یک ماده سفت و سخت که به عنوان اسپلینت دندان شناخته می‌شود برای جا زدن دندان افتاده یا لق شده به کار می‌رود. این روش به دو صورت اسپلینت ثابت و متحرک موجود است. اسپلینت یا آتل دندان توسط متخصص دندانپزشکی به نام پریودنتیست انجام می‌شود. روشی مناسب برای حفظ دندان‌های بالغ بدون کشیدن دندان (درآوردن دندان) است.
اسپلینت یا جا زدن دندان افتاده به تراز کردن دندان‌های ضعیف یا افتاده کمک می‌کند. اگر می‌خواهید با این روش آشنا شوید در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس همراه ما باشید.
ویژگی‌های اسپلینت ایده آن چیست؟
- روشی ایده آل، ساده و مقرون به صرفه است.
- باید برای دراز مدت پایدار و کارآمد باشد.
- نباید بافت‌های نرم دهان را تحریک کند.
- نباید با درمان‌های دیگر مانند پر کردن تداخل داشته باشد.
- نباید باعث ایجاد سایر بیماری‌های سیستمیک یا ایتروژنیک شود.
در چه مواردی باید از اسپلینت استفاده کرد؟
جا زدن دندان افتاده بعد از لق شدن یا افتادن دندان اتفاق می‌افتد. این لق شدگی دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که در ادامه آنها را با هم بررسی می‌کنیم.
- هنگام گاز گرفتن غذا به دندان‌ها نیرو وارد می‌شود. در حین گاز گرفتن احتمال افتادن دندان‌ها وجود دارد. اسپلینت برای توزیع مجدد نیرو در اطراف استخوان‌های فک و محافظت از دندان‌ها انجام می‌شود.
- انحراف دندان باعث تغییر تراز در لثه‌ها می‌شود. برای حفظ یکپارچگی قوس از اسپلینت دندان استفاده می‌کنند.
- فردی که لثه ضعیفی دارد در زمان جویدن با مشکل مواجه می‌شود. بنابراین می‌توان از اسپلینت دندان برای بازگرداندن ثبات عملکردی استفاده کرد.
- حرکت و لق شدن دندان‌های جلویی پایین باعث ناتوانی در صحبت کردن می‌شود. لبخند زدن یا شروع مکالمه از نظر روانی بر فرد تأثیر می‌گذارد. سلامت دهان و سلامت روان را می‌توان با استفاده از اسپلینت‌های دندانی دوباره بدست آورد.
- بیماران دیابتی پس از تمیز کردن عمیق با مشکلاتی در لثه‌های بهبود یافته مواجه می‌شوند. اسپلینت‌های دندانی به بهبود سریعتر و بهتر کمک می‌کنند.
- اسپلینت برای جا زدن دندان افتاده و تثبیت دندان‌های لق که نیاز به کشیدن دارند مفید هستند.
- اگر از اسپلینت‌های دندانی به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در حین تحرک خفیف استفاده شود، دندان‌ها را از رانش و مشکلات شدید پریودنتال نجات می‌دهد.
سایر افراد مستعد دریافت اسپلینت دندان
- بیماران دیابتی مستعد بیماری لثه و کشیدن دندان هستند. در چنین مواردی می‌توان از اسپلینت‌های دندانی به عنوان یک اقدام پیشگیرانه استفاده کرد.
- هنگام تصادفات جاده ای اگر به صورت و فک ضربه وارد شود برای تثبیت استخوان‌های شکسته روی صورت باید جراحی انجام شود. در چنین شرایطی دندان‌ها لق شده و از اسپلینت یا جا زدن دندان افتاده به عنوان یک درمان ترمیمی استفاده می‌شود.
- دندان‌های جلوی بالایی پس از برخورد با سطوح سخت یا اشیاء در حین هرگونه فعالیت بدنی، تصادف یا ورزش‌های رزمی امکان لق شدن دارند. به منظور حفظ دندان‌های طبیعی از اسپلینت یا جا زدن دندان‌های افتاده کمک گرفته می‌شود.
- دندان‌ها بعد از درمان ارتودنسی امکان دارند لق شوند. از اسپلینت دندانی برای کمک به ثابت نگه داشتن دندان‌ها استفاده می‌کنند.
- گاهی دندان‌های دائمی از جای خود خارج می‌شوند. این اتفاق گاهی در اثر تصادف یا بیماری لثه اتفاق می‌افتد. اما اگر زود دست به کار شوید می‌توانید دندان افتاده را دوباره در جای خود قرار دهید. برای این منظور باید بدون معطلی و در محلی که این حادثه رخ داده اقداماتی انجام دهید و خود را سریعا به دندانپزشک برسانید.
چه اقداماتی در محل حادثه روی دندان افتاده باید انجام بگیرد؟
اولین و بهترین راه برای حفظ دندان بیرون افتاده، جا زدن دندان افتاده در سر جای خودش است. در ابتدا دقت کنید که دندان دائمی باشد. زیرا دندان‌های شیری نباید دوباره در جای خود جا زده شوند. در ادامه توصیه‌های زیر را انجام دهید:
- قبل از هر کار بیمار باید آرامش خود را حفظ کند.
- اگر دندان به بیرون پرتاب شده فقط از قسمت تاج و بالای دندان آن را بردارید. دقت کنید که به ریشه دندان نباید دست بزنید.
- در صورتی که دندان آلوده شده باشد آن را در شیر قرار دهید و یا با بزاق بیمار آن را تمیز کنید. بهتر است دوباره به داخل دهان و در فک جا بزنید.
- پس از جا زدن دندان افتاده باید با کمک یک گاز دندان را نگه دارید تا ثابت بماند.
- در صورتی که فرد بیمار بیهوش بود یا قادر به جا زدن دندان افتاده نبودید باید دندان را در محلول مانند شیر یا سالین بگذارید. همچنین می‌توانید از بزاق دهان فرد به عنوان ماده نگهدارنده استفاده کنید. این کار باید با سرعت بالا انجام شود تا دندان خشک نشود. اما اگر هیچ ماده ای در دسترس نبود می‌توانید از آب استفاده کنید. آب خاصیت نگهدارندگی بالایی ندارد اما باز هم به دیر خشک شدن دندان کمک می‌کند.
- در مرحله آخر باید بیمار سریعا به کلینیک دندانپزشکی اعزام شود.
در چه شرایطی از اسپلینت یا جا زدن دندان افتاده نمی توان استفاده کرد ؟
اسپلینت دندان یا جا زدن دندان افتاده گاهی امکان پذیر نیست. شاید برای کوتاه مدت بتوانید دندان طبیعی را در جای خود نگه دارید اما بعد از چند ماه دوباره امکان افتادن آن زیاد است. اسپلینت‌های دندانی را نمی توان در شرایط خاص زیر استفاده کرد:
- در دندان‌هایی که التهاب شدید لثه دارند نمی توان از اسپلینت‌های دندانی استفاده کرد.
- در دندان‌هایی که مشکلات لثه شدید مانند پاکت‌های عمیق، آبسه و عفونت دارند، توصیه نمی شود.
- دندان‌های مجاور دندان لق، برای حمایت از آن باید محکم و سالم باشند. در غیر این صورت آتل بندی نمی تواند انجام شود.
- این روش در بیمارانی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند توصیه نمی شود.
- در بیمارانی که شلوغی و ناهماهنگی شدید دارند نمی توان از اسپلینت دندان استفاده کرد.
- در مواردی که پوسیدگی دندان زیاد است.
- لثه و رابط‌های نگهدارنده ضعیف و عفونی باشند.
- فرد دارای بیماری خود ایمنی باشد.
- در بیماران قلبی حاد امکان نگهداری دندان طبیعی بسیار کم می‌شود.
مزایای اسپلینت کردن دندان چیست؟
- اسپلینت‌های دندانی در درمان ارتودنسی به بازسازی استخوان آلوئول جایی که ریشه دندان در آن قرار دارد کمک می‌کنند.
- اسپلینت دندان مانع تحریک الیاف و رباط‌های لثه می‌شود و از حرکت و لق شدن دندان جلوگیری می‌کند.
- آتل‌های دندانی باعث تسریع بهبود لثه‌های آسیب دیده می‌شوند.
- اسپلینت‌های دندانی بسیار نازک بوده و از این رو به راحتی با دندان‌ها ترکیب می‌شود.
- نیازی به بی حسی ندارد. از این رو یک تکنیک غیر تهاجمی و بدون درد است.
- درد ناشی از دندان‌های لق را کاهش می‌دهد.
معایب اسپلینت کردن دندان چیست؟
- فقط توسط دندانپزشک با مهارت‌های بالینی و فنی بالا قابل انجام است.
- اگر توزیع نیرو توسط اسپلینت از مقدار ایده آل بیشتر شود، باعث تحلیل ریشه می‌شود.
- باید دندان‌های سالم کافی در اطراف دندان لق وجود داشته باشد.
- بیمار پس از آتل بندی برای سازگاری به زمان نیاز دارد. ممکن است اسپلینت به زبان برخورد داشته باشد. این سازگاری بین دو تا سه هفته طول می‌کشد.
جمع بندی
برای اسپلینت دندان یا جا زدن دندان افتاده در ابتدا باید شرایط بیمار کاملا چک شود تا بتوان اقدامات لازم را انجام دهیم. اسپلینت برای ثابت نگه داشتن دندان‌های لق به کار می‌رود. پس از جا زدن دندان افتاده باید اسپلینت دندان استفاده شود تا دندان در جای خود محکم شود.
کلینیک دندانپزشکی زاگرس آماده انجام هرگونه درمان‌های دهان و دندان مانند اسپلینت، بلیچینگ، جرم گیری، کامپوزیت، ایمپلنت و سایر درمان‌هاست. کلینیک دندانپزشکی زاگرس با همراهی متخصصان مجرب و بهره مندی از آخرین امکانات پیشرفته دنیا بهترین خدمات دندانپزشکی را به مراجعه کنندگان ارائه می‌دهد.
کلمه کلیدی: اسپلینت دندان
سوالات متداول
دوام اسپلینت دندان چند روز است؟
اسپلینت دندانی وسیله‌ای است که برای محافظت از دندان‌ها روی دندان‌ها قرار می‌گیرد. معمولا ۳ تا ۵ سال دوام دارد.
آیا اسپلینت دندان یک روش دائمی است؟
در برخی موارد، اسپلینت دندان به عنوان یک روش دائمی انجام می‌شود. دندان‌های آسیب‌دیده روکش می‌شوند و سپس اسپلینت روی آن قرار می‌گیرد. اسپلینت با ماده ای سیمان مانند و محکم به تاج دندان‌ها می‌چسبد. این کار دندان‌ها را محکم در جای خود نگه می‌دارد و به آنها دوام و ثبات بیشتری می‌دهد. در این روش دو یا چند دندان تبدیل به یک ساختار یکپارچه می‌شوند.
اسپلینت دندانی در چه شرایطی لازم است؟
زمانی که دندان‌ها به دلیل از بین رفتن بافت لثه لق می‌شوند، آتل بندی دندان یا اسپلینت یک روش درمانی ضروری به حساب می‌آید. با چسباندن دندان‌های ضعیف به سایر دندان‌های مجاور استحکام بهتری پیدا می‌کنند. این روش معمولاً روی دندان‌های جلویی انجام می‌شود.
آیا اسپلینت دندان قابل جابجایی است؟
اسپلینت‌های دندانی عمدتاً دائمی هستند. اما، در برخی موارد، مانند ترومای خفیف یا بیماری پریودنتال در مراحل اولیه، یا زمانی که می‌توان با مراقبت مناسب شرایط را معکوس کرد، اسپلینت‌های دندانی پس از مدتی برداشته می‌شوند.
از چه موادی برای آتل کردن دندان استفاده می‌شود؟
متداول ترین ماده مورد استفاده سیم فولادی ضد زنگ ارتودنسی است که با یک کامپوزیت به عنوان اسپلینت به سطح داخلی دندان‌ها چسبانده می‌شود.
