک جلسه یک الی دو ساعته انجام خواهد شد.
۹- کشیدن دندان خیلی بهتر از عصب‌کشی است
دندانپزشکان در تلاش‌اند که دندان طبیعی بیمار را تا جایی که امکان دارد حفظ کنند. زیرا کشیدن دندان موجب ایجاد یک فضای خالی در دهان شده و عوارضی به دنبال دارد. از جمله این عوارض می‌توان به مشکل در جویدن، درد فک، مشکلات بایت و جابه‌جایی دندان‌های مجاور به سمت فضا خالی فک اشاره کرد. در نتیجه عصب‌کشی دندان می‌تواند بهترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش برای نجات و حفظ دندان‌های آسیب دیده طبیعی باشد.
۱۰- عصب‌کشی موجب بیماری می‌شود
برخی از افراد این تصور اشتباه را دارند که عصب‌کشی موجب بروز بیماری‌های دیگری خواهد شد. درصورتی‌که چنین ادعایی کاملا اشتباه است و درمان ریشه روشی ایمن و کاملا بی‌خطر است. علاوه‌براین عصب‌کشی موجب درمان عفونت ریشه دندان و از بین رفتن باکتریهای موجود در کانال ریشه می‌گردد.
۱۱- عصب‌کشی به معنی کشیدن ریشه دندان است
یکی دیگر از باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان این است که در این فرآیند ریشه دندان کاملا کشیده می‌شود. درصورتی‌که کاملا اشتباه است و فقط بخش مرکزی دندان که پالپ نام دارد پاکسازی و ضدعفونی شده و آن را با مواد خاصی پر می‌کنند. ریشه موجب استحکام دندان در فک و ثابت بودن آن می‌شود و اگر ریشه برداشته شود دندان می‌افتد.
۱۲- پس از عصب‌کشی دندان نیازی به مراجعه به دندان‌پزشک نیست.
بعد از به اتمام رسیدن فرآیند درمان ریشه بیمار باید مجددا برای روکش یا پرکردن دندان و ترمیم آن به دندان‌پزشک مراجعه کند. معمولا دندان‌پزشک در عصب‌کشی دندان موقتا پالپ دندان را پر می‌کند تا از ورود آلودگی و باکتری به داخل حفره دندان جلوگیری نماید. اما در اکثر مواقع برای پر کردن از مواد موقت استفاده می‌کند و در جلسه جداگانه‌ای برای پرکردن یا روکش‌کردن دندان بیمار اقدام می‌کند.
۱۳- درصورتی‌که دندان عصب‌کشی شده عفونت کند باید آن را بکشید
از دیگر باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان این است که اگر دندان درمان شده با این روش درگیر عفونت شود باید آن را بکشید. عصب‌کشی دارای موفقیتی حدود ۸۵% است. اما درصورتی‌که پس از گذشت مدت زمانی طولانی این دندان دوباره دچار عفونت، درد و التهاب شود با تکرار فرآیند درمان ریشه می‌توان دندان را نجات داد و حفظ نمود. در این پروسه مجددا مجرای ریشه ضدعفونی و تمیز شده و با مواد خاصی پر می‌شود. در برخی از موارد نیز دندان به قطع ریشه اپکتومی نیاز دارد که برای این منظور جراحی میکروسکوپی برای قطع نوک ریشه انجام می‌شود و دندان نجات یافته و نیازی به کشیدن آن نیست.
۱۴- نتایج دندان عصب‌کشی شده ماندگاری زیادی ندارد
برخی از افراد معتقد هستند که پس از عصب‌کشی و درمان ریشه آن دندان دوام چندان زیادی ندارد. این باور به علت شکسته‌شدن دندان بعضی از بیماران چند ماه بعد از درمان ریشه است. با تخلیه عصب دندان خونرسانی به آن نیز قطع می‌شود و موجب شکننده‌بودن دندان خواهد شد. ازاین‌رو باید در پایان فرآیند درمان ریشه از پرکننده برای مهر و موم کردن دندان به اندازه کافی استفاده شود. همچنین با توجه به شکننده و ضعیف‌تر بودن این دندان‌ها فشارهای ناشی از ساییدن دندان‌ها به یکدیگر موجب شکستن دندان خواهد شد. ازاین‌رو لازم است برای دندان‌های با حجم پرشدگی بالا حتما از روکش استفاده شود تا بتواند مقاومت خوبی در برابر فشارها داشته باشد. بنابراین از نظر فنی فرایند درمان با مشکل مواجه نشده است و ترمیم دندان ناموفق بوده است.
جمع بندی
همانطور که مشاهده می‌کنید باورهای نادرست درباره عصب‌کشی دندان خیلی زیاد است و عمدتا شایعات و تصورات هر فرد از این پروسه درمانی هستند. به‌طوری‌که هیچ منشا علمی و واقعی ندارند. اما همین باورها متاسفانه موجب ترس خیلی از افراد جامعه از درمان ریشه و نامناسب بودن این روش درمانی شده است.
درصورتی‌که اگر بیمار به موقع برای عصب‌کشی اقدام کند و یک دندان‌پزشک مجرب و کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی حرفه‌ای و با تجربه را برای این روش درمانی انتخاب کند می‌تواند این فرآیند درمانی را با کمترین عوارض موقت و دریافت بهترین نتایج انجام دهد و دندان طبیعی خود را برای سالیان طولانی حفظ کند.
بنابراین اگر شما نیز به دلیل این باورهای اشتباه از درمان ریشه دندان صرف نظر کرده‌اید پیشنهاد می‌کنیم که هر چه سریع‌تر به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا با بررسی وضعیت دندان‌تان درمان ریشه دندان و عصب‌کشی را در صورت نیاز انجام دهد.
سوالات متداول
· آیا عصب‌کشی دندان در چند جلسه انجام می‌شود؟
خیر در بسیاری از موارد عصب‌کشی و پرکردن دندان تنها در یک جلسه انجام می‌شود. اما در مواردی که دندان پوسیدگی و عفونت شدید دارد دندان‌پزشک ترجیح می‌دهد برای تکمیل فرآیند درمان و دریافت بهترین نتایج از مواد ضدعفونی کننده و پرکننده موقت در دندان استفاده کند و پر کردن آن را به جلسه بعد موکول نماید.
· آیا عصب‌کشی هزینه بالایی دارد؟
این روش درمانی برای حفظ دندان طبیعی نسبت به روش‌های جایگزین دندان مصنوعی مانند ایمپلنت دارای هزینه بسیار کمی است و قابل مقایسه با آن‌ها نخواهد بود.
· آیا همیشه دندانی که به عصب‌کشی نیاز دارد درد می‌کند؟
خیر در برخی از مواد بیمار هیچ‌گونه دردی را در دندان احساس نمی‌کند و دندان مدت‌ها قبل خراب شده و از بین رفته است و تنها دندان‌پزشک می تواند نیاز آن به عصب‌کشی یا سایر روش‌های درمانی را تشخیص دهد.
· دندان عصب‌کشی شده چند سال عمر می‌کند؟
اگر فرآیند درمان ریشه و پرکردن و روکش آن به درستی و با استفاده از مواد مرغوب و درجه یک انجام شده باشد و بیمار نکات بهداشت دهان و دندان و مراقبت‌های لازم را به خوبی رعایت کند این دندان می‌تواند سالیان طولانی حتی تا پایان عمر بیمار را همراهی کند.
· آیا دندان عصب‌کشی شده به روکش نیاز دارد؟
با توجه به ضعیف و شکننده شدن این دندان‌ها نسبت به سایر دندان‌های طبیعی فرد برای حفظ استحکام و مقاومت آن‌ها و همچنین افزایش طول عمر دندان باید دندان روکش گذاری شود.
