اگرچه افتادن دندانهای شیری طبیعی است، اما کودکان ممکن است گاهی اوقات قبل از رویش دندانهای بزرگسال خود دندان را از دست بدهند. شاید مشکل بزرگی به نظر نرسد، اما اگر به درستی به آن رسیدگی نکنید میتواند منجر به مشکلات بیشتری شود. در چنین مواردی، دندانپزشک شما میتواند برای اطمینان از رشد صحیح دندانهای دائمی کودک، یک دستگاه فضا نگهدارنده برای کودکان قرار دهد. با این حال، دانستن مزایای تهیه فضانگهدارنده برای کودکان و اینکه چگونه میتوانند از سلامت دندان کودک شما حمایت کنند، مهم است. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با این فضا سازها و نحوه عملکرد آن آشنا خواهیم شد.
فضانگهدارنده برای کودکان چیست؟
نگهدارنده فضای دندانی برای کودکانی استفاده میشود که دندانهای شیری خود را خیلی زودتر از معمول از دست میدهند. گاهی کودکان به دلیل پوسیدگی یا حفره دندان قبل از رشد دندانهای دائمی دندانهایشان کشیده میشود. این دستگاه فضای لازم برای رویش دندانهای بزرگسال را نگه میدارد. علاوه بر این، از حرکت دندانهای شیری مجاور به داخل شکاف جلوگیری میکنند. این دستگاه سفارشی از مواد اکریلیک یا فلز ساخته شده است.
هدف اصلی حفظ فضا، اجازه دادن به دندانهای دائمی برای رویش و قرار گرفتن مناسب در جای خود است. تهیه فضانگهدارنده برای کودکان میتوانند به جلوگیری از ناهماهنگی دندانها (مال اکلوژن)، ازدحام بیش از حد و سایر شرایط نیاز به ارتودنسی کمک کنند. آنها باعث درد یا ناراحتی نمیشوند زیرا دندانهای کودک شما را جابجا نمیکنند یا حرکت نمیدهند.
اهمیت تهیه فضانگهدارنده برای کودکان
زمانی که دندانهای شیری کودکان کشیده میشود سایر دندان حرکت کرده و به فضاهای خالی منتقل میشوند. در این شرایط نیاز به نگهدارنده فضا دارند که از رویش دندانهای دائمی به صورت کج جلوگیری کند یا دندانهای بالغشان در موقعیتی غیرعادی رویش نکنند. کودکان به دلایل زیر ممکن است دندان شیری خود را از دست بدهند.
- کودک شما خیلی زود دندانهای شیری خود را به دلیل پوسیدگی یا حفره شدید از دست میدهد.
- با توجه به عدم رشد مهارتهای حرکتی، معمولاً کودکان در مراحل اولیه زندگی خود دچار آسیب (ترومای دندانی) در دندانهای جلویی یا فک بالا میشوند. در نتیجه دندانهای شیری خود را زود از موعد از دست میدهند.
انواع فضانگهدارنده برای کودکان
دندانپزشک اطفال ممکن است انواع مختلفی از فضانگهدارنده را برای کودکان توصیه کند. بهتر است با انواع آن آشنا شوید.
فضای یک طرفه و دو طرفه
نگهدارندههای یک طرفه و دو طرفه هر دو نگهدارنده فضای ثابت هستند. فضانگهدارنده یک طرفه برای حفظ یک طرف دهان و پیچیده شدن به دور دندانهای موجود استفاده میشود و فضا نگهدار دو طرفه برای حفظ جای خالی به هر دو طرف دهان ثابت میشود.
فضانگهدارنده روکش و حلقه
در این مدل فضانگهدارندههای حلقه، یک روکش دندان را روی دندان موجود قرار میدهند نه اینکه فقط به دور آن بپیچند.
نگهدارنده فضای باند و حلقه
این فضانگهدارنده از فولاد ضد زنگ و نواری تشکیل شده است که با حلقه بیرون زده دندان را احاطه کرده است. فضای بین دندانها را ثابت نگه میدارد تا فضای کافی برای رویش و رشد دندان رشد نیافته بدون شلوغی یا روی هم افتادن دندانهای مجاور وجود داشته باشد.
نگهدارنده فضای قوس زبانی
قوس لینگوال نگهدارنده فضای ثابت است که در قوس فک پایین برای حفظ طول قوس دندانی با جلوگیری از حرکت مزیالی مولر اول دائمی استفاده میشود.
نگهدارنده فضای دیستال
نگهدارنده فضای دیستال در زیر خط لثه قرار میگیرد تا فضای کافی برای رویش دندان دائمی را تضمین کند. این فضانگهدارنده برای استفاده در مولر اول دائمی طراحی شده است.
فضانگهدارنده خط پایین فک
اگر دندانهای شیری کودکتان زودتر شروع به افتادن کرده اند یا به دلیل تروما، ازدحام بیش از حد، بیماری یا پوسیدگی دندانهای شیری او کشیده شده اند، مهم است که با دندانپزشک خود مشورت کنید. با تهیه فضانگهدارنده برای کودکان، میتوانید دهان کودک خود را سالم نگه دارید، سلامت دهان و دندان را ارتقا دهید و از درمانهای ارتودنسی جلوگیری کنید.
آیا نگهدارنده فضا ضروری است؟
یکی از وظایف مهم دندان شیری این است که فضا را برای دندان بزرگسال نگه دارد. اگر دندان شیری زودتر بیفتد یا در نتیجه پوسیدگی شدید و آبسه کشیده شود، فضای خالی ممکن است باعث کج شدن دندانهای بالغ در حین رشد شود. اگر کودک شما دندانی از دست داده است، با دندانپزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا نیاز به تهیه فضانگهدارنده برای کودکان هست یا خیر.
چرا کودکان به فضانگهدارنده دندان نیاز دارند؟
به طور معمول، دندانهای شیری کودک شما بهطور طبیعی میریزند، زیرا دندانهای دائمی او بیرون میآیند و جای آنها را میگیرند. اما در برخی موارد، کودک شما ممکن است یک یا چند دندان شیری خود را زود از دست بدهد. این امر ممکن است به دلیل موارد زیادی مانند صدمات دندانی، پوسیدگی شدید دندان، عفونتهای دندان و بیماری لثه رخ دهد.
هنگامیکه کودک شما یک دندان شیری را زود از دست میدهد و نگهدارنده فضای خالی ندارد، دندانهای مجاور به سمت فضای خالی در دهان او جابجا میشوند. این امر میتواند هنگام رویش دندانهای بزرگسال آنها مشکلاتی ایجاد کند. زیرا دندانهای شیری به حفظ فضای مناسب برای دندانهای بزرگسال کودک شما در حین رشد کمک میکنند. اگر دندانهای کودک شما جابهجا شده باشد، ممکن است دندانهای بزرگسال او به درستی بیرون نیایند، که میتواند باعث بسیاری از عوارض دیگر شود.
معمولا از چه فضانگهدارنده ای برای دندان کودکان استفاده میشود؟
اکثر بچهها یک نگهدارنده فضای نیمه دائمی دریافت میکنند. این نوع نگهدارنده فضا فقط توسط دندانپزشک قابل برداشتن است. رایج ترین نوع فضا نگهدار نیمه دائمی، فضانگهدارنده باند و حلقه است.
نگهدارندههای فضای باند و حلقه از فولاد ضد زنگ ساخته شده اند. این نوع شامل یک نوار فولادی است که دور یکی از دندانهای کودک شما میپیچد. شبیه نوارهایی است که برای نگه داشتن بریسها در جای خود استفاده میشوند. این نوار به یک حلقه فلزی متصل میشود. این حلقه فلزی روی دندان در طرف دیگر شکاف فشار میآورد و فاصله مناسب بین دندانها را حفظ میکند.
نگهدارنده فضای قابل جابجایی نیز ممکن است یک گزینه درمانی باشد. این فضانگهدارندهها از جنس اکریلیک (پلاستیک) هستند که میتوانند در هر زمان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، جدا شوند. اگر دندان دائمی کودک شما در شرف رشد است و فضانگهدارنده نیمه دائمی لازم نباشد از این نوع استفاده میکنند.
با این حال، فضانگهدارندههای قابل جابجایی برای بیشتر بچهها توصیه نمیشوند، زیرا در حفظ شکافها خیلی خوب عمل نمیکنند. همچنین برخی از بچهها ممکن است در پوشیدن فضانگهدارنده متحرک کوشا نباشند.
فضانگهدارنده چگونه نصب میشود؟
فرآیند فضانگهدارنده به دو نوبت مراجعه نیاز دارد. در اولین ویزیت، دندانپزشک اطفال دهان کودک را معاینه میکند تا مطمئن شود که نگهدارنده فضا برای آنها مناسب است. در برخی موارد، مانند زمانی که دندان بالغ در شرف رویش است، ممکن است اصلاً نیازی به قرار دادن فضا نگهدار نباشد.
هنگامیکه نیاز کودک به فضانگهدارنده تأیید شد، دندانپزشک از دندانهای او و شکاف لبخندش عکس میگیرد. اطلاعات به یک آزمایشگاه دندانپزشکی ارسال میشود. آزمایشگاه فضانگهدارنده ای خواهد ساخت که شکاف مناسب در لبخند آنها را حفظ کند. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا آزمایشگاه بتواند نگهدارنده فضا را بسازد و آن را به کلینیک بفرستد.
وقتی ساخت فضانگهدارنده تمام شد، برای آخرین بار فرزندتان به کلینیک مراجعه میکند. دندانپزشک تناسب فضانگهدارنده را بررسی میکند، سپس آن را با سیمان دندانی به دندان کودک میچسباند تا جابه جا نشده و حرکت نکند. پس از آن، بدون هیچ مشکلی به خانه بروید.
چه مدت فضانگهدارنده باید در دهان کودک بماند؟
پس از تهیه فضانگهدارنده برای کودکان و قرار دادن آن در جای خود، تا زمانی که دندان بزرگسال کودک شروع به بیرون آمدن کند، نباید از دهان خارج شوند. در طول معاینات، پیشرفت دندانهای دائمی آنها کنترل میشود. هنگامیکه یک دندان بالغ در حال رویش در زیر فضای نگهدارنده مشاهده شد، آن را خارج میکنند تا دندان بتواند به درستی بیرون بیاید.
مدت زمانی که کودک فضانگهدارنده را در دهان خود نگه میدارد متفاوت است. این مدت زمان بسته به این که کودک شما کدام دندان شیری را از دست داده است و چقدر زود این اتفاق افتاده متفاوت است.
چگونه فضانگهدارنده را حذف میکنند؟
تنها چند دقیقه طول میکشد تا نگهدارنده فضا برداشته شود. برای حذف فضانگهدارنده از نوع خاصی از انبردست استفاده میکند تا نواری را که فضای نگهدارنده را روی دندان کودک شما نگه میدارد را بگیرند. با کمک انبر دست، باند را تکان میدهند تا سیمانی که آن را در جای خود نگه میدارد بشکند. سپس، نگهدارنده فضا را برمیدارد و سیمان دندانی را که هنوز روی دندان کودک شما وجود دارد پاک میکنند.
تنها یک یا دو دقیقه طول میکشد تا نگهدارنده فضای کودک برداشته شود. پس از بیرون آمدن فضانگهدارنده، دندان دائمی کودک شما میتواند به درستی بیرون بیاید و به حفظ فاصله مناسب در لبخند کودک شما کمک کند.
جمع بندی
در کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس، دندانپزشکان اطفال دهان و دندان کودک شما را با دقت معاینه کرده و در صورت نیاز به تهیه فضانگهدارنده برای کودکان اقدام به ساخت آن میکنند. اگر دندان شیری کودک شما افتاده و فکر میکنید کودک شما ممکن است به نگهدارنده فضا نیاز داشته باشد، دندانپزشکان ما به شما کمک خواهند کرد. با شماره کلینیک تماس بگیرید و نوبت ویزیت خود را دریافت نمایید.
سوالات متداول
فضانگهدارنده برای دندان از دست رفته چیست؟
فضانگهدارندهها وسایل کمکی هستند که میتوانند ثابت یا متحرک باشند تا فضای دندانهای شیری از دست رفته قبل از رویش دندان دائمی را جایگزین کنند. Placeholderها برای جلوگیری از لغزش دندانهای مجاور به شکاف دندانهای از افتاده یا کشیده شده در هر دو فک به کار میروند.
آیا تهیه فضانگهدارنده برای کودکان دردناک است؟
فضانگهدارنده برای حرکت یا جابجایی هیچ دندانی نیستند. بنابراین معمولاً هیچ دردی به وجود نمیآورند. بچهها معمولاً به سرعت به آنها عادت میکنند.
اگر فضانگهدارنده کودک بیفتد چه اتفاقی میافتد؟
اگر فضانگهدارنده فرزندتان افتاد، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. فضانگهدارنده نقش مهمیدر حفظ فضای رویش دندان دائمی ایفا میکند و بدون آن، دندانهای دیگر ممکن است شروع به حرکت به فضای خالی کنند که به طور بالقوه منجر به مشکلات تراز کردن میشود.