آخرین به‌روزرسانی: ۱۴۰۴/۰۴/۱۴ ساعت ۰۲:۵۱
تفاوت کامپوزیت و آمالگام برای پر کردن دندان؛ کدام بهتر است؟
درمان پوسیدگی دندان، معمولاً با پر کردن ناحیه آسیب‌دیده انجام می‌شود. دو ماده‌ی رایج برای این کار، کامپوزیت (مواد همرنگ دندان) و آمالگام (آلیاژ نقره‌ای‌رنگ) هستند. انتخاب بین این دو، به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله محل دندان، میزان پوسیدگی، نیاز به زیبایی، و بودجه بیمار. در این مقاله به بررسی کامل این دو روش و مزایا و معایب هرکدام می‌پردازیم.
📌 ۱. آشنایی با آمالگام دندانی
آمالگام ترکیبی از فلزات است؛ عمدتاً شامل جیوه (حدود ۵۰٪)، نقره، قلع و مس. این ماده بیش از ۱۵۰ سال است که در دندانپزشکی استفاده می‌شود و به دلیل دوام بالای آن، هنوز هم در بسیاری از درمان‌های دندان‌های عقبی به‌کار می‌رود.
مزایای آمالگام:
- طول عمر بالا (تا ۱۵ سال یا بیشتر)
- مقاومت بالا در برابر فشار جویدن
- قیمت مناسب‌تر نسبت به کامپوزیت
- عدم حساسیت به رطوبت در حین کار
معایب آمالگام:
- رنگ نقره‌ای ناخوشایند، مخصوصاً برای دندان‌های قابل دید
- نیاز به تراشیدن بیشتر دندان سالم برای جاگذاری
- نگرانی‌هایی در مورد جیوه (هرچند هنوز بی‌خطر تلقی می‌شود)
📌 ۲. آشنایی با کامپوزیت دندانی
کامپوزیت از رزین‌های همرنگ دندان تشکیل شده که با نوری خاص سخت می‌شوند. این ماده مناسب برای ترمیم‌های زیبایی است و با بافت دندان پیوند شیمیایی برقرار می‌کند.
مزایای کامپوزیت:
- زیبایی بسیار بالا؛ همرنگ با دندان
- تراش کمتر بافت سالم دندان
- چسبندگی شیمیایی قوی به ساختار دندان
- قابل استفاده در ترمیم لب‌پریدگی‌ها، ترک‌ها و فضاهای بین دندانی
معایب کامپوزیت:
- طول عمر کمتر از آمالگام (معمولاً ۵ تا ۷ سال)
- حساس‌تر به رطوبت حین کار
- زمان درمان بیشتر
- هزینه بالاتر
📌 ۳. مقایسه جدول‌وار بین کامپوزیت و آمالگام
| ویژگی | کامپوزیت (همرنگ دندان) | آمالگام (نقره‌ای‌رنگ) |
|---|---|---|
| جنس ماده | رزین ترکیب‌شده با ذرات سرامیک | آلیاژ فلزی شامل جیوه |
| رنگ و ظاهر | همرنگ دندان، بسیار طبیعی | نقره‌ای، قابل دید |
| استحکام | متوسط؛ مناسب برای دندان‌های جلویی | بسیار بالا؛ مناسب برای دندان‌های عقبی |
| طول عمر | حدود ۵ تا ۷ سال | ۱۰ تا ۱۵ سال یا بیشتر |
| قیمت | گران‌تر | ارزان‌تر |
| میزان تراش دندان سالم | کمتر | بیشتر |
| زمان انجام کار | بیشتر (چند مرحله‌ای) | کمتر (یک مرحله‌ای) |
| مقاومت به رطوبت | کمتر | بیشتر |
| حساسیت بعد از درمان | بیشتر در روزهای اول | کمتر |
📌 ۴. کدام گزینه برای شما مناسب‌تر است؟
✅ از کامپوزیت استفاده کنید اگر:
- زیبایی برایتان اولویت دارد.
- دندانتان در ناحیه جلویی یا قابل‌دید است.
- حاضر به پرداخت هزینه‌ی بیشتر هستید.
- به مواد فلزی یا جیوه حساسیت دارید.
✅ از آمالگام استفاده کنید اگر:
- دندان در ناحیه‌ی پشتی و پنهان قرار دارد.
- فشار جویدن زیادی روی آن وارد می‌شود.
- به‌دنبال دوام و هزینه‌ی کمتر هستید.
- در شرایطی هستید که خشک نگه‌داشتن محیط دهان دشوار است.
📌 ۵. جمع‌بندی
هرکدام از این دو ماده مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب آن‌ها بهتر است با مشورت دندانپزشک انجام شود. زیبایی، دوام، هزینه، محل دندان و حساسیت فردی در انتخاب بین کامپوزیت و آمالگام نقش مهمی دارند.
