نشانه‌های دندان عقل نهفته چیست؟

وقتی صحبت از رشد دندان می‌شود، بیشتر مردم به نوزادان و کودکان فکر می‌کنند. اما باید بدانید که در اواخر نوجوانی تا اوایل ۲۰ سالگی، دندان‌های دیگری به نام دندان عقل شروع به رشد می‌کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند باعث درد زیادی شود. ممکن است نیاز به برداشتن این دندان‌ها داشته باشید.

دندان عقل معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی ظاهر می‌شود. متأسفانه، به عنوان آخرین دندان در قوس دندانی، اغلب فضای کافی برای بیرون آمدن صحیح آنها وجود ندارد. این باعث می‌شود که دندان عقل شما کج ظاهر شود یا نتواند از لثه بیرون بیاید و منجر به نهفتگی شود.

ضربه ای که دندان عقل نهفته به سایر دندان‌ها وارد می‌کند می‌تواند باعث مشکلات متعدد سلامت دهان شود. این دندان می‌تواند باعث کجی دندان‌ها، نامرتبی، پوسیدگی دندان، بیماری لثه و آبسه دندان شود. حدود ۷۲ درصد از بزرگسالان حداقل یک دندان عقل نهفته دارند.

در مورد علائم و نشانه‌های دندان عقل نهفته در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس بیشتر بخوانید و به طور منظم برای چکاپ به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا نحوه تأثیر آن بر سلامت دهان و دندان خود را بررسی کنید.

دندان عقل چیست؟

متأسفانه دندان عقل با توجه به نام آن، شما را باهوش‌تر یا عاقل‌تر نمی‌کند. دندان‌های عقل سومین دسته از دندان‌های آسیاب هستند که معمولاً در اواخر نوجوانی و اوایل بیست سالگی ایجاد می‌شوند. با گذشت زمان، اندازه فک انسان کاهش یافته و همین امر باعث شلوغ شدن یا نهفته شدن دندان‌های عقل می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، دندان عقل باید کشیده شوند. با این حال، برخی از افراد هستند که دهان آنها به اندازه کافی بزرگ است که بتواند ردیف سوم دندان‌های آسیاب را در خود جای دهد.

نشانه‌هایی که دندان عقل شما نیاز به کشیدن دارد؟

برخی از افراد ممکن است در زمان رویش دندان عقل دردی را احساس نکنند. اما به آن معنا نیست که نیاز به کشیدن دندان عقل ندارند. در ادامه برخی از نشانه‌های وجود دندان عقل نهفته را با هم بررسی می‌کنیم. اگر هر یک از این علائم و مشکلات رایج دندان عقل را دارید، به دندانپزشک مراجعه کنید.

۱- درد یا حساسیت دندان

همه دندان‌ها هنگام بیرون آمدن ممکن است کمی احساس ناراحتی کنند، اما دندان عقل نهفته یا عفونی می‌تواند باعث درد یا حساسیت شدید در پشت دهان شما شود. درد دندان عقل با احساس ضربان شدید یا فشار در پشت دهان مشخص می‌شود.

۲- لثه‌های متورم

عفونت لثه ناشی از دندان عقل نهفته ممکن است باعث شود لثه اطراف قرمز یا متورم به نظر برسد یا در لمس حساس شود.

۳- بوی بد دهان یا طعم بد دهان

به دلیل موقعیت قرارگیری دندان عقل، مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن در قسمت عقب دندان را دشوار می‌کند. این امر می‌تواند منجر به تجمع باکتری‌ها، ذرات غذا و ایجاد بوی بد در دهان شود.

۴- فک سفت یا دردناک

دندان عقل می‌تواند به دندان‌ها و فک‌های اطراف فشار وارد کند. این امر ممکن است باز و بسته کردن دهان را سخت تر کند یا باعث درد شود. معمولاً اولین و احتمالاً شایع‌ترین علامتی که نشان دهنده رویش دندان عقل است همین درد است. این درد مبهم در فک می‌تواند آنقدر ثابت باشد که باعث سردرد یا میگرن شود. همچنین می‌تواند در حین جویدن ایجاد درد کند.

۵- کیست

اگر دندان عقل نهفته درمان نشود، ممکن است به مرور زمان کیست‌ها (کیسه‌های پر از مایع) در داخل دهان شما ایجاد شود. اینها می‌توانند به ریشه دندان، فک و اعصاب اطراف آسیب برسانند.

۶- مشکلات سینوسی

دندان عقل مشکل دار در فک بالا گاهی اوقات می‌تواند به حفره سینوسی فشار وارد کند. این فشار می‌تواند منجر به درد سینوسی، احتقان یا سردرد شود.

۷- گوش درد، سردرد یا گردن درد

درد دندان یا فک ناشی از مشکلات دندان عقل ممکن است به گوش، سر یا گردن کشیده شود، به خصوص اگر دندان عقل نهفته مشکل دار درمان نشود.

۸- ازدحام بیش از حد دندان‌ها

شاید دندان‌های صاف و منظمی دارید. اما ناگهان شروع به جابجایی، همپوشانی و شلوغ شدن می‌کنند. ممکن است دلیل آن وجود دندان عقل نهفته باشد. دندان عقل می‌تواند منجر به مشکلات لثه شود. همچنین باعث به دام افتادن غذا شده که در نهایت منجر به عفونت و پوسیدگی دندان مجاور می‌شود. 

۹- حساسیت دمایی

یکی دیگر از شاخص‌هایی که شما باید دندان عقل خود را بردارید، حساسیت به گرما و سرما است.

۱۰- دندان نهفته

یکی دیگر از علائم بسیار رایج، دندان‌های نهفته است. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که فضای کافی در دهان وجود نداشته باشد و دندان‌ها با زاویه رویش کنند. دندان‌های نهفته می‌تواند باعث مشکلات فک و مشکلات جدی دیگر شوند.

راه‌های بهبودی سریع بعد از جراحی دندان عقل نهفته 

بسیاری از مردم از کشیدن دندان عقل خود ناراحت و نگران هستند در حالی که در واقع این یک روش کاملا استاندارد و معمول است. این فرآیند توسط دندانپزشک انجام می‌شود. با این حال، اگر دندان‌ها نهفته باشند یا نیاز به برش در لثه داشته باشند، جراح دهان این جراحی را انجام خواهد داد.

پس از جراحی دندان عقل نهفته، دندانپزشک از بخیه‌های جراحی برای بستن زخم استفاده می‌کند تا امکان بهبودی مناسب و سریع فراهم شود. دارو‌هایی برای کاهش درد و تورم، دهانشویه و دستورالعمل‌هایی برای مراقبت‌های ویژه نجویز می‌شود. مهم است که دستورالعمل‌های دندانپزشک را به دقت انجام دهید. از خوردن غذاهای جامد تا زمان بهبودی کامل خودداری کنید. 

پس از خوردن و نوشیدن حتما ناحیه جراحی را کاملاً تمیز ‌کنید. سیگار کشیدن (و هر عمل مکیدن دیگری، مانند استفاده از نی) می‌تواند باعث عفونتی به نام حفره خشک شود. این عارضه بسیار دردناک است و نیاز به مراجعه مجدد به دندانپزشک یا جراح دهان دارد. 

بهبودی پس از کشیدن دندان عقل مدتی طول می‌کشد. با رعایت دقیق دستورالعمل‌های دندانپزشک بهبودی سریع خود را تضمین کنید. اگر فک شما بدون دلیل درد گرفت فورا به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است دلیل آن فقط دندان عقل شما نباشد. با چنین روشی سریع و ساده، در کمترین زمان احساس بهتری خواهید داشت.

نشانه‌های رویش دندان عقل نهفته چیست؟

دندان عقل همیشه نیازی به کشیدن ندارد، اما دندان نهفته می‌تواند باعث عفونت و مشکلات طولانی مدت شود. دندان‌های عقل (یا آسیاب سوم) آخرین دندان‌هایی هستند که در دهان رویش می‌کنند. این دندان‌ها معمولاً در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی ظاهر می‌شوند. با این حال برخی از افراد دندان عقل ندارند یا در زیر لثه گیر کرده و نهفته است.

دندان عقل در هنگام رویش نسبت به سایر دندان‌ها دردناک تر بوده و احتمال بروز مشکلات در آنها بیشتر است. اگر نشانه‌های زیر را در زمان رویش دیدید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. در این شرایط بهتر است دندان عقل کشیده شود تا به فک و سایر دندان‌ها آسیب نرساند. 

• ممکن است دندان عقل در لثه گیر کرده باشد. (معروف به نهفتگی)
• فقط تا حدی از لثه بیرون می‌آید. 
• در زاویه اشتباه از لثه عبور می‌کند.
• باعث شلوغی و به هم ریختگی دندان‌های اطراف می‌شود.

اگر دندان عقل نهفته باعث درد شد، دندانپزشک معمولاً برداشتن دندان عقل یا یک درمان جایگزین را برای تسکین علائم و کمک به محافظت از سلامت دهان و دندان توصیه می‌کند. 

آیا دندان عقل باید برداشته شود؟

درد دندان عقل در زمان رویش خود به خود از بین می‌رود. اما دندانی که نهفته است یا باعث مشکلات دیگری در دهان شما شده نیاز به مراقبت حرفه ای دارد. مشکلات دندان عقل درمان نشده می‌تواند منجر به عوارض دیگری مانند عفونت یا بیرون راندن دندان‌های شما و به هم ریختگی آنها شود. 

اگر با دندان درد یا علائم دیگر به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می‌کنید یا در معاینه منظم، متوجه علائم مشکل شدید، دندانپزشکان ممکن است کشیدن دندان عقل را توصیه کنند. برداشتن دندان عقل بسته به شرایط فردی می‌تواند یک روش ساده یا پیچیده باشد.

اگر قصد دارید ارتودنسی کنید و دندانپزشک متوجه شود فضای کافی در فک شما برای بیرون آمدن دندان عقل وجود ندارد، ممکن است برداشتن دندان عقل نیز توصیه شود.

انواع دندان عقل نهفته

چندین نوع نهفتگی می‌تواند بر نوع علائمی که ممکن است تجربه کنید تأثیر بگذارد.

نهفتگی مزیال

در زمان رویش دندان عقل اگر تاج دندان عقل به سمت جلوی دهان زاویه پیدا کند به آن نهفتگی مزیال می‌گویند. این نوع نهفتگی بسیار شایع است.

نهفتگی دیستال

در زمان رویش دندان عقل، در صورتی که تاج دندان به سمت پشت دهان زاویه پیدا کند نهفتگی دیستال رخ می‌دهد. این نهفتگی بسیار نادر است.

نهفتگی عمودی

اگر دندان عقل در جای درست شروع به رشد کرده باشد اما از خط لثه بیرون نزند نهفتگی عمودی ایجاد شده است. 

نهفتگی افقی

اگر دندان عقل نهفته به صورت افقی رویش پیدا کند و به طور کامل زیر خط لثه باشد به آن نهفتگی افقی گفته می‌شود. 

هر یک از این انواع نهفتگی می‌تواند در بافت سخت یا نرم رخ دهد. نهفتگی بافت نرم به این معنی است که دندان عقل از استخوان فک بیرون آمده است اما نتوانسته از بافت لثه بیرون بیاید. 

نهفتگی بافت سخت به این معنی است که دندان عقل هنوز به طور کامل توسط بافت لثه و استخوان فک پوشیده شده است.

چگونه دندان عقل نهفته تشخیص داده می‌شود؟

دندانپزشک به دنبال بافت متورم در ناحیه‌ای که دندان بیرون نیامده یا فقط تا حدی بیرون آمده است، می‌گردد. دندان نهفته ممکن است به دندان‌های مجاور فشار وارد کند. در این شرایط لثه‌های اطراف این ناحیه ممکن است علائم عفونت مانند قرمزی، ترشح و حساسیت را نشان دهند. از آنجایی که لثه‌ها روی دندان عقل نهفته متورم شده و سپس تخلیه و سفت می‌شوند، ممکن است احساس کنید که دندان بیرون آمده و سپس دوباره پایین رفته است. اشعه ایکس نیز دندان‌های نهفته را به آسانی نشان می‌دهند. 

جمع بندی

دندان‌های نهفته ممکن است برای برخی افراد مشکلی ایجاد نکند و نیازی به درمان نداشته باشد. درمان اغلب زمانی موفقیت آمیز است که دندان علائم ایجاد کند. در صورتی که دندان نهفته باعث ناراحتی شود، مسکن‌های بدون نسخه می‌توانند کمک کننده باشند. آب نمک گرم (نصف قاشق چایخوری یا ۳ گرم نمک در یک فنجان یا ۲۴۰ میلی لیتر آب) یا دهانشویه‌های بدون نسخه ممکن است باعث تسکین لثه‌ها شوند. 

برداشتن دندان عقل قبل از ۲۰ سالگی اغلب نتایج بهتری نسبت به صبر کردن تا سن بالا دارد. به این دلیل که ریشه‌ها هنوز به طور کامل رشد نکرده اند و همین باعث می‌شود تا راحت تر دندان کشیده شود. همچنین بهبودی و ترمیم سریع تر اتفاق می‌افتد. با افزایش سن، ریشه‌ها بلندتر و خمیده می‌شوند. استخوان سفت تر شده و ممکن است عوارضی ایجاد شود.

تمامی کار‌های مربوط به دهان و دندان مانند جراحی دندان عقل نهفته، ایمپلنت، ترمیم، بلیچینگ، ارتودنسی، لمینت و دندانپزشکی کودکان در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس توسط دندانپزشکان متخصصین مجرب انجام می‌شود. همین حالا با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید و نوبت ویزیت خود را دریافت نمایید.

سوالات متداول

چگونه متوجه می‌شوید که دندان عقل شما نهفته است؟

تنها راه برای اینکه واقعاً بفهمیم دندان عقل در چه مرحله ای است مراجعه به دندانپزشک یا جراح دهان برای عکسبرداری با اشعه ایکس است. دندان عقل اغلب نمی تواند به طور طبیعی رشد کند. هنگامی که نهفته می‌شوند، به این معنی است که دندان‌ها یا زیر لثه گیر کرده اند یا فقط می‌توانند تا حدی از لثه عبور کنند.

اگر دندان عقل نهفته را به حال خود رها کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر دندان نهفته برای مدت طولانی بدون درمان رها شود، فشار و عفونت می‌تواند باعث ایجاد کیست شود. کیست یک کیسه بافت غیر طبیعی است که پر از مایع است. وقتی کیست رشد می‌کند، فشار بیشتری بر بافت استخوانی و دندان‌های اطراف وارد می‌کند.

آیا دندان عقل نهفته می‌تواند باعث بیماری شود؟

دندان عقل عفونی ممکن است باعث سردرد، درد و حساسیت فک شود. حتی ممکن است بافت قرمز، ملتهب و متورم را در نزدیکی دندان آسیب دیده مشاهده کنید. در موارد شدید، حتی ممکن است تب داشته باشید و در باز کردن دهان یا بلع با مشکل رو به رو شوید.

دندان عقل چه مدت نهفته می‌ماند؟

دندان عقل نهفته ممکن است مشکل ساز نباشد، اما چه مدت می‌تواند در آن بماند؟ می‌تواند هفته‌ها و ماه‌ها و حتی سال‌ها بدون هیچ مشکلی در آن بماند. اما در صورت بروز هرگونه مشکل، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

چگونه متوجه می‌شوید که دندان عقل شما در حال بیرون آمدن است؟

• تورم لثه‌ها، معمولاً در پشت مولر دوم 
• درد فک
• خونریزی یا حساس شدن لثه‌ها
• مشکل باز کردن دهان
• طعم بد در دهان
• بوی بد دهان

درد دندان عقل چه حسی دارد؟

هنگامی که دندان عقل شما شروع به رویش می‌کند، می‌تواند به دندان‌های دیگر شما فشار آورده و آنها را به حرکت وادار کند. این به نوبه خود می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی در فک شود. بنابراین احساس سفتی و درد در باز کردن دهان خواهید داشت. همچنین می‌تواند باعث تورم لثه در پشت دهان یا کنار فک شود. 

درد دندان عقل چقدر طول می‌کشد؟

اگر هیچ عارضه ای وجود نداشته باشد، درد دندان معمولا فقط هفت تا ده روز طول می‌کشد و درد را می‌توان با استامینوفن یا ایبوپروفن کنترل کرد. دندان عقل ممکن است یک سال یا حتی چندین سال طول بکشد تا به طور کامل ظاهر شود. در این دوره می‌توان انتظار ناراحتی را داشت. 

دندان عقل در چه سنی رشد می‌کند؟

دندان عقل معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست از طریق لثه رشد می‌کند. در این زمان، ۲۸ دندان بزرگسال دیگر معمولا در جای خود قرار دارند. بنابراین همیشه فضای کافی در دهان برای رشد مناسب دندان عقل وجود ندارد.