شکستگی دندان و درمان آن

روش‌های درمان دندان شکسته و برخورد با دندان شکسته در زندگی بیشتر از آن چیزی است که مردم فکر می‌کنند اهمیت دارد. با وجود آنکه دندان‌های انسان بسیار قوی هستند، اما دندان‌ها ممکن است در شرایط خاصی بشکنند یا ترک بخورند. این آسیب می‌تواند باعث درد شدید شود و دندان‌های شما را در برابر عفونت آسیب پذیرتر کند.

اگر دندان شما شکست، مهم است که در اسرع وقت با دندانپزشک مشورت کنید. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با روش‌های درمان دندان شکسته آشنا می‌شویم. 

درمان‌های شکستگی دندان

با توجه به نوع شکستگی دندان روش های مختلفی برای ترمیم و درمان آن وجود دارد. 

۱- پر کردن دندان 

خط شکسته یا ترک با استفاده از مواد پرکننده به زیبایی و عملکرد بازیابی می‌شود. برای استحکام دندان ممکن است نیاز به پرکردن با ماده سرامیکی دندان داشته باشیم. این گزینه تقریباً ۹۸ درصد از استحکام دندان را به حالت طبیعی خود باز ‌گرداند. در برخی موارد، متخصصان می‌توانند این روش را با فناوری CEREC در یک جلسه انجام دهند. بنابراین، دندانپزشکان متخصص می‌توانند دندان شکسته را در یک جلسه تعمیر و ترمیم کنند.

در برخی موارد ممکن است نیاز به ساخت قسمت‌های پرکننده در آزمایشگاه باشد. در این شرایط به مواد مقاوم تر در لایه‌های نازک نیاز دارید. در این شرایط برای داشتن پرکردگی زیباتر نیاز به همکاری تکنسین آزمایشگاه دارید. در این موارد، متخصص باید در اولین قرار ملاقات، ترمیم موقت را نصب کند و دو تا سه هفته بعد، ترمیم نهایی را در ویزیت دیگری نصب کند.

۲- عصب کشی

هنگامی که خط شکستگی آنقدر تهاجمی است که پالپ را درگیر می‌کند، RCT  برای جلوگیری از عفونت و درد بیشتر دندان مورد نیاز است.

اگر ناحیه بزرگی از پالپ تحت تأثیر قرار گرفته باشد یا درد زیادی همراه با شکستگی دندان به وجود بیاید، ممکن است نیاز به انجام کانال ریشه یا عصب کشی باشد. این درمان شامل تراشیدن تاج دندان برای دسترسی به پالپ و برداشتن پالپ قسمت نرم داخل آن است. در صورتی که ساختار باقیمانده دندان و تکیه گاه آن در شرایط خوبی باشد، بهتر است درمان ریشه انجام شود.

۳- تاج‌ها

پس از تکمیل درمان ریشه و رفع درد، متخصص دندانپزشک ممکن است از دندان با روکش محافظت کند. زمانی که یکپارچگی دندان مورد نظر ضعیف باشد روکش‌ها دندان‌های شکسته را می‌پوشانند. روکش دندان روی دندان ترک خورده قرار می‌گیرد تا از مشکلات بعدی محافظت کند. همچنین عملکرد دندان را بازیابی می‌کند.

۴- کشیدن دندان و ایمپلنت

گاهی اوقات برداشتن دندان شکسته و جایگزینی آن با دندان مصنوعی تنها گزینه در شرایطی است که خط شکستگی غیر قابل ترمیم باشد.

در موارد شکستگی دندان در عمق خط لثه و یا حتی تا سطح استخوان، امکان برداشتن استخوان و لثه اطراف دندان برای ترمیم آن وجود دارد. اگر دندان بیش از حد زیر لثه و استخوان شکسته شود، گاهی نیاز به کشیدن آن است. دندانپزشکان معمولاً این روش را با کاشت ایمپلنت تکمیل می‌کنند.

۵- بدون درمان

ترک‌های ریز خط مویی در مینای دندان که درد ایجاد نمی کنند یا قابل مشاهده نیستند ممکن است به همان صورت باقی بمانند.

باندینگ دندان شکسته چیست؟

این روشی است که بر تکنیک‌های باندینگ برای پر کردن دندان پوسیده تکیه دارد. باندینگ دندان می‌تواند ظاهر دندان‌ها را بهبود بخشد. برای اهداف ترمیمی یا بهبود زیبایی شناسی از رزین کامپوزیت استفاده می‌شود. 

باندینگ دندان چگونه انجام می‌شود؟

مراحل با آماده سازی دندان توسط دندانپزشک شروع می‌شود. هنگامی که باندینگ دندانی برای پر کردن دندان پوسیده اضافه می‌شود، بی حسی اعمال می‌شود. اگر باندینگ دندان برای اهداف زیبایی انجام شود، احتمالاً نیازی به بی حسی نخواهد بود. دندانپزشک اقدام به زبر کردن سطح دندان با یک مایع حالت دهنده می‌کند. این مرحله برای اطمینان از اتصال مواد باندینگ به دندان ضروری است.

سپس دندانپزشک رزین کامپوزیت مایع را روی دندان قرار می‌دهد. رزین برای ارائه ظاهر مورد نظر قالب گیری می‌شود. دندان با رزین تحت نور خاصی قرار می‌گیرد تا رزین سفت شده و روی دندان بچسبد. دندانپزشک آخرین بررسی‌ها را انجام می‌دهد. سیمان باندینگ اضافی را برش می‌دهد و دندان باند شده را صیقل می‌دهد تا یک روکش صاف و کارآمد بدست بیاید.

از باندینگ در چه نوع شرایط دندانی می‌توانید استفاده کنید؟

از باندینگ دندان در موارد مختلفی مانند دندان‌های بدشکل، نامرتبی دندان‌ها، دندان‌های ترک خورده، دندان‌های شکسته، دندان‌های پوسیده، دندان‌های لکه دار و بستن فاصله بین دندان‌ها استفاده می‌شود. دندان‌هایی که نیاز به پر کردن زیبایی دارند نیز کاندیدهای اصلی برای باندینگ دندانی هستند. 

چه عواملی باعث شکستگی دندان می‌شود؟

چندین عامل می‌تواند منجر به شکسته شدن دندان‌ها شود. برخی از این عوامل عبارتند از:

تصادف یا آسیب ورزشی: ضربه محکم به دندان، که ممکن است ناشی از تصادف یا آسیب ورزشی باشد، می‌تواند ساختار دندان را ضعیف کرده و به شکستن آن منجر شود. این حوادث می‌توانند از ترک سطحی تا شکستگی قابل توجهی در دندان منجر شوند.

وجود حفره و‌ پوسیدگی: ایجاد حفره در دندان می‌تواند سبب ضعیف شدن ساختار دندان و در نتیجه شکستن آن شود.

دندان قروچه: فشردن غیر ارادی دندان‌ها در شب می‌تواند به وجود شکستگی‌های ریز در مینای دندان و در نهایت شکستن کامل دندان منجر شود.

مال اکلوژن: تغییرات در چینش طبیعی دندان‌ها مانند بیرون‌زدن، جلوزدگی یا عقب‌ماندگی دندان‌ها می‌تواند ناهماهنگی دندانی، به نام مال اکلوژن، ایجاد کند. این ناهماهنگی در هنگام فشار اضافی، به خصوص در هنگام جویدن غذا، می‌تواند باعث ساییدگی و فرسودگی مینای دندان و در نهایت شکستن آن شود.

به طور کلی، این عوامل می‌توانند به وسیله ضربه، پوسیدگی، دندان قروچه یا ناهماهنگی دندان‌ها، به شکستن دندان منجر شوند.

خط شکستگی همیشه قابل مشاهده است؟

مشاهده و تشخیص خط شکستگی یا ترک روی سطح دندان ممکن است گاهی اوقات بسیار دشوار باشد. با این حال، دندان ممکن است در برخی موارد علامت دار یا دردناک شود.

انواع خطوط یا شکستگی دندان چیست؟

ترک‌ها ممکن است به صورت زیر ظاهر شوند:

ترک‌های کریز

این ترک‌های ریز در مینای دندان (سطح بیرونی سخت) دندان‌ها هستند. آنها معمولاً درد ندارند و نیازی به درمان ندارند. در صورت حساسیت می‌توان از خمیردندان ضد حساسیت استفاده کرد.

شکستگی کاسپ دندان

این نوع شکستگی ممکن است در اطراف کاسپ تیز، پرکردگی دندان یا هنگام جویدن غذای سفت رخ دهد. ممکن است درد داشته باشد و نیاز به درمان دارید.

ترک‌های امتداد یافته به لثه

ترک عمودی که از طریق دندان که بالای خط لثه است، معمولاً قابل نجات است. با این حال، اگر خط ترک به داخل لثه کشیده شود، ممکن است نیاز به کشیدن دندان یا انجام RCT باشد. درمان سریع بهترین شانس را برای نجات دندان ارائه می‌دهد.

شکستگی عمودی دندان

ترک دندان در تمام طول دندان و ریشه حرکت می‌کند و اغلب غیرممکن است که بتوان آن را نجات داد. دندان معمولاً دردناک می‌شود و خط شکستگی نیز در صورت عدم درمان به موقع ممکن است منجر به شکاف دندان شود.

دلایل شکستگی دندان چیست؟

• جویدن غذاهای سفت مانند آجیل، استخوان، آبنبات سفت و غیره
• دندان قروچه در طول شب
• ضربه به دهان و دندان در هنگام تصادف، ورزش، افتادن یا ضربه در هنگام مشت زد.
• باز کردن قوطی بطری با دندان
• پوشیدن طبیعی ساختار دندان با افزایش سن
• تغییرات ناگهانی در دمای دهان (خوردن چیزی بسیار داغ و به دنبال آن چیزهای بسیار سرد)

علائم شکستگی دندان چیست؟

همه دندان‌های ترک خورده علامتی نیستند. علائم شایع عبارتند از:

• درد در حین جویدن به خصوص در هنگام آزاد شدن لقمه
• حساسیت به گرما، سرما یا شیرینی
• درد ناپیوسته که می‌آید و می‌رود
• تورم لثه اطراف دندان آسیب دیده

آیا ترمیم شکستگی دندان و درمان آن اهمیت دارد؟

ترمیم دندان‌های شکسته اهمیت زیادی دارد. برخی افراد فکر می‌کنند که شکستگی دندان مشکلی جدی نیست و نیازی به درمان ندارد، اما این ایده اشتباه است. در واقع، عدم ترمیم دندان‌های شکسته می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند پوسیدگی، خرابی و حتی از بین رفتن کامل دندان شود. ترمیم دندان‌های شکسته می‌تواند از بروز مشکلات جدی در دهان، دندان و لثه جلوگیری کند. این مشکلات می‌توانند شامل آسیب به مینا و عاج دندان، مرگ بافت پالپ دندان، عفونت و آبسه دندان باشند. بنابراین، برای جلوگیری از این مشکلات باید به ترمیم دندان‌های شکسته توجه و به دندان‌پزشک مراجعه کرد.

چگونه از دندان شکسته مراقبت کنیم؟

اگر دندان شما شکسته یا لبه‌ی آن پریده است، بهتر است به سرعت به دندان‌پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت، آسیب ممکن است گسترده‌تر شود و دندان عفونت بگیرد و در نهایت آن را از دست بدهید. اگر دندان شما درد می‌کند، می‌توانید ابتدا استامینوفن یا داروهای ضد درد دیگر را مصرف کنید تا زمان مراجعه به دندان‌پزشک برسد. همچنین، می‌توانید دهان خود را با محلول آب نمک شستشو دهید. اگر شکستگی منجر به تیز شدن لبه‌ی دندان شده است، می‌توانید موقتاً آن را با استفاده از پارافین یا آدامس بپوشانید تا از بریدن زبان، لب و گونه جلوگیری شود. همچنین، برای خوردن، بهتر است غذاهای نرم را انتخاب کنید و از جویدن با دندان شکسته خودداری کنید.

درمان شکستگی دندان بستگی به شدت و موقعیت آن دارد. اگر تنها بخش کوچکی از مینای دندان شکسته و جدا شده باشد، معمولاً در یک جلسه درمانی ساده انجام می‌شود. اما اگر شکستگی شدید باشد یا آسیب حاصل از آن زیاد باشد، ممکن است به جلسات بیشتر و درمان پرهزینه‌تری نیاز داشته باشید.

جمع بندی

در صورتی که دندان دچار شکستگی شد در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. درمان‌هایی مانند پر کردن، عصب کشی، کشیدن دندان و روکش مورد نیاز است. برای معاینه و انجام هرگونه رو‌ش‌های درمانی با کلینیک دندانپزشک شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید. متخصصان با سابقه کلینیک با بهترین تجهیزات دندانپزشکی اقدام به درمان دندان شکسته شما خواهند کرد. 

سوالات متداول

آیا شکستگی دندان بهبود می یابد؟

نه، دندان ترک خورده نمی تواند التیام یابد، اما درمان ممکن است دندان شما را نجات دهد. ترمیم سریع دندان شکسته می تواند خطر آسیب و عفونت بیشتر شما را کاهش دهد. 

دندانپزشک برای شکستگی دندان چه می کند؟

باندینگ دندانی روشی است که در آن از یک رزین مخصوص دندان برای ترمیم و پر کردن ترک استفاده می‌شود. هدف کلی بیمارانی که دارای حداقل ترک هستند، ترمیم آن است تا بدتر نشود، زیرا این کار به بازیابی عملکرد کلی دندان کمک می‌کند.

اگر دندان شما بشکند چه اتفاقی می افتد؟

اگر دندا شکسته درمان نشوند، دندان های ترک خورده می‌توانند منجر به مرگ عصب شوند و باعث آبسه دندان شود. دندان ممکن است نیاز به درمان ریشه یا حتی کشیدن داشته باشد. در موارد شدید دندان در واقع می‌تواند به دو قسمت تقسیم شود. اگر این اتفاق بیفتد دندانپزشک شما نمی تواند دندان را نجات دهد و باید آن را بیرون آورد.

چرا باندینگ دندان محبوبیت زیادی دارد؟

در مقایسه با سایر درمان‌های بهداشت دهان و دندان، باندینگ دندان بسیار آسان و ساده است. می‌توان آن را در مدت زمان یک ساعت برای یک دندان انجام داد. علاوه بر این، باندینگ دندان در مقایسه با سایر گزینه‌ها کاملا مقرون به صرفه است. باندینگ دندان نیاز به برداشتن مینای کمتری نسبت به سایر گزینه‌ها دارد.

بعد از باندینگ دندان چه نوع مراقبتی لازم است؟

به بیماران توصیه می‌شود از دندان‌های باند شده مانند دندان‌های معمولی خود مراقبت کنند. بعد از غذا مسواک بزنید. حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید. هر ۶-۴ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید. دندان‌های محکم و سالم را حفظ کنید و از دندان‌های سالم و باند شده خود لذت ببرید.

آیا باندینگ دندان با دندان‌های اصلی مطابقت دارد؟

یک ماده رزین کامپوزیت می‌تواند برای باندینگ استفاده شود تا با سایه دندان شما مطابقت داشته باشد. به این ترتیب، هیچ کس متوجه نمی شود که شما باندینگ دندانی روی دندان‌های خود انجام داده اید. این راه حل کاملاً طبیعی است که بهترین ظاهر و احساس را داشته باشید.