ترمیم سه سطحی دندان چیست؟

پر کردن شکلی از ترمیم مستقیم دندان است که برای ترمیم دندان پوسیده، ترک خورده یا آسیب دیده استفاده می‌شود. به آن ترمیم مستقیم می‌گویند زیرا ماده ای که برای ترمیم دندان استفاده می‌شود در حالی که در تماس مستقیم با دندان و داخل دهان است، فرآیند سخت شدن خود را طی می‌کند. سایر روش‌ها مانند اینله و آنله به عنوان ترمیم غیرمستقیم در نظر گرفته می‌شوند، زیرا مواد مورد استفاده برای ترمیم دندان خارج از دهان یا در آزمایشگاه توسط تکنسین دندانپزشکی یا توسط کامپیوتر ایجاد می‌شود. اگر قسمت زیادی از دندان ترمیم شود به آن تریم سه سطحی می گوییم. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس به بررسی مفهوم ترمیم سه سطحی دندان و روش پر کردن آن می‌پردازیم.

انواع سطوح دندان

در مجموع، پنج سطح دندان به نام سطوح دیستال، اکلوزال، باکال، مزیال و لینگوال یاکامی‌ وجود دارد که می‌توانیم آن‌ها را پر کنیم. علاوه بر این، دندان‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: قدامی ‌و خلفی. قدامی، طبق تعریف، به معنای نزدیکتر به جلو است، بنابراین دندان‌های جلوی دهان از جمله دندان‌های ثنایا به عنوان دندان‌های قدامی ‌در نظر گرفته می‌شوند. دندان‌های باقی‌مانده در دسته دندان‌های خلفی قرار می‌گیرند که به معنای در موقعیت عقب‌تر یا نزدیک‌تر به عقب قرار دارند.

معمولا از یک پرکننده سفید یا همرنگ دندان مانند رزین کامپوزیت برای ترمیم آسیب در سه سطح دندان قدامی ‌استفاده می‌شود. چنین پرکردگی‌هایی به دلیل توانایی منحصر به فردشان در انعکاس رنگ، بافت و لومینسانس دندان‌های شما به عنوان همرنگ دندان شناخته می‌شوند. جدا از این، پرکننده رزین ایمن تر از پر کردن آمالگام سنتی به دندان‌ها می‌چسبد و اغلب می‌تواند در یک ویزیت کامل شود.

در آماده شدن برای پر کردن رزین تک سطحی، دندانپزشک ابتدا هر ناحیه پوسیده یا ضعیف شده دندان را بر می‌دارد. سپس با اچ کردن آن با محلول اسیدی ملایم، دندان شما برای باندینگ آماده می‌شود. پس از آن، پرکننده کامپوزیت در قسمت‌هایی از دندان شما که باید مهر و موم شوند، لایه لایه گذاشته می‌شود. در نهایت از نور مخصوصی برای سفت شدن این لایه‌ها استفاده می‌شود و برای جلوگیری از لک شدن و ساییدگی زودهنگام دندان، فرم و صیقل داده می‌شود.

حفره چگونه ایجاد می‌شود؟

وقتی غذاهای حاوی قند می‌خورید یا می‌نوشید، باکتری‌های موجود در پلاک اسیدهایی تولید می‌کنند که می‌توانند به مینای دندان حمله کنند. اگر به خوبی و منظم مسواک زده شود، پلاک‌ها کنترل می‌شوند. اگر پلاک برداشته نشود، چسبندگی آن باعث می‌شود که این اسیدها با دندان شما در تماس باشند. با گذشت زمان، مینای دندان شما می‌شکند و حفره ایجاد می‌شود.

حفره یا پوسیدگی دندان سوراخ کوچکی در دندان شماست. لایه بیرونی سخت دندان یا مینای دندان اگر آسیب ببیند حفره ایجاد می‌شود. باکتری‌ها می‌توانند در شکاف‌های کوچک دندان تجمع کرده و اسید تولید کنند. اسید پوسیدگی به وجود می‌آورد.

مفهوم ترمیم سه سطحی دندان 

ترمیم سه سطحی پرکردگی است که سه سطح از پنج سطح دندان را می‌پوشاند. ۵ سطح دندان شامل: اکلوزال (بالای دندان)، مزیال (جلو دندان)، دیستال (پشت دندان)، باکال (سمت دندان رو به روی گونه) و لینگوال (سمت دندان رو به زبان) می شود. 

درمان پوسیدگی دندان

اگر یک حفره به موقع درمان شود، احتمالاً نیازی به درمان گسترده نخواهید داشت. توصیه می‌شود برای پیشگیری و بررسی پوسیدگی دندان، سالی یک بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا جرم گیری روتین دندان انجام دهند. همچنین معاینه کلی دندان برای شما انجام شود. درمان پوسیدگی دندان با شدت آسیب وارده به دندان شما متفاوت است که از موارد زیر شروع می‌شود:

فلوراید تراپی

اگر حفره در مراحل اولیه باشد،گاهی اوقات می‌تواند معکوس شود. فلوراید درمانی ممکن است به ترمیم مینای دندان شما کمک کند.

پرکردن دندان

پرکردن دندان نوعی ترمیم دندان است و گزینه اصلی درمان پوسیدگی است. پر کردن حفره دندان را می‌توان با رزین‌های کامپوزیت، چینی یا آمالگام‌های دندانی انجام داد.

اگر حفره شما بزرگ باشد، درمان‌های تهاجمی‌تر با گذاشتن روکش دندان، عصب کشی یا حتی کشیدن دندان توسط دندانپزشک تشخیص داده می‌شود.

چگونه برای پر کردن دندان آماده می‌شویم؟

آماده شدن برای پروسه پر کردن دندان بسیار آسان است. دندانپزشک با معاینه دندان شروع می‌کند تا از ارزیابی کامل سلامت دهان شما قبل از انجام پروسه اطمینان حاصل کند. این معاینه دندانپزشکان را در درک نیازهای خاص شما راهنمایی می‌کند. ما مراحل قبل از پر کردن دندان را بررسی می‌کنیم که شامل ارزیابی میزان آسیب دندانی و مناسب بودن مواد پرکننده مختلف است. دندانپزشک شما سعی می‌کند مراحل را تا حد امکان به طور کامل توضیح دهد و اطمینان حاصل کند که شما کاملاً آگاه و با این روش راحت هستید.

روش گام به گام پر کردن دندان

دندانپزشکان اغلب این روش را انجام می‌دهند. در واقع، پرکردن دندان رایج ترین روش ترمیمی‌ در تمام دنیاست. به لطف بی حسی، معمولاً بدون درد است. پس از انجام پروسه معمول، در صورت لزوم می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کرد.

معاینه، اشعه ایکس و طرح درمان قبل از شروع 

دندانپزشک میزان پوسیدگی یا حفره را با نگاه کردن به دندان‌ها بررسی می‌کند تا میزان پوسیدگی دندان را تعیین کند. اگر دندانپزشک مشکوک شود که حفره دندان ممکن است عمیق باشد، عکس اشعه ایکس کوچک برای بررسی آن دندان خاص می گیرند. همچنین ممکن است برای بررسی پیش‌آگهی‌های همه دندان‌ها، یک عکس رادیوگرافی پانورامیک OPG درخواست شود.

پرکردن دندان بهترین گزینه برای پوسیدگی و شکستگی جزئی است. اگر این گزینه درمانی شماست، دندانپزشک با شما در مورد پر کردن و مهر و موم شدن حفره صحبت می‌کند. 

مرحله ۱: بی حس کردن برای راحتی

اولین و مسلماً مهم‌ترین مرحله در پروسه پر کردن دندان، اطمینان از راحتی شماست. کار دندانپزشکی می‌تواند برای بسیاری از افراد اضطراب آور باشد. برای کاهش هر گونه ناراحتی، ما اغلب از یک رویکرد دوگانه استفاده می‌کنیم.

زدن ژل قبل از تزریق آمپول بی حسی موضعی

دندانپزشکان اغلب یک ژل بی حس کننده را به ناحیه ای که تزریق را دریافت می‌کند، می‌مالند. این ژل حاوی ۲۰ درصد بنزوکائین است و هدف آن بی حس کردن محل تزریق است که باعث می‌شود تزریق با آمپول به میزان قابل توجهی راحت تر شود. در برخی موارد، ما از ژل استفاده نمی‌کنیم و مستقیماً به سراغ تزریق می‌رویم.

تزریق بی حسی موضعی

دندانپزشک شما از یک سرنگ برای تزریق ماده بی حس کننده استفاده می‌کند که به طور موثر دندان و ناحیه اطراف آن را بی حس می‌کند. گزینه‌های رایج بی حسی شامل لیدوکائین، مپیواکائین، سپتوکائین و بوپیواکائین است. بعد از تزریق، حدود ۳ تا ۵ دقیقه طول می‌کشد تا بی حسی اثر کند. هنگامی‌که بی حس شدید احساس کردید پروسه را ادامه می‌دهند.  

مرحله ۲: از بین بردن پوسیدگی

پوسیدگی می‌تواند به صورت نواحی قهوه ای یا سیاه روی دندان ظاهر شود که نرم هستند و می‌توان به راحتی با یک وسیله آن را خراش داد. برای اطمینان از حذف کامل، از چندین تکنیک استفاده می‌کنیم.

در بیشتر موارد، یک هندپیس دندانپزشکی با فرزهای الماس با سرعت بالا برای برداشتن قسمت پوسیده دندان استفاده می‌شود. مته با سرعت بالا در از بین بردن پوسیدگی و شکل دادن به دندان برای پر کردن بسیار موثر است.

برای تشخیص آنکه پوسیدگی وجود دارد یا کاملا حذف شده است از یک شاخص پوسیدگی صورتی رنگ به نام نشانگر پوسیدگی برای بررسی مجدد اینکه آیا تمام حفره‌ها برداشته شده اند استفاده می‌شود. این رنگ تمام ساختار دندان باقیمانده را که پوسیده است و نمی‌تواند معدنی‌سازی مجدد کند را لکه‌دار می‌کند. این لکه‌ها باید حذف شوند. این کار تضمین می‌کند که حفره دندان کاملاً تمیز است و فقط ساختار دندان سالم باقی مانده است.

مرحله ۳: انتخاب مواد پر کننده

مواد پرکننده دندان دارای مواد مختلفی هستند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و مزایای منحصر به فردی هستند. گزینه‌های اولیه عبارتند از:

• پرکننده‌های آمالگام، که اغلب به عنوان پرکننده‌های نقره شناخته می‌شوند. انتخابی با ماندگاری عالی از ترکیب جیوه با سایر فلزات مانند نقره، قلع و مس ساخته می‌شوند. پرکننده‌های آمالگام به ویژه برای دندان‌های آسیاب و دندان‌هایی که در اثر جویدن فرسوده می‌شوند مناسب هستند. با این حال، دندان باید به شکل خاص آماده شود تا آمالگام را در خود جای دهد. برای این کار باید قسمت بیشتری از دندان حذف شود. این ماده بیش از ۱۷۵ سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما به تدریج از دندانپزشکی حذف می‌شوند. آنها به طور طبیعی با دندان‌های اطراف ترکیب می‌شوند. در نهایت، انتخاب ماده پرکننده به نیازها و ترجیحات فرد برای حفظ سلامت دهان و دندان بستگی دارد.
• پرکننده‌های کامپوزیت به دلیل ظاهر طبیعی خود یک انتخاب محبوب هستند. آنها از مخلوطی از رزین پلاستیکی و ذرات ریز آسیاب شده شیشه تشکیل شده‌اند که در نتیجه ماده‌ای همرنگ دندان ایجاد می‌شود که به طور یکپارچه با دندان‌های طبیعی شما ترکیب می‌شود. بر خلاف پر کردن آمالگام، پرکننده‌های کامپوزیت به شکل حفره خاصی نیاز ندارند و آنها را به گزینه ای همه کاره برای کاربردهای مختلف دندانپزشکی تبدیل می‌کند.
• پرکننده‌های طلا و چینی به دلیل ماندگاری فوق العاده معروف هستند. پر کردن طلا، اگرچه بسیار موثر است، اما گران تر است. برای پر کردن پرسلن، قالبی از دندان شما گرفته می‌شود و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود، جایی که اینله یا آنله آماده می‌شود و بعداً با سیمان دندانی به حفره دندان شما چسبانده می‌شود.
• پرکننده‌های گلاس آینومر در مخلوط‌ها و قوام‌های مختلفی وجود دارند. اما با فرمول‌های محکم تر و ضخیم تر برای پرکردن دندان توصیه می‌شود. این پرکننده‌ها همه کاره هستند و می‌توانند برای نیازهای مختلف دندان استفاده شوند.

مرحله ۴: قرار دادن مواد پر کننده

پس از انتخاب ماده پرکننده مناسب، مرحله بعدی قرار دادن آن در داخل حفره دندان آماده شده است. تکنیک مورد استفاده بستگی به نوع ماده انتخابی دارد. برای آمالگام و برخی از پرکننده‌های کامپوزیت، دندانپزشک شما مواد را لایه به لایه قرار می‌دهد. این رویکرد لایه‌ای تضمین می‌کند که هیچ فضای خالی یا نواحی پر نشده ای وجود ندارد و یک بازسازی محکم و مطمئن را ارائه می‌دهد. مهم است که از قرار دادن مواد بیش از حد در یک زمان اجتناب کنید، زیرا این می‌تواند منجر به شکاف دندان شود.

با این حال، پیشرفت‌های اخیر در مواد کامپوزیت، کامپوزیت‌های پرکننده حجیم را معرفی کرده‌اند که نیاز به لایه‌بندی را از بین می‌برد. این کامپوزیت‌ها را می‌توان در یک لایه منفرد و قابل توجه اعمال کرد. این فرآیند پر کردن را سریعتر و آسان تر می‌کند.

مرحله ۵: اجازه دهید فیلینگ خودش را بگیرد

فرآیند گیرش بسته به نوع ماده پرکننده مورد استفاده متفاوت است. پرکننده‌های آمالگام در عرض چند دقیقه خود به خود جمع می‌شوند. اگر دندانپزشک خیلی آهسته کار کند، ممکن است مواد در حین قرار دادن آن در حفره ببندد.

پرکننده‌های کامپوزیتی برای سخت شدن مواد نیاز به پخت با نور کیورینگ LED دارند. این نور فرکانس خاصی از نور ساطع می‌کند که فرآیند سخت شدن را آغاز می‌کند. قرار دادن رزین کامپوزیت در معرض نور بدون پوشش باعث سفت شدن زودرس آن می‌شود.

مرحله ۶: تنظیمات و تراز بایت

پس از اتمام سفت شدن مواد پرکننده، دندانپزشک تنظیمات لازم را روی بایت شما انجام می‌دهد. این تنظیمات برای اطمینان از عدم تداخل پر کردن با الگوی طبیعی گاز گرفتن شما مهم هستند و از هر گونه ناراحتی در هنگام جویدن یا گاز گرفتن جلوگیری می‌کند.

برای رسیدن به این هدف، مفصل کردن کاغذ (کاغذ آبی) نیش شما را ترسیم می‌کند. از شما خواسته می‌شود که چند بار گاز بگیرید و هر نقطه بلند یا نواحی ناراحت کننده شناسایی می‌شود. سپس به از بین بردن این لکه‌ها ادامه می‌دهیم تا زمانی که نیش شما طبیعی و یکنواخت شود.

مرحله ۷: پرداخت و تکمیل

مرحله نهایی در پروسه پر کردن دندان شامل پرداخت و ترمیم است. پولیش‌های تخصصی باعث می‌شود که پرکننده براق به نظر برسد. این فرآیند سریع و بدون درد است و دندانی به زیبایی ترمیم شده برای شما به ارمغان می‌آورد.

بعد از پر کردن دندان چه کاری انجام دهیم؟

پس از انجام پر کردن دندان می‌توانید از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید. در اولین ساعات پس از آن، به شما توصیه می‌شود که غذا نخورید. مصرف الکل و سیگار نیز ممنوع است. همه چیز را در مورد مراقبت‌های بعد از پر کردن دندان از دندانپزشک بپرسید. 

جمع بندی

اگر قسمت‌های زیادی از دندان آسیب دیده باشد نیاز به تریم سه سطحی دارند. در این ترمیم معمولا ۳ سطح از ۵ سطح دندان ترمیم می‌شود. برای گرفتن اطلاعات بیشتر با شماره کلینیک دندانپزشکی زاگرس تماس بگیرید. دندانپزشکان متخصص کلینیک با کمک بهترین تجهیزات دندانپزشکی در جهت سلامت دهان و دندان شما تلاش می‌کنند. 

سوالات متداول

دندان در چه مرحله ای نیاز به پر کردن دارد؟

اگر سوراخ (حفره) در دندان خود دارید، احتمالاً به پر کردن نیاز خواهید داشت. اگر پوسیدگی دندان به بافت نرم (پالپ) وسط دندان شما رسیده باشد، ممکن است به درمان عصب کشی نیاز داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است نیاز به کشیدن دندان آسیب دیده باشد.

چه تعداد پر کردن دندان در ۳۰ سالگی طبیعی است؟

همه افراد با رعایت بهداشت دهان و دندان نباید دندان آسیب دیده داشته باشند. اما بزرگسالان در طول زندگی خود به طور متوسط سه حفره دارند. این به این معنی است که یک فرد بالغ به طور متوسط سه یا چهار پر کردن در دهان خود دارد. 

در چه نقطه ای نمی‌توان یک حفره را پر کرد؟

اگر پوسیدگی به ساختار اصلی دندان شما، به نام عاج، برسد، پس از اینکه دندانپزشک حفره را از باکتری‌ها و عفونت پاک کرد، یک پرکننده می‌تواند جایگزین ساختار دندان از دست رفته شود. اما اگر به محفظه مرکزی دندان که پالپ نامیده می‌شود برسد، ممکن است پرکردن دیگر برای رفع آن کافی نباشد.