عفونت کانال ریشه بیماری است که دندان را از کارکرد اصلی خود ناتوان میکند. این عفونت زمانی اتفاق میافتد که باکتریها به دلیل پوسیدگی یا ترومای درمان نشده به محفظه داخلی دندان حمله کنند. بیماران مبتلا به عفونت کانال ریشه باید فوراً تحت درمان قرار گیرند. زیرا زمانی که باکتری به مواد پالپ نرم داخلی دندان حمله میکنند، عفونت میتواند به سرعت گسترش یابد. درمان ریشه یک درمان موثر برای تمیز کردن پالپ عفونی و ترمیم دندان است. اما از عوارض عصب کشی دندان عفونی نمی توانیم چشم پوشی کنیم.
در این مقاله از کلینیک شبانه روزی زاگرس با عصب کشی دندان، مزایا و عوارض آن آشنا میشویم.
علائم هشدار دهنده که احتمالا منجر به عصب کشی دندان میشوند؟
برای اطمینان از مراجعه به موقع به دندانپزشک برای مراقبت و درمان دندان، باید با علائم عفونت ریشه آشنا باشید. در ادامه به علائم هشدار دهنده این بیماری میپردازیم.
درد یکی از علائم هشدار دهنده عفونت دندان
درد علامت اصلی است که افراد را در مواجهه با عفونت ریشه به دنبال مراقبتهای دندانی سوق میدهد. عفونت کانال ریشه درد شدیدی را به دنبال دارد. زمانی که با دندان آسیب دیده چیزی را گاز میگیرید یا میجوید، درد تشدید میشود. علاوه بر این، ممکن است هنگام خوردن غذا و نوشیدنی سرد یا گرم، حساسیت دندان را تجربه کنید.
درد همچنین میتواند از التهاب لثهها منشاء بگیرد. تورم باعث قرمز شدن و حساس شدن لثه میشود. در بیشتر مواقع، تورم و ناراحتی در ناحیه اطراف دندان آسیب دیده ایجاد میشود.
تیره شدن دندان
هنگامی که لایه داخلی دندان عفونی میشود، ممکن است دندان قهوه ای یا زرد به نظر برسد. زیرا عفونت به بافتهای پالپ میرسد. در طول انجام عصب کشی، مواد پالپ مرده یا نکروز شده را استخراج میکنند و فضا با گوتاپرکا پر میشود. پس از آن روکش دندان کشیده میشود تا ظاهر دندان زیبا به نظر برسد.
آبسه دندان
آبسه دندان زمانی اتفاق میافتد که باکتریها و مواد پالپ در حال مرگ، پاکتهای عمیق پر از چرک را در اطراف ریشه دندان ایجاد کنند. این عامل باعث ناراحتی شدید و بوی بد دهان میشود و از طریق برجستگی و جوش قرمز بزرگ روی لثه قابل مشاهده است. مایع بدبو نیز ممکن است از آبسه خارج شود. پریودنتیست آبسه دردناک را در طول عصب کشی تخلیه میکند و باکتریها را برای کاهش درد پاک میکند.
بوی بد مزمن دهان
بیمارانی که از عفونت ریشه رنج میبرند معمولا بوی بد مزمن دهان دارند. اگر بوی بد دهان علیرغم مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از شویندههای دندانی از بین نرفت، احتمالاً عفونت وجود دارد.
باکتری ایجاد کننده عفونت، بوی بدی میدهد. این باکتری باعث بوی بد و طعم تلخ در دهان میشود. ایجاد آبسه میتواند وضعیت را بدتر کند.
درمان ریشه یا عصب کشی چیست؟
درمان ریشه روشی برای حفظ دندان پوسیده است. این فرآیند شامل برداشتن پالپ، اعصاب عفونی و تمیز کردن محتاطانه داخل دندان است. سپس با ماده لاستیکی به نام گوتاپرکا بسته بندی و مهر و موم میشود. این روش بسته به دندانپزشکی که مراجعه میکنید هزینه متفاوتی دارد. با این حال، به طور کلی، نسبتاً ارزان است.
دلایل عفونی شدن پالپ دندان
به طور کلی، اعصاب و پالپ دندان ممکن است در اثر موارد زیر ملتهب و عفونی شود:
· پوسیدگی عمیق
· روشهای مکرر یا پرکردنهای بزرگ در دندان
· شکستن دندان
· ضربه به صورت
عصب کشی دندان چگونه انجام میشود؟
روند طولانی عصب کشی نیاز به یک یا چند ویزیت دندانپزشکی دارد.
۱- ابتدا برای بررسی شکل و وضعیت کانالهای ریشه و تعیین اینکه در کجا علائم عفونت در اطراف دندان و استخوان وجود دارد عکس برداری با اشعه ایکس انجام میشود. دندانپزشک شما از بی حسی موضعی استفاده میکند. با بی حسی بیمار در طول درمان دردی را احساس نمی کند و در آرامش کامل قرار دارد.
۲- یک سد لاستیکی برای خشک نگه داشتن ناحیه و پاک شدن از بزاق در اطراف دندان قرار میگیرد.
۳- سپس با ابزارمخصوص سوراخی در دندان ایجاد میشود تا پالپ، عصب و باکتری پوسیده در دسترس قرار بگیرند. این مرحله با استفاده از یک سری فایلهای کانال ریشه انجام میشود. فایلها کانال را خراش داده و پالپ عفونی را به طور کامل بیرون میکشند. در حین عصب کشی از محلول پاک کننده هیپوکلریت سدیم برای شستشوی کانال استفاده میشود.
۴- هنگامی که دندان به طور دقیق تمیز شد، میتوان آن را آب بندی کرد. بسته به شرایط، دندانپزشک شما ممکن است حدود یک هفته صبر کند تا کانال را ببندد. ممکن است در صورت وجود عفونت، گذاشتن دارو در داخل دندان لازم باشد. در غیر این صورت، دهانه ممکن است در همان روز عصب کشی بسته شود. اگر به دلایلی عصب کشی در همان روز تکمیل نشود، دهانه بیرونی با ماده پر کننده موقت پر شده تا از ورود بزاق و مواد خوراکی به داخل دندان جلوگیری شود.
۵- در ویزیت بعدی، دندان در نهایت با یک آدامس سیلر و گوتاپرکا پر میشود. گوتاپرکا یک لاتکس طبیعی است که از شیره درختان درست میشود.
۶- در نهایت، اگر پوسیدگی بیش از حد منجر به پر شدن بزرگ یا ضعیف شدن دندان شود، ممکن است ترمیم بیشتری برای دندان لازم باشد. معمولاً روکش چینی یا پست و روکش برای محافظت و استحکام بیشتر قرار داده میشود. این کار امکان استفاده کامل از دندان را فراهم میکند.
آیا عصب کشی دندان عوارضی دارد؟
شاید گفته شود که عوارض عصب کشی دندان ممکن است بعدا خود را نشان دهد اما نمی شود دست روی دست گذاشت تا دندان کاملا از بین برود. بدون مداخله، دندان فقط بدتر میشود. به احتمال زیاد عدم درمان میتواند به یک بیماری جدی تبدیل شود. عدم رسیدگی باعث ایجاد آبسه دندان در دهان میشود که در نتیجه آن درد متوسط تا شدید را احساس خواهید کرد. این باکتریها به تحلیل استخوان دهان میپردازند که در نهایت منجر به کشیدن دندان آسیب دیده میشود.
به همین دلیل دندانپزشک توصیه میکند که برای حفظ دندان خود، درمان ریشه انجام دهید. با این حال، این کار باعث نجات دندان نمی شود، زیرا قبلاً عفونی شده و در حال مرگ است. با این وجود، عصب کشی جایگزینی مناسبی برای کشیدن دندان و ایمپلنت است.
نشانههای کلی عفونت دندان
· درد ضربانی که با گذشت زمان بدتر میشود.
· درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن زیاد باشد.
· دردی که به فک، گردن و گوش شما سرایت کند.
· لثهها متورم میشوند.
· صورت شما متورم و قرمز شود.
· غدد لنفاوی در گردن و فک شما حساس و متورم میشوند.
· حساسیت دندان به خوراکیهای سرد و گرم بالا میرود.
· در عفونتهای شدید تب میکنید.
· دهان بوی بدی میدهد.
مزایای عصب کشی دندان عفونی
عصب کشی مزایای زیادی دارد که میتوانند افراد را قانع کرده تا به توصیه دندانپزشک عمل کنند.
· باعث تسکین درد شده و عملکرد دندان را دوباره به آن باز میگرداند.
· عصب کشی از آبسه، گسترش عفونت و آسیب به استخوان دهان جلوگیری میکند.
· پیشگیری از گسترش عفونت بسیار مهم است زیرا میتواند به یک بیماری جدی تبدیل شود.
· درد کمتری نسبت به کشیدن دندان دارد. اگر دندان کشیده شده با ایمپلنت جایگزین نشود، شکافی بین دندانها باقی میماند.
· شکاف بین دندانها باید با ایمپلنت جایگزین شود تا بتوانید به درستی به گاز گرفتن و جویدن ادامه دهید.
· عصب کشی مقرون به صرفه تر از کشیدن دندان و گذاشتن ایمپلنت است.
· پس از آنکه به روکش دندان بعد از عصب کشی عادت کردید از نظر زیبایی هیج فرقی با دندانهای طبیعی نخواهد داشت.
· وجود شکاف و فاصله در دندانها باعث جابهجایی آنها میشود و بایت دهان را تغییر میدهد. حتی ممکن است باعث سندرم مفصل گیجگاهی فکی و مشکلات انسداد شود.
· هیچ ایمپلنتی به خوبی دندان شما ظاهر، احساس یا عملکرد نخواهد داشت.
عوارض عصب کشی دندان
عوارض عصب کشی دندان عفونی ممکن است در پی عصب کشی رخ بدهد. در ادامه با برخی از این عوارض آشنا میشویم:
· هیچ تضمینی صد در صد وجود ندارد که کانال ریشه کاملاً تمیز شود.
· اگر ترمیم دندان و پاک کردن پالپ به درستی انجام نشود، ممکن است عفونت ایجاد کرده و پس از آن باید آنتی بیوتیک و مسکن مصرف کنید.
· از آنجایی که دندان پوک میشود، شکننده و مستعد شکستگی خواهد بود.
· پس از این درمان، دندان نیاز به تقویت با روکش یا پست چینی یا هر دو دارد.
· این روش در آینده باعث تولید هزینه قابل توجهی برای افراد میشود.
· عصب کشی کردن نیاز به چندین ویزیت دندانپزشک و بازههای زمانی طولانی دارد.
· ممکن است باعث ایجاد ناراحتی در دهان و فک شود، زیرا باید دهان و فک برای مدت زمان طولانی باز بماند.
· پس از عصب کشی، دندان ممکن است تغییر رنگ داده یا تیره شود.
نکته اصلی این است که عصب کشی مانند هر روش پزشکی، خطرات خود را دارد: گاهی اوقات درمان ریشه موفقیت آمیز نیست و ممکن است نیاز به درمان بیشتری مانند جراحی ریشه برای تلاش و حفظ دندان داشته باشید. رایج ترین آنها اپیکو کتومی یا برداشتن انتهای ریشه دندان است که کمی سخت تر از عصب کشی است.
چرا باید دندان را تا جای ممکن حفظ کنید؟
ساده ترین، اما مهمترین دلیل برای عصب کشی به جای کشیدن دندان این است که باید دندان خود را حفظ کنید. هر چند ممکن است دندان مرده باشد اما این روش باز هم مفید است. زیرا به شما امکان میدهد مانند گذشته به خوردن و صحبت کردن ادامه دهید. اما کشیدن دندان میتواند هر دو را تحت تأثیر قرار دهد.
جمع بندی
به طور معمول، بدن ما در مبارزه با عفونتها بسیار کارآمد است. با این حال، برای بدن غیرممکن است که آنتی بادی را روی دندان مستقر کند. هنگامی که کانال ریشه عفونی میشود، این احتمال وجود دارد که اعصاب داخل دندان از بین بروند. اگر عصب مرده به موقع درمان نشود، باکتریهای عامل عفونت را در خود جای میدهند.
در برخی شرایط، دندانپزشک ممکن است مجبور شود دندان مرده را خارج کند یا درمان عصب کشی برای از بین بردن پالپ مرده و عفونی انجام دهد. امکان دارد عوارض عصب کشی دندان به وجود بیاید اما نمی شود دست روی دست گذاشت و کاری انجام نداد. قطعا مزایایی که عصب کشی دارد از عوارض آن بیشتر خواهد بود. شاید برای جلوگیری از عوارض بیشتر یا از دست دادن دندان نیاز به درمان فوری داشته باشید. برای رزرو نوبت با دندانپزشک با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا عصب کشی میتواند باعث مشکلات سلامتی شود؟
با وجود اطلاعات غلط گسترده، طبق گفته انجمن اندودنتیستهای آمریکا، عصب کشی هیچ بیماری ایجاد نمی کند. هیچ مدرک علمی برای اثبات چنین ادعاهایی وجود ندارد که عصب کشی را به عنوان علت بیماری یا سایر نگرانیهای بهداشتی مرتبط کند.
اگر کانال ریشه عفونی را بدون درمان رها کنید چه اتفاقی میافتد؟
عفونت میتواند گسترش یابد. به عنوان مثال، اگر عفونت در ریشه دندان قرار داشته باشد، میتواند به دندانهای دیگر و به استخوان فک سرایت کند. این کار منجر به افزایش درد میشود. بدترین حالت گسترش عفونت در صورت سرایت به مغز رخ میدهد. اگر این اتفاق بیفتد میتواند منجر به مرگ شود.
عوارض عصب کشی دندان چیست؟
درمان ممکن است دندان را ضعیف کند. این امکان وجود دارد که دندان پس از عصب کشی ضعیف شود. دندانپزشکان باید دندان را سوراخ کنند تا به پالپ برسند و ممکن است نیاز به برداشتن پوسیدگی اضافی باشد. اگر دندان برای عملکرد بسیار ضعیف باشد، دندانپزشک روی دندان روکش میگذارد.