عصب کشی دندان (درمان ریشه) و پر کردن کانال یا آبچوره دندان (Obturation)یک روش دندانپزشکی ترمیمی است که میتواند دندان ها را از کشیدن نجات دهد. عصب کشی دندان اغلب با استفاده از مجموعهای از روشها برای تمیز کردن داخل پالپ از عفونت و پوسیدگی انجام میشود و هدف از عصب کشی ایجاد یک انسداد محکم و پر کردن کانالهای دندان و آبچوره دندان با ماده پرکننده بیاثر است. با پر کردن کانال ریشه از طریق عصب کشی، مزایای زیادی مانند حفظ دندان و افزایش استحکام به دست میآید. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی آبچوره دندان و عصب کشی دندان میپردازیم.
عصب کشی دندان و آبچوره کردن دندان (Obturation) چیست؟
آبچوره دندان شامل قرار دادن ماده ای لاستیکی شکل به نام گوتاپرکا در داخل کانال های ریشه، به همراه سیمان چسبنده، برای مهر و موم کردن کانال و جلوگیری از عفونت یا پوسیدگی بیشتر است. این روش به بازیابی ساختار و عملکرد دندان و محافظت از آن در برابر آسیب های بعدی کمک میکند.
در طی عصب کشی چه اتفاقی میافتد؟
عصب کشی و پر کردن کانال شامل برداشتن پالپ عفونی، تمیز کردن و ضدعفونی کردن داخل دندان و سپس پر کردن و مهر و موم کردن آن است.
برداشتن پالپ (Pulp Extirpation)
این اولین مرحله از درمان ریشه است که شامل برداشتن پالپ بیمار یا مرده از داخل محفظه و کانال های دندان با استفاده از ابزارهای تخصصی دندانپزشکی مانند سوهان های اندودنتیک است. سپس دندانپزشک شما هرگونه باقی مانده عفوت را تمیز میکند.
شکل دادن کانال و ضدعفونی بیشتر
پس از برداشتن پالپ، دندانپزشک شما هر کانال ریشه را با ابزارهای خاصی برای پر کردن (Obturation) شکل میدهد. همچنین ممکن است در این مرحله از محلول های ضدعفونی کننده مانند هیپوکلریت سدیم برای کمک بیشتر به کاهش باکتری های داخل دندان شما استفاده کنند.
پر کردن کانال ریشه یا آبچوره کردن (Obturation)
در طی این مرحله، دندانپزشک شما هر کانال ریشه را با گوتاپرکا پر میکند، که به جلوگیری از ورود مجدد هرگونه باکتری باقیمانده به محفظه داخلی دندان شما بعد از درمان کمک میکند.
ترمیم نهایی دندان و روکش کشیدن
دندانپزشک شما برای محافظت از ناحیه تحت درمان در برابر آسیب ناشی از جویدن غذا یا ساییدن دندان در هنگام خواب شبانه، تاجی را روی آن ناحیه قرار میدهد. این تاج از مواد بادوام مانند پرسلن یا آلیاژ طلا ساخته میشود تا در برابر سایش و پارگی روزانه مقاومت کند.
پر کردن کانال ریشه دردناک است؟
در طول فرایند آبچ.ره کردن یا پر کردن کانال ریشه از بی حسی موضعی استفاده میشود تا درد و ناراحتی را به حداقل برسانند. در نتیجه، شما در طول عمل هوشیار خواهید بود و هیچ دردی احساس نخواهید کرد.
عوارض جانبی احتمالی آبچوره دندان و عصب کشی دندان
- درد خفیف تا متوسط در چند روز اول پس از درمان
- حساسیت به دماهای گرم و سرد
- تورم لثه اطراف دندان
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- درد شدید و مداوم
- تورم شدید لثه
- مشکل در جویدن
- ترشحات چرکی از دندان
هزینه پر کردن کانال ریشه
هزینه پر کردن کانال ریشه به عوامل مختلفی مانند تعداد کانال های ریشه، محل دندان و دندانپزشک شما بستگی دارد. با شماره ۰۲۱۴۵۱۳۹ تماس بگیرید تا از قیمت ها مطلع شوید.
مزایای عصب کشی دندان
- نجات دندان از کشیدن
- حفظ سلامت دهان و دندان
- جلوگیری از عفونت های بیشتر
- ترمیم و بازگرداندن عملکرد دندان
معایب پر کردن کانال ریشه
- احتمال درد و ناراحتی بعد از درمان
- احتمال شکست درمان و نیاز به کشیدن دندان
هدف از آبچوراسیون (Obturation) در عصب کشی چیست؟
در عصب کشی، بسیاری از دندانپزشکان در زمینه پر کردن (Obturation) مهارت بالایی دارند. Obturation روشی است که برای پر کردن و مهر و موم کردن یک کانال ریشه تمیز شده، با استفاده از مواد پرکننده و سیلرهای کانال ریشه برای تکمیل یک روش عصب کشی استفاده میشود. در حالی که در نگاه اول، تعریف ساده به نظر میرسد، Obturation به دلیل پیچیدگی سیستم کانال ریشه، انتخاب گزینشی مواد و مهمتر از همه، تکنیک های استفاده شده برای دسترسی به کانال ریشه و اعمال مواد داخل دندان، توسط بسیاری از دندانپزشکان به عنوان یک هنر در حال تکامل در نظر گرفته میشود.
هدف نهایی درمان عصب کشی، ایجاد ماندگاری موفقیت آمیز برای کمک به عملکرد طولانی مدت دندان است. با پیشرفت مداوم تکنیک های آبچوره کردن، پزشکان باید روش هایی را تعیین کنند که سابقه پزشکی بیمار را در نظر بگیرند و چالش های پیش رو را مدیریت کنند. با در نظر گرفتن این موارد، هدف Obturation موارد زیر است:
- ایجاد یک انسداد محکم سه بعدی در داخل کانال ریشه
- جلوگیری از ورود باکتری و مایعات بدن در داخل کانال
- حذف باکتری و مایعات بدن از کانال
- جلوگیری از نشت میکروبی باکتری
- جایگزینی فضای خالی کانال ریشه با مواد پرکننده برای جلوگیری از عفونت
قبل از شروع فرآیند آبچوره کردن Obturation، متخصص ریشه باید قبل و در طول درمان، دندان را تشخیص و تجزیه و تحلیل کند. در بسیاری از موارد، درمان های عصب کشی برای موارد آشکار شدن پالپ، پریودنتیت اپیکال (apical periodontal)، نکروز پالپ (pulp necrosis) و پالپیت غیرقابل برگشت (irreversible pulpitis) مناسب هستند.
متخصصان ریشه برای مشاهده آسیب کانال های ریشه و پالپ، از دندان آسیب دیده اشعه ایکس میگیرند. بسیاری از درمانهای عصب کشی به دلیل نحوه توسعه کانالهای ریشه، تحت تأثیر قرار گرفتن نقاط دسترسی و بهترین نقطه ورود برای ارائه درمان، در مورد هر بیمار متفاوت است.
تکنیک های پر کردن یا آبچوره دندان (Obturation) برای عصب کشی دندان
در بسیاری از موارد پیچیده که دندان عفونی یا آسیب دیده است، این تکنیک های پر کردن (Obturation) به طور معمول برای درمان دندان های آسیب دیده استفاده میشوند:
۱- تراکم جانبی سرد (Cold Lateral Compaction):
این روش که رایج ترین تکنیک آموزش داده شده است، از تیغه های اسکالپل، اسپردرها و گوتاپرکا برای جایگزینی نقص های مربوط به مناطق جانبی یا طرفین کانال های ریشه استفاده میکند. در این موارد، سیلرها و گوتاپرکا باقیمانده هر گونه عفونت را که به طور کامل قابل دسترسی نیست، در خود جای میدهند. وجود کانال های جانبی در ۲۷ تا ۴۵ درصد از دندان های مردم، باعث میشود که تمیز کردن آنها در طول درمان عصب کشی دشوار باشد و این تکنیک را به روشی بسیار قابل اعتماد تبدیل کند.
۲- تراکم عمودی گرم (Warm Vertical Compaction):
اغلب، شاخه های پیچیده کانال های ریشه گاهی اوقات میتواند منجر به کانال هایی شود که رشد عمودی بیشتری دارند، به این معنی که در امتداد داخل دندان ها سفت میشوند. تراکم عمودی گرم تلاش میکند تا با استفاده از سیستم های آبیاری مانند سرم نمکی، گوتاپرکا و دستگاه های حرارتی که به گوتاپرکا اجازه میدهد تا یک انسداد محکم تر در داخل کانال های ریشه و نواحی پالپ ایجاد کند، جبران آسیب های وارده به کانال های عمودی را جبران کند.
۳- تراکم جانبی گرم (Warm Lateral Compaction):
شبیه تراکم عمودی گرم است، اما به جای دسترسی به کانال های ریشه از طریق بالای دندان یا شیارهای دندان، به جای آن از طریق موقعیت جانبی یا کناری به کانال های ریشه دسترسی پیدا میکند. از همان روش ها با استفاده از سیلرها، اسیدهای آبیاری برای از بین بردن باکتری های میکروسکوپی، گوتاپرکا و دستگاه های حرارتی گوتاپرکا استفاده میشود.
۴- فشرده سازی موج پیوسته (Continuous Wave Compaction):
این تکنیک نسبت به تکنیک های تراکم گرم زمان کمتری میبرد. این تکنیک از پلاگرهای حرارتی الکتریکی استفاده میکند که گرما را به طور مداوم به ناحیه منتقل میکند و به گوتاپرکا اجازه میدهد تا تحرک بیشتری در کانال های ریشه داشته باشد و فرآیند مهر و موم را تسریع کند. از طریق این دستگاه، گوتاپرکا به طور مداوم از طریق کانال ها حرکت میکند و به سیلر اجازه میدهد تا به کانال های داخلی دندان بچسبد و در کل انسداد محکم تری ایجاد کند.
۵- تزریق گوتاپرکا گرماپلاستیکی شده (Thermoplasticized Gutta-Percha Injection):
این روش، یک سیستم انتقال گوتاپرکا مدرن دیگر است که از گوتاپرکا گرماپلاستیکی شده استفاده میکند. نسخه اصلاح شده ای از گوتاپرکا که مشکل تراکم جانبی را برطرف میکند، یعنی به جای اینکه به طور کامل از طریق کانال های ریشه در یک حرکت کامل جریان یابد، گوتاپرکا در امتداد طرفین کانال های ریشه جمع و سفت میشود
۶- گوتاپرکا مبتنی بر حامل (Carrier-based Gutta-Percha):
برای کانال های ریشه با انحنایی که در امتداد نواحی میانی ریشه و نواحی تاجی یا جلویی وجود دارد. این تکنیک از تکنیک پرکننده ای استفاده میکند که گوتاپرکا را از طریق یک دستگاه حامل گرم میکند و قرار میدهد. این تکنیک به بهبود فیلتراسیون مایع کانال ها کمک میکند، از نشتی نوک (apical leakage) جلوگیری میکند و به انتهای کانال های ریشه میرسد و آن را به همان اندازه تکنیک های تراکم جانبی موثر میکند.
۷- تکنیک گرماپلاستیکی شده
ترمافیل که در اواخر دهه ۱۹۸۰ معرفی شد، به متخصصان ریشه شناسی این امکان را داد تا با استفاده از گوتا-پرکا گرماپلاستیکی شده به کانال های ریشه منحنی و بلند دسترسی پیدا کنند. برند Thermal حامل های خود را با شیارهای طولی برای افزایش انعطاف پذیری و دسترسی به این نواحی بدون ایجاد لکه یا اصطکاک غیر ضروری هنگام اعمال گوتاپرکا ارائه میدهد.
۸- گوتاپرکا با پلاستیسیزه شدن شیمیایی (Chemically Plasticized Gutta-Percha):
به جای استفاده از حامل یا دستگاه های حرارتی، این روش از محلول های شیمیایی مانند کلروفرم، زایلن یا اوکالیپتول برای نرم کردن (پلاستیسیزه کردن) گوتاپرکا استفاده میکند. از این روش برای کانال های ریشه با انحنای غیرمعمول استفاده میشود و نیاز به دستگاه های حرارتی برای اعمال و مهر و موم کردن کانال های ریشه پس از آبیاری را برطرف میکند.
۹- انسداد مقطعی SimpleFill
انسداد مقطعی SimpliFill: اصولاً برای کانال های ریشه آسیب دیده در امتداد قسمت جلویی یا تاجی استفاده میشود، تکنیک انسداد مقطعی توسط SimpliFill، نیاز به آماده سازی فضای پست برای درمان ریشه را برطرف میکند. هدف این تکنیک ایجاد یک مهر و موم آپیکال در امتداد کانال های ریشه است که از نشت گوتاپرکا و تراکم جانبی جلوگیری میکند.
۱۰- پر کردن با گوتاپرکا سفارشی (Custom Cone Obturation):
تکنیک های گوتاپرکا سفارشی با کانال های ریشه نابالغ که به طور کامل از نظر جانبی و عمودی شکل نگرفته اند، کار میکنند. بنابراین، این تکنیک از گوتاپرکا سفارشی برای سازگاری با آن نابالغی استفاده میکند. این گوتاپرکاهای سفارشی را میتوان برای هر یک از تکنیک های ذکر شده قبلی برای یک درمان عصب کشی موفق تر به کار برد.
۱۱- تراکم ترمومکانیکی McSpadden (McSpadden Thermomechanical Compaction):
تراکم ترمومکانیکی برای رفع مشکل افزایش دما که اغلب در تکنیک های گوتاپرکا گرماپلاستیکی دیده میشود، کار میکند و در عوض از سرعت های بالاتر چرخش ابزار برای سرعت بخشیدن به فرآیند عصب کشی و جلوگیری از مشکلات نشت آپیکال گوتاپرکا استفاده میکند. با این حال، این روش ممکن است باعث افزایش دما شود که بر کیفیت انسداد آپیکال مورد نیاز برای تکنیک های موفق عصب کشی تأثیر میگذارد.
جمع بندی
آبچوره دندان و عصب کشی یک روش درمانی ایمن و موثر برای نجات دندان های عفونی است. اگر دندانپزشک شما این روش را برای شما تجویز کرده است، نگران نباشید. با رعایت دستورالعمل های دندانپزشک خود میتوانید به سرعت از این درمان بهبود پیدا کنید و از مزایای آن بهره مند شوید.
به طور کلی, تکنیک های عصب کشی متفاوت هستند، اما همه آنها برای موفقیت آمیز بودن درمان ریشه ضروری اند. برای تکنیک های آبچوره کردن دندان (Obturation) باید بسیاری از ملاحظات بالینی دندان بیمار، آسیب فعلی آنها و وسعت آسیب را در نظر بگیرند. برای بررسی وضعیت دندان های خود و عضب کشی آن میتوانید با شماره کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید و نوبت ویزیت دریافت نمایید.
سوالات متداول
آبچوره در دندانپزشکی چیست؟
انسداد به عنوان روشی گفته میشود که برای پر کردن و آب بندی یک کانال ریشه تمیز شده، با استفاده از مواد پرکننده کانال ریشه و سیلرها برای تکمیل یک روش کانال ریشه انجام میشود.
انسداد کانال ریشه یا آبچوره دندان در چه مرحله ای انجام میشود؟
زمانی که دندانپزشکان متقاعد شدند که باکتری و عفونت تحت کنترل است (دیگر علائم و نشانه های درد یا ناراحتی ناشی از دندان وجود ندارد) میتوانند پرکننده ریشه را وارد کنند.
رایج ترین تکنیک آبچوره چیست؟
روش تراکم جانبی پرکردن متداول ترین روش مورد استفاده است و این روش پرکردن در مورد کانال های پهن ترجیح داده میشود و دارای مهر و موم آپیکال بادوام است.