یکی از روش‌های زیباسازی ظاهر دندان‌ها روکش دندان است. روکش‌های دندان ساختاری نازک، توخالی و همانند کلاه دارند و سطح دندان‌های طبیعی را پوشش می‌دهند. در واقع روکش طبیعی جایگزین مناسبی برای دندان‌هایی است که به دلایل مختلف مثل پوسیدگی، بیماری و یا ضربه از دست رفته‌اند و نیاز است که ظاهر آن‌ها مطابق شکل سایر دندان‌ها شود.
روکش‌ها انواع مختلفی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس اشاره نمود. هر یک از این روکش‌ها دارای کاربردها و مزایای خاصی هستند. اگر می‌خواهید با این روکش‌ها بیشتر آشنا شوید تا پایان این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با ما همراه باشید.
چرا بعضی از افراد باید از روکش دندان استفاده کنند؟
برای استفاده از روکش دلایل متعددی وجود دارد. وجود مشکلات و اختلالات دهان از جمله مواردی هستند که به روکش دندان نیاز دارند. همچنین در مواقعی که دندان دچار شکستگی شده و ضعیف است و یا اینکه دندان عصب کشی شود باید روی آن روکش قرار بگیرد. بنابراین همانطور که مشاهده می‌کنید نیاز به روکش دندانی به ماهیت مشکلی که بیمار با آن درگیر است بستگی دارد. با نصب روکش دندان می‌توان از بروز مشکلات دندانی در آینده جلوگیری کرد.
انواع روکش‌های دندان
روکش‌های دندانی را به‌طورکلی می‌توان به دو گروه زیر تقسیم‌بندی نمود:
- روکش‌های تمام فلز
روکش‌های تمام فلز از آلیاژهای فلزی خاصی ساخته شده‌اند. اما با توجه به رنگ فلزی و غیردندانی آن‌ها دارای طرف‌داران کمتری هستند.
- روکش‌های سرامیکی
در روکش‌های سرامیکی از متریال سرامیک استفاده شده است و استحکام و مقاومت بالایی دارند. به روکش‌های ترکیبی از سرامیک و فلز پی اف ام PFM می‌گویند. از جمله روکش‌های سرامیکی دیگر می‌توان به زیرکونیوم، E-MAX و روکش IPS اشاره نمود.
روکش زیرکونیوم
زیرکونیا نوعی اکسید فلزی است که آن را از زیرکونیوم به دست می‌آورند و در خانواده تیتانیوم قرار دارد. این ماده در ساخت بسیاری از وسایل منزل مانند تجهیزات‌الکتریکی، لوله‌ها و مواردی مشابه آن نیز استفاده می‌شود. مقاومت و طول عمر بالای این ماده آن را به گزینه‌ای عالی برای ساخت روکش‌های دندانی تبدیل کرده است. این روکش‌ها برای افرادی که به روکش دندان‌های عقب خود نیاز دارند می‌تواند انتخابی ایده‌آل باشد. زیرا از این دندان‌ها برای جویدن مواد غذایی استفاده می‌شود و روکش آن‌ها باید از مقاومت بالایی برخوردار باشد.
روکش‌های زیرکونیوم دارای مزایای بسیاری هستند و زیبایی ظاهری که دارند محبوبیت آن‌ها را دو چندان کرده است. ازاین‌رو خیلی از دندانپزشکان دیگر از روش‌های قدیمی و تهیه قالب دندان استفاده نمی‌کنند و اسکن دندان را جایگزین آن نموده‌اند. در لابراتوار نیز از اسکن برای ساخت روکش دندان استفاده می‌کنند. این روکش‌ها سالیان زیادی است که برای روکش دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ساختار و ترکیبات روکش زیرکونیوم
برای تهیه و ساخت این روکش‌ها از زیرکونیای جامد، زیرکونیای لایه‌ای و زیرکونیای بسیار شفاف استفاده می‌کنند. زیرکونیا جامد ماده‌ای یکپارچه و خیلی قوی بوده و معمولا برای بیمارانی که دارای مشکلاتی مانند دندان قروچه هستند و همچنین روکش و پل دندان‌های عقب مورد استفاده قرار می‌گیرد. روکش‌های زیرکونیای بسیار شفاف ظاهری زیبا و منحصر به فرد دارند و معمولا برای دندان‌های ردیف جلو و تهیه پل سه واحدی به کار می‌روند.
زیرکونیا لایه‌ای نیز محصولی بسیار قوی است و برای تهیه روکش و پل دندانی با زیر ساخت زیرکونیا و با یک لایه سرامیک روی آن استفاده می‌شود و مشابه روکش‌های پی‌اف‌ام هستند.
ویژگی‌های روکش زیرکونیوم
در مقایسه روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس باید ویژگی‌های هر یک از آن‌ها را نیز مورد بررسی قرار داد. روکش‌های زیرکونیوم دارای ویژگی‌هایی زیر است:
- دارای قدرت و استحکام بسیار بالایی است.
- زیرکونیوم زیست‌پذیری بالایی دارد و موجب می‌شود که بیماران در استفاده از آن واکنش آلرژیک نداشته باشند.
- این روکش نسبت به بافت نرم دهان دارای واکنش بسیار خوبی است و برای بیمارانی که درگیر التهاب بافت نرم ناشی از روکش فلزی یا پی اف ام هستند می‌تواند انتخابی ایده‌آل باشد.
- به خوبی سطح دندان را پوشش می‌دهد و لبه‌های آن از زیر لثه معلوم نیست.
- برای بیمارانی که دندان‌های آن‌ها به روکش کامل نیاز دارد و زیبایی ظاهری روکش برایشان حائز اهمیت است می‌تواند انتخابی مناسب باشد.
- از مقاومت بالایی نسبت به سرما و گرما برخوردارند و مانع از حساسیت دندانی می‌شوند.
- برای نصب آن‌ها به آماده سازی دندان نیاز چندانی نیست.
- موجب عقب رفتگی لثه و تغییر رنگ لبه‌ها نمی‌شود.
مضرات استفاده از روکش‌های زیرکونیوم
- احتمال دارد دندان‌های مقابل از بین بروند
زیرا این روکش‌ها خیلی سخت هستند و نسبت به دندان‌های طبیعی خیلی قوی‌تر ظاهر می‌شوند.
- پوسیدگی ثانویه دندان
از نقاط ضعف این روکش‌ها می‌توان به پوسیدگی دندان اشاره نمود. البته خود روکش تقریبا غیر قابل تخریب است و پوسیدگی زیر آن چندان قابل توجه نیست. اما پس از درآوردن روکش مقداری پوسیدگی بر روی دندان مشاهده می شود.
- قیمت بالا
این نوع روکش نسبت به سایر روکش‌ها دارای هزینه بالاتری است. درصورتی‌که از این روکش‌ها به خوبی مراقبت شود یک سرمایه‌گذاری بلند مدت محسوب می‌شود و می‌توانید سالیان طولانی از آن‌ها استفاده کنید.
قیمت روکش زیرکونیوم
در هنگام انتخاب و استفاده از روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس یکی دیگر از مواردی که مورد توجه قرار می‌گیرد قیمت آن‌ها است. قیمت روکش زیرکونیوم با توجه به کشوری که در آن زندگی می‌کنید، تجربه و تخصص دندان‌پزشک، اندازه تاج دندان کاملا متفاوت است. اگر چه زیرکونیوم گرانترین روکش دندان محسوب می‌شود، ولی با توجه به طول عمر بالا، ظاهر طبیعی و سازگاری زیستی آن ارزش دارد که یک بار برای همیشه هزینه کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.
روکش دندان ای پی اس (IPS) یا ایمپرس
روکش زیرکونیم و روکش ایمپرس از بهترین روکش‌های دندانی موجود در بازار هستند. روکش‌های IPS از مقاوم‌ترین و پرطرفدارترین روکش‌های دندان هستند که با تکیه بر تکنولوژی نوین مواد دندانی از سرامیک تقویت شده تولید شده‌اند و به همین دلیل برتری‌هایی در مقایسه با سایر انواع روکش دندانی دارد.
از جمله ویژگی‌های مثبت روکش ایمپرس می‌توان به قابلیت چسبندگی و قرار گرفتن دقیق بر روی سطح دندان‌ها، طول عمر بالای روکش و زیبایی ظاهری خاص آن اشاره نمود. استحکام و قدرت چسبندگی زیاد این روکش موجب شده گزینه مناسبی برای دندان‌های آسیب دیده با پایه کوتاه باشد و از آن برای پوشش سطح دندان‌های جلو نیز استفاده می‌کنند.
مزایای استفاده از روکش ای پی اس ایمپرس
- این روکش دارای قدرت اتصال خیلی قوی و بالایی به سطح دندان‌ها است و به همین علت طول عمر بیشتری دارد.
- روکش‌های ایمپرس با توجه به رنگ و جنس مواد تشکیل دهنده آن بسیار زیبا هستند و ظاهری طبیعی به دندان می‌بخشند.
- در روکش‌های ips امکان انتخاب نوع رنگ روکش دندان وجود دارد.
- در جایگذاری این روکش‌ها، میزان مورد نیاز تراش دندان‌ها همانند سایر روکش هاست.
- روکش‌های ای پی اس برای افرادی که دارای واکنش‌های آلرژیک و حساسیت نسبت به سایر روکش‌ها هستند می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
معایب استفاده از روکش دندانی ips ایمپرس
این روکش‌ها نسبت به سایر روکش‌های دندان در برابر ضربه و صدمات شکننده‌تر هستند. همچنین قیمت بالاتری دارند (البته از روکش‌های زیرکونیوم ارزان‌تر هستند). معمولا از این روکش‌ها برای پوشش دندان‌های قدامی استفاده می‌کنند و انتخاب مناسبی برای دندان‌های آسیا نیستند.
مراقبت و نگهداری از روکش‌های دندانی سرامیکی
توجه به بعضی از اصول و توصیه‌های بهداشتی مراقبت از دندان‌های روکش شده با روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس بسیار حائز اهمیت است و نقش بسزایی در افزایش طول عمر دندان‌ها دارد. افرادی که دندان‌های روکش شده دارند حتما باید به‌طورمرتب از مسواک و نخ‌دندان مناسب استفاده کنند. با رعایت بهداشت دهان و دندان تجمع پلاک‌ها و باکتری‌های دندانی کاهش پیدا می‌کند و موجب افزایش دوام و ماندگاری روکش می‌شود.
دندانپزشکان توصیه می‌کنند پس از انجام روکش‌های دندانی از مصرف غذاهای سفت، یخ، جویدن ناخن و میوه‌های هسته‌دار بپرهیزید. علاوه‌براین وضعیت روکش‌ها را به صورت دوره‌ای چکاپ کنید.
نحوه نصب روکش‌های تمام سرامیکی
نحوه نصب روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس به عنوان روکش‌های تمام سرامیکی نیز بسیار حائز اهمیت است. این فرآیند معمولا به یک جلسه مشاوره اولیه با دندان‌پزشک و پس از آن دو جلسه مراجعه جهت ساخت و نصب روکش نیاز دارد. دندان‌پزشک در اولین جلسه به ترمیم پوسیدگی‌های احتمالی دندان بیمار می‌پردازد و شکل آن را به نحوی اصلاح می‌کند که برای نصب روکش آماده شود.
پس از آن یک قالب از دندان می‌گیرد و مدل فیزیکی به دست آمده را به آزمایشگاه جهت ساخت روکش می‌فرستد. روکش موقت نیز توسط خود دندان‌پزشک در مطب ساخته می‌شود تا هنگام نصب روکش‌های دائمی آن را روی دندان بیمار قرار دهد. در نهایت پس از سه هفته روکش تمام سرامیکی آماده است و دندان‌پزشک در یک جلسه این روکش‌های دائمی را به روی دندان بیمار نصب می‌کند.
این روکش‌ها باید از سمت رزینی حساس به نور روی سطح دندان چسبیده شوند تا بتوانند ظاهری زیبا و طبیعی به دندان ببخشند. روکش‌های تمام سرامیکی تا سال‌های طولانی ماندگاری دارد و با مراقبت صحیح می‌توانید به خوبی از آن استفاده کنید.
روکش‌های تمام سرامیکی برای چه افرادی مناسب هستند؟
روکش زیرکونیوم و روکش ایمپرس و سایر روکش‌های تمام سرامیکی برای آن دسته از افرادی که می‌خواهند شکل ظاهری و عملکرد طبیعی دندان‌های جلویی خود را بازسازی نمایند می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. این روکش‌ها با زیبایی خاصی که دارند موجب می‌شوند دندان ترمیم شده درخشش و جلوه دندان‌های طبیعی دیگر را داشته باشد.
لازم به ذکر است که این روکش‌های سرامیکی برای افرادی که درگیر دندان قروچه شدید هستند و یا برای دندان‌های عقبی که فشار فراوانی در هنگام جویدن و غذا خوردن به آن‌ها اعمال می‌شود خیلی توصیه نمی‌شود.
ایمپرس در مقابل زیرکونیوم
| روکش IPS ایمپرس | روکش زیرکونیوم |
| ظاهر طبیعی زیبا و بی‌نظیر | تولید شده از یک ماده ۱۰۰% زیست سازگار |
| به شکل یکپارچه با دندان‌های مجاور ترکیب می‌شود | قوی بدون داشتن ظاهری حجیم |
| نسبت به ونیرهای چینی خیلی در برابر شکستگی قوی‌تر و مقاوم‌تر هستند. | مقاومت آن در برابر شکستگی نسبت به مواد روکش شیشه سرامیکی بیشتر است. |
| جهت استحکام بیشتر می‌توان آن را با مواد قوی‌تری مثل زیرکونیوم ترکیب نمود. | گزینه‌ای ایده‌آل برای افراد دارای دندان قروچه |
| طول عمر بین ۱۵ الی ۲۰ سال | طول عمر بیش از ۲۰ سال |
| نسبت به زیرکونیوم قیمت پایین‌تری دارد | گرانترین روکش دندان |
جمع بندی
روکش زیرکونیم و روکش ایمپرس از بهترین روکش‌های دندانی موجود در بازار هستند که هر یک با توجه به ویژگی‌ها و مزایایی که دارند در موارد مختلفی جهت پوشش دندان‌ها استفاده می‌شوند. ازاین‌رو نمی‌توان گفت کدام یک بر دیگری برتری دارد و با توجه به شرایط دندان بیمار دندان‌پزشک تشخیص می‌دهد کدام یک می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد. اما علاوه بر نوع روکش، کیفیت و نحوه نصب آن نیز اهمیت دارد. بنابراین حتما به یک دندان‌پزشک مجرب و با سابقه که از بهترین متریال استفاده می‌کند مراجعه نمایید تا به نتایج مطلوبی دست یابید.
دندانپزشکان مجرب کلینیک شبانه روزی زاگرس آماده انجام هرگونه کار های مربوط به دهان و دندان هستند. انواع روکش‌ها با بهترین مواد، توسط دندانپزشکان کلینیک انجام می شود. همین حالا با شماره هی موجود تماس بگیرید و نوبت مشاوره دریافت نمایید.
سوالات متداول
روکش دندان چیست و چه کاربردی دارد؟
روکش‌های دندان دارای ساختاری بسیار نازک و توخالی هستند که آن‌ها را بر روی سطح دندان طبیعی بیمار نصب می‌کنند. معمولا از روکش برای پوشش کامل دندان‌هایی که دچار پوسیدگی، ضربه شدید، بیماری لثه و ترمیم‌های بزرگ شده‌اند استفاده می‌کنند.
روکش زیرکونیا چیست؟
روکش زیرکونیوم از جمله روکش‌های تمام سرامیکی است که به کمک فریم‌های زیرکونیومی تقویت شده و ساختاری مشابه روکش‌های PFM دارند.
گرانترین روکش سرامیکی کدام است؟
روکش زیرکونیوم با توجه به استحکام و مقاومت بالا و همچنین ظاهری زیبا و طبیعی که دارند از گرانترین روکش‌های سرامیکی محسوب می‌شود.
آیا روکش‌های زیرکونیا بهترین هستند؟
این روکش‌ها پس از طلا زیست سازگارترین ماده در دندانپزشکی محسوب می‌شوند. به این معنی که با هیچ‌گونه ماده شیمیایی در دهان واکنش نمی‌دهند. همچنین با توجه به نداشتن زیرساخت‌های فلزی موجب حساسیت‌هایی مثل تورم، فرورفتگی لثه و خونریزی نمی‌شود. این در حالی است که روکش‌های چینی در برخی مواقع این مشکلات را به وجود می‌آورند.
کدام یک ایمپرس بهتر است یا زیرکونیا؟
در میان این دو زیرکونیم قوی‌تر است و برای دندان‌هایی که در اثر جویدن خیلی ساییده می‌شوند و بیماران مبتلا به دندان قروچه بهترین گزینه است.
