انواع درد دندان

دندان دردها می‌توانند از خفیف و مداوم تا شدید و ضربان‌دار متفاوت باشند. بسیاری از افراد در هنگام غذا خوردن یا درست قبل از خواب دچار دندان درد می‌شوند. اما دندان درد می‌تواند در هر زمان و هر مکانی رخ دهد. اغلب اوقات، مردم نمی‌دانند که چرا دندانشان درد می‌کند یا دقیقاً درد از کجا می‌آید. درک نوع دردی که تجربه می‌کنید یکی از اولین مراحل برای تعیین علت درد است. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با انواع درد دندان و درمان آن آشنا می‌شویم. 

بهترین راه تشخیص درد دندان چیست؟

بهترین راه برای دانستن علت درد دندان مراجعه به دندانپزشک است. اشعه ایکس و معاینه کامل به دندانپزشک کمک می‌کند تا درمان مناسب برای تسکین درد را انتخاب کند.

انواع رایج درد دندان و معنای آن‌ها 

دندان به دلایل مختلفی درد می‌گیرد. هر درد نوع خود را دارد که با تشخیص آن توسط دندانپزشک درمان می‌شود. در ادامه با انواع درد دندان بیشتر آشنا می‌شویم. 

درد خفیف و مداوم

درد خفیف و مداوم رایج‌ترین نوع دندان درد است. اگرچه ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما علت آن می‌تواند گیر کردن غذا بین دندان‌های شما باشد. مشکلات زیر ممکن است منبع این نوع دندان درد باشد:

• چیزی بین دندان‌های شما گیر کرده است.
• چیزی در لثه‌های شما گیر کرده است.
• دندان قروچه (بروکسیسم)
• دندان آبسه کرده است.
• نخ دندان کشیدن و شستشوی دهان می‌تواند غذایی را که در دندان‌ها یا لثه‌های شما گیر کرده است، خارج کند. اگر مشکل بروکسیسم است، با دندانپزشک خود در مورد محافظ دهان و سایر گزینه‌های درمانی صحبت کنید. دندان آبسه کرده باید فوراً درمان شود.

حساسیت به گرما و سرما 

واکنش دردناک به سرما و گرما از موارد شایع حساسیت دندان است، اما می‌تواند یک مشکل جدی باشد. به آنچه باعث دندان درد می‌شود و مدت زمان درد توجه کنید. اگر درد خفیف و گذرا بود، احتمالاً مینای دندان شما ساییده شده است. برای دیدن اینکه آیا مشکل برطرف می‌شود یا خیر، از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید و از خوردن غذاهای بسیار گرم یا سرد به مدت یک هفته خودداری کنید. اگر درد شما شدید بود و بیش از سی ثانیه طول کشید، احتمالاً علت آن بسیار جدی‌تر است. پوسیدگی دندان، شکستگی، ریشه‌های در معرض دید، پر کردن‌های فرسوده و بیماری لثه می‌توانند منجر به حساسیت دردناک‌تر شوند. برای تعیین وقت ملاقات با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

درد شدید و ناگهانی و ضربه ای 

این نوع درد تقریباً در هر شرایطی، نیاز به مراجعه به دندانپزشک دارد. درد شدید و ضربه ای معمولاً نشان می‌دهد که پرکردگی شل شده یا تاج دندان افتاده است. 

اگر پرکردگی یا تاج ندارید، درد ممکن است به دلیل شکستگی، پوسیدگی یا سایش باشد. ممکن است مینای دندان ترک خورده باشد یا حفره داشته باشید. هر چه که باعث درد شما می‌شود، دندانپزشک شما باید بتواند مشکل را شناسایی کند و درد را به سرعت تسکین دهد. 

درد شدید و ضربان‌دار

اگر درد شما به اندازه‌ای شدید است که حواس شما را از زندگی روزمره پرت می‌کند، باید فوراً با دندانپزشک اورژانسی خود تماس بگیرید، به خصوص اگر لثه‌ها یا صورت شما متورم شده است. این می‌تواند نشانه عفونت شدید یا آبسه باشد که در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کند و مشکلات بیشتری ایجاد کند. این نوع دندان درد معمولاً نشانه‌ای است از اینکه پوسیدگی به قسمت داخلی دندان یا پالپ دندان جایی که اعصاب در آن قرار دارند رسیده است.

درد هنگام گاز گرفتن 

اگر دندان آسیب دیده فقط هنگام گاز گرفتن چیزی درد می‌گیرد، نیز نشانه آسیب دیدن تاج یا پرکردگی دندان است. همچنین ممکن است شکستگی وجود داشته باشد که تا مرکز حساس دندان گسترش یافته است. 

درد هنگام گاز گرفتن دردی که معمولاً هنگام فشار آوردن به دندان، مانند گاز گرفتن یا جویدن ایجاد می‌شود، می‌تواند ناشی از چندین مشکل از جمله آبسه باشد. این درد همچنین می‌تواند نتیجه شکستگی باشد که ممکن است با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نباشد. بهتر است ترک را فوراً درمان کنید تا از شکستن دندان یا عفونت جلوگیری شود. بسته به میزان آسیب، دندانپزشک شما درمان خاصی مانند روکش دندان را توصیه می‌کند.

درد در پشت دهان 

هر گونه دردی در دهان شما می‌تواند باعث دندان درد شود. اگر ناراحتی شما از پشت دهان شروع شود، ممکن است اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) درمان نشده‌ای داشته باشید. مفصل گیجگاهی فکی فک شما را در هر طرف صورت به جمجمه شما متصل می‌کند. هنگامی که مفصل به درستی کار نمی‌کند یا التهاب وجود دارد، می‌تواند منجر به درد دهان شود.

درد دندان برگشت پذیر 

این نوع دندان درد معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که عصب دندان سالم است اما در نتیجه چیزی مانند حفره ایجاد شده تحریک یا آزار می‌بیند. اغلب منجر به لحظات گذرای درد دندان می‌شود، که پس از خوردن یا نوشیدن رخ می‌دهد. در این حالت، درمان علت آزار دهنده، مانند پر کردن دندان، منجر به رفع درد دندان می‌شود.

درد دندان برگشت ناپذیر

این نوع دندان درد زمانی رخ می‌دهد که عصب دندان به طور برگشت‌ناپذیری آسیب دیده است. درد به دلیل پوسیدگی دندان که برای مدت طولانی درمان نشده و به عصب نزدیک شده به وجود آمده است. دندان درد برگشت‌ناپذیر اغلب منجر به دوره‌های طولانی درد پس از خوردن یا نوشیدن می‌شود یا می‌تواند در دوره‌های مختلف درد ضربان‌دار ایجاد کند. در این حالت، عصب دندان قابل نجات نیست و اغلب نیاز به برداشتن دارد. تسکین درد از طریق درمان ریشه دندان یا کشیدن دندان حاصل می‌شود.

پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان، که به عنوان حفره دندانی نیز شناخته می‌شود، زمانی است که اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌های موجود در دهان لایه‌های بیرونی دندان‌های شما را حل می‌کنند. پوسیدگی دندان یکی از گسترده‌ترین مشکلات سلامتی در دنیاست، به طوری که بیش از نیمی (۵۵%) از بزرگسالان دارای یک یا چند دندان پوسیده هستند.

پوسیدگی دندان برای کودکان نیز تبدیل به مشکل شده است، زیرا تخمین زده می‌شود که بین ۵۲ تا ۷۷ درصد از کودکان ۸ تا ۱۵ ساله دارای پوسیدگی واضح در دندان‌های دائمی خود هستند.

علل پوسیدگی دندان

دهان شما پر از باکتری است که با ذرات کوچک غذا و بزاق ترکیب شده و یک فیلم چسبناک به نام پلاک ایجاد می‌کند که روی دندان‌های شما ایجاد می‌نشیند. هنگامی که شما غذاها و نوشیدنی‌های پرکالری (شیرین یا نشاسته‌ای) مصرف می‌کنید، باکتری‌های موجود در پلاک، کربوهیدرات‌ها را به انرژی مورد نیاز خود تبدیل کرده و در همان زمان اسید تولید می‌کنند.

با گذشت زمان، اسید موجود در پلاک شروع به تجزیه سطح دندان شما می‌کند. در صورت عدم درمان، پلاک می‌تواند به طور کامل قسمت بیرونی دندان را از بین ببرد و اعصاب داخل آن را در معرض دید قرار دهد. هنگامی که این اتفاق بیفتد، دچار دندان درد خواهید شد.

چهار مرحله پوسیدگی دندان

مرحله ۱. لکه مات روی سطح دندان ممکن است پوسیدگی باشد. با مسواک زدن با خمیر دندان فلوراید و نخ دندان کشیدن می‌توان از تبدیل شدن آن به حفره جلوگیری کرد. 

مرحله ۲. پوسیدگی اکنون یک حفره است. از لایه سخت سطح دندان عبور کرده است. 

مرحله ۳. اکنون که حفره به لایه نرم دندان رسیده است، سریع‌تر بزرگ می‌شود. 

مرحله ۴. اگر پوسیدگی درمان نشود، عصب دندان ممکن است عفونی شده و بمیرد و منجر به آبسه شود.

علائم پوسیدگی دندان چیست؟

تصور غلط رایج در بین مردم این است که در دندان شما به محض اینکه مشکلی مانند پوسیدگی وجود داشته باشد، با حساس شدن یا دردناک شدن به شما هشدار می‌دهد، اما اینطور نیست.

در مراحل اولیه پوسیدگی دندان، معمولاً هیچ علامتی وجود ندارد، اما دندانپزشک شما می‌تواند در مراحل اولیه، حفره را هنگام معاینه یا رادیوگرافی تشخیص دهد.

بیماران اغلب هنگام توصیه دندانپزشک مبنی بر وجود پوسیدگی در دندان و نیاز به پر کردن، گیج می‌شوند. زیرا دندان از نظر آنها بدون درد است و هیچ حفره‌ای روی سطح ندارد. اما عدم وجود حفره در سطح دندان به این دلیل است که در مراحل اولیه پوسیدگی، سطح دندان اغلب دوباره معدنی و سخت می‌شود. به همین دلیل پوسیدگی را زیر سطح باقی می‌گذارد، تا زمانی که سطح دندان به اندازه کافی تخریب و شکسته شود و حفره بزرگ دیده شود. 

به همین دلیل است که باید به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید، زیرا حفره‌های کوچک بسیار آسان‌تر از پوسیدگی پیشرفته درمان می‌شوند!

پیشگیری از پوسیدگی دندان

برای پیشگیری از پوسیدگی دندان، باید:

• به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
• بهداشت دهان و دندان بسیار خوبی داشته باشید.
• میزان قند در رژیم غذایی خود را کاهش دهید.
• نظارت کنید که هر روز چند بار غذا یا نوشیدنی حاوی قند مصرف می‌کنید.
• . استفاده روزانه از دهانشویه ضد باکتری و حاوی فلوراید نیز می‌تواند برای کنترل باکتری‌های دهانی مفید باشد.
• مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند را به وعده‌های غذایی محدود کنید و مطمئن شوید که بیش از چهار بار در روز غذا یا نوشیدنی حاوی قند مصرف نمی‌کنید. خوردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل نیز مهم است که علاوه بر پیشگیری از پوسیدگی دندان، به حفظ سلامتی شما کمک می‌کند.

علل شایع درد دندان 

دندان درد دردی است که در داخل یا اطراف دندان احساس می‌شود و از موارد زیر نشات می‌گیرد:

• پوسیدگی دندان
• عفونت دندان
• شکستگی دندان
• پرکردگی آسیب دیده یا نشت کرده
• حرکات تکراری مانند جویدن آدامس یا دندان قروچه
• عفونت لثه
• دندان عقل نهفته

در ادامه کامل تر انواع درد دندان را بررسی می‌کنیم.

پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان یکی از دلایل رایج بسیاری از مشکلات دهانی از جمله دندان درد است. باکتری‌های دهان از قندهایی که مصرف می‌کنیم اسید تولید می‌کنند که منجر به تخریب دندان‌ها می‌شود. با تخریب لایه بیرونی دندان (مینا)، دندان حساس‌تر می‌شود و در نهایت عصب‌های دندان در معرض دید قرار می‌گیرند و باعث درد می‌شوند.

عفونت و بیماری لثه

بیماری لثه معمولاً نتیجه بهداشت دهان و دندان ضعیف است که منجر به تجمع باکتری‌های مضر دهانی می‌شود. لثه‌های قرمز، متورم و خونی، بیماری لثه را مشخص می‌کنند که می‌تواند باعث درد دندان و لثه شما به دلیل التهاب دهانی شود. اگر درمان نشود، دندان درد می‌تواند بدتر شود و از دست دادن دائمی استخوان و عقب‌نشینی لثه رخ دهد.

شکستگی یا ترک دندان

شکستگی یا ترک دندان می‌تواند باعث دندان درد شود، زیرا لایه‌های داخلی حساس در معرض باکتری‌های مضر دهانی قرار می‌گیرند. اگرچه ممکن است حادثه رخ ‌دهد، اما اقدامات پیشگیرانه لازم برای محافظت از دندان‌های شما می‌تواند به شما کمک کند تا لبخندی سالم داشته باشید. به عنوان مثال، هنگام انجام ورزش‌های تماسی همیشه از محافظ دهان استفاده کنید تا از آسیب دهانی و دندان درد بعدی جلوگیری کنید.

دندان قروچه

سایش دندان و فشردن دندان‌ها معمولاً به دلیل استرس ایجاد می‌شود. این کار می‌تواند باعث دندان درد، ساییدگی یا شکستگی دندان‌ها، کشیدگی عضلات صورت و فک و بسیاری از عوارض جانبی مضر سلامتی دیگر شود. دندانپزشک شما ممکن است برای محافظت از دندان‌ها در برابر آسیب، استفاده از محافظ دهان سفارشی را توصیه کند.

آبسه دندان یا عفونت دندان

آبسه دندان یک عفونت دهانی جدی و تهدید کننده زندگی است که نیاز به درمان فوری دارد. باکتری‌های مضر دهانی می‌توانند عفونتی را ایجاد کنند که به لایه داخلی دندان یا پالپ دندان نفوذ می‌کند. علائم و نشانه‌های آبسه دندان می‌تواند شامل تورم صورت یا دهان، درد ضربان‌دار، چرک اطراف دندان آسیب دیده، لثه‌های تیره رنگ و از دست دادن استخوان باشد.

دندان عقل نهفته

دندان‌های عقل معمولاً آخرین دندان‌هایی هستند که ظاهر می‌شوند و در انتهای عقب دهان قرار دارند. با رشد و شروع به بیرون آمدن، ممکن است در قسمت پشت دهان خود احساس درد کنید. این دندان‌ها معمولا فضای کافی برای ورود به دهان ندارند و معمولا زیر لثه گیر می‌کنند. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است کشیدن دندان عقل را توصیه کند.

رویکرد دندانپزشکان در درمان دندان درد

دندانپزشک با معاینه دندان اقداماتی برای تشخیص و درمان انجام می‌دهد. به طور خلاصه در ادامه با این روش‌ها آشنا می‌شویم 

معاینه و تشخیص

برای تشخیص صحیح و درمان مشکلات دندانی مانند دندان درد، معاینه توسط دندانپزشک ضروری است. آنها یک غربالگری سرطان دهان، اشعه ایکس دندان و آزمایش‌های تشخیصی خاصی را برای تعیین دندان آسیب دیده و برنامه درمانی لازم انجام می‌دهند.

پر کردن دندان 

در مورد پوسیدگی خفیف تا متوسط، پر کردن دندان اغلب درمان توصیه شده برای از بین بردن پوسیدگی دندان و درد دندان است. دندانپزشکان از رزین کامپوزیت همرنگ دندان یا آمالگام نقره برای پر کردن دندان استفاده می‌کنند تا پس از برداشتن پوسیدگی دندان، شکل اصلی دندان را بازیابی کنند.

درمان ریشه دندان یا عصب کشی

درمان ریشه دندان یک روش ایمن و موثر است که باکتری‌ها را از لایه داخلی دندان یا پالپ دندان، خارج می‌کند. پس از برداشتن عفونت، دندانپزشک ریشه را با یک ماده آب‌بندی پر می‌کند که به جلوگیری از ورود باکتری به دندان کمک می‌کند.

کشیدن دندان

در موارد شدید که آسیب دندان گسترده و زیاد است، دندانپزشک ممکن است برای از بین بردن عفونت و درد دندان، کشیدن دندان را توصیه کند. دندانپزشک گزینه‌های درمانی مناسبی برای جایگزینی دندان مانند بریج‌های دندانی، ایمپلنت‌ها یا پروتزهای قابل جابجایی را به شما ارائه می‌دهد.

تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها 

در برخی از انواع درد دندان برای درمان دندان درد با حمله به باکتری‌های دهانی و کمک به از بین بردن عفونت دندان، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. علاوه بر این، مسکن‌های بدون نسخه مانند تیلنول یا ایبوپروفن ممکن است برای کمک به تسکین موقت علائم دردناک دندان درد تجویز شود.

جمع بندی 

هیچ کس نمی‌خواهد تجربه دندان درد را داشته باشد. اما خوشبختانه دندانپزشکان می‌توانند در صورت بروز، به شما کمک کنند تا دردتان را برطرف کنید. اگر دندان دردی دارید که بیش از دو روز ادامه دارد، تورم صورت، تب یا مشکل در بلع، جویدن یا صحبت کردن دارید، مهم است که بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید. دندان درد مبهم و مداوم می‌تواند در اثر یک دندان عفونی باشد. همچنین می‌تواند نشانه این باشد که هنگام خواب دندان قروچه می‌کنید. درد شدید و کوبنده ممکن است به این معنی باشد که شما یک حفره یا ترک در دندان خود دارید. گاهی اوقات، به این معنی است که مشکلی در پر کردن یا روکش وجود دارد.

تیم متخصص ما در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس برای کمک به شما در درک و مدیریت درد دندان و توقف آن قبل از بدتر شدن در کنار شما هستند. متخصصان با تجربه کلینیک علت دندان درد آزاردهنده شما را مشخص می‌کنند و خدمات جامع دندانپزشکی را برای پاسخگویی به هر یک از نیازهای فردی شما ارائه می‌دهند. 

سوالات متداول 

چه نوع دندان دردی می‌آید و می‌رود؟

مسائل مختلفی وجود دارد که می‌تواند منجر به درد ضربان دار دندان شود که می‌آید و می‌رود. این موارد عبارتند از پوسیدگی دندان و بیماری لثه.

چگونه درد دندان و لثه را تشخیص دهیم؟

درد مربوط به لثه اغلب به عنوان یک درد مبهم یا ناراحتی ضربان دار توصیف می‌شود، در حالی که درد مربوط به دندان به احتمال زیاد تیز یا ضربان دار است. 

چرا درد دندان دارم اما دندانپزشک می‌گوید چیزی نیست؟

اگر دندانپزشک شما سلامت دهان و دندان شما را بررسی کند و چیزی پیدا نکند، احتمالات مختلفی برای منبع واقعی درد وجود دارد. این نوع درد به درد ارجاعی معروف است. انواع درد ارجاعی که بیماران می‌توانند تجربه کنند به موارد زیر مربوط می‌شود، اما محدود نمی شود: سینوس‌های احتقانی یا عفونی. 

چه مدت طول می‌کشد تا درد دندان متوقف شود؟

در حالی که ارائه یک جدول زمانی دقیق برای هر مورد پیچیده است، دندان درد معمولا از چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. توجه به این نکته ضروری است که اگر درد بیش از دو هفته ادامه یابد یا شدیدتر شود، ضروری است که به سرعت به دنبال مراقبت‌های دندانپزشکی حرفه ای باشید. 

آیا درد عصب دندان خود به خود درمان می‌شود؟

خیر درد عصب دندان به ندرت خود به خود برطرف می‌شود.