اگر رشد دندان عقل را تجربه کرده باشید، احتمالا می‌دانید که در اثر عوامل مختلف ممکن است دردهای خفیف و شدیدی را در ناحیه موردنظر تجربه کنید. این درد معمولا در یک نقطه باقی نمی‌ماند و سایر نواحی در دهان و فک را درگیر می‌کند. اما شاید برای شما هم سوال باشد که درد دندان عقل به کجا می‌زند؟ در حقیقت قسمت‌های مختلفی از بدن تحت تاثیر این درد قرار می‌گیرند که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
چرا دندان عقل درد دارد؟
دندان عقل به طور معمولی زمانی که فرد سنی بین هفده تا بیست و پنج سالگی دارد، از میان لثه رشد می‌کند. این رشد کردن دندان می‌تواند احساس فشار زیادی در لثه‌ها ایجاد کند. علاوه بر این، اغلب فضای مناسب و کافی برای رشد این دندان‌ها وجود ندارد، زیرا تمامی دندان‌ها قبلا رشد کرده اند. این کمبود جا ممکن است باعث شود که دندان عقل با زاویه و به صورت کج رشد کند و به طور کامل بیرون نیاید.
در این مواقع به آن دندان عقل نهفته می‌گویند که می‌تواند عوارض زیادی هنگام رشد خود ایجاد کند. با این که این دندان عقل با شکستن سطح لثه آسیب‌پذیرتر می‌شود، اما هنوز هم به طور کامل از بین نمی‌رود. همین امر باعث می‌شود که باکتری‌ها و غذاها در لثه گیر کرده و منجر به ایجاد مشکلاتی مانند موارد زیر شوند:
- آبسه دندان
- ایجاد کیست
- عفونت
عوامل ایجاد درد دندان عقل
اگر احساس ایجاد درد در دندان عقل کردید، لزوما به معنای داشتن مشکل نیست. در حقیقت در دو موقعیت می‌توانید درد دندان عقل را حس کنید. اولین موقعیت زمانی است که دندان عقل شما در حال رویش است و در اثر کمبود فضا می‌خواهد که جای خودش را میان دندان‌های دیگر باز کند. در این موقعیت است که شما دچار دندان درد می‌شوید. این درد وقتی که رویش دندان به اتمام رسید، قطع می‌شود. در هر صورت می‌توانید با استفاده از برخی مسکن‌ها درد را تا حدی کاهش دهید.
نوع دیگر درد دندان عقل زمانی ایجاد می‌شود که مشکلاتی در آن پیش بیاید. زمانی که دندان عقل در زاویه نادرست قرار بگیرد، نمی‌تواند به طور صحیح رشد کند، در این مواقع به این نوع دنان، دندان عقل نهفته گفته می‌شود. این درد روندی سینوسی دارد، به این معنی که یا فروکش می‌کند یا به شدت درد می‌گیرد. این وضعیت برای دندان‌ها بسیار تحریک کننده می‌شود و اگر آن را نکشید، تا مدت زیادی شما را آزار خواهد داد.
علائم درد دندان عقل چیست؟
در حالت کلی، بیرون آمدن دندان عقل از لثه درد خفیفی را ایجاد می‌کند. در این صورت برای نخ دندان کشیدن مشکل زیادی دارید و به علت درد دندان از آن صرف نظر خواهید کرد. در اثر همین امر، غذا راحت‌تر می‌تواند به درون دندان‌ها نفوذ کند.
علائم مختلفی وجود دارد که نشان می‌دهد اگر دندان عقل در موقعیت نامناسبی رشد کند یا فضای کافی برای رشد آن‌ها وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد دندان شما دچار درد خواهد شد. این علائم عبارتند از:
- بوی بسیار بد دهان
- مشکل در هنگام جویدن غذا
- احساس تورم و درد در فک
- احساس تورم در لثه‌ها و در صورت بد بودن شرایط ایجاد خونریزی در آن‌ها
درد دندان عقل به کجا می‌زند و به چه قسمت‌هایی می‌تواند آسیب بزند؟
وقتی دندان عقل در جای خودش درد می‌گیرد، می‌تواند از طریق اعصاب دندان این درد را به سایر قیمت‌ها نیز منتقل کند. برخی از این قسمت‌ها که درد دندان عقل به آن‌ها می‌زند به شرح زیر هستند:
اطراف فک
وقتی دندان عقل درد می‌گیرد، می‌تواند فک را نیز درگیر کند. زمانی که فک درگیر می‌شود، دچار تورم شده و درد زیادی در لثه ایجاد می‌شود. شاید در ابتدا این تورم کم باشد و به نظر نیاید، اما در ادامه می‌تواند وخیم‌تر شده و درد آن بسیار آزاردهنده باشد. در مواقعی تورم فک به اندازه ای می‌شود که شما برای باز کردن دهان خود دچار مشکل خواهید شد.
قسمت پشت دهان
وقتی که دندان عقل شروع به رشد می‌کند، درد آن می‌تواند قسمت انتهایی دهان را درگیر کرده و آن را دچار عفونت کند. عفونت و درد به طور همزمان دیگ دندان‌ها را درگیر کرده و اگر درمان نشوند، به تدریج کل دهان را درگیر خواهند کرد.
ایجاد تورم در لثه
لثه قسمت دیگری از دهان است که تحت تاثیر این درد قرار می‌گیرد. اگر دقت کنید، زمانی که دندان‌های عقل شروع به رشد نکرده اند، ابتدا ریشه آن‌ها ایجاد می‌شود. در نتیجه، لثه از اولین قسمت‌هایی است که تحت تاثیر درد دندان عقل قرار می‌گیرد. زمانی که لثه‌ها دچار تورم می‌شوند، درد زیادی را تحمل خواهید کرد، به همین علت تحمل درد همزمان دندان و لثه برای شما امکان پذیر نخواهد بود.
درگیر کردن اعصاب
علاوه بر قسمت دهان و دندان‌ها، اعصاب نیز می‌توانند در هنگام درد دندان عقل درگیر شوند. سردرد از نشانه‌های این درگیر شدن است که می‌تواند آزاردهنده باشد. این سردرد عمدتا در اثر دندان عقل پنهان و در قسمت مفصل گیجگاهی ایجاد می‌شود. از دیگر قسمت‌هایی که درد به آن‌ها می‌زند، می‌توان به دندان‌های مجاور اشاره کرد.
بررسی رابطه عفونت دندان عقل و گوش درد
معمولا درد دندان عقل باعث ایجاد عفونت می‌شود که این عفونت ممکن است به سایر نواحی مانند گوش بزند. در داخل استخوان فک پایین، عصب اولیه ای وجود دارد که مسئول فراهم کردن حس دندان‌ها خواهد بود. این عصب از ناحیه گوش ما نیز عبور می‌کند. از آن جایی که عصب در مجاورت دندان عقل و گوش قرار دارد، مشخص می‌شود که چرا یک حفره یا عفونت در دندان عقل می‌تواند باعث ایجاد درد گوش شود.
همه گوش دردها از دندان عقل سرچشمه نمی‌گیرند، اما اگر پزشک علت این امر را نمی‌تواند تشخیص دهد، بهتر است که موضوع درد دندان عقل را هم مطرح کنید. پریکورونیت یک بیماری التهابی است که با رویش جزئی دندان عقل به وجود می‌آید. در این موقعیت بافت نرم روی دندان قرمز و ملتهب می‌شود. تورم می‌تواند ناشی از وجود باکتری‌ها یا ناشی از تحریک دندان باشد. این وضعیت می‌تواند گوش درد را نیز ایجاد کند. پریکورونیت را می‌توان از طریق روشی با نام اپرکولکتومی که در آن بافت لثه برداشته می‌شود، برطرف کرد. اغلب اوقات، این روش همان چیزی است که برای رفع گوش درد ناشی از درد دندان عقل نیاز خواهید داشت.
چگونه می‌توان درد دندان عقل را کاهش داد؟
وقتی درد دندان عقل را تجربه می‌کنید، ممکن است بسیار اذیت شوید. این درد برای اکثر افراد اجتناب‌ناپذیر است. سطح درد بسته به نوع دندان عقل می‌تواند بسیار متفاوت باشد. برای این که این درد به سایر نواحی انتقال پیدا نکند، بهتر است در مراحل اولیه آن را درمان کنید یا تا حد ممکن اثرات آن را کاهش دهید. چند درمان خانگی برای تسکین این درد وجود دارد که می‌توانید قبل از مراجعه به دندانپزشک از آن‌ها استفاده کنید:
شست‌وشوی دهان با آب نمک
شستن لثه‌ها با محلول نمک در آب گرم راهی برای بهبود سلامت لثه و از بین بردن باکتری‌های موجود در آن است. نمک خاصیت ضد عفونی کننده دارد که می‌تواند ناحیه موردنظر را پاکسازی کند.
اعمال کمپرس سرد
یکی از راه‌هایی که می‌توان برای کاهش درد به کار برد، بی حس کردن است. کمپرس سرد با استفاده از یخ می‌تواند تا حدی برای بی حس کردن ناحیه اطراف گونه کاربردی باشد. همچنین باعث کاهش تورم و التهاب نیز می‌شود. اگر آب یخ را در قسمت دندان عقل بریزید، سرمای آن تا حدی می‌تواند درد دندان عقل را کاهش دهد.
استفاده از مسکن‌ها
مسکن‌ها تا حد زیادی می‌توانند برای از بین بردن درد تاثیرگذار باشند. برای کمک به تورم لثه یا فک، مصرف ایبوپروفن یا خواص ضد التهابی که دارد می‌تواند موثر باشد. آسپرین می‌تواند درد را تا حد زیادی کاهش دهد که برای نواحی فک و دهان موثر خواهد بود. این داروها بهتر است که با توصیه پزشک مصرف شوند و اگر به صورت خودسرانه استفاده می‌کنید، بهتر است با پزشک در مورد منع مصرف مشورت کنید.
آیا درد دندان عقل بعد از جراحی آن هم وجود دارد؟
جراحی دندان عقل تنها راه برای برطرف کردن درد آن است. معمولا خطر زیادی در طول جراحی دندان عقل وجود ندارد. پس از کشیدن این دندان خون شروع به لخته شدن می‌کند. فرایند لخته شدن از استخوان باقی مانده و اعصاب آن محافظت می‌کند که یک شروع مهم برای روند بهبودی است.
گاهی اوقات، لخته‌ها از جای خود خارج می‌شوند و منجر به تشکیل یک حفره می‌شوند. این یکی از شایع‌ترین عوارض بعد از کشیدن دندان عقل است که با تحت تاثیر قرار دادن اعصاب یا استخوان در معرض باکتری اغلب دردناک خواهد بود.
این درد می‌تواند تا وقتی که به سایر نقاط صورت انتقال پیدا کند بدتر شود. تا زمان بهبودی نیز این حفره‌ها به شکل یک طعم بد در دهان ظاهر می‌شوند. توصیه‌های پزشک بعد از درمان را دنبال کنید تا از ایجاد این حفره‌ها جلوگیری کنید. بهتر است که از کشیدن سیار اجتناب کنید و از غذاهای نرم استفاده کنید.
اهمیت مراقبت صحیح از دندان عقل
همه افراد نیازی به کشیدن دندان عقل ندارند، اما مراقبت از آن بسیار مهم است. اگر یک یا چند دندان عقل نهفته داشته باشید، مشکلات متعددی ممکن است برای شما رخ دهد. این مسائل چیزی مانند پوسیدگی یا عفونت خواهد بود.
برخی افراد نیازی به جراحی یا کشیدن دندان عقل ندارند. کسانی که دهان بزرگتری دارند، ممکن است فضای کافی برای رشد دندان داشته باشند. آن‌ها ممکن است کاملا سالم ظاهر شوند یا اصلا نیازی به رشد نداشته باشند. همچنین نخ دندان یا مسواک زدن در رابطه با آنان بسیار مهم است. در صورت امکان قبل از رویش دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید تا سریعا نسبت به درمان و کشیدن آن‌ها اقدام کند. زمانی که دندان‌ها رشد نکرده باشند، بهبودی پس از کشیدن آن‌ها آسان‌تر است. اقدامات پیشگیرانه کمک بزرگی به حفظ سلامت فرد می‌کند.
جمع بندی
همه افراد رشد دندان عقل را تجربه می‌کنند و بستگی به وضعیت بدنی که دارند، می‌توانند عوارض مختلفی را تجربه کنند. درد دندان عقل یکی از تبعات رشد دندان عقل مخصوصا دندان عقل پنهان است که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات متعددی شود. درد دندان عقل در یک ناحیه باقی نمی‌ماند و اکثر نواحی اطراف را نیز درگیر می‌کند. اگر به دندانپزشک مراجعه کردید و نسبت به رشد دندان عقل شما هشدار داد، بهتر است قبل از این که به سایر نواحی بزند، آن را برطرف کنید. این کار می‌تواند شامل جراحی و کشیدن دندان عقل باشد. در صورت داشتن هر سوالی می‌توانید با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید و نوبت مشاوره دریافت نمایید.
سوالات متداول
آیا دندان عقل همیشه درد می‌کند؟
معمولا دندان عقلی که به صورت پنهان رشد کرده باشد درد زیادی دارد.
چطور می‌توان درد دندان عقل را از بین برد؟
شاید بتوانید چند راه برای کاهش آن انجام دهید، اما راه حل اصلی کشیدن آن خواهد بود.
چرا دندان عقل در برخی افراد درد نمی‌کند؟
این امر به این دلیل است که آن‌ها یا رشد دندان عقل را تجربه نمی‌کنند یا فضای کافی برای رشد آن در دهان دارند.
