آخرین بهروزرسانی: ۱۴۰۲/۰۲/۱۷ ساعت ۱۴:۴۹
دندانمصنوعی یا دنچر denture نوعی پروتز دندانی برای دندانهای از دست رفته است. هنگامی که یک یا چند دندان به دلیل شکستگی، پوسیدگی و یا هر علت دیگری از بین میروند دندانپزشک استفاده از پروتزهای مصنوعی را برای جای خالی آنهاپیشنهاد میکند. در واقع میتوان گفت دست دندانمصنوعی بهترین جایگزین برای پرکردن جای خالی دندانهای از دست رفته است.
این پروتزهای دندانی متشکل از دندانها و بخشهایی مشابه لثه هستند و میتوانند به صورت کامل و یا پارسیل (جزئی) باشند که هر یک مزایا و معایب خاصی دارند. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد دست دندانمصنوعی کامل کسب کنید پیشنهاد میکنیم تا پایان این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با ما همراه شوید.
چرا باید از دندانمصنوعی استفاده شود؟
از دست دادن دندانها میتواند به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی، تصادفات، ضربه و بیماریهای لثه رخ دهد. تفاوتی ندارد که دندانها به چه علتی از دست رفتهاند در هر صورت موجب افتادگی عضلات، ایجاد تغییرات نامطلوب در ظاهر، تو رفتگی گونهها و لبها، تغییر در شیوه صحبت کردن و تلفظ کلمات و صداها و همچنین ایجاد مشکلات در بلعیدن و جویدن غذا میگردد.
به عبارتی میتوان گفت هنگامی که تعداد زیادی یا تمام دندانهای خود را از دست میدهید به دلیل افتادگی عضلات صورت، چهره شما پیرتر نشان داده خواهد شد. اما با استفاده از دست دندانمصنوعی کامل میتوانید با پر کردن فضای پشت لبها و گونه حالت جوانتر به چهره خود ببخشید و لبخندی زیبا داشته باشید. علاوه بر این مشکل تلفظ صحیح کلمات و عدم توانایی در جویدن غذا نیز برایتان حل خواهد شد. بنابراین اگر دندانهای خود را از دست دادهاید باید از دندانمصنوعی استفاده کنید.
نحوه کار دندانهای مصنوعی
دست دندانمصنوعی کامل یا دنچر دارای یک پایه از جنس اکریلهای دندانپزشکی و به رنگ لثه است که روی فک نصب میشود. قسمت پایه دندانمصنوعی فک بالا سقف دهان یا همان کام را پوشش میدهد. اما بخش پایه دندانمصنوعی فک پایین به شکل نعل اسبی است و زبان در وسط آن قرار میگیرد. ساخت دندانهای مصنوعی در لابراتوار پروتزهای دندانی با استفاده از قالب دهان انجام میشود. با توجه به وضعیت دندانهای بیمار دندانپزشک تشخیص میدهد که کدام نوع دندانهای مصنوعی میتواند برای فرد مناسبتر باشد.
انواع دندانمصنوعی
دست پروتزهای دندانمصنوعی که برای جایگزین دندان میتوانید از آنهااستفاده کنید به طور کلی به دو دسته ثابت و متحرک تقسیمبندی میشوند.
- دندانمصنوعی کامل
خیلی از افراد به دلیل بیماریهای مختلف و یا افزایش سن تعدادی از دندانهای خود را از دست میدهند. در صورتی که تقریبا همه دندانها از بین رفته باشند باید از دست دندانمصنوعی کامل به عنوان جایگزین آنها استفاده نمود. دندانهای مصنوعی کامل نیز میتوانند ثابت یا متحرک باشند.
دندانمصنوعی کامل متحرک
این پروتزهای دندانی به دست دندان کامل معروف هستند و دندانها با پایه لثهای بر روی قوس فکی قرار میگیرند. این پروتزها به صورت کاملا متحرک هستند و فرد میتواند هر موقع که بخواهد آنهارا از دهان خارج کند و مجددا استفاده نماید. افرادی که فقط تمامی دندانهای فک بالای خود را از دست دادهاند اما تعدادی از دندانهای فک پایین آنها همچنان وجود دارد میتوانند فقط برای فک بالا از دندان متحرک استفاده کنند. به این ترتیب فرد میتواند نیم دست دندان سفارش دهد، اما در صورتی که در هر دو فک دندانی باقینمانده باشد به یک دست کامل دندانمصنوعی برای فک بالا و پایین نیاز دارد.
دندانمصنوعی کامل ثابت
با توجه به راحتی استفاده از این پروتزها و همچنین قیمت مقرون به صرفهای که دارند معمولا افراد استفاده از پروتز کامل را ترجیح میدهند. اما در صورتی که محدودیت مالی ندارید و میتوانید هزینه بیشتری را بپردازید ما به شما دندانمصنوعی ثابت را پیشنهاد میکنیم.
زیرا این پروتزها به صورت کامل روی قوس فکی قرار میگیرند و هیچگونه تکان یا لغزشی ندارند. از طرفی با وجود آنها در دهان صحبت کردن و جویدن غذا برای فرد راحتتر خواهد شد. در نتیجه میتوان گفت دندانمصنوعی کامل ثابت جایگزینی عالی برای تمامی دندانهای از بین رفته است.
برای ثابت کردن این پروتزهای دندانی به چسب نیازی نیست و این کار از طریق چند ایمپلنت انجام میشود. به این صورت که دندانپزشک چند ایمپلنت را در قسمتهای مختلف قوس فکی میکارد و اوردنچر یا همان دندانمصنوعی را به روی ایمپلنت قرار میدهد. به این ترتیب پروتز ثابت میشود و فرد هر موقع که بخواهد میتواند تنها با وارد نمودن مقداری فشار آن را جدا کند.
روش ساخت دندانمصنوعی کامل
دندانهای مصنوعی کامل میتوانند جایگزین دندانهای طبیعی باشند. این پروتزهای دندانی به دو صورت فوری و معمولی ساخته میشوند. هنگامی که دندانها از دهان خارج میشوند بافت دهان دچار تغییر شده و به مرور زمان استخوان فک و لثه تحلیل مییابد و جای خالی دندان را استخوان میگیرد.
- روش معمولی
در این روش ساخت دندانمصنوعی پس از خارج نمودن دندانها باید حدود ۸ الی ۱۲ ماه منتظر ماند تا همه تغییرات احتمالی در فک انجام شود و استخوان لثه و فک حالت پایداری پیدا کند و بعد از آن برای سفارش ساخت دندان اقدام نمود.
- روش فوری
در این روش برخلاف روش معمولی پیش از آنکه برای کشیدن دندانها اقدام شود دندانمصنوعی ساخته خواهد شد. ازاینرو میتواند خیلی سریع پس از کشیدن دندانها از دندانهای مصنوعی استفاده نمود. در نتیجه فرد مدت زمان کوتاهتری بدون دندان خواهد بود. اما همانطور که اشاره شد پس از خارج کردن دندنها بافت لثه و استخوان دچار تغییراتی شده و دندانمصنوعی نیز باید اصلاحات زیادی داشته باشد تا در نهایت با این تغییرات مطابقت یابد. به عبارتی دندانمصنوعی فوری راه حلی موقتی محسوب میشود تا هنگامی که دندانمصنوعی کامل به روش معمولی ساخته میشود فرد بیدندان نباشد.
کدام پروتز دندانمصنوعی میتواند برای من مناسب باشد؟
نوع مناسب پروتز دندانی برای هر فردی با توجه به تعداد دندانهای از دست رفته او مشخص میشود. علاوه بر این تشخیص دندانپزشک و ترجیح خود فرد نیز تعیین کننده نوع پروتز دندانی است. ازاینرو بهتر است پیش از آنکه برای سفارش ساخت دندانمصنوعی اقدام کنید حتما یک جلسه مشاوره با یک متخصص پروتزهای دندانی داشته باشید.
یک دندانپزشک معمولی نمیتواند مشاور خوبی برای چنین مواردی باشد و بهترین شخص همان متخصص پروتزهای دندانی است. زیرا این دندانپزشک به صورت تخصصی فقط در زمینه ترمیم دندان و جایگزین نمودن دندانهای از دست رفته با مواد متفاوت فعالیت دارد و میتواند بهترین دندانپزشکی باشد که به آن مراجعه نمایید.
چگونه میتوان برای پروتز دست دندانمصنوعی اقدام کرد؟
در گذشته معمولا افراد به یک دندانساز تجربی یا تکنسین دندانسازی برای ساخت دست دندانمصنوعی کامل مراجعه میکردند. اما امروزه بر خلاف گذشته اکثر افراد ترجیح میدهند پیش از هر اقدامی به یک دندانپزشک متخصص پروتز مراجعه کنند تا با بررسی دندانهایشان تشخیص دهد که کدام پروتز دندانی میتواند برای آنها مناسبتر باشد. پس از آن قالب گیری از دندانها انجام میشود تا ساخت قالب دندانمصنوعی با توجه به آن آغاز شود. در یک بازه خاصی دندانمصنوعی ساخته میشود و آماده قرارگیری در دهان فرد خواهد شد. این پروسه میتواند چند هفته به طول بیانجامد.
استفاده از دندانمصنوعی چه مزیتهایی دارد؟
با استفاده از دندانمصنوعی و جایگزینی آن با دندانهای از دست رفته فرد میتواند اعتماد به نفس خود را افزایش دهند و لبخندی زیبا داشته باشد. پروتز دندانی نسبت به ایمپلنت یک روش درمانی ارزانتر محسوب میشود و موجب میشود که فرد راحتتر صحبت کند، آسانتر غذا را بجود و نظافت و مراقبت از آنها سادهتر است. این دندانها به صورت اختصاصی برای هر فردی ساخته میشوند.
دندانمصنوعی دارای چه معایبی است؟
پروسه ساخت دست دندانمصنوعی خیلی طولانی و زمان بر است. همچنین تمیز کردن آنها برای خیلی از افراد دشوار و ناراحت کننده است. از طرفی خوردن غذاهای خیلی سفت با آنها امکان پذیر نیست و خیلی طول میکشد که فرد به وجود آنها در دهان خود عادت کند. به طوری که باید خیلی تمرین داشته باشد که بتواند با آنها راحت صحبت کند.
این تمرینها موجب میشود که استخوانها سریعتر تحلیل روند و به مرور زمان نیرویی که بیمار با وجود آن میتواند گاز بگیرد خیلی کاهش مییابد. از طرفی دیگر دندانهای مصنوعی حجیم هستند و کاملا سقف دهان را پوشش میدهند. پروتزهای دندانی پارسیل نیز به نوبه خود میتوانند موجب خرابی و آسیب دیدن دندانهای مجاور شوند.
جمع بندی
دست دندانمصنوعی کامل در دو نوع ثابت و متحرک ساخته میشود و میتواند جایگزینی عالی برای دندانهای از دست رفته افراد باشد. ساخت این دندانها به نحوی صورت میگیرد که کاملا مناسب با فرم و شکل صورت و لثه هستند. بنابراین اگر شما نیز به هر دلیلی همه یا تعدادی از دندانهای خود را از دست دادهاید پیشنهاد میکنیم که هر چه سریعتر به متخصص پروتزهای دندانی مراجعه کنید تا با بررسی وضعیت دندانهای شما بهترین دست دندانمصنوعی را بسازد و بتوانید با قراردادن آن در دهان ظاهر صورت، غذا خوردن و صحبت کردنتان را بهبود ببخشید.
سوالات متداول
آیا هزینه دندانمصنوعی را بیمه تحت پوشش قرار میدهد؟
معمولا بیشتر شرکتهای بیمه دندانپزشکی، همه یا قسمتی از آن را تحت پوشش قرار میدهند. اما با این وجود بهتر است که برای دریافت اطلاعات دقیق تر با بیمه خود تماس برقرار نمایید.
بهترین مدل دندانمصنوعی برای جوانان کدام است؟
با توجه به اینکه جوانان معمولا تعداد محدودی از دندانهای خود را از دست میدهند، ازاینرو بهتر است از روش درمانی ایمپلنت یا بریج استفاده کنند. اما در صورتی که میخواهند درمانی با هزینه کمتری داشته باشند میتوانند از دندانمصنوعی ژلهای استفاده کنند.
دندانمصنوعی انتخاب بهتری است یا ایمپلنت؟
از آنجا که در روش درمانی ایمپلنت کاشت آن داخل استخوان فک انجام میشود مانع از آسیب به لثه و تحلیل استخوان آن میگردد. اما پروتز دندانمصنوعی داخل فک قرار نمیگیرد و به مرور زمان موجب تحلیل استخوان فک و لثه میشود. از طرفی دیگر ایمپلنت یک روش دائمی است ولی پروتزهای دندانهای هر چند وقت یکبار به تعمیر یا تعویض نیاز دارند.
هزینه دست دندانمصنوعی کامل چقدر است؟
با توجه به اینکه بیمار از چه نوع پروتز دندانی میخواهد سفارش دهد میزان هزینهها متفاوت است. گرانترین پروتزها، پروتزهای دندانی ثابت بر پایه ایمپلنت هستند و ارزانترین دندانهای مصنوعی از نوع پارسیل میباشند. با توجه به اینکه فرد به نیم دست یا یک دست دندانمصنوعی کامل نیاز دارد یا خیر هزینه نهایی تعیین میشود.
قیمت بهترین دندانمصنوعی در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
نمیتوان نمونهای را به عنوان بهترین دندانمصنوعی انتخاب کرد، زیرا برای هر فردی ممکن است نوعی از پروتز دندانی بهترین گزینه باشد. بنابراین نمیتوان قیمتی نیز برای آن اعلام نمود.