خود نام عصب کشی میتواند تصورات وحشتناکی از درد و رنج را در ذهن بیماران ایجاد کند. جای تعجب نیست که بسیاری از مردم به دلیل ترس از درد در حین عصب کشی و درد پس از عصب کشی، این کار را به تعویق میاندازند.
خوشبختانه، به لطف تکنیکهای بهتر، فناوری پیشرفته و پیشرفتهای بیحس کنندهها در دندانپزشکی مدرن، درمان کانالهای ریشه و عصب کشی، امروزه برای بیماران راحتتر از گذشته شده است. در حالی که مقداری درد پس از عصب کشی طبیعی است، خبر خوب این است که این درد قابل کنترل است و باید به مرور زمان کاهش یابد.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس حقایقی در مورد مدت زمانی که کانال ریشه باید درد داشته باشد، آورده شده است. همچنین دلایل پیدایش درد عصب کشی و راههای درمان آن را با هم بررسی میکنیم. تا انتها همراه ما باشید.
چه موقع به عصب کشی نیاز دارید؟
زمانی که داخل دندان پوسیده، مرده، ملتهب یا عفونی شده باشد، عصب کشی مورد نیاز است. این ناحیه حساس از داخل دندان که پالپ نامیده میشود، با بافت، رگهای خونی و اعصاب پر شده اند. همچنین دارای یک یا چند مسیر (کانال) است که از ریشه هر دندان به داخل استخوان امتداد مییابد. هنگامی که محفظه پالپ آسیب ببیند یا عفونی شود، عصب کشی برای ترمیم دندان انجام میشود.
عصب کشی شامل استخراج پالپ آسیبدیده از داخل دندان و پر کردن کانالهای خالی با گوتاپرکا (ماده پلاستیک مانند) است که باعث عایق شدن کانال میشود. در نهایت روی دندان با مواد پرکننده موقت پوشانده شده تا زمانی که بیمار بعداً برای دریافت ماده پرکننده دائمی برگردد.
چرا نباید عصب کشی را به تعویق انداخت؟
تصورات نادرست در مورد درد اغلب افراد را به عقب انداختن کانال ریشه سوق میدهد. این کار به چند دلیل توصیه نمی شود:
- تعویق انداختن عصب کشی میتواند باعث درد بیشتر شود.
- خطر سرایت عفونت به مناطق دیگر بالا میرود.
- تاخیر در درمان میتواند منجر به آبسه دندان شود.
- خطر از دست دادن دندان عفونی را بیشتر میکند.
نیاز به انجام عصب کشی خبر بدی نیست. نادیده گرفتن مشکل باعث توقف درد نمی شود. در درازمدت، ناراحتی موقتی که همراه با درد پس از عصب کشی ایجاد میشود، بسیار راحتتر از درد دندان درمان نشده است.
درد دندان عصب کشی شده چند روز طبیعی است؟
درد پس از عصب کشی به دلایل مختلفی ایجاد میشود. حساسیت اطراف دندان عصب کشی شده طبیعی است. اما باید حداکثر سه تا پنج روز از بین برود. دندانپزشکان میتوانند دارویی برای کاهش التهاب و عبور شما از این دوره بدهد.
در بیشتر موارد، درد موقتی است. ممکن است برای چند روز کمی درد و حساسیت در ناحیه دندان و لثه اطراف وجود داشته باشد. با گذشت زمان باید کمتر و کمتر شود.
دلایل درد پس از عصب کشی چیست؟
اگر درد بیش از چند روز ادامه داشته باشد، ممکن است در طی عصب کشی دچار عارضه جدیدی شده باشید. با توجه به توصیههای بهداشتی دندانپزشکان، شش علت ممکن است باعث ایجاد درد پس از عصب کشی شود. بهتر است با این دلایل آشنا شوید تا بتوانید سریع تر در جهت برطرف کردن آن اقدام کنید.
عفونت در استخوان
درمان عصب کشی به طور کامل انجام گرفته است. در واقع دندان عفونی در این روش تمیز و به درستی و با دقت مهر و موم میشود. سپس با پر کردن و گذاشتن روکش بی عیب و نقص به نظر میآید. اما اگر باکتریها هنوز در استخوان اطراف ریشه وجود داشته باشند، ممکن است دندان ملتهب و دردناک شود.
خوشبختانه با حذف منبع عفونت (عصب مرده دندان)، باکتریها جایی برای پنهان شدن ندارند. سیستم ایمنی بدن شما معمولا عفونت را به موقع از بین میبرد. برای تسریع روند، میتوانید یک دوره آنتی بیوتیک مصرف نمایید.
آلودگی کانال ریشه
ممکن است یک دندان حتی پس از عصب کشی دچار عفونت کانال ریشه شود. این وضعیت ناامیدکننده زمانی اتفاق میافتد که مواد پرکننده دندان شما دچار نشتی شوند. در این شرایط باکتریهای بزاق به داخل دندان راه نفوذ پیدا میکنند. هنگامی که باکتری وارد کانال ریشه شود، میتواند در عرض چند روز عفونت ایجاد کند.
به همین دلیل است که دندانپزشکان پس از انجام روت کانال (عصب کشی)، روی دندان را با روکش میپوشانند. اما باز هم این روش کامل و موثری نمی تواند باشد. چون ممکن است تراشیدن دندان در زمان روکش کشیدن آن را ضعیف کند و مشکلات دیگری به وجود بیاورد.
درد پس از عصب کشی که به دلیل عفونت کانال ریشه ایجاد شده قابل درمان است. مگر اینکه ریشه ترک خورده یا دندان زیر خط لثه شکسته باشد. در این موارد ممکن است کشیدن دندان ضروری باشد.
پر کردن بیش از حد دندان
ممکن است کانال ریشه بیش از حد با مواد پر کننده پر شود. این کار باعث میشود مقداری از مواد از نوک ریشه بیرون بیاید. اینکه آیا این عامل باعث ایجاد درد شده بستگی به ماده پرکننده مورد استفاده و میزان نفوذی که پیدا میکند دارد.
اگر نوک ریشه قبل از پر کردن کانال ریشه عفونی شده باشد، احتمالاً درد ایجاد شده به دلیل پر کردن بیش از حد نیست و به دلیل عفونت است. اما اگر دندان در اطراف نوک ریشه عفونتی نداشته باشد، پرکردن بیش از حد ممکن است باعث درد پس از عصب کشی شود. در موارد بسیار نادر ممکن است یک حباب کوچک هوا از نوک ریشه خارج شود و باعث فشار و درد گردد.
پرکننده زیاد یا روکش بزرگ
اگر پر کردن یا روکش نهایی حتی میلیمتری بزرگ تر باشد، در مقایسه با دندانهای اطراف با نیروی زیادی به دندان مقابل برخورد میکند که میتواند باعث درد پس از عصب کشی شود. خوشبختانه، این مورد یک راه حل آسان دارد. دندانپزشک به سادگی باید پرکردگی یا روکش دندان را تنظیم و اندازه کند. اگرچه ممکن است درد برای سه تا پنج روز همچنان ادامه داشته باشد.
نشت هیپوکلریت سدیم
در طول درمان ریشه دندان، دندانپزشک ریشههای دندان را با هیپوکلریت سدیم شستشو میدهد. این محلول باکتریها را کشته و بافتهای عصبی باقیمانده را حل میکند. همچنین موادی را که در طول فرآیند جمعشده اند را پاک میکند. در موارد نادر، مقداری محلول میتواند از نوک ریشه به بیرون نشت کند و حتی با وجود بیحس بودن ناحیه، باعث درد فوری شود. پس از شستشوی دندان و پانسمان آن ناحیه، ممکن است لازم باشد چند هفته آنتی بیوتیک و مسکن مصرف کنید تا درد کاهش یابد.
ندیدن برخی از کانالهای دندان توسط دندانپزشک
دندانها کانالهای متعددی دارند و تشخیص برخی از آنها به خصوص در دندانهای آسیاب دشوار است. ممکن است دندانپزشک کانال عفونی را نبیند و کمی عصب در داخل دندان برای باکتریها باقی بگذارد و عفونت ایجاد شود. این عامل میتواند باعث درد پس از عصب کشی دندان شود.
اگر عصب نادیده گرفته شود، دندان شما به سرما و گرما مانند قبل از عصب کشی حساس باقی میماند. همچنین باکتری باقی مانده در دندان عفونت ایجاد کرده و با فشار دندان، درد زیادی میگیرد. گاهی اوقات، فضای باقی مانده برای باکتریها میکروسکوپی است و در نوک ریشه جمع میشود.
درد پس از عصب کشی به هر دلیلی که اتفاق بیفتد باید تحت نظر دندانپزشک قرار بگیرید. گاهی نیاز به تکرار مجدد عصب کشی وجود دارد.
آیا درد بعد از کانال ریشه طبیعی است؟
پاسخ بله است. از آنجایی که روش عصب کشی شامل برداشتن بافت حساس از مرکز دندان است، انتظار میرود کمی ناراحتی ایجاد شود. عروق خونی و اعصاب داخل اتاقک پالپ ممکن است به دلیل عفونت زخمی و ملتهب شده باشند. روند تمیز کردن کانال نیز میتواند کمی آسیب برساند. خوشبختانه، داروی بی حسی درد را در طی روند کنترل میکند.
روشهای کاهش درد پس از عصب کشی در خانه
در اینجا چند راه برای کاهش درد پس از عصب کشی تا زمانی که به خودی خود فروکش کند را با هم میخوانیم:
- به مدت چند روز از جویدن غذاهای سفت در اطراف دندان آسیب دیده خودداری کنید.
- غذاها و نوشیدنیهای بسیار گرم یا سرد استفاده نکنید.و
- با استفاده از نخ دندان و مسواک زدن به رعایت بهداشت دهان و دندان ادامه دهید.
- داروهای مسکن تجویز شده توسط دندانپزشک خود را با رعایت دستورالعملها مصرف کنید.
- اگر دندانپزشک شما دارویی ننوشته، ایبوپروفن یا استامینوفن بدون نسخه یا یک بی حس کننده موضعی را امتحان کنید.
- دندان آسیب دیده و ناحیه اطراف آن را دست نزنید یا تکان ندهید.
- شستشو با آب نمک این ناحیه را تسکین میدهد و دهان را از هرگونه باکتری پاک میکند.
چه زمانی درد ریشه از بین میرود؟
میزان تحمل درد برای هرکس متفاوت است، بنابراین هیچ جدول زمانی مشخصی برای مدت زمان درد پس از عصب کشی وجود ندارد. در بیشتر موارد، بیماران در چند روز اول پس از درمان، ناراحتی یا درد خفیف را تجربه خواهند کرد. به طور کلی، تا زمانی که بیمار از بهداشت دندانی مناسب استفاده کند، درد کوتاه مدت است.
اگر درد بیش از چند روز طول بکشد یا بدتر شود، میتواند نشانه ای از اشتباه پزشکی و عارضه باشد. احتمال دارد عصب کشی درست انجام نشده یا نشانه شروع عفونت باشد. در صورت طولانی شدن درد با دندانپزشک تماس بگیرید. دکتر یا به شما کارهایی برای کاهش درد پیشنهاد میدهد یا از شما میخواهند که به مطب یا کلینیک بروید و معاینه شوید.
آیا درد کانال ریشه میتواند بیاید و برود؟
در ابتدای عمل کانال ریشه، یک بی حس کننده موضعی به شما داده میشود که به درد بی حسی در ناحیه اطراف دندان آسیب دیده در طول فرآیند کمک میکند.
هنگامی که بی حسی موضعی از بین میرود، بیماران معمولاً کمی درد را تجربه میکنند. درد معمولاً به شکل درد مداوم یا درد ضربان دار است. به عنوان یک قاعده کلی، نمی آید و نمی رود.
اگر درد مکرر را تجربه میکنید که میآید و میرود، ممکن است نشانهای از یک مشکل متفاوت مانند عصب عفونی باشد. اگر متوجه شدید که درد در حال آمدن و رفتن است، با دندانپزشک یا جراح دهان خود تماس بگیرید. سعی کنید در مورد زمان بروز درد و آنچه در آن زمان انجام میدهید با آنها صحبت کنید. به عنوان مثال، دردی که فقط هنگام غذا خوردن رخ میدهد، ممکن است به دندانپزشک سرنخی از مشکل بدهد.
متاسفانه، در تعداد کمی از موارد، ممکن است نیاز به انجام مجدد عمل ریشه داشته باشید. دندانپزشکان معمولاً به بیماران میگویند که چه نوع ناراحتی و دردی در انتظار آنهاست و چه مدت طول میکشد. هر دردی که متفاوت از آن باشد باید فوراً به دندانپزشک اطلاع داده شود.
جمع بندی
درد پس از عصب کشی تا ۵ روز کاملا طبیعی است. این درد به دلایل مختلفی ایجاد میشود. همچنین برای کاهش درد در این مقاله اقداماتی گفته شد. اگر درد پس از عصب کشی طولانی باشد باید سریعا به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.
کلینیک دندانپزشکی زاگرس با پزشکان مجرب و بهره مندی از تجهیزات روز دنیا، آماده خدمت رسانی به مراجعان عزیز است. تمامی کارهای مربوط به دهان و دندان مانند بلیچینگ، ارتودنسی، کامپوزیت، لمینت، کشیدن دندان عقل و دندانپزشکی کودکان در این کلینیک انجام میشود.
کافی است همین حالا با شمارههای موجود در سایت تماس گرفته و نوبت ویزیت و مشاوره بگیرید. منتظر شما در کلینیک زاگرس هستیم.
سوالات متداول
آیا درد ۴ روز بعد از درمان کانال ریشه طبیعی است؟
اگر برای چند روز درد و حساسیت جزئی احساس کردید، این طبیعی است و به مرور زمان با بهبودی دهان پس از درمان ریشه، محو میشود.
چه مدت بعد از روت کانال دندان درد میکند؟
سه تا پنج روز پس از عمل، درد باید از بین برود. ناراحتی عمومی اطراف دندان ممکن است چند هفته طول بکشد و در هنگام نخ دندان کشیدن، مسواک زدن یا غذا خوردن بیشتر متوجه آن شوید. در موارد محدود، بیماران ممکن است ناراحتی مداوم پس از عصب کشی را تجربه کنند.
آیا درد پس از عصب کشی به مدت ۲ هفته طبیعی است؟
درد شدید یا طولانی ۱-۲ هفته پس از درمان طبیعی نیست. اگر درد شدید و تیز دارید یا دردی دارید که ۱ تا ۲ هفته پس از درمان همچنان بسیار شدید است، این به هیچ وجه طبیعی نبوده و نشان دهنده این است که کانال ریشه خراب شده و عفونت همچنان در دندان وجود دارد.