امروزه از روکش دندان نسبت به گذشته خیلی بیشتر در دندانپزشکی استفاده می‌کنند و می‌توان گفت از بهترین روش‌های محافظت از دندان‌ها در دندانپزشکی مدرن محسوب می‌گردد. با کمک روکش دندان یک پوشش کامل روی آن ایجاد می‌شود و از دندان در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت می‌نماید.
به عبارتی روکش دندان می‌تواند ضمن برطرف نمودن مشکلات آن زیبایی را نیز به دندان بازگرداند و بیمار بتواند سالیان طولانی از دندان طبیعی خود استفاده کند. اما سوالی که وجود دارد این است آیا روکش پس از عصب‌کشی دندان ضرورت دارد یا خیر؟ اگر این سوال در ذهن شما نیز وجود دارد پیشنهاد می‌کنیم برای دریافت پاسخ آن تا پایان با ما همراه باشید.
روکش دندان چیست؟
روکش دندان به صورت پوسته‌ای نازک است که به منظور بازسازی شکل دندان طبیعی و برگرداندن ظاهر زیبا به آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین می‌توان گفت استفاده از روکش‌ها می‌تواند جنبه درمان یا زیبایی داشته باشند. روکش‌ها معمولا از جنس سرامیک یا چینی هستند. دندانپزشکان بیشتر در مواردی مانند تغییر رنگ دندان، بی‌نظمی‌ها و یا رفع شکستگی دندان‌ها استفاده از روکش را پیشنهاد می‌کنند. گاهی اوقات نیز بعد از عصب‌کشی و پر کردن دندان برای آنکه تاج دندان از استحکام کافی برخوردار شود روکش کشیده می شود.
ویژگی‌های دندان عصب‌کشی شده
در هنگام درمان ریشه به منظور دست‌یابی به کانال‌های ریشه، بخش مرکزی دندان تا عمق ریشه‌های دندان برداشته می‌شود. به همین دلیل دندان‌هایی که درمان ریشه بر روی آن‌ها انجام می‌شود دیواره‌های ضعیفی دارند که خیلی شکننده هستند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
از طرفی این دندان‌ها حدود ۱۰ درصد آب خود را از دست داده‌اند و شکننده‌تر از سایر دندان‌های طبیعی هستند. ازاین‌رو دندان‌های عصب‌کشی شده نیاز به روکش دارند و در صورتی که روکش نشوند احتمال شکستن دیواره‌های آن‌ها افزایش می‌یابد که بیشتر در قسمت زیر لثه شاهد آن‌ها هستیم. درصورتیکه چنین اتفاقی رخ دهد دیگر هیچ راهی برای حفظ دندان وجود ندارد و در نهایت دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان بیمار می‌شود.
بنابراین می‌توان گفت بیمارانی که از روکش پس از عصب‌کشی دندان امتناع می‌کنند معمولا پس از دو سال دندان خود را از دست می‌دهند. این اتفاق برای حدود ۹۰ درصد دندان‌های اندو شده عقبی رخ می‌دهد.
چرا دندان عصب‌کشی شده نیاز به روکش دارد؟
بعد از درمان ریشه دندان‌های جلویی، برای مستحکم نمودن ساختار آن‌ها باید روکش نصب نمود. زیرا در طی این پروسه دندان مقاومت اولیه خود را از دست داده و ضعیف می‌شود. ازاین‌رو لازم است برای آنکه دندان عملکرد خود را از دست ندهد از روکش استفاده کنید. بعضی از افراد بر این باوراند که پرکردن دندان می‌تواند آن را به اندازه کافی محکم کند اما پرکردن هرگز نمی تواند جایگزین روکش دندان شود. از مهم‌ترین دلایل ضرورت عصب‌کشی دندان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- بازسازی دندان آسیب پذیر
همانطور که اشاره شد دندان‌ها پس از عصب‌کشی خیلی نسبت به قبل ضعیف‌تر خواهند شد. زیرا دندانپزشک برای آنکه بتواند عفونت دندان را کاملا خارج نماید عمق زیادی از دندان را تراش می‌زند. از طرفی بخشی از دندان نیز به دلیل پوسیدگی و عفونت از قبل تحلیل رفته و ضعیف شده است. در نتیجه دندان با درمان ریشه حجم زیادی از ساختار خود را از دست می‌دهد. ازاین‌رو با غذا خوردن و حتی صحبت کردن این دندان به سادگی آسیب می‌بیند. اما با نصب روکش دندان پس از عصب‌کشی می‌توان مانع از ترک برداشتن و شکستن آن گردید.
- مراقبت از دندان در مقابل حساسیت
پس از پروسه درمان ریشه بعضی از عصب‌ها خیلی نسبت به گرمی و سردی حساسیت پیدا می‌کنند. این اتفاق می‌تواند خیلی برای بیمار آزاردهنده باشد. ازاین‌رو می‌توان گفت از دیگر دلایل ضرورت نصب روکش، ممانعت از احساسیت دندان نسبت به دما است.
- حفظ رنگ طبیعی دندان
در برخی از موارد دندان پس از عصب‌کشی دچار تغییر رنگ می‌شود. برای پوشیدن این عیوب و نواقص روکش می‌تواند گزینه فوق‌العاده‌ای باشد. در واقع با استفاده از روکش، دندان ترمیم شده نیز همرنگ سایر دندان‌ها خواهد شد.
- محافظت از دندان در مقابل پوسیدگی
با درمان ریشه، سطح دندان خیلی بیشتر در معرض آلودگی و عفونت خواهد بود. برای آنکه این اتفاق رخ ندهد و جلوگیری از ورود میکروب‌های بیشتر به کانال دندان، دندانپزشک روی دندان روکش قرار می‌دهد. این مسئله بسیار حائز اهمیت است، به‌طوری‌که اگر روکش‌گذاری انجام نشود عصب‌کشی ناموفق بوده و دوباره عفونت به دندان نفوذ کرده و لازم است که دندان کشیده شود.
مراحل نصب روکش روی دندان
گاهی اوقات نصب روکش پس از عصب‌کشی دندان به درستی صورت نمی‌گیرد و همین مسئله موجب عفونت دندان می‌شود. در چنین شرایطی دندان روکش شده به عصب‌کشی نیاز پیدا می‌کند. دندانپزشک برای قراردادن روکش روی دندان مراحل زیر را طی می‌کند.
- تشخیص
نخستین مرحله دریافت مشاوره دقیق از دندانپزشک است. دندانپزشک با پرسیدن سوالاتی، وضعیت بیمار و سابقه بیماری‌های وی را مورد بررسی قرار می‌دهد و پس از عکس‌برداری با اشعه ایکس تصمیم می‌گیرد که باید از روکش استفاده شود یا خیر؟ سپس با توجه به این موضوع قالب‌گیری دندان را برای ساخت ونصب روکش انجام می‌دهد.
- آماده سازی دندان
منظور از آماده سازی برداشتن لایه‌ای نازک از سطح دندان به نام میناست. این ضخامت کم به منظور نصب روکش از روی دندان برداشته می‌شود.
- قالب‌گیری
دندانپزشک پس از تراشیدن دندان، قالب‌گیری را انجام می‌دهد و برای ساخت روکش به لابراتوار می‌فرستد تا طی چند هفته ساخته شود و به کلینیک دندانپزشکی ارسال گردد.
- چسباندن روکش
پس از بررسی مطابقت روکش با دندان از نظر اندازه و رنگ، باید به روی دندان چسبانده شود. نصب و چسباندن روکش با استفاده از مواد شیمیایی انجام شده و اتصال قوی را به وجود می‌آورد. در نهایت از چسب مخصوص دندانپزشکی جهت چسباندن روکش به سطح دندان استفاده می‌کنند.
چگونه می‌توان از عفونت دندان بعد از روکش جلوگیری نمود؟
دندانپزشک برای آنکه روکش دندان را نصب کند باید مقداری از عاج دندان را تراش دهد. ازاین‌رو اگر روکش بدون عصب‌کشی اعمال گردد ممکن است که پس از روکش دندان با خطر عفونت ریشه مواجه گردد. در نتیجه نیاز است که مراقبت‌های پس از روکش کاملا رعایت شود تا دندان به عصب‌کشی مجدد نیاز پیدا نکند. از جمله این مراقبت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- استفاده از خمیر دندان مناسب
استفاده از هر خمیر دندانی نمی‌تواند برای روکش دندان مناسب باشد. در واقع خمیردندان‌هایی که حاوی مواد ساینده و سفید کننده هستند موجب آسیب رسیدن به روکش و افزایش آسیب‌پذیری دندان می‌شود.
- به صورت مرتب مسواک بزنید
پس از روکش دندان اهمیت مسواک زدن دوچندان می‌شود و باید حداقل روزی دوبار مسواک بزنید.
- نخ دندان بکشید
تنها مسواک زدن نمی‌تواند از روکش دندان به خوبی مراقبت کند، زیرا نیاز است که در کنار آن از نخ دندان استفاده کنید تا مواد غذایی که میان دندان‌ها باقی‌مانده خارج شود.
- استفاده از دهان‌شویه مناسب
با استفاده از دهان‌شویه می‌توانید باکتری‌های دهان را کاملا از بین ببرید و به حفظ سلامت دندان‌های خود کمک کنید.
- از وارد کردن فشار زیاد به روکش بپرهیزید
روکش‌ها در مقایسه با دندان‌های معمولی خیلی حساس‌تر هستند. اعمال فشار زیاد بر روی آن‌ها مانند شکستن آجیل و خوردن ته دیگ موجب ترک خوردن آن‌ها و ورود باکتری به دندان می‌شود.
چرا دندان روکش شده دچار درد یا عفونت می‌شود؟
با وجود نصب روکش پس از عصب‌کشی دندان گاهی اوقات باز هم دندان ممکن است دچار درد یا عفونت شود که می‌تواند این اتفاق به دلیل یکی از موارد زیر رخ دهد.
- نصب نامناسب روکش روی دندان
- عصب‌کشی ناقص دندان
- دندان قروچه
- التهاب لثه
- شکستن دندان در اثر اعمال فشار یا ضربه
اگر پس از روکش کردن دندان دچار درد شدید برای تسکین آن می‌توانید از مسکن‌های خوراکی مصرف کنید. درصورتیکه درد ادامه یابد بهتر است که به دندانپزشک مراجعه نمایید تا پزشک با عکس‌برداری از دندان وضعیت عفونت آن را ارزیابی کند. همچنین در صورتی که دندان قبلا عصب‌کشی شده باشد ممکن است به عصب‌کشی مجدد نیاز داشته باشد که باید حتما به اندودنتیست مراجعه کنید. البته لازم است که اشاره کنیم امکان انجام عصب‌کشی مجدد برای هر دندانی وجود ندارد.
در چه مواردی نیازی به روکش دندان نیست؟
همیشه پس از عصب‌کشی دندان، روکش آن ضروری نیست. در مواردی که دندان‌های پیش و نیش خیلی صدمه ندیده باشند، نیازی نیست که پس از عصب‌کشی روکش شوند. همچنین دندان‌های جلویی نیز در مقایسه با دندان‌های آسیا فشار کمتری را تحمل می‌کنند و کمتر برای جویدن مواد غذایی استفاده می‌شوند.
به عبارتی می‌توان گفت در مواقعی نیاز است که این دندان‌ها را روکش کنیم که حین عصب‌کشی بخش قابل توجهی از بافت دندان تخلیه شده باشد. زیرا در این صورت دندان خیلی ضعیف شده و برای آنکه استحکام بیشتری داشته باشد باید حتما روکش شود.
همچنین برای دندان‌های آسیای بزرگ و کوچک که زیاد در معرض آسیب و شکستگی قرار ندارند نیز همان پر کردن می‌تواند برای استحکام بخشیدن کافی باشد. زیرا مواد کامپوزیتی و آمالگام هم محکم هستند و می‌توانند دندان را محکم کنند. ازاین‌رو در مواردی که حجم زیادی از دندان پس از عصب‌کشی باقی مانده است می‌توان از انجام روکش صرف نظر کرد.
جمع بندی
روکش‌های دندان که عمدتا چینی یا سرامیکی هستند با هدف زیبایی بخشیدن به دندان و یا حمایت از درمان دندان استفاده می‌شوند. در اکثر مواقع نصب روکش پس از عصب‌کشی دندان ضروری است، زیرا دندان‌های عصب‌کشی شده ضعیف و شکننده هستند و با این روش می‌توان استحکام آن‌ها را افزایش داد. برای جلوگیری از درد و عفونت دندان پس از نصب روکش بهتر است که به یک دندانپزشک متخصص و با تجربه مراجعه کنید و مراقبت‌های پس از روکش را جدی بگیرید. به این ترتیب می‌توانید بهترین نتایج را دریافت نمایید و سالیان زیادی از دندان‌های طبیعی خود استفاده کنید.
در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس عصب کشی، روکش، جراحی دندان عقل، ایمپلنت، لمینیت، ترمیم و دندانپزشکی کودکان توسط دندانپزشکان مجرب و با بهترین مواد انجام می‌شود. همین حالا با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید و نوبت چکاپ و مشاوره خود را دریافت نمایید.
سوالات متداول
- آیا روکش کردن دندان پس از عصب‌کشی ضروری است؟
بله لازم است که بلافاصله پس از درمان ریشه دندان‌ها روکش شوند. به جز در مواردی که دندانپزشک تشخیص دهد نیازی به روکش نیست.
- آیا می‌توان به صورت همزمان عصب‌کشی و پرکردن دندان را انجام داد؟
بله، از لحاظ پزشکی مشکلی بابت درمان ریشه و پرکردن دندان به صورت همزمان وجود ندارد و به این ترتیب می‌توان در وقت صرفه جویی نمود.
- آیا عصب‌کشی موجب از بین رفتن استحکام دندان و تضعیف آن می‌شود؟
بله، در پروسه عصب‌کشی برای برداشتن بافت آسیب دیده نیاز است که دیواره دندان برای رسیدن به عمق کانال دندان و از بین بردن عفونت تراشیده شود و دندان خیلی ضعیف می‌گردد.
- عفونت ریشه دندان روکش شده چه نشانه‌هایی دارد؟
درد دندان می‌تواند رایج‌ترین نشانه وجود عفونت در ریشه دندان روکش شده باشد و از دیگر علائم آن می‌توان به حساس شدن لثه، تورم، حساسیت دندان به سرما و گرما اشاره نمود.
- آیا عصب‌کشی مجدد موجب از بین رفتن روکش دندان می‌شود؟
این موضوع بستگی به شدت آسیب دندان دارد. در برخی موارد نیاز است که روکش جدا شده و بعد از درمان مجددا قالب‌گیری انجام شود.
