عفونت دندان چیست؟

عفونت دندان مجموعه ای از چرک است که می‌تواند در داخل دندان، لثه یا در استخوانی که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد، ایجاد شود. عفونت دندان ناشی از عفونت باکتریایی است. عفونت در داخل دهان در قسمت‌های مختلفی ممکن است ایجاد شود که نام‌های مختلفی نیز دارند. عفونت انتهای دندان را عفونت پری آپیکال و عفونت در لثه را عفونت پریودنتال می‌نامند.

عفونت‌های دندانی اغلب دردناک هستند، اما گاهی اینگونه نیستند. در هر صورت، باید توسط دندانپزشک دهان شما بررسی شود. دریافت کمک در اسرع وقت بسیار مهم است. زیرا عفونت و آبسه به خودی خود از بین نمی روند. گاهی اوقات می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده و شما را بیمار کنند. در این مقاله از کلینیک زاگرس قصد داریم تا شما را با عفونت دندانی بیشتر آشنا کنیم. 

نشانه‌های عفونت دندان

نشانه‌ها و علائم آبسه در دندان یا لثه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد شدید و ضربان‌دار در دندان یا لثه آسیب‌دیده که ممکن است ناگهان ظاهر شود و به تدریج بدتر شود.
• دردی که به گوش، فک و گردن شما در همان سمت دندان یا لثه آسیب دیده گسترش می‌یابد.
• دردی که هنگام دراز کشیدن بدتر می‌شود و ممکن است خواب شما را مختل کند.
• قرمزی و تورم در صورت شما مشاهده می‌شود. 
• دندان حساس شده، تغییر رنگ داده یا لق می‌شود.
• لثه‌های براق، قرمز و متورم می‌شوند.
• حساسیت به غذا و نوشیدنی‌های سرد یا گرم بسیار بالا می‌رود.
• بوی بد و یا طعم ناخوشایند در دهان حس می‌کنید. 
• اگر عفونت گسترش یابد، ممکن است تب کرده و در صورت دیر درمان شدن نتوانید به طور کامل دهان خود را باز کنید و در بلع یا تنفس مشکل داشته باشید.

در صورت داشتن عفونت دندان باید چه کاری انجام بدهیم؟

اگر فکر می‌کنید عفونت دندان دارید باید در اسرع وقت به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. بهتر است برای بهبودی کامل به سراغ دندانپزشک عمومی نروید. شاید به طورکامل مشکل شما را حل نکنند. 

روش کاهش درد عفونت دندان در منزل

در حالی که منتظر هستید تا نوبت مراجعه به دندانپزشک شما برسد می‌توانید کار‌های زیر را برای کاهش درد انجام دهید.

 مسکن‌ها می‌توانند به کنترل درد شما کمک کنند

ایبوپروفن مسکن ترجیحی برای عفونت‌های دندانی است. اما اگر به دلایل پزشکی قادر به مصرف آن نیستید، می‌توانید به جای آن از پاراستامول استفاده کنید. از دادن آسپرین به کودکان زیر ۱۶ سال خودداری کنید. 

اگر یکی از مسکن‌ها درد را تسکین ندهد، مصرف هر دو پاراستامول و ایبوپروفن در دوزهای مشخص که در دستورالعمل مصرف دارو نوشته شده می‌تواند به شما کمک کند. این قرص‌ها و دوز مصرف بالا برای بزرگسالان بی خطر است، اما برای کودکان زیر ۱۶ سال مناسب نیست.

سایر مواردی که باید برای کاهش درد رعایت کنیم

• در صورت تشدید درد از خوردن نوشیدنی‌های سرد یا گرم خودداری کنید.
• سعی کنید در صورت امکان غذاهای خنک و نرم بخورید و از سمت دیگر دهان خود استفاده کنید.
• از مسواک نرم استفاده کنید و به طور موقت در اطراف دندان آسیب دیده نخ دندان نکشید.

این اقدامات می‌تواند به کاهش موقت علائم شما کمک کند. اما هرگز ویزیت دکتر را به تعویق نیندازید. زیرا این‌ها روش‌ها درمانی نیستند. تنها به صورت موقت درد را کاهش خواهند داد. 

درمان عفونت دندان توسط دندانپزشک

عفونت‌ها یا آبسه‌های دندانی با برداشتن منبع عفونت و تخلیه چرک درمان می‌شوند. بسته به محل آبسه و شدت عفونت، درمان‌های ممکن عبارتند از:

کشیدن دندان آسیب دیده

اگر درمان ریشه ممکن نباشد این روش جایگزین می‌شود.

درمان ریشه دندان

روشی برای برداشتن آبسه و عفونت از ریشه دندان است. بعد از پاک کردن عفونت و بخش‌های آسیب دیده، کانال با ماده ای به نام گوتاپرکا پر و مهر و موم می‌شود. 

برش و درناژ

در محل عفونت برش کوچک در لثه ایجاد می‌کنند تا عفونت را تخلیه کنند. این روش فقط یک راه حل موقت است و ممکن است به درمان بیشتری نیاز داشته باشید. معمولاً از بی حسی موضعی برای بی حس کردن دهان برای ایجاد برش استفاده می‌شود. 

مصرف موقت آنتی بیوتیک‌ها

 به طور معمول برای درمان عفونت‌های دندانی آنتی بیوتیک تجویز نمی شوند. اما اگر عفونت خیلی زیاد باشد قبل از شروع درمان یک دوره مصرف آنتی بیوتیک داده می‌شود. 

چه چیزی باعث عفونت دندان می‌شود؟

دهان شما مملو از باکتری‌هایی است که یک لایه چسبناک روی دندان شما به نام پلاک تشکیل می‌دهند. اگر دندان‌های خود را تمیز نگه ندارید، اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌های موجود در پلاک می‌توانند به دندان‌ها و لثه‌ها آسیب برسانند و منجر به پوسیدگی دندان یا بیماری لثه شوند.

چه عواملی باعث افزایش ریسک ابتلا به عفونت دندان می‌شود؟

موارد زیر می‌تواند شانس شما را برای ایجاد آبسه دندان افزایش دهد:

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان 

اگر به طور مرتب از نخ دندان و مسواک استفاده نکنید، پلاک روی دندان‌های شما ایجاد می‌شود.

مصرف زیاد مواد قندی

مصرف زیاد غذاها و نوشیدنی‌های قندی یا نشاسته ای رشد باکتری در پلاک را افزایش می‌دهند. این کار منجر به پوسیدگی دندان شده و ایجاد عفونت می‌کند.

آسیب یا جراحی قبلی روی دندان‌ها یا لثه‌ها 

اگر به تازگی جراحی لثه یا عصب کشی داشته اید باید دهان خود را مرتب تمیز نگه دارید. باکتری‌ها می‌توانند به هر قسمت آسیب دیده دندان یا لثه نفوذ کرده و ایجاد عفونت کنند. 

داشتن سیستم ایمنی ضعیف

افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای خاص، مانند دیابت و افرادی که تحت درمان با داروهای استروئیدی یا شیمی‌درمانی هستند، مستعد قرار گرفتن در معرض باکتری و عفونت دندانی هستند.

راه‌های پیشگیری از عفونت دندان کدامند؟

شما می‌توانید با حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌های خود تا حد امکان خطر ابتلا به عفونت‌های دندانی را کاهش دهید.

برای این کار باید:

۱- حداقل یک بار در روز از نخ دندان یا مسواک بین دندانی برای تمیز کردن بین دندان‌ها و زیر خط لثه استفاده کنید.

۲- دندان‌های خود را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. هر بار حداقل دو دقیقه وقت بگذارید.

۳- از شستشوی دهان با آب یا دهانشویه بعد از مسواک زدن خودداری کنید زیرا این کار خمیر دندان محافظ را از بین می‌برد. فقط خمیر دندان اضافی را تف کنید.

۴- مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین و نشاسته ای را کاهش دهید. به خصوص بین وعده‌های غذایی یا کمی قبل از رفتن به رختخواب اصلا این کار را انجام ندهید. 

۵- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک بر اساس سلامت دهان و دندان شما، تعداد دفعات معاینه را به شما پیشنهاد دهد.

عفونت پالپ یا داخل کانال دندان (پری اپیکال)

عفونت دندان پری آپیکال معمولاً در نتیجه حفره دندانی که درمان نشده یا آسیب دیده ایجاد می‌شود. عفونت ناشی از تحریک و تورم (التهاب) می‌تواند آبسه را در نوک ریشه به وجود بیاورد. دندانپزشکان عفونت را با تخلیه آن و خلاص شدن از شر عفونت درمان می‌کنند. برای این کار عصب تاجی دندان با روش عصب کشی از داخل کانال دندان بیرون کشیده می‌شود. دندانپزشکان ممکن است بتوانند دندان شما را با درمان ریشه نجات دهند. اما در برخی موارد شاید نیاز به کشیدن دندان داشته باشید. درمان نشدن عفونت می‌تواند منجر به عوارض جدی شود که سلامت عمومی بدن را به خطر بیندازد. 

عفونت لثه 

عفونت لثه یک عفونت مضر در دهان است که باعث آسیب و التهاب در لثه و فک می‌شود. عفونت‌های لثه معمولاً به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در طول زمان به وجود می‌آیند. زیرا این امر می‌تواند به باکتری‌ها اجازه دهد بین لثه و دندان‌ها قرار بگیرند و در آنجا آزادانه رشد کنند. با این حال، چندین عامل دیگر در عفونت لثه و بیماری لثه نقش دارند.

عفونت لثه تجمع باکتری در بافت اطراف دندان است. انواع مختلف باکتری در دهان زندگی می‌کنند. اقدامات بهداشتی روزانه، از جمله مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به کنترل سطح باکتری‌ها، حفظ سلامت دهان، دندان‌ها و لثه‌ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند.

بدون این تلاش‌ها، باکتری‌ها لایه ای را در اطراف دندان تشکیل می‌دهند که پلاک نامیده می‌شود. اگر پلاک‌ها پاک نشوند، می‌توانند سفت شده و به جرم دندان تبدیل شوند که برداشتن آن بسیار سخت است.

تجمع تارتار تمیز کردن دندان‌ها را دشوارتر می‌کند و همین امر باعث می‌شود باکتری‌ها به ناحیه اطراف دندان‌ها و لثه‌ها نفوذ کنند. تجمع باکتری‌ها در زیر خط لثه می‌تواند به راحتی عفونت ایجاد کنند.

جمع بندی

برای درمان عفونت دندان چندین روش وجود دارد. تخلیه عفونت از طریق ایجاد برش و خارج کردن چرک، عصب کشی دندان آسیب دیده یا کشیدن دندان راه‌های درمان عفونت هستند. 

اگر به دنبال کلینیکی مجهز با بهترین وسایل دندانپزشکی هستید همین حالا با کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس تماس بگیرید و وقت ویزیت خود را دریافت نمایید.

سوالات متداول

چگونه بفهمم که عفونت دندان دارم؟

علائم و نشانه‌های آبسه یا عفونت دندان عبارتند از: دندان درد شدید، ثابت و ضربان دار که می‌تواند به استخوان فک، گردن یا گوش شما سرایت کند. داشتن درد یا ناراحتی در زمان خوردن مواد غذایی و نوشیدنی‌های سرد و گرم و درد داشتن در حین جویدن یا گاز گرفتن از نشانه‌های دندان عفونی است.

آیا عفونت دندان خود به خود از بین می‌رود؟

عفونت دندان به خودی خود از بین نمی رود. اگر عفونت باعث از بین رفتن پالپ داخل دندان شود، ممکن است دندان درد شما متوقف شود. درد متوقف می‌شود زیرا عصب دیگر کار نمی کند، بنابراین درد را احساس نمی کنید. اما باکتری به گسترش و تخریب بافت اطراف ادامه خواهد داد.

عفونت دندان چقدر جدی است؟

عفونت‌های دندان و آبسه دندان درمان نشده می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند. زیرا ممکن است عفونت به خون و بدن شما سرایت کرده و علائم دردناکی ایجاد کنند. بدون درمان، خطر از دست دادن دندان نیز وجود دارد.

آیا عفونت لثه خود به خود بهبود می‌یابد؟

آبسه تجمع چرک در دندان‌ها یا لثه‌ها است که در اثر عفونت ایجاد می‌شود. نیاز به درمان فوری توسط دندانپزشک دارد. آبسه دندان و لثه به خودی خود از بین نمی رود.