درمان درد دندان هنگام فشار دادن

اگر دندانی دارید که هنگام جویدن یا گاز زدن درد می‌کند، دلایل مختلفی برای این اتفاق وجود دارد. درد دندان هنگام فشار دادن طبیعی نیست. این معمولا نشانه یک مشکل جدی دندانپزشکی است. صبر کردن بیش از حد برای درمان، وضعیت را در دراز مدت بدتر می‌کند. اما صرف نظر از علت، دندانپزشک شما می‌تواند به رفع آن کمک کند. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی علت و درمان درد دندان در زمان فشار دادن و گاز گرفتن می‌پردازیم. 

درد دندان هنگام جویدن ناشی از چه عواملی است و درمان آن چیست؟

برخی از رایج ترین دلایلی که باعث درد دندان هنگام جویدن می‌شوند را در ادامه بررسی می‌کنیم. 

پرکردگی یا روکش دندان خیلی بلند یا نامناسب است

اگر پرکردگی یا روکشی دارید که خیلی بلند یا نامناسب قرار داده شده باشد، می‌تواند هنگام گاز زدن باعث درد شود. این حساسیت یا درد معمولا بعد از گذاشتن پرکردگی یا روکش دندان بیشتر قابل توجه است و اگرچه باید به سرعت برطرف شود، اما در صورت عدم رفع نیاز به تنظیم پرکردگی یا روکش دارد. این موضوع را می‌توان با اندازه گیری و ارزیابی درمان دندانپزشکی تعیین کرد.

حفره بزرگ دندان

حفره بزرگ دندان نیز می‌تواند هنگام جویدن یا غذا خوردن باعث درد شود. این درد ممکن است به خصوص بعد از خوردن شیرینی یا نوشیدن نوشابه بیشتر احساس شود. حفره‌های بزرگتر همچنین می‌توانند باعث گیر کردن غذا در آنها شوند که این امر نیز باعث درد و فشار در دندان می‌شود.

خرابی پیشرفته دندان که یک حفره بزرگ نشان دهنده آن است، ممکن است در هر بار جویدن یا گاز زدن عصب داخل دندان شما را تحریک کند. البته همه حفره‌ها دردناک نیستند، اما حفره‌های بزرگتر اغلب باعث درد می‌شوند. گاهی اوقات برای درمان ممکن است عصب کشی لازم باشد.

آبسه دندان

آبسه دندان قطعا دردناک است. آبسه تورم یا کیستی است که فشار زیادی به دندان شما وارد می‌کند و این فشار دردناک ممکن است در برخی روزها فروکش کند و در برخی روزها شدیدتر شود.

مشکلات سینوسی

از آنجایی که ریشه‌های دندان در نزدیکی سینوس‌های شما قرار دارند، ممکن است مشکل دندانی علت درد دندان شما نباشد. این احتمال وجود دارد که سینوس‌های ملتهب باعث ناراحتی شما شده باشند. در این صورت، به طور معمول حساس ترین دندان‌های آسیاب (عقب) یا پیش آسیاب (جلوی آسیاب)‌های شما درگیر می‌شوند. به طور معمول، دندان‌های پایین تحت تاثیر قرار نمی گیرند، بلکه فقط دندان‌های بالایی در این نواحی تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

بیماری تحلیل لثه و نمایان شدن ریشه دندان

اگر لثه تحلیل رفته باشد، دندان‌ها ممکن است حساس و دردناک شوند، زیرا فشار بیشتری روی دندان شما وارد می‌شود، به خصوص اگر غذا یا نوشیدنی با سطح ریشه دندان شما تماس پیدا کند. تحلیل لثه می‌تواند ناشی از آسیب، مسواک زدن بیش از حد خشن، ساییدن دندان‌ها یا بیماری لثه باشد.

فشار بیش از حد به دندان

دندان شما با یک لیگامان نازک به استخوان متصل می‌شود که ضخامتش به اندازه چند کاغذ است. اگر زیاد ماود غذایی سفت مثل یخ، آجیل، آبنبات سفت و امثال اون را می‌خورید، یا دندان قروچه می‌کنید؛ هر دوی این موارد فشار بیشتری به لیگامان وارد می‌کنند که بیشتر از تحمل آن هست و لیگامان دچار درد می‌شود. وقتی لیگامان درد میکند، گاز زدن با آن دندان هم دردناک می‌شود. این اتفاق ممکن است موقع جویدن و گاز زدن ناخواسته روی یه چیز سفت مثل یه هسته ذرت هم اتفاق بیفتد. دردی که به خاطر این لیگامان ضرب دیده ایجاد می‌شود معمولا به صورت یه درد مبهم، تیر کشنده و ضربان دار توصیف می‌شود.

البته بهترین راه درمان خوردن غذاهای نرم تر و مراقب از عضلاتتان است. اگر دندان قروچه می‌کنید جلوی آن را بگیرید. مصرف داروهای ضد التهاب مثل ایبوپروفن ساده ترین راه حل برای این مشکل هستند.

کوتاهی بلندی ترمیم پرکردگی دندان

کوتاهی یا بلندی ترمیم دندان می‌تواند باعث بروز درد در هنگام جویدن یا وارد آمدن فشار به دندان ترمیم شده شود. این مشکل زمانی به وجود می‌آید که ترمیم دندان، چه به علت اشتباه در اندازه‌گیری یا استفاده از مواد نادرست، بلندتر یا کوتاه‌تر از حد معمول باشد. فشار نیوتونی که در هر بار فشار یا جویدن به دندان وارد می‌شود، در صورتی که ترمیم به درستی تنظیم نشده باشد، می‌تواند باعث تحریک اعصاب دندان و ایجاد درد شود. این فشار به طور غیرمستقیم روی سطح دندان و لثه‌ها تأثیر می‌گذارد و ممکن است باعث ناراحتی یا حساسیت شدید شود. بنابراین، دندانپزشک باید به دقت بلندی و کوتاهی ترمیم را تنظیم کرده و از وارد شدن فشار اضافی به دندان جلوگیری کند.

عفونت لثه اطراف دندان

عدم سلامت لثه نیز می‌تواند باعث درد شود. اگر دچار التهاب لثه (ژنژیویت) یا بیماری شدید پریودنتال هستید، ممکن است بسته به میزان جدا شدن بافت بین دندان و لثه یا هر بافت لثه عفونی، خونریزی دهنده یا متورم، هنگام جویدن نیز درد را تجربه کنید. 

ممکن است مقداری از التهاب و تورم ناشی از عفونت لثه وارد لیگامان شده و هنگام فشار دادن و گاز زدن درد ایجاد شود. بیماران معمولا این درد را مثل درد لیگامان ضرب دیده، دردی مبهم، تیر کشنده و ضربان دار توصیف می‌کنند. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آن ناحیه ممکن است به طور کامل این مشکل را برطرف کند. استفاده از یک دهانشویه ضد باکتری هم مفید است. اگر این کارها موثر نبود، جرمگیری حرفه ای توسط دندانپزشک ضروری است تا هر چیزی که باعث ایجاد عفونت شده است را از بین ببرد.

اختلال مفصل گیجگاهی (TMJ) و دندان‌های حساس

درد هنگام گاز زدن همچنین می‌تواند ناشی از اختلال مفصل گیجگاهی (TMJ) باشد. این مفصل‌ها فک شما را به جمجمه متصل می‌کنند. هنگامی که این مفصل‌ها ملتهب می‌شوند، درد هنگام گاز زدن یکی از علائم است.

عدم تقارن در تماس دندان‌ها

دندان‌های ما برای وضعیتی ایده‌آل به نام انسداد با حفاظت متقابل طراحی شده‌اند. در این وضعیت، همه دندان‌ها باید تقریباً همزمان با هم تماس پیدا کنند. اگر هنگام گاز زدن فقط چند دندان در ابتدا با هم برخورد داشته باشند، به دلیل اینکه فشار زیادی روی رباط آن دندان‌ها وارد می‌شود، این دندان‌ها دچار درد (کبودی) می‌شوند. این مشکل معمولاً با انجام ساییدن جزئی روی دندان‌ها قابل درمان است تا اکثر دندان‌ها در هنگام گاز زدن تقریباً همزمان با هم تماس پیدا کنند.

ترک خوردگی دندان

ترک دندان به دلیل اینکه ممکن است هیچ علامتی به جز درد هنگام جویدن نداشته باشد، تشخیص آن دشوار است. در چنین شرایطی توجه به این نکته مهم است که آیا درد از ناحیه خاصی از دهان یا یک دندان خاص ناشی می‌شود یا خیر. در حالی که شکستگی‌های بزرگ یا شدید در اشعه ایکس دندان قابل مشاهده هستند، اغلب ترک‌ها دیده نمی شوند. با این حال، دندانپزشک شما می‌تواند با انجام تست‌های ویژه ترک را پیدا کند.

دندان‌هایی که دچار ترک‌خوردگی شده‌اند، حداقل به مدت ۲ هفته است که موقع گاز زدن درد می‌گیرند. این درد به صورت دردی کوتاه، تیز، تیرکشنده و شبیه به برق‌گرفتگی توصیف می‌شود. در این مورد، ترک تا قسمت عمیق‌تر و حساس‌تر دندان گسترش یافته و زمانی که روی آن قسمت از دندان گاز می‌زنید، ترک کمی خم می‌شود. به دلیل اینکه پالپ دندان درگیر است، درد قابل توجهی احساس می‌شود. گاهی اوقات این دندان‌ها ممکن است به گرما یا سرما حساس شوند.

این نکته را باید در نظر داشت که با افزایش سن، ترک‌های کوچک و قابل مشاهده‌ای به ویژه در دندان‌های عقب ما ایجاد می‌شوند. در واقع، بعد از حدود ۴۰ سالگی، ترک خوردن دندان‌ها بسیار رایج است. اما تفاوت بزرگ این است که این ترک‌ها موقع گاز زدن یا جویدن درد نمی‌کنند. آیا این ترک‌ها یک نقطه ضعف در دندان ما هستند؟ بله، تا حدی. اما صرفاً به دلیل وجود ترک، درمان توصیه نمی‌شود. به احتمال زیاد این ترک‌ها تا آخر عمر شما آنجا هستند و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند.

درمان ترک خوردگی دندان

بهترین درمان برای یک دندان ترک خورده، پوشاندن آن با روکش (همان تاج) است. این کار از خم شدن بیشتر ترک جلوگیری می‌کند و در نتیجه درد را متوقف کرده و از شکستن دندان جلوگیری می‌کند.

عواقب عدم درمان ترک خوردگی دندان

اگر یک دندان ترک خورده درمان نشود، دیر یا زود قسمت ترک خورده جدا می‌شود و این امر به یک وضعیت اورژانسی تبدیل می‌شود. زیرا حالا معمولاً یک لبه تیز روی دندان ایجاد شده و به دلیل اینکه بخش داخلی دندان در معرض هوا  قرار گرفته است، دندان به گرما و سرما حساس می‌شود.

اگر درمان ترک خوردگی دندان به تعویق بیفتد، ممکن است دندان به گرما و سرما حساس شود که نشان‌دهنده التهاب پالپ (عصب دندان) است. مطالعات نشان داده‌اند که ۲۰ درصد از دندان‌هایی که ترک خورده تشخیص داده شده‌اند و حساسیت به دما دارند، در عرض ۶ ماه به عصب‌کشی نیاز پیدا می‌کنند. با این حال، حتی اگر دندان حساس باشد، باز هم باید روکش روی آن قرار بگیرد. در ۸۰ درصد موارد مشکل برطرف می‌شود، اما به یاد داشته باشید که اگر صبر کنید ممکن است حساسیت ایجاد شود و در نهایت به عصب‌کشی نیاز پیدا کنید.

تشخیص محل ترک خوردگی

هنگامی که درد ناشی از گاز زدن برای مدتی ادامه داشته باشد، دندانپزشک سعی می‌کند محل دقیق ترک خوردگی را تشخیص دهد. اگر کل دندان هنگام گاز زدن درد می‌کند، باید پالپ دندان بررسی شود. اما اگر فقط یک یا دو قله دندان (قسمت‌های برجسته) دردناک هستند، این نشان‌دهنده وجود ترک خوردگی در آن ناحیه است.

چرا دندان دچار درد می‌شود؟

اکثر مردم هنگام گاز زدن غذا، به خصوص غذاهای سفت یا با دمای بالا، احساس درد می‌کنند. این زمای اتفاق می‌افتد که عاج در معرض دید قرار می‌گیرد. حساسیت دندان همچنین می‌تواند ناشی از عادت‌های بد خاصی مانند دندان قروچه یا خوردن غذاهای بسیار اسیدی باشد. حذف غذاهای اسیدی مانند قهوه، مرکبات یا غذاهای شیرین از رژیم غذایی می‌تواند به کاهش حساسیت دندان کمک کند.

دندان قروچه کردن کمی سخت تر متوقف می‌شود زیرا نتیجه یک مشکل روانی یا سلامتی زمینه ای است. خوشبختانه، برای به حداقل رساندن اثرات مخرب دندان قروچه می‌توان از محافظ دهان استفاده کرد. مسواک زدن بیش از حد، خوردن غذاهای خیلی سفت یا استفاده از محصولات سفید کننده دندان با کیفیت پایین نیز از عوامل دیگر ایجاد حساسیت دندان و درد هنگام غذا خوردن می‌شوند.

درد دندان هنگام گاز زدن و بروز مشکلات جدی تر

درد هنگام گاز زدن نشانه ای از یک دندان آسیب دیده است. اما مسئله به همین جا ختم نمی شود. اگر به این آسیب رسیدگی نشود، در نهایت منجر به مشکلات جدی تری مانند عفونت، ترک، شکستگی و حتی از دست رفتن کامل دندان می‌شود.

اگر هنگام جویدن احساس درد می‌کنید چه باید کرد؟

صرف نظر از اینکه علت درد دندان هنگام گاز زدن چیست، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که در اسرع وقت به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. دندانپزشک شما را در مورد بهترین راه برای مقابله با مشکل زمینه ای راهنمایی می‌کند. هر چه زودتر با این مشکل برخورد شود، زودتر می‌توانید به خوردن غذاهای مورد علاقه خود و بدون درد برگردید.

جمع بندی

درد دندان، صرف نظر از علت آن هنگام فشار دادن، گاز زدن یا جویدن، نباید نادیده گرفته شود. این درد با گذشت زمان بهتر نمی شود و معمولا نشانه ای از اتفاق جدی در دهان شماست. خوشبختانه، دندانپزشک با تجربه می‌تواند درمان را ارائه دهد. اولین قدم، توجه به علائم هشداردهنده است.

به طور کلی، هر چه فرد برای رسیدگی به مشکلات دندانی بیشتر صبر کند، هزینه درمان آن نیز بیشتر خواهد شد. عفونت‌های باکتریایی به ویژه خطرناک هستند زیرا عفونت در نهایت می‌تواند وارد جریان خون شود. از آنجا، عفونت می‌تواند به سایر نقاط بدن مانند مغز سرایت کند. در صورت عدم درمان عفونت، نتیجه آن می‌تواند کشنده باشد.

بنابراین، برای ساده‌تر کردن موضوع، اگر هنگام گاز زدن دردی تیز احساس می‌کنید، باید به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید. اگر هنگام گاز زدن دردی مبهم و تیرکشنده دارید، سعی کنید از خوردن غذاهای سفت در آن ناحیه خودداری کنید، ایبوپروفن مصرف کنید و مطمئن شوید که عضلات فک شما بیش از حد کار نمی‌کنند. اگر این روش‌های خود درمانی ناراحتی شما را برطرف نکرد، باید برای بررسی بیشتر به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید.

در نهایت اگر یک یا چند دندان شما هنگام جویدن یا گاز زدن درد می‌گیرد، با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید تا برای معاینه وقت ملاقات بگذاریم. ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم. 

سوالات متداول

چرا وقتی به دندان فشار می‌آورم دندانم درد می‌کند؟

شایع ترین دلیلی که ممکن است در هنگام فشار دادن به دندان درد را تجربه کنید، حساسیت بیش از حد عاج است که به عنوان حساسیت دندان نیز شناخته می‌شود. حساسیت به عاج ناشی از قرار گرفتن در معرض هوای عاج لایه زیر مینای دندان است.

آیا درد دندان خود به خود از بین می‌رود؟

درد دندان در شرایط خاصی می‌تواند خود به خود از بین برود. به عنوان مثال، اگر لثه‌های شما در اثر گاز گرفتن چیزی سفت تحریک شده باشد، احتمالاً ناراحتی‌تان ظرف یک یا دو روز از بین می‌رود. اما یک دندان درد واقعی، دردی که از خود دندان سرچشمه می‌گیرد، معمولاً به این معنی است که شما مشکلی دارید که نیاز به درمان دارد. 

چگونه سریع دندان درد را متوقف کنیم؟

استفاده از داروهایی مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین)، استامینوفن (تیلنول) و آسپرین می‌تواند درد خفیف ناشی از دندان درد را تسکین دهد. استفاده از خمیرها یا ژل‌های بی‌حس‌کننده همراه با بنزوکائین می‌تواند به کاهش درد به اندازه کافی کمک کند تا بتوانید به خواب بروید. از هیچ محصولی با بنزوکائین برای درمان نوزادان یا کودکان زیر ۲ سال استفاده نکنید.

درد حفره چه احساسی دارد؟

در مراحل اولیه حفره‌ها، ممکن است وقتی چیزی که می‌خورید مانند یک تکه آب نبات گاز زدن، احساس درد کنید. با گذشت زمان، زمانی که چیزی نرم می‌جوید، دندان درد را احساس می‌کنید. زمانی که بیشتر پیشرفت کرد، دندان درد مداوم را تجربه خواهید کرد.