دندانپزشکی یکی از رشته‌های مهم و پرطرفدار در حوزه علوم پزشکی است که در ایران نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از دانش‌آموزان پس از کنکور، علاقه‌مند به ادامه تحصیل در رشته دندانپزشکی هستند. در این مقاله، به بررسی مراحل تحصیل دکترای دندانپزشکی در ایران، نحوه ورود به دانشگاه و واحدهای درسی لازم برای اخذ این مدرک خواهیم پرداخت.
۱. نحوه ورود به رشته دندانپزشکی در ایران
برای ورود به رشته دندانپزشکی در ایران، دانش‌آموزان باید در کنکور سراسری شرکت کنند. کنکور سراسری در دو بخش عمومی و اختصاصی برگزار می‌شود که در بخش اختصاصی، دروسی مانند زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. پس از قبولی در کنکور، داوطلبان باید در مرحله انتخاب رشته شرکت کنند و در صورت قبولی در رشته دندانپزشکی، تحصیل خود را آغاز کنند.
در ایران، دانشگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی در زمینه دندانپزشکی برنامه‌های تحصیلی ارائه می‌دهند. از جمله دانشگاه‌های معتبر در این زمینه می‌توان به دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تبریز، دانشگاه شیراز و بسیاری دیگر اشاره کرد. در این دانشگاه‌ها، دوره دکتری دندانپزشکی به صورت برنامه‌های ۶ ساله ارائه می‌شود که شامل مراحل نظری، عملی و کارآموزی است.
۲. دوره دکتری دندانپزشکی: طول مدت و نحوه تحصیل
دوره دکتری دندانپزشکی در ایران به مدت ۶ سال به طول می‌انجامد. این دوره شامل سه بخش است:
- دوره پیش‌بالینی: که در ۲ سال اول تحصیل قرار دارد و بیشتر به دروس پایه علوم پزشکی و شناخت ساختار بدن انسان اختصاص دارد.
- دوره بالینی: که در سال‌های سوم تا پنجم تحصیل قرار دارد و دانشجویان به تدریج وارد محیط‌های بالینی و دندانپزشکی می‌شوند.
- دوره کارآموزی و تخصص: سال آخر تحصیل، دانشجویان به صورت عملی در کلینیک‌های دندانپزشکی مشغول به کارآموزی می‌شوند و در همین دوره، مهارت‌های عملی را در زمینه‌های مختلف دندانپزشکی کسب می‌کنند.
۳. واحدهای درسی در دوره دکتری دندانپزشکی
دوره دکتری دندانپزشکی در ایران شامل دروس تئوری و عملی است که در قالب واحدهای درسی ارائه می‌شود. این دروس به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دانشجویان بتوانند هم به مباحث علمی و هم به مهارت‌های عملی در زمینه دندانپزشکی مسلط شوند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین واحدهای درسی در این دوره آورده شده است:
۳.۱. دروس پایه (دوره پیش‌بالینی)
این دروس در سال‌های اول تحصیل ارائه می‌شود و بیشتر به مباحث پایه‌ای در علوم پزشکی و زیست‌شناسی اختصاص دارد. برخی از این دروس عبارتند از:
- آناتومی انسان: آشنایی با ساختار بدن انسان و سیستم‌های مختلف بدن.
- فیزیولوژی: مطالعه عملکرد سیستم‌های مختلف بدن انسان.
- کیمیا (شیمی عمومی و آلی): اصول و مبانی شیمی که در درک فرآیندهای زیستی نقش دارند.
- بیوشیمی: مباحث مربوط به مواد شیمیایی و متابولیسم بدن.
- پاتولوژی: مطالعه بیماری‌ها و علل آنها.
۳.۲. دروس بالینی (دوره بالینی)
در این دوره، دانشجویان به تدریج وارد مباحث تخصصی‌تری در دندانپزشکی می‌شوند. این دروس شامل موارد زیر می‌شود:
- دندانپزشکی عمومی: شامل تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات عمومی دندان.
- آموزش دندانپزشکی کودکان: آشنایی با نیازهای دندانپزشکی کودکان و درمان بیماری‌های دهانی آنها.
- جراحی دهان و فک و صورت: شامل جراحی‌های ابتدایی و پیچیده در نواحی دهان و فک.
- پروتز دندانی: طراحی و ساخت پروتزهای دندانی برای بیمارانی که دندان خود را از دست داده‌اند.
- ارتودنسی: تخصصی در زمینه درمان ناهنجاری‌های فک و دندان‌ها.
- پریو دنتولوژی: درمان و پیشگیری از بیماری‌های لثه و بافت‌های نرم دهانی.
۳.۳. دروس کارآموزی و تخصص (دوره کارآموزی)
در سال‌های آخر تحصیل، دانشجویان باید مهارت‌های عملی را در کلینیک‌ها و مراکز دندانپزشکی فرا گیرند. این دوره‌ها شامل آموزش عملی در زمینه‌های مختلف دندانپزشکی مانند درمان دندان‌های پوسیده، جراحی‌های دهان و دندان، پروتز دندانی و ارتودنسی می‌شوند.
۴. فارغ‌التحصیلی و شروع به کار
پس از اتمام دوره ۶ ساله دندانپزشکی و قبولی در امتحانات پایان دوره، دانشجویان دکتری دندانپزشکی موفق به دریافت مدرک دکترای حرفه‌ای دندانپزشکی می‌شوند. پس از دریافت این مدرک، فارغ‌التحصیلان می‌توانند به عنوان دندانپزشک عمومی در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها مشغول به کار شوند. البته در صورت تمایل، آنها می‌توانند وارد دوره‌های تخصصی دندانپزشکی (مانند ارتودنسی یا جراحی دهان) شوند که نیاز به گذراندن چند سال تحصیل بیشتر دارد.
۵. نتیجه‌گیری
تحصیل در رشته دندانپزشکی در ایران، به ویژه برای کسانی که علاقه‌مند به علوم پزشکی و درمان بیماری‌های دهان و دندان هستند، فرصت‌های شغلی زیادی فراهم می‌آورد. دانشگاه‌های مختلف در ایران برنامه‌های آموزشی با کیفیتی را در این رشته ارائه می‌دهند و با اتمام این دوره، دانشجویان می‌توانند به عنوان دندانپزشک وارد بازار کار شوند و به بهبود سلامت دهان و دندان مردم کمک کنند.
امیدوارم این مقاله بتواند به شما در درک بهتر مسیر تحصیلی و شغلی در رشته دندانپزشکی در ایران کمک کند.
