همه ما می‌دانیم که ایجاد حفره در دندان بسیار شایع است. اما آیا می‌دانستید پوسیدگی دندان یکی از شایع ترین بیماری‌ها در کودکان است؟ طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، پوسیدگی دندان پس از سرماخوردگی در رتبه دوم قرار دارد. علاوه بر این، تقریباً ۲۰٪ از کودکان بین ۵ تا ۱۱ سال حداقل یک حفره درمان نشده دارند که اگر کنترل نشود، نیاز به پالپکتومی یا پالپوتومی پیدا می‌کنند.
پالپوتومی و پالپکتومی روش‌های دندانپزشکی کودکان هستند که بافت پالپ دندان شیری آسیب دیده را درمان می‌کنند. هر دو روش برای رفع مشکلات ضروری هستند. اما فرایندهای متفاوتی دارند. در پالپوتومی قسمت کرونر پالپ برداشته می‌شود و در روش پالپکتومی تاج و کانال ریشه اتاقک پالپ کاملا تمیز می‌شود.
پالپ دندان در مرکز دندان قرار دارد که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. عفونت بافت‌ها، اعصاب و رگ‌های خونی را که مسئول انتقال مواد مغذی حیاتی و اکسیژن رسانی به دندان هستند را به خطر می‌اندازد. عوامل متعددی می‌تواند به پالپ آسیب برساند که منجر به پوسیدگی دندان، درد شدید و التهاب پالپ می‌شود.
در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با عصب کشی دندان کودکان و تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی آشنا می‌شویم.
پالپوتومی و پالپکتومی چیست؟
پالپوتومی یک روش رایج است و می‌توان به آن درمان عصب کشی کودکان نیز گفت. پالپوتومی یا پالپکتومی روی دندان‌های شیری و اغلب روی دندان‌های آسیاب انجام می‌شود. پالپوتومی، دندان عفونی شده توسط یک حفره عمیق را ترمیم و نجات می‌دهد. برای جلوگیری از گسترش التهاب و عفونت که می‌تواند باعث آبسه دندان شود، حفره عمیق باید درمان شود. از طرف دیگر پالپکتومی شبیه عصب کشی است. دندانپزشک کودکان تمام پالپ را از دندان‌های آسیب دیده از تاج تا ریشه خارج می‌کند و شکل کانال را تغییر می‌دهد. پس از برداشتن پالپ آسیب دیده، محل را تمیز و ضدعفونی می‌کنند. سپس کانال را با فیلر تقویت‌شده جایگزین و مهر و موم می‌کنند.
پالپوتومی و پالپکتومی چگونه انجام می‌شود؟
پالپوتومی و پالپکتومی دو روش معالجه درد دندان در کودکان است که روش انجام دادن آنها با هم متفاوت است. در ادامه این دو روش را بررسی می‌کنیم.
روش پالپوتومی
- کرم یا بی حس کننده موضعی روی لثه‌ها اعمال می‌شود تا ناحیه را بی حس کند. پس از بی حس شدن لثه، بی حسی موضعی تجویز می‌شود.
- سپس یک بند لاستیکی برای ایزوله کردن دندان و کاهش رطوبت بزاق در اطراف دندان مورد نظر می‌گذارند.
- برای تمیز کردن حفره از یک هندپیس پرسرعت و کم سرعت کمک می‌گیرند.
- پالپ تاج با حفاری و مته حذف می‌شود.
- سپس از یک دارو برای جلوگیری از خونریزی استفاده می‌کنند.
- محفظه را با مواد مخصوص پر می‌کنند.
- سپس دندان با روکش پوشانده می‌شود.
روش پالپکتومی
- از بی حس کننده موضعی برای کاهش درد و ناراحتی در ناحیه تحت درمان استفاده می‌شود.
- تاج را تا جایی سوراخ می‌کنند که به ریشه دندان و تمام پالپ دسترسی داشته باشند.
- سپس پالپ از ریشه جدا می‌کنند.
- دندان تمیز، ضدعفونی و با مواد مخصوص شده پر می‌شود.
- روکشی برای پوشاندن دندان گذاشته می‌شود.
- دندانپزشک برای کاهش خطر عفونت آنتی بیوتیک تجویز می‌کند.
هر دو روش، پالپوتومی و پالپکتومی برای درمان پالپ دندان کودکان ضروری هستند.
پالپ دندان چیست؟
پالپ دندان مهم‌ترین بخش دندان است و عملکردهایی مانند حس، تغذیه مواد مغذی و تشکیل عاج را انجام می‌دهد. در وسط دندان قرار دارد و توسط لایه اول (مینای دندان) و لایه دوم (عاج) محافظت می‌شود. پالپ به عنوان عصب نیز شناخته می‌شود و بخشی از دندان است که در زمان درد دندان تمام توجه را به سمت خود جلب می‌کند.
پالپ از اعصاب و رگ‌های خونی تشکیل شده است که مواد مغذی را به دندان‌ها می‌رسانند تا سالم بماند. بنابراین سالم ماندن آن ضروری است. اگر دندان ترک خورده باشد یا اگر حفره آنقدر شدید شود که بتواند به دو لایه اول دندان نفوذ کند، پالپ دندان ممکن است آسیب ببیند. در صورت عدم درمان این مشکلات، می‌توانند آسیب‌های زیادی به ساختار دندان وارد کنند. از طرفی عفونت دندان به راحتی در سراسر صورت و بدن پخش می‌شوند.
تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی در چیست؟
پالپوتومی و پالپکتومی بسیار شبیه به هم هستند، اما دقیقاً یکسان نیستند. در پالپوتومی، دندانپزشک فقط پالپ تاج دندان را برمی دارد و پالپ را در ریشه‌ها باقی می‌گذارد. در پالپکتومی، دندانپزشک تمام پالپ را برمی دارد و پالپ موجود در ریشه را با سیمان جایگزین می‌کند. در مواردی که فقط بالای دندان تحت تأثیر عفونت قرار می‌گیرد، پالپوتومی کافی است. در بسیاری از موارد، بهتر است پالپکتومی کامل انجام شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ پالپ عفونی باقی نمانده است تا بعداً دچار پوسیدگی شود.
آیا فرزند من نیاز به پالپکتومی دارد؟
برخی از بیماران و والدین ممکن است تعجب کنند که چرا انجام پالپوتومی یا پالپکتومی روی دندان شیری ضروری است، در حالی که دندان شیری می‌افتد و دائمی نیست؟ درست است که بیمار دندان شیری را در نهایت از دست می‌دهد، اما مهم است که به مسائلی مانند عفونت در دندان‌های شیری رسیدگی شود. زیرا می‌توانند بسیار دردناک بوده و باعث آسیب ماندگار شوند. حتی می‌تواند به دندان دائمی در آینده نیز آسیب وارد کند.
۵ علامت رایج پالپ آسیب دیده
هنگامی که پالپ عفونی می‌شود، یک یا چند مورد از علائم زیر ظاهر می‌شود:
- دندان درد مداوم
- ناراحتی دهانی که در طول شب رخ می‌دهد
- حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم
- لق شدن غیر طبیعی دندان‌ها
- لثه‌های متورم و حساس در اطراف دندان
چگونه دندان‌های کودک را سالم نگه دارید؟
در حالی که عصب کشی ساده، ایمن و موثر است اما هدف حفظ سلامت و زیبایی دندان‌های کودک از همان ابتدای خردسالی است. با در نظر گرفتن این موضوع، کودکان برای داشتن دندان‌هایی سالم باید چند مورد را رعایت کنند:
- دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنند. (ایده آل بعد از هر وعده غذایی)
- نخ دندان کشیدن روزانه بین هر دو دندانی که تماس دارند را فراموش نکنند.
- پس از بزرگ شدن با دهانشویه‌های مخصوص و بدون الکل، دهان خود را شستشو دهند.
- مصرف قند در کودکی محدود شود.
- عادات ناسالم مانند جویدن یخ را کنار بگذارند.
- سالی دو بار به دندانپزشک خود برای معاینه و تمیز کردن دندان مراجعه کنند.
علیرغم انجام تمامی کار‌های مراقبتی، ممکن است یک (یا چند) حفره در دندان فرزند شما ایجاد شود. خوشبختانه، این بدان معنا نیست که ظاهر و عملکرد لبخند آنها باید آسیب ببیند. با پالپکتومی یا پالپوتومی، دندان آسیب دیده را می‌توان در کمترین زمان به طور یکپارچه ترمیم کرد.
جمع بندی
بخش کودکان کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس همیشه آماده است تا در مورد سلامت دهان و دندان شما وفرزندتان بهترین اقدامات را انجام دهد. اگر می‌خواهید خدمات امن‌تر و مناسب‌تر پالپوتومی و پالپکتومی را در کلینیک زاگرس تجربه کنید، با ما تماس بگیرید و نوبت ویزیت خود را دریافت کنید.
در دندانپزشکی اطفال کلینیک زاگرس، تیم ما برای حفظ لبخندهای سالم و شاد فرزند شما تمام تلاش خود را می‌کنند. متخصصان کلینیک تجربه و دقت لازم برای ترمیم حتی آسیب دیده ترین دندان‌ها را دارند. بنابراین، اگر کودک شما با دندان درد دست و پنجه نرم می‌کند، به متخصصان دندانپزشکی ما اعتماد کنید. زمان را از دست نداده و همین حالا با شماره‌های کلینیک تماس بگیرید.
سوالات متداول
عصب کشی دندان چیست؟
زمانی که عصب دندان به شدت تحت تاثیر یک حفره و عفونت قرار گرفته باشد، عصب کشی دندان کودک مورد نیاز است. در این شرایط قسمت آسیب دیده عصب برداشته می‌شود. عصب کشی جزئی (پالپوتومی) و کامل (پالپکتومی) وجود دارد. با توجه به وضعیت دندان و اعصاب بستگی دارد که کدام یک مورد نیاز است.
آیا نیاز است که دندان‌های شیری عصب کشی شوند؟
شاید لازم باشد که عصب کشی روی دندان‌های شیری انجام شود. اگر دندان و عصب کودک شما تحت تأثیر قرار گرفته است، بهتر است توسط دندانپزشک اطفال معاینه شوند. دندانپزشکان تشخیص می‌دهند که آیا عصب کشی برای کودک شما ضروری است یا خیر.
چه زمانی عصب کشی دندان کودکان مورد نیاز است؟
زمانی که یکپارچگی و سلامت دندان شیری به خطر می‌افتد، دندانپزشک باید کانال ریشه کودکان را انجام دهد. این روش‌ها به جلوگیری از عفونتی که می‌تواند ادامه پیدا کند کمک می‌کند و دندان و اعصاب را از هر گونه آسیب بعدی محافظت می‌کند.
برای چه سنینی عصب کشی انجام می‌شود؟
عصب کشی برای کودکان و بیمارانی که بین سنین دوازده تا هجده سال هستند قابل انجام است. در مجموع، سنی که افراد معمولاً به عفونت کانال ریشه مبتلا می‌شوند، بین دوازده تا شصت و چهار سالگی است. عصب کشی درمانی رایج است. هیچ چیز برای نگرانی یا ترس وجود ندارد.
در چه صورت کودکان به عصب کشی نیاز دارند؟
اگر کودک شما درد دارد، این احتمال وجود دارد که دندان و ریشه آن تحت تاثیر عفونت قرار گرفته باشد. توصیه می‌کنیم با ما تماس بگیرید تا بتوانیم وضعیت موجود را ارزیابی کنیم.
آیا عصب کشی کودکان دردناک است؟
قبل از انجام عصب کشی ممکن است درد در دندان کودکان وجود داشته باشد. هنگامی که فرزند شما برای انجام این کار به کلینیک مراجعه می‌کند، به او داروی ضد درد یا نوعی آرامبخش می‌دهیم تا این روند را احساس نکند.
