تفاوت UV_A و UV_B  در بلیچینگ

اشعه UV که به نام اشعه ماوراء بنفش هم شناخته می‌شود، بطور گسترده و برای هدف‌های گوناگونی در دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی کاربرد دو نوع اشعه ماوراء بنفش به نام‌های اشعه UV_A و اشعه UV_B  در بلیچینگ و تفاوت این دو با یکدیگر خواهیم پرداخت.

مقایسه کلی اشعه UV_A و اشعه UV_B 

هم اشعه UV_A و هم اشعه UV_B  پرتوهای فرابنفشی هستند که می‌توانند مواد را سفید کنند. با این حال، این دو اشعه دارای طول موج‌ها و خواص گوناگونی هستند که بر قدرت سفید کنندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. اشعه UV_A دارای طول موج بیشتری نسبت به اشعه UV_B  است و می‌تواند به عمق بیشتری نفوذ کند. این اشعه همچنین علت پیری و آسیب رسیدن به DNA سلول‌های پوستی نیز بشمار می‌آید. در بلیچینگ دندان، اشعه UV_A نسبت به اشعه UV_B  اثربخشی کمتری دارد. علت این امر این است که اشعه UV_A توسط مواد زیادی جذب می‌شود. در نتیجه تغییر رنگ یا تخریب قابل توجهی ایجاد نمی‌کند.

اشعه UV_B طول موج کوتاه‌تر و انرژی بیشتری نسبت به اشعه UV_A دارد. این اشعه با آسیب رساندن به DNA در سلول‌های پوست می‌تواند باعث آفتاب سوختگی پوست و سرطان شود. در بلیچینگ دندان، اشعه UV_B از اشعه UV_A موثرتر عمل می‌کند. زیرا توسط بسیاری از رنگدانه‌ها و رنگ‌ها جذب می‌شود و باعث شکسته شدن و محو شدن آنها می‌گردد. اشعه UV_B همچنین می‌تواند در صورت قرار گرفتن بیش از حد به مواد زیرین آسیب برساند و منجر به شکنندگی و زرد شدن دندان شود.

اشعه UV_A چیست و چه کاربردی در دندانپزشکی دارد؟

اشعه UV-A طولانی‌ترین طول موج را در طیف فرابنفش دارد که از ۳۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر متغیر است. در دندانپزشکی، اشعه UV-A در فرآیند پخت مواد دندانی با نور کیور شده، مانند مواد ترمیم کننده رزین کامپوزیت، سیلانت‌های پیت و فیشور و عوامل باندینگ ارتودنسی استفاده می‌شود. نور اشعه UV-A یک فتو ابتدایی را در ماده فعال می‌کند، که سپس یک واکنش زنجیره‌ای را آغاز می‌کند. این واکنش باعث سخت شدن و سفت شدن مواد می‌شود. این فرآیند به عنوان فوتوپلیمریزاسیون شناخته می‌شود و برای ایجاد ترمیم‌های دندانی قوی و بادوام ضروری است. نور اشعه UV-A همچنین در کلینیک‌های دندانپزشکی برای ضدعفونی سطوح و ابزارهای دندانپزشکی استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد اشعه UV-A در بلیچینگ

اشعه UV-A نوعی فرابنفش است که می‌تواند در فرآیندهای بلیچینگ دندان به همراه ژل حاوی پراکسید هیدروژن استفاده شود. ژل بلیچینگ روی دندان‌ها زده می‌شود و سپس از نور اشعه UV-A برای فعال کردن پراکسید هیدروژن استفاده می‌شود که به اکسیژن و آب تجزیه می‌شود و باعث می‌شود لکه از روی دندان پاک شود. سپس اکسیژن به سفید شدن دندان‌ها کمک می‌کند، در حالی که آب توسط بافت دندان جذب می‌شود. 

با این حال، توجه به این نکته مهم است که قرار گرفتن در معرض اشعه UV-A نیز می‌تواند برای پوست و چشم مضر باشد، بنابراین استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب در حین انجام بلیچینگ ضروری است.

اشعه UV_ B چیست و چه کاربردی در دندانپزشکی دارد؟

اشعه UV_B  نوعی اشعه فرابنفش با دامنه طول موج ۲۸۰- ۳۲۰ نانومتر است. این اشعه معمولا با ایجاد آفتاب سوختگی و سایر آسیب‌های پوستی همراه است، اما در دندانپزشکی نیز کاربرد دارد. از اشعه UV_B می‌توان برای درمان مواد دندانی مانند کامپوزیت‌ها و سیلانت‌ها استفاده کرد. هنگامی‌که این مواد در معرض نور اشعه UV_B  قرار می‌گیرند، یک واکنش شیمیایی به نام پلیمریزاسیون نوری پدید می‌آورند که باعث سخت شدن و چسبیدن مواد به سطح دندان می‌گردد. این فرآیند دندانپزشکان را قادر می‌سازد تا با سرعت بیشتر و به طور موثرتری دندان‌های آسیب دیده یا پوسیده را بدون زمان خشک شدن طولانی، ترمیم کنند.

از اشعه UV_B می‌توان برای ضدعفونی تجهیزات و سطوح دندانپزشکی نیز استفاده کرد. مطالعات نشان داده‌اند که اشعه UV_B برای از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها موثر است و آن را به ابزاری مفید برای کنترل عفونت در مطب‌های دندانپزشکی تبدیل می‌کرده است. به طور کلی، اشعه UV_B کاربردهای متعددی در دندانپزشکی دارد، از روش‌های ترمیمی گرفته تا پروتکل‌های کنترل عفونت، همگی را می‌توان به اشعه UV_B سپرد. 

نحوه عملکرد UV-B در بلیچینگ

اشعه UV-B معمولا برای بلیچینگ دندان کار نمی‌کند. در عوض، بلیچینگ دندان معمولا از پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید برای نفوذ به دندان و از بین بردن لکه‌ها استفاده می‌کند. اشعه UV-B ممکن است همراه با این درمان‌ها برای تسریع واکنش شیمیایی و افزایش فرآیند سفید کردن استفاده شود. نور پراکسید را فعال می‌کند و باعث شکسته شدن آن و نفوذ به مینای دندان می‌شود و باعث آزاد شدن مولکول‌های لکه شده و دندان‌های سفیدتری ایجاد می‌کند.

با این حال، مطالعات نشان داده است که استفاده از اشعه UV-B در بلیچینگ دندان ممکن است به مینای دندان آسیب برساند و در نتیجه معمولا در روش‌های بلیچینگ دندان استفاده نمی‌شود.

عملکرد کلی اشعه UV یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی

از متداول‌ترین موارد استفاده از اشعه UV یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی می‌توان به پخت مواد کامپوزیت دندان اشاره کرد. کامپوزیت‌های دندانی موادی به رنگ دندان هستند که برای پرکردن حفره‌ها، چسباندن روکش‌ها یا چسباندن دندان‌ها، یا ترمیم دندان‌های شکسته یا بریده استفاده می‌شوند. نورهای فرابنفش طول موج خاصی از نور ساطع می‌کنند که عامل پخت را در کامپوزیت‌های دندانی فعال می‌کند، که ماده را سخت می‌کند و به دندان می‌چسبد.

اشعه ماوراء بنفش در دندانپزشکی معمولا برای ضد عفونی و استریل کردن تجهیزات و ابزارهای دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نور UV دارای خواص ضد میکروبی بوده و می‌تواند باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها را از بین ببرد. کلینیک‌های دندانپزشکی از اشعه UV یا ماوراء بنفش برای ضد عفونی سطوح، هوا و آب در محل خود استفاده می‌کنند.

یکی دیگر از کاربردهای نوظهور اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی در تشخیص پوسیدگی دندان است. اشعه UV  یا ماوراء بنفش این توانایی را دارد که مراحل اولیه پوسیدگی را که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، تشخیص دهد. مینای دندان و بافت عاج در زیر نور UV  یا ماوراء بنفش، فلورسنس متفاوتی دارند. همین نکته باعث می‌شود تا تشخیص نواحی پوسیده که نیاز به درمان هستند برای دندانپزشکان آسان‌تر شود.

با این وجود، قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه UV یا ماوراء بنفش ممکن است هم برای متخصصان دندانپزشکی و هم برای بیماران ضرر داشته باشد. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور UV به پوست و چشم آسیب می‌رساند و خطر ابتلا به سرطان پوست و آب مروارید چشم را افزایش خواهد داد. کلینیک‌های دندانپزشکی باید اقدامات احتیاطی را برای محدود کردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش در طول کار انجام دهند و اطمینان حاصل کنند که تجهیزات آنها با مقررات ایمنی مطابقت دارد.

مزایا و معایب استفاده از اشعه UV یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی

به دلیل اینکه اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی کاربردهای گوناگونی دارد، مزایا و معایب مختلفی نیز دربر خواهد داشت. در این بخش از مقاله به بررسی مزایا و معایب استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی خواهیم پرداخت.

مزایا:

• سریع و کارآمد: استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی یک فرآیند سریع و کارآمد است. این اشعه به دندانپزشکان کمک می‌کند تا به سرعت حفره‌های دندانی، عفونت‌ها و سایر مشکلات دهان را تشخیص دهند.
• دقت بیشتر: استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش با برجسته کردن بخش‌هایی از دندان که به بیشترین توجه نیاز دارند، دقت تشخیص بیماری را افزایش می‌دهد.
• جلوگیری از مشکلات دهان: اشعه UV  یا ماوراء بنفش را می‌توان با ضدعفونی کردن دهان با هدف جلوگیری از مشکلات دهانی مانند حفره و التهاب لثه استفاده کرد.
• قیمت ارزان: استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی در مقایسه با سایر ابزارهای تشخیصی مانند اشعه ایکس، یک گزینه ارزان قیمت است.

معایب:

• قرار گرفتن در معرض اشعه: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV  یا ماوراء بنفش ممکن است منجر به جهش و آسیب به سلول‌ها شود که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
• نفوذ محدود: اشعه UV  یا ماوراء بنفش نمی‌تواند از طریق مینای دندان نفوذ کند، به این معنی که فقط برای تشخیص سطحی می‌توان از آن استفاده کرد.
• آسیب به چشم: استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش می‌تواند باعث آسیب و سوزش چشم بیمار و دندانپزشک شود.
• موارد مثبت کاذب: استفاده از اشعه UV  یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی می‌تواند منجر به نتایج مثبت کاذب شود که می‌تواند باعث درمان و هزینه غیرضروری گردد.

جمع بندی

ورود اشعه UV یا ماوراء بنفش در دندانپزشکی باعث بروز تحول عظیمی شده است. در این مقاله به بررسی و مقایسه دو نوع اشعه UV-A و UV-B در بلیچینگ دندان پرداختیم. اصولا فناوری اشعه UV نحوه کار دندانپزشکی مانند تمیز کردن سطوح دندانی را متحول کرده و روش موثرتر و کارآمدتری برای آن ارائه داده است. اگر به فکر بلیچینگ دندان و زیباتر کردن لبخند خود هستید، تلفن خود را بردارید و با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید. همکاران ما در این مجموعه بهترین خدمات بلیچینگ را ارئه خواهند داد. 

سوالات متداول

1. آیا اشعه UV-B دندان ها را سفید می کند؟

اشعه UV-B ، هالوژن یا LED به خودی خود هیچ کاری برای سفید کردن دندان ها ندارد. محلول های پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید همان چیزی است که از شر لکه ها خلاص شده و دندان ها را روشن می کند.

2. چه نوع اشعه های UV برای سفید کردن دندان استفاده می شود؟

نور UV آبی شبیه به یک روش معمول سفید کردن دندان در مطب هستند که شامل یک متخصص دندانپزشکی است که یک ژل سفید کننده مبتنی بر پراکسید را روی دندان های شما اعمال می کند و یک نور UV آبی روی دندان ها قرار می دهد. ژل و نور با هم سیستمی را ایجاد می کنند که می تواند روند سفید کردن دندان را تسریع کند.

3. چرا دندانپزشکان به جای نور مرئی از نور UV استفاده می کنند؟

۱.۸ دندانپزشکان از نور UV به جای نور مرئی برای سفت کردن پرکردگی ها استفاده می کنند. این کار به دلیل صرف زمان کمتر و نفوذپذیری بالا است.

4. اشعه UV یا ماوراء بنفش سفید کننده دندان چه طول موجی دارد؟

منبع نور ۲۵۶ نانومتر بالاترین اثر سفید کننده را در طول زمان نشان داد و پس از آن ۳۱۰ نانومتر، که از نظر آماری با سایر گروه‌ها متفاوت بود. 

5. آیا نور UV یا ماوراء بنفش زیاد برای دندان مضر است؟

نور UV یا ماوراء بنفش با خطرات کوتاه مدت و بلندمدتی همراه است که باید به آنها توجه کرد. عوامل خطر کوتاه مدت شامل سوختگی و خونریزی لثه، حساسیت دندان و حتی آفتاب سوختگی پوست است، در حالی که عوامل خطر طولانی مدت ممکن است منجر به سایش مینای دندان و حتی سرطان دهان شود.