متخصص پروتزهای دندانی

متخصص پروتز دندان، دندانپزشکی است که دندان‌ها و ساختارهای فک که تخریب شده‌اند را ترمیم می‌کند. آنها مسئول طراحی، ساخت و جایگذاری پروتزهای دندانی سفارشی مانند بریج و ایمپلنت هستند تا عملکرد و ظاهر لبخند بیمار را بهبود بخشند. علاوه بر این، متخصص پروتز دندان ممکن است بیماران مبتلا به نقص‌های مادرزادی، آسیب‌های تروماتیک و سرطان دهان را درمان کنند. علاوه بر طراحی و جایگذاری پروتزهای دندانی، یک متخصص پروتز دندان با سایر متخصصان دندان مانند جراحان دهان، پریودنتیست‌ها و متخصصین ارتودنسی نیز همکاری می‌کند تا برنامه‌های درمانی جامعی برای بیماران خود تهیه کند.

 آنها همچنین مراقبت‌های پیشگیرانه و نگهداری از پروتزهای دندانی را ارائه می‌دهند و همچنین به بیماران در مورد شیوه‌های رعایت بهداشت دهان و دندان برای اطمینان از طول عمر ترمیم آنها آموزش می‌دهند. 

در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی جامع حوزه فعالیت متخصص پروتز دندان خواهیم پرداخت.

پروتز دندان چیست؟

پروتز دندان یک روش شناخته شده دندانپزشکی است که به تشخیص، درمان و حفظ عملکرد دهان کمک می‌کند. پروتزهای دندانی همچنین زیبایی ظاهری و سلامت بیمارانی که دندان‌های از دست رفته یا ناقص دارند یا بافت‌های دهان و فک و صورت آن‌ها دچار مشکل شده است را به ایشان باز می‌گردانند. متخصص پروتز دندان به گونه‌ای نوع پروتز مورد نیاز را تعیین می‌کند که به بهترین نحو از سلامت دهان و دندان بیمار محافظت شود. در این بخش از مقاله به بررسی انواع پروتز مورد استفاده خواهیم پرداخت.

پروتز ثابت 

پروتز ثابت شامل فرآیند بازسازی دندان‌های از دست رفته با استفاده از موادی مشابه رنگ و بافت دندان‌های اطراف است. بسته به ساختار دندان، چندین گزینه مواد برای این فرآیند وجود دارد که با نام تاج دندان نیز شناخته می‌شوند. مواد جایگزین مختلفی مانند تاج‌های چینی فلزی، روکش فلزی، روکش‌های چینی تقویت شده یا زیرکونیومی و تاج‌های فلزی وجود دارند که متخصص پروتز می‌تواند از آن‌ها استفاده کند.

پروتز متحرک

همانطور که از نام آن‌ها پیداست، پروتزهای متحرک توسط بیمار به راحتی جایگذاری یا درآورده می‌شوند. این پروتزها جایگزین دندان‌های از دست رفته هستند و انواع مختلفی از آن‌ها از جمله پروتز کامل، پروتز جزئی، پروتز فوری و تاج موجود است:

• پروتزهای کامل یا توتال: پروتزهایی هستند که به نام دندان مصنوعی نیز شناخته می‌شوند و با حمایت از بافت استخوانی باقی مانده در فک پایین و بالا در زمانی که شما هیچ دندانی در دهان خود ندارید، ساخته می‌شوند. این پروتزها در مواردی که نمی‌توان از ایمپلنت استفاده کرد، ترجیح داده می‌شوند. در پروتز کامل یا توتال، به جای دندان چینی از دندان‌های پلاستیکی ساخته شده از مواد خاص، استفاده می‌شود.
• پروتز جزئی: نوعی پروتز متحرک است و در مواردی که قسمتی از دندان‌های خود را در دهان دارید و قسمت دیگر را خارج می‌کنید به عنوان جایگزینی برای ایمپلنت ترجیح داده می‌شوند. پروتز جزئی از اکریلیک یا ریخته گری یک تکه ساخته شده است. این نوع پروتز با سیم‌هایی به دندان‌های اصلی متصل می‌شوند.
• پروتز فوری: در مواردی که تمام دندان‌های اصلی باید کشیده شوند، یکی از گزینه‌های جایگزین برای کسانی که نمی‌خواهند بی دندان باشند، پروتزهایی به نام پروتز فوری است. این نوع از پروتزها بلافاصله بعد از  کشیدن دندان‌های طبیعی قرار می‌گیرند. زمانی که بهبودی کامل شد و بافت‌ها با این پروتزها ناسازگار شدند، پروتزهای دائمی بیمار ساخته می‌شوند.
• تاج‌های دندان: پروتزهایی که بر روی دندان‌های طبیعی یا ریشه‌های آن‌ها گذاشته می‌شوند، تاج دندان نامیده می‌شوند. دندان‌ها یا ریشه‌های طبیعی‌شان که پروتز روی آنها قرار می‌گیرد، زمینه چسبندگی و ثبات پروتز را فراهم می‌کند.

متخصص پروتز دندان در چه مواردی تخصص دارد؟

از متخصص پروتز به عنوان معمار دهان نیز یاد می‌شود. او متخصص زمانی است که دندان‌ها یا لثه‌ها باید در دهان جایگزین شوند. متخصصین پروتز در ترمیم مهارت بالایی دارند. کار آنها طراحی، ساخت و مناسب‌سازی هر نوع پروتز ترمیمی برای بیمارانی است که دندان‌های آسیب دیده یا از دست رفته دارند.

متخصص پروتز معمولا با مواردی مانند جراحی فک، دندان مصنوعی جزئی، پروتز کامل، ایمپلنت و موارد دیگر سروکار دارد. آنها همچنین بیماران را با پر کردن، روکش، ایمپلنت، بریج، آتل، نایت گارد و روش‌های زیبایی دیگر می‌کنند. بسته به مورد درمانی، متخصص پروتز می‌تواند یک یا چندین دندان، لثه و بافت فک آسیب دیده را جایگزین یا ترمیم کند. متخصصان پروتز همچنین مهارت‌های لازم برای درمان آپنه خواب، اختلالات خروپف و شکاف کام را دارند.

متخصص پروتز دندان چه اقداماتی را انجام می دهد؟

به لطف آموزش، تجربه و تجهیزات تخصصی، دندانپزشکان عمومی معمولا در صورت نیاز به تعویض دندان‌های از دست رفته، بیماران را به متخصصان پروتز ارجاع می‌دهند. متخصصان پروتز از نزدیک با تکنسین‌های دندان‌پزشکی همکاری می‌کنند تا مطمئن شوند که هر پروتز سفارشی، ظاهر خوبی داشته باشد و بیمار با آن احساس راحتی کند. برخی از متداول‌ترین روش‌های انجام شده توسط متخصصین پروتز عبارتند از:

ایمپلنت‌ها

میله‌ها یا قاب‌های فلزی در استخوان فک شما کاشته می‌شوند تا تاج روی این پست قرار گیرد. درپوش قرار داده شده روی ایمپلنت مانند یک دندان طبیعی به نظر رسیده و مانند آن نیز کارایی دارد.

تاج‌ها

روکش‌ها و کلاه‌هایی هستند که روی دندان یا ایمپلنت قرار می‌گیرند تا به عنوان یک دندان طبیعی به نظر برسند. روکش‌های دندان با توجه به نیازهای مختلف انواع مختلفی دارند.

بریج‌ها

در جایی که دندان‌های از دست رفته وجود دارد، یک بریج می‌تواند آن دندان‌های از دست رفته را بازیابی و جایگزین کند. به طور معمول بریج‌ها به شکل تاج در دو طرف دندان از دست رفته هستند و دندان پونتیک یا کاذب را نگه می‌دارند.

بازسازی کامل دهان

در مواردی که بیماران نیاز به بازسازی لبخند خود در مقیاس بزرگ‌تری دارند، گزینه‌های مختلف ترمیمی برای بازسازی کامل دهان در دسترس هستند.

دندان مصنوعی

پروتز پایه اکریلیک روی لثه‌ها زمانی که یک مجموعه کامل یا جزئی از دندان‌ها از بین رفته باشد قرار می‌گیرد. دندان‌های مصنوعی انواع مختلفی از جمله ثابت یا متحرک دارند.

ونیرها

یک تکه لایه نازک چینی که برای ایجاد ظاهری طبیعی و دادن استحکام به دندان استفاده می‌شود. ونیرها روی مینای دندان آسیب دیده قرار گرفته و ثابت می‌شوند.

درمان فک

درمان استخوان‌ها و بافت‌های فک به دلیل اختلالات TMJ (مفصل گیجگاهی فکی) یا سایر علل درد جزو درمان‌های متخصص پروتز است.

جراحی دندان

متخصص پروتز می‌تواند جراحی‌های دندان و فک و صورت به دلیل نقص مادرزادی، مشکلات ناشی از سرطان یا آسیب‌های تروماتیک مورد نیاز است، را انجام دهد.

متخصص پروتز و دندانپزشکی زیبایی: تفاوت چیست؟

دندانپزشک عمومی می‌تواند به راحتی درمان‌های زیبایی را برای بیمارانی که می‌خواهند لبخند و ظاهر دهان خود را بهبود بخشند انجام دهد. با این حال، دندانپزشکی زیبایی یک تخصص فرعی نیست که به رسمیت شناخته شده باشد. بلکه رویکردی برای درمان است که هم ظاهر و هم عملکرد کار دندانپزشکی مورد نیاز شما را در نظر می‌گیرد.

از طرف دیگر متخصصان پروتز در تخصص خود آموزش حرفه‌ای در مورد دندانپزشکی زیبایی می‌بینند. در نتیجه، آنها روی جنبه زیبایی درمان تمرکز خواهند کرد، زیرا این بخشی اساسی از کار آنها است. به طور دقیق‌تر، بخشی از کار آنها این است که قطعات مصنوعی که در طول درمان استفاده می‌کنند، کاملا با محیط دهان بیمار مطابقت داشته بوده و در عین حال کاربردی و راحت نیز باشد.

یک ترمیم خوب نه تنها باعث عملکرد بهتر دندان‌ها می‌شود، بلکه باعث می‌شود دندان‌ها از نظر شکل، اندازه و رنگ کاملا طبیعی به نظر برسند و لبخندی بی نقص به بیمار هدیه می‌دهد. بنابراین متخصصان پروتز با توجه به آموزش تخصصی خود می‌توانند عمل‌های عمومی، زیبایی و پروتز یا ترمیمی را به دقیق‌ترین و بهترین شکل ممکن انجام دهند.

چه زمانی به متخصص پروتز نیاز دارید؟

شما باید هر شش ماه یک بار در مطب دندانپزشکی معاینه عمومی داشته باشید تا دهان و دندان‌های خود را سالم نگه دارید. با این حال، بسیار مهم است که با یک متخصص پروتز در موارد زیر تماس بگیرید:

• اگر دندان شما کشیده شده باشد.
• اگر دندان‌های آسیب دیده شما باید تعویض شوند.
• اگر باید ریشه دندان‌های از دست رفته یا آسیب دیده خود را با ایمپلنت بازیابی کنید.
• اگر نیاز به نگهداری یا تعمیر پروتز دارید. به عنوان مثال دندان مصنوعی شما دچار ایراد شده است.
• اگر دچار اختلالات TMJ یا همان اختلالات فک هستید. 
• اگر می‌خواهید به اختلالات خواب یا خروپف خود رسیدگی کنید.
• اگر می‌خواهید لبخند خود را نه تنها آن را زیباتر، بلکه کاربردی‌تر کنید.
• هنگامی که سایر بیماری‌های دندانی پیچیده ناشی از درمان سرطان، آسیب‌های تروماتیک یا نقص‌های مادرزادی را دارید.

مزایای مراجعه به متخصص پروتز دندان

یک متخصص پروتز دندان دقیقا می‌داند که چه کاری با جایگزینی و ترمیم دندان‌های از دست رفته کند. آنها همچنین دانش لازم را دارند تا پروتز شما کاملا طبیعی به نظر برسد. انتخاب یک متخصص پروتز یک مزیت است زیرا بسیاری از این متخصص‌ها، خدمات عمومی دندانپزشکی مانند چکاپ و تمیز کردن را نیز انجام می‌دهند. با انتخاب یکی از این متخصصان پروتز برای بررسی مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان خود، می‌توانید مطمئن باشید که در صورت نیاز به خدمات پیشرفته‌تر، با یک متخصص قابل اعتماد سروکار دارید.

یک متخصص پروتز دندان دقیقا می‌داند که چگونه دندان‌های شما را به عملکرد طبیعی معمول خود برگرداند. دندان‌های شما نه تنها باید خوب به نظر برسند، بلکه باید به خوبی کار کنند. به همین دلیل است که تراز کردن بایت بسیار مهم است، چیزی که معمولا فقط متخصصان پروتز می‌توانند انجام دهند. با بهبود لثه‌ها، گاز زدن و لبخند زدن، همچنین سلامت کل بدن شما و عزت نفس شما افزایش خواهد یافت. قادر خواهید بود بهتر بجوید، از وعده‌های غذایی خود لذت ببرید و عالی به نظر برسید.

تفاوت بین یک دندانپزشک عمومی و یک متخصص پروتز چیست؟

گاهی اوقات افراد در مورد تفاوت بین دندانپزشک عمومی و متخصص پروتز مطمئن نیستند. حقیقت این است که اگرچه یک متخصص پروتز و یک دندانپزشک عمومی گاهی اوقات روش‌های درمانی یکسانی را انجام می‌دهند، اما تفاوت زیادی در کارهایی که می‌توانند انجام دهند و همچنین آموزش آنها وجود دارد.

از ابتدا، تفاوت اصلی این است که متخصصان پروتز آموزش حرفه‌ای پیشرفته‌تری دیده‌اند و روش‌های پیچیده‌تری را نسبت به دندانپزشک عمومی درمان می‌کنند. دندانپزشکان عمومی همه انواع مراقبت‌های معمول دندان‌پزشکی و روش‌های دندانپزشکی جزئی، مانند پوسیدگی دندان، دندان‌های شکسته یا ترک خورده، پر کردن دندان، تمیز کردن و معاینات عمومی را انجام می‌دهند. البته دندانپزشکان عمومی تاج، بریج و دندان مصنوعی را نیز قرار می‌دهند.

اما متخصص پروتز زمانی وارد صحنه می‌شود که درمان‌ها پیچیده‌تری نیاز باشد. از آنجایی‌که آنها دانشکده دندانپزشکی را گذرانده‌اند و حداقل سه سال دیگر آموزش پیشرفته را ادامه داده اند، به روشی سیستمیک‌تر و یکپارچه‌تر به ساختار دهان نگاه می‌کنند. در نهایت، مشاوره و دریافت درمان از متخصص پروتز دندان تضمین می‌کند که شما درمان با کیفیت و کارآمدی را دریافت می‌کنید.

جمع بندی

بیماری‌ها و مشکلات دهان و دندان بسیار مهم بوده و می‌تواند سایر جنبه‌های زندگی و حتی اعتماد بنفس شما را دربر گیرد. شما هرگز نمی‌خواهید با جای خالی یک دندان لبخند بزنید. متخصص پروتز دندان عملکرد و زیبایی را یکجا به دندان‌ها و فک شما باز می‌گرداند. برای انتخاب یک متخصص پروتز حرفه‌ای می‌توانید با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید.

سوالات متداول

1. تفاوت بین متخصص ارتودنسی و متخصص پروتز چیست؟

متخصصین ارتودنسی تخصص در تراز کردن دندان و فک دارند و در درجه اول بر اطمینان از تنظیم صحیح دندان‌ها و فک شما تمرکز می‌کنند. از سوی دیگر، متخصصان پروتز بر روی ترمیم دندان و صورت تمرکز می‌کنند.

2. چرا متخصص پروتز را انتخاب کنیم؟

یک متخصص پروتز دندان را به دلیل تحصیلات و آموزش پیشرفته، کارایی و تخصص آنها با فناوری پیشرفته انتخاب کنید. متخصصین پروتز در تکنیک‌ها و روش‌های پیشرفته برای درمان شرایط پیچیده دندانی و بازگرداندن عملکرد و زیبایی بهینه به‌طور گسترده آموزش دیده‌اند.

3. معایب پروتز دندان چیست؟ 

تمام تکنیک‌های پروتز باید برای بازیابی و محافظت از دندان طبیعی باشد. با این حال، هر عمل جراحی باعث آسیب دیدگی در داخل دندان می‌شود. هر پر کردن عمیق یا روکش، می‌تواند عصب دندان را تحریک کند.

4. فناوری جدیدی در پروتز دندان چگونه است؟

متخصصان پروتز از سیستم‌های CAD/CAM برای طراحی و ایجاد تاج، بریج، دندان مصنوعی و سایر پروتزها بسیار سریع‌تر از قبل استفاده می‌کنند. با استفاده از فناوری پیشرفته چاپ سه بعدی، CAD/CAM یک مدل کامپیوتری را به واقعیت فیزیکی تبدیل می‌کند.

5. از چه سنی می ‌توان پروتز ثابت استفاده کرد؟

اغلب می‌توان درمان موفق پروتز را برای بیماران ۱۲ تا ۱۴ ساله ارائه داد. به شرطی که دندان‌های درگیر به طور کامل روییده، به شکل گیری کامل ریشه رسیده باشند و آسیب جبران ناپذیری به پالپ وارد نشود.

متا تایتل: متخصص پروتز دندان کیست، نگاهی جامع به پروتز دندانی|کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس

متا دیسکریپشن: پروتز دندان رشته‌ای از مراقبت‌های دندانی در دندانپزشکی است که دندان‌ها و ساختارهای فک که تخریب شده‌اند را ترمیم می‌کند. به طور خاص، یک متخصص پروتز با رفع مشکلات مربوط به دندان سر و کار دارد.