برخی از مشکلات دندانی می‌تواند روی کودک در حال رشد تأثیر بگذارد. به همین دلیل چکاپ دندان قبل از بارداری اهمیت زیادی پیدا می‌کند. بارداری می‌تواند منجر به مشکلات دندانی در برخی از زنان از جمله بیماری لثه و پوسیدگی دندان شود.
در دوران بارداری، هورمون‌ها بر لثه‌ها و دندان‌ها تأثیر می‌گذارند. مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و مراجعه به دندانپزشک به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما در دوران بارداری کمک می‌کند.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس قصد داریم تا شما را با اهمیت چکاپ دندان قبل از بارداری آشنا کنیم. تا انتها همراه ما باشید.
چرا قبل از بارداری باید از سلامت دندان‌ها مطمئن شویم؟
محققان متوجه ارتباط بین بیماری شدید لثه در زنان باردار و زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد را پیدا کرده است. نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند ممکن است در معرض آسیب مغزی و مشکلات بینایی و شنوایی قرار بگیرند.
دانشمندان احتمال می‌دهند که از هر ۱۰۰ زایمان نارس، ۱۸ مورد با عفونت شدید لثه (بیماری پریودنتال) مرتبط باشند. بیماری لثه در دوران بارداری و قبل از آن توسط دندانپزشک قابل درمان است.
چکاپ دندان قبل از بارداری برای سلامتی کودک شما از اهمیت زیادی برخوردار است. برای اطمینان از دندان‌های محکم و سالم برای کودکتان، حتما معاینه دندانپزشکی قبل از بارداری را در صدر فهرست کارهای اصلی خود قرار گیرد.
چرا باید چکاپ دندان قبل از بارداری انجام داد؟
- یک مادر سالم و بدون استرس مهمترین چیز برای نوزاد قبل از تولد است. درد و ناراحتی دندان نه تنها مادر بلکه نوزاد را نیز تحت استرس قرار می‌دهد. مشکلات دندانی باعث جویدن ناقص شده که منجر به تغذیه نامناسب می‌شود.
- حتی دوزهای کم اشعه ایکس دندان می‌تواند برای برخی از نوزادان مستعد مضر باشد. بنابراین بهتر است قبل از بارداری تمام عکسبرداری با اشعه ایکس دندان و اقدامات لازم را انجام دهید.
- حفره‌ها، به خصوص حفره‌های عمیق، در دوران بارداری تشدید می‌شوند. این حفره‌ها باعث درد شده و به شب‌های بی خوابی شما می‌افزاید. محدودیت‌هایی برای درمان در دوران بارداری وجود دارد، بنابراین بهتر است تمام اقدامات و پرکردن کانال ریشه‌تان را قبل از شروع بارداری انجام دهید.
- خونریزی و تورم لثه‌ها به دلیل تغییرات هورمونی شایع ترین شکایت خانم‌های باردار است. جرم گیری عمیق قبل از بارداری مشکلات لثه شما را کاهش می‌دهد و از التهاب لثه جلوگیری می‌کند. ژنژیویت درمان نشده می‌تواند به یک بیماری جدی لثه مانند پریودنتیت تبدیل شود که با عوارض بارداری مانند پره اکلامپسی، زایمان زودرس و دیابت بارداری مرتبط است.
مراقبت از دندان قبل از بارداری
اگر قبل از بارداری مراقب دندان‌ها و لثه‌های خود باشید، احتمال کمتری دارد که در دوران بارداری دچار مشکلات دندانی شوید. با انجام کارهای زیر می‌توانید بیشتر از دندان‌های خود مراقبت کنید.
- حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- نخ دندان بین دندان‌هایتان یک بار در روز استفاده کنید.
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و محدود کردن غذا و نوشیدنی‌های حاوی قند افزوده، به سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.داشتن یک رژیم غذایی سالم و محدود کردن غذا و نوشیدنی‌های حاوی قند افزوده، به سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.
- محصولات حاوی تنباکو را کنار بگذارید. همچنین مصرف الکل را به حداقل برسانید.
- هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
اگر قصد بارداری دارید، چکاپ دندان قبل از بارداری را فراموش نکنید. به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا در مورد درمان‌هایی که می‌توانید قبل از بارداری انجام دهید تصمیم بگیرید. اگر در دوران بارداری دچار مشکلات دندانی شدید در سه ماهه دوم بارداری می‌توانیدکار‌های فوری دندانپزشکی را انجام دهید.
اگر باردار هستید، حتما به دندانپزشک خود بگویید
زمانی که دندانپزشکان بدانند شما باردار هستید اقدامات احتیاطی بیشتری انجام می‌دهند. در این صورت تمامی اقدامات لازم در جهت مراقبت از جنین رعایت می‌شود.
چرا در دوران بارداری دندان‌ها آسیب می‌بینند؟
علل شایع مشکلات سلامت دندان در دوران بارداری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات لثه
- استفراغ و حالت تهوع‌های صبحگاهی
- هوس خوردن غذاهای شیرین
۱- بارداری می‌تواند مشکلات لثه را به وجود بیاورد
هورمون‌های بارداری می‌توانند برخی از زنان را در معرض خطر مشکلات لثه قرار دهند. در ادامه برخی از بیماری‌های لثه در دوران بارداری را بررسی می‌کنیم.
ژنژیویت (عفونت لثه)
این بیماری احتمال دارد در سه ماهه دوم بارداری رخ دهد. علائم ژنژیویت شامل تورم لثه و خونریزی است که بیشتر در حین مسواک زدن و هنگام کشیدن نخ دندان دیده می‌شود.
بیماری پریودنتال
عفونت پریودنتال شامل ساختارهای نگهدارنده دندان مانند لثه، رباط و استخوان می‌شود. این بیماری ناشی از التهاب لثه درمان نشده است که می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود.
اپولیس حاملگی یا گرانولوم پیوژنیک یا تومور حاملگی
رشد تورم، قرمزی و گردی که روی لثه ظاهر می‌شود و می‌تواند به راحتی خونریزی کند.
اگر در دوران بارداری مشکلات لثه ای پیدا کردید، مهم است که قبل از زایمان توسط دندانپزشک معاینه شوید. بسیاری از انواع مشکلات لثه ناشی از هورمون‌های بارداری پس از تولد برطرف می‌شوند. اما تعداد کمی از زنان ممکن است سطح عمیق تری از بیماری لثه را داشته باشند که پس از بارداری نیاز به درمان دارند.
اگر لثه‌های شما خونریزی می‌کند، مسواک زدن را متوقف نکنید. از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید.
۲- استفراغ می‌تواند به دندان آسیب برساند
هورمون‌های بارداری حلقه ماهیچه ای که غذا را در داخل معده نگه می‌دارد نرم می‌کند. رفلاکس معده (بازگرداندن غذا یا نوشیدنی) یا استفراغ همراه با تهوع صبحگاهی می‌تواند دندان‌های شما را با اسیدهای قوی معده بپوشاند. ریفلاکس و استفراغ مکرر می‌تواند به سطح دندان (مینا) آسیب برساند و خطر پوسیدگی را افزایش دهد.
اگر استفراغ حاملگی دارید این توصیه‌ها را امتحان کنید:
- از مسواک زدن بلافاصله پس از استفراغ خودداری کنید. زمانی که دندان‌ها با اسید معده پوشیده شده اند، مسواک زدن می‌تواند مینای دندان را خراش دهد.
- دهان خود را با آب معمولی به طور کامل بشویید.
- با دهانشویه حاوی فلوراید دهان را تمیز کنید.
- اگر دهانشویه حاوی فلوراید ندارید، به اندازه یک نخود از خمیردندان حاوی فلوراید را روی انگشت خود قرار دهید و آن را روی دندان‌های خود بمالید. سپس به طور کامل دندان‌ها را آبکشی کنید.
- یک ساعت بعد از استفراغ دندان‌ها را مسواک کنید.
در حین مسواک زدن دندان‌ها برخی از زنان باردار متوجه می‌شوند که مسواک زدن دندان‌های عقب، می‌تواند باعث استفراغ شود. با این حال، برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، مسواک زدن تمام دندان‌هایتان مهم است. باید حتما مسواک زدن را ادامه دهید.
نکاتی برای کمک به جلوگیری از استفراغ و احساس خفگی در حین مسواک زدن در دوران بارداری
- از یک مسواک با سر کوچک نرم مانند مسواک مخصوص کودکان نوپا استفاده کنید.
- راحت باشید. هنگام مسواک زدن به آرامی حرکت کنید.
- بستن چشمان را امتحان کنید. شاید در حین مسواک زدن دیگر حالت خفگی به شما دست ندهد.
- روی تنفس خود تمرکز کنید.
- سعی کنید به موسیقی گوش دهید.
- اگر مزه خمیردندان باعث می‌شود که شما احساس خفگی یا استفراغ داشته باشید برند خمیر دندان را عوض کنید.
- می توانید دندان‌های خود را با آب مسواک بزنید و سپس از دهان شویه حاوی فلوراید استفاده کنید. در اسرع وقت به مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید برگردید.
۳- هوس خوردن غذاهای شیرین در دوران بارداری
برخی از زنان در دوران بارداری هوس غذایی غیرعادی دارند. اگر هوس خوردن میان وعده‌های شیرین دارید، بهتر است از خوردن آن‌ها اجتناب کنید زیرا ممکن است خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. سعی کنید به جای آن از غذاهای کم قند استفاده کنید.
اگر چیزی جز شیرینی هوس شما را برآورده نمی کند، سعی کنید گاهی اوقات گزینه‌های سالم تری مانند میوه‌های تازه را انتخاب کنید. پس از خوردن میان وعده‌های شیرین، دهان خود را با دهانشویه حاوی فلوراید بشویید یا دندان‌های خود را مسواک بزنید.
مصرف کلسیم را در دوران بارداری افزایش دهید
در دوران بارداری، برای محافظت از استخوان‌ها و نیازهای جنین در حال رشد، باید مقدار کلسیمی را که می‌خورید یا می‌نوشید افزایش دهید.
برخی از منابع غنی کلسیم و ویتامین D را در ادامه می‌بینیم:
- شیر، پنیر و ماست ساده یا ماست میوه ای بدون شکر مصرف کنید.
- اگر نمی توانید لبنیات مصرف کنید، محصولات کم شکر مانند سویای غنی شده با کلسیم یا شیر بادام مناسب هستند.
- برخی از انواع مغزها مانند بادام حاوی کلسیم زیادی هستند.
- ویتامین D خود را در دوران بارداری افزایش دهید. (ویتامین D به بدن کمک می‌کند تا از کلسیم استفاده کند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند به حمایت از سطح ویتامین D کمک کند. مراقب باشید که دچار آفتاب سوختگی نشوید).
منابع غذایی خوب ویتامین D
- ماهی‌های چرب، مانند سالمون، شاه ماهی و ماهی خال خالی (با پزشک خود صحبت کنید که چه مقدار از انواع ماهی را می‌توانید در دوران بارداری با خیال راحت مصرف کنید).
- تخم مرغ
- مارگارین
- شیر غنی شده با ویتامین D
- نان و غلات
اگر ویتامین D کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی کنید، می‌توانید مکمل‌ها را مصرف کنید. از دندانپزشک یا متخصص زنان و زایمان خود بپرسید که آیا نیاز به مصرف مکمل ویتامین D دارید؟ در زمان چکاپ دندان قبل از بارداری تمام این موارد را مشخص کنید.
مادر سالم، کودک سالم
سلامت دهان و دندان مادر آینده تا حد زیادی آینده دندانی فرزندش را تعیین می‌کند. به خصوص با توجه به تغییر سطح هورمون‌ها در دوران بارداری، زمان آن رسیده است که به سلامت فعلی دندان خود نگاه دقیق تری داشته باشید. انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کند که روال منظم مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان مانند چکاپ‌ها و تمیز کردن دندان‌ها خود را بدون وقفه در طول بارداری ادامه دهید. پس از اطلاع از بارداری خود، بلافاصله اولین معاینه سلامت دندان را انجام دهید. همچنین دومین بررسی سلامت دندان قبل از تولد را برای شش ماهگی رزرو کنید.
پیشگیری بهتر از درمان است
این ضرب المثل قدیمی در مورد بارداری و دندان صادق است. بنابراین از سه گانه طلایی مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن زبان برای حفظ بهداشت دهان و دندان قبل و در طول بارداری استفاده کنید. این کار مشکلات دندانی، هزینه‌های ناخواسته و استرس را از مادران باردار دور می‌کند.
بنابراین اگر قصد بارداری دارید، تعلل نکنید و با دندانپزشک خود تماس بگیرید. سلامت دندان خود و کودکتان را بدون تاخیر تضمین کنید.
نکاتی که باید قبل از بارداری بدانید!
- قبل از برنامه ریزی برای بارداری خود، معاینه دندانپزشکی را انجام دهید تا از هرگونه اقدامات اورژانس دندانی جلوگیری کنید.
- در سه ماهه اول و سوم بارداری هیچ درمان دندانپزشکی قابل انجام نیست.
- تابش اشعه ایکس در مرحله بارداری مضر است.
- بهداشت دهان و دندان را قبل، حین و بعد از بارداری رعایت کنید.
جمع بندی
چکاپ دندان قبل از بارداری برای سلامت جنین اهمیت زیادی دارد. مراقبت از دندان در دوران بارداری برای سلامت مادر و کودک بسیار مهم است. به همین دلیل باید در دوران بارداری به دندانپزشکی مراجعه کنید. باید بدانید که مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری بی خطر است.
کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با کمک دندانپزشکان مجرب آماده انجام هر گونه چکاپ دندان قبل از بارداری شما عزیزان است. با این کار سلامت کودک خود را تضمین نمایید. همچنین تمامی کارهای مربوط به زیبایی و سلامت دهان و دندان مانند ایمپلنت، کامپوزیت، ترمیم، عصب کشی دندان و کشیدن دندان عقل در این کلینیک با بهترین وسایل دندانپزشکی انجام می‌گیرد.
همین حالا با شماره‌های کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید و نوبت ویزیت و چکاپ خود را دریافت نمایید.
سوالات متداول
چکاپ دندانپزشکی در بارداری اهمیت دارد؟
روش‌های دندانپزشکی در دوران بارداری بی خطر هستند. کارهای دندانپزشکی مانند پر کردن و روکش باید قبل از بارداری انجام شود تا احتمال عفونت کاهش یابد. توصیه می‌شود هر کاری را در سه ماهه دوم انجام دهید، زیرا ممکن است نیاز باشد در سه ماهه سوم بارداری طولانی مدت به پشت دراز بکشید.
هدف از چکاپ روتین دندان چیست؟
- جلوگیری از بیماری پریودنتال.(بیماری پریودنتال می‌تواند ناشی از تجمع پلاک و تارتار در امتداد خط لثه باشد اگر برای مدت طولانی درمان نشود.)
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- شناسایی هرگونه مشکلات اساسی دندان
اگر در دوران بارداری به دندانپزشکی نروید چه اتفاقی می‌افتد؟
سلامت دندان شما می‌تواند بر کودک شما تأثیر بگذارد. در موارد پیشرفته تر، هم پوسیدگی دندان و هم بیماری لثه می‌تواند منجر به عفونت شود. اگر در دوران بارداری دچار عفونت دهانی شوید، این امکان وجود دارد که به بقیه بدن شما و همچنین جنین منتقل شود.
آیا انجام معاینه دندان در دوران بارداری بی خطر است؟
بله، شما می‌توانید با خیال راحت به دندانپزشکی در دوران بارداری مراجعه کنید. زیرا برای حفظ سلامتی شما و کودکتان چکاپ مهم است.
