عصب کشی درست و خوب چیست؟

تا به حال درد شدید دندان را تجربه کرده اید؟ در این حالت باید به دندانپزشک مراجعه کنید. معمولا دندانپزشکان عصب کشی درست دندان را به شما پیشنهاد می‌کنند. عوامل گوناگونی مانند پوسیدگی یا عفونت ریشه باعث درد دندان می‌شود. تنها دندانپزشک می‌تواند عامل درد را تشخیص داده و اقدام به درمان کند. 

ما در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس قصد داریم مراحل عصب کشی درست دندان و باید‌ها و نباید‌هایی که در درمان ریشه باید بدانید را بررسی کنیم. 

عفونت دندان و درد دندان چیست؟

در مواردی که پالپ دندان عفونی یا ملتهب شود، دندانپزشک ممکن است عصب کشی کانال ریشه را توصیه کند. در طی این روش، دندانپزشکان سوراخی در دندان ایجاد کرده و پالپ عفونی یا ملتهب را خارج می‌کنند. پس از برداشتن پالپ، فضای خالی داخل دندان را با مواد مخصوص پر می‌کنند. معمولاً دندانپزشکان از گوتاپرکا برای پر کردن کانال ریشه استفاده می‌کنند. گوتاپرکا ماده ای لاستیک مانند و چسبنده است. 

درمان ریشه چیست؟

عصب کشی درست یا درمان ریشه روشی است که در آن پالپ (اعصاب) و کانال‌های ریشه (کانال‌های عصبی) منتهی به ریشه باید برداشته شوند تا از کشیدن دندان عفونی جلوگیری شود.

علت اصلی درمان ریشه عفونت اندام‌های حیاتی دندان (پالپ) به منظور از بین بردن درد و جلوگیری از التهاب یا عود مجدد عفونت است.

معرفی ساختار دندان‌ها

تمام دندان‌های واقعی ساختار کلی یکسانی دارند و از سه لایه تشکیل شده اند:

1. لایه خارجی دندان که از مواد غیر آلی ساخته شده مینا نام دارد. مینا سخت ترین بافت بدن است و تمام دندان را می‌پوشاند.
2. لایه میانی دندان از عاج تشکیل شده است. عاج سختی کمتری نسبت به مینا دارد و ترکیبی شبیه به استخوان دارد. عاج قسمت اصلی یا هسته اصلی هر دندان را تشکیل می‌دهد و تقریباً در تمام طول دندان امتداد می‌یابد. عاج دندان در قسمت تاج با مینای دندان و روی ریشه‌ها توسط سمنتوم پوشانده می‌شود. 
3. عاج توسط پالپ که داخلی ترین قسمت دندان است تغذیه می‌شود. پالپ از سلول‌ها، رگ‌های خونی ریز و عصب تشکیل شده است. عاج داخل حفره ای است  که در مرکز دندان قرار دارد.کانال پالپ تقریباً در تمام طول دندان کشیده شده است. این قسمت از طریق سوراخ‌های آپیکال در انتهای ریشه‌ها با سیستم عصبی عمومی بدن ارتباط برقرار می‌کند. 

مراحل انجام عصب کشی درست توسط دندانپزشک

عصب کشی مراحل مختلفی دارد که در ادامه با این مراحل بیشتر آشنا می‌شویم.

آماده شدن برای درمان ریشه

قبل از انجام درمان ریشه و عصب کشی درست ، دندانپزشک شما باید عکس با اشعه ایکس از دندان آسیب دیده بگیرد. این کار تصویر واضحی از کانال ریشه می‌دهد و میزان آسیب به آسانی قابل ارزیابی است. 

درمان ریشه معمولاً تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود. داروی بی حسی به دندان عفونی و لثه اطراف تزریق می‌شود. 

در برخی موارد نادر که دندان مرده است و دیگر حساس نیست، ممکن است نیازی به استفاده از بی حس کننده نباشد.

شروع  به کار و برداشتن پالپ

دندانپزشک یک ورقه لاستیکی در اطراف دندان قرار می‌دهد تا از خشک ماندن دندان در طول درمان مطمئن شود. این ورق از بلعیدن یا تنفس مواد شیمیایی که دندانپزشک استفاده می‌کند نیز جلوگیری می‌کند.

دندانپزشک از مته استفاده کرده و از قسمت تاج دندان که قسمت صاف بالای دندان است به داخل دندان نفوذ می‌کند. از این قسمت به بافت نرم مرکز دندان (پالپ) دسترسی دارد. سپس پالپ عفونی باقی مانده را از بین می‌برند.

اگر آبسه دندانی دارید که یک تورم پر از چرک است، دندانپزشک شما می‌تواند همزمان آن را تخلیه کند.

تمیز کردن و پر کردن کانال ریشه

برای عصب کشی درست دندان، پس از برداشتن پالپ، دندانپزشک کانال ریشه را تمیز و گشاد می‌کند. کانال ریشه معمولاً نازک است و پر کردن آن سخت است. به همین دلیل دندانپزشک از یک سری فایل‌های کوچک برای بزرگ کردن کانال‌ها و تبدیل آنها به شکل منظم استفاده می‌کند تا بتواند آنها را پر کند.

این بخش از درمان ممکن است چند ساعت طول بکشد و ممکن است نیاز باشد که طی چند ویزیت انجام شود.

• دندان‌های جلویی و دندان نیش معمولا دارای یک ریشه و ۱ کانال ریشه هستند.
• دندان‌های پرمولر و دندان‌های مولر پشتی (دندان‌های جونده) دارای ۲ یا ۳ ریشه بوده که هر کدام دارای ۱ یا ۲ کانال ریشه هستند.
• هر چه ریشه دندان بیشتر باشد، درمان بیشتر طول می‌کشد.
• اگر لازم باشد عصب کشی درست دندان در چند جلسه انجام شود، دندانپزشک مقدار کمی دارو را در کانال تمیز شده قرار می‌دهد تا باکتری‌های باقیمانده را از بین ببرد. سپس دندان با استفاده از پر کننده موقت کاملا بسته می‌شود.
• اگر علائم عفونت، مانند تب یا تورم زیاد را دارید، باید از آنتی بیوتیک استفاده نمایید.

آب بندی و ثابت کردن دندان

در ویزیت بعدی، پرکردگی موقت و داروی داخل دندان برداشته می‌شود و مواد پرکننده دائمی داخل کانال ریشه وارد می‌شود. این کار باعث مسدود شدن قسمت داخلی دندان و جلوگیری از عفونت می‌شود. 

احتمال شکستن دندان‌های پر شده از ریشه نسبت به دندان‌های سالم و ترمیم نشده بیشتر است. به همین دلیل بهتر است برای محافظت از دندان آن را روکش بکشید. 

در برخی موارد دندان پر شده از ریشه ممکن است تیره به نظر بیاید. روش‌های مختلفی وجود دارد که دندانپزشک می‌تواند تغییر رنگ را درمان کند. سفید کردن دندان با استفاده از مواد شیمیایی یا کامپوزیت یکی از این روش‌هاست. 

اضافه کردن تاج یا روکش بر روی دندان عصب کشی شده

بعد از آنکه عصب کشی درست دندان انجام و پر شد، باید روی آن روکش قرار بگیرد. روکش کلاهی است که دندان واقعی را به طور کامل می‌پوشاند. ممکن است استفاده از روکش بعد از درمان ریشه برای جلوگیری از شکستگی دندان ضروری باشد.

دندانپزشک از یک مته برای کاهش اندازه دندان شما استفاده می‌کند و از روکش برای جایگزینی دندان‌های برداشته شده استفاده می‌کند.

از دندان قالب گرفته می‌شود تا اطمینان پیدا کنند که روکش شکل و اندازه مناسبی داشته و به طور دقیق با دندان شما مطابقت دارد.

هنگام نصب روکش، از ماده مخصوص برای چسباندن روکش به دندان کوتاه شده استفاده می‌کنند. اگر بعد از درمان ریشه فقط مقدار کمی از دندان باقی مانده باشد، می‌توان یک پایه را در کانال ریشه متصل کرد و برای کمک به حفظ روکش از آن استفاده کرد.

چه موقع باید درمان ریشه یا عصب کشی درست را انجام دهیم؟

درمان ریشه زمانی ضروری است که دندان را دیگر نتوانیم ترمیم کنیم. آنتی بیوتیک‌ها و هر نوع مسکن دیگر فقط به سرکوب موقت علائم (درد، آبسه و غیره) کمک می‌کنند. بدون درمان ریشه، عفونت می‌تواند به استخوان سرایت کرده و مجبور به کشیدن دندان شویم. 

کشیدن دندان عوارض دیگری را ایجاد می‌کند. درست است که هزینه کمتری پرداخت می‌کنیم اما در محل دندان کشیده شده شکافی ایجاد می‌شود که برای پوشاندن آن به پروتزی مانند ایمپلنت یا بریج نیاز است. بنابراین، کشیدن دندان نیز اقتصادی به نظر نمی رسد. با این حال، حتی در این مورد نیز انتخاب نوع درمان با مشورت دندانپزشک و نیاز شما انجام می‌شود.

درمان ریشه چگونه انجام می‌شود؟

درمان ریشه به طور کلی در در کلینیک دندانپزشکی با بی حسی موضعی انجام می‌گیرد. درمان طی یک یا دو ویزیت دو ساعته تکمیل می‌شود.

دندانی تحت درمان با استفاده از یک عایق الاستیک ایزوله می‌شود. این عایق، یک میدان استریل کننده ایجاد می‌کند و از بیمار در برابر بلعیدن ابزار کوچک محافظت می‌کند.

ریشه‌های دندان با داروهای خاص و همچنین استفاده از لیزر به دقت استریل می‌شوند و به دنبال آن با مهر و موم دقیق از احتمال عفونت مجدد دندان جلوگیری می‌شود.

بعد از درمان ریشه چه احساسی داریم؟

درمان ریشه درد شدید شما را تسکین می‌دهد.پس از اتمام درمان التهاب رو به کاهش می‌رود. در این مرحله ممکن است احساس حساسیت یا ناراحتی داشته باشید که به راحتی با مسکن‌های رایج کنترل می‌شود. 

ورم پس از عصب کشی درست دندان اتفاق می‌افتد؟

پس از اتمام درمان ریشه و عصب کشی درست دندان، متخصص برای جلوگیری از ورم به شما آنتی بیوتیک‌های لازم را می‌دهد. اما معمولا تورم پس از عصب کشی به میزان آسیب بستگی داشته و نادر است.

مراقبت‌های درمانی بعد از عصب کشی

تا زمانی که درمان عصب کشی درست به اتمام نرسیده، بهتر است با آن سمت دهان چیزی جویده نشود زیرا خطر شکستگی وجود دارد. همچنین باید هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید تا درمان شما از طریق عکسبرداری با اشعه بررسی شود.

دندان عصب کشی شده چند سال عمر می‌کند؟

اگر‌ عصب کشی درست انجام ‌شوند و فرد به طور صحیح از دندان خود استفاده کند، به اندازه بقیه دندان‌های شما ماندگار هستند. در صورت شکستگی در اثر حوادث یا جویدن غذا‌های سفت، دندان‌های عصب کشی شده کشیده و با ایمپلنت جایگزین می‌شوند.

باید بدانید بعد از عصب کشی هیچ چیز دیگر جای دندان طبیعی را نمی گیرد. باید از سنین پایین مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان را رعایت کنید تا دندان‌های سالم داشته باشید. 

بعد از عصب کشی چه کار‌هایی روی دندان انجام می‌شود؟

در صورتی که دیواره‌های داخلی دندان در حین عصب کشی از بین رفته باشد، باید بلافاصله دندان پر شود. 

بعد از پر کردن دندان، برای آنکه از شکستن احتمالی آن جلوگیری شود بهتر است روکش روی دندان بکشید. روکش علاوه بر زیبایی به عملکرد و طول عمر بیشتر دندان نیز کمک می‌کند. 

جمع بندی

خرابی و عفونت دندان ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی نداشته باشد، اما با گسترش عفونت، ممکن است درد مداوم در جویدن یا در سرما و گرما داشته باشید. گاهی ممکن است نبض در دندان خود احساس کنید. در این حالت باید به دندانپزشک مراجعه کنید. احتمالا دکتر به شما درمان عصب کشی درست را پیشنهاد می‌دهد. 

در این مقاله با چگونگی عصب کشی درست دندان، ساختار کلی دندان‌ها و سایر مواردی که دانستن آنها به شما کمک می‌کند آشنا شدیم. 

برای انجام هرگونه خدمات دندانپزشکی مانند درمان ریشه، کامپوزیت، بلیچینگ، ایمپلت و سایر درمان‌های زیبایی و درمانی با شماره‌های کلینیک دندانپزشکی زاگرس تماس بگیرید. 

سولات متداول

چرا عصب کشی درست در ۳ مرحله انجام می‌شود؟ 

اکثر کانال‌های ریشه را می‌توان در یک تا ۳ ویزیت انجام داد. در اولین ویزیت پالپ عفونی برداشته می‌شود. در دومین و سومین ویزیت کانال ریشه تمیز می‌شود و برای جلوگیری از عفونت با روکش یا سایر مواد پر می‌شود.

عصب کشی دندان چقدر دردناک است؟

در طول درمان ریشه، پالپ برداشته می‌شود و داخل دندان تمیز و مهر و موم می‌شود. مردم از عصب کشی می‌ترسند زیرا فکر می‌کنند دردناک است. اما در واقع، هیچ دردی ندارد و شبیه به پر کردن دندان است.  

چند عصب در دندان مولر وجود دارد؟

دندان‌های جلوی دهان معمولا یک ریشه و یک کانال عصبی در داخل ریشه دارند. دندان‌های کنار دهان معمولا یک یا دو ریشه و یک یا دو کانال ریشه دارند.

چگونه بفهمم که نیاز به درمان ریشه دارم؟

دندان درد شدید، تورم یا لکه‌های تیره روی دندان نشانه‌های کافی برای مراجعه به دندانپزشک شما هستند.