وقتی حفره یا پوسیدگی دارید با توجه به میزان شدت و عمق آن باید کار‌های مختلفی انجام دهید. رفتن به دندانپزشکی اولین گام است اما قبل از آن می توانید با برخی درمانهای خانگی از درد و عفونت آن کم کنید. گاهی اوقات به دلیل آسیب ناشی از پوسیدگی دندان، سوراخ‌هایی روی سطح دندان شما ایجاد می‌شود. این سوراخ‌ها به عنوان حفره‌های دندانی یا پوسیدگی شناخته می‌شوند و ۹۰ درصد از بزرگسالان معمولا به این مشکل دچار هستند. اما اگر می‌خواهید بدانید با چه ماده ای بهتر است دندان پر شود و درمان خانگی پوسیدگی کدام است تا انتهای این مقاله از بلاگ کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس با ما همراه باشید.
علائم سوراخ شدن اولیه دندان
در مراحل اولیه پوسیدگی دندان، ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنید. اگر با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم از دندان‌های خود مراقبت نکنید، با گذشت زمان حفره‌ها عمیق و دردناک می‌شوند. اما نشانه‌های اولیه حفره‌ها شامل لکه‌های سفیدی است که در نواحی آسیب‌دیده دندان ایجاد می‌شود که نشان‌دهنده شکسته شدن آن قسمت است. یک سوراخ اولیه ظاهر می‌شود که رنگ قهوه ای روشن را نشان می‌دهد.
علائم پوسیدگی شدید دندان
پوسیدگی اولیه دندان در صورت مداوا نشدن تا مراحل میانی و پایانی خود پیش می‌رود. در این شرایط یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه خواهید کرد.
- درد شدید در دندان آسیب دیده
- حساسیت به غذاهای خیلی سرد یا گرم
- تورم صورت
- ایجاد چرک در اطراف دندان‌های آسیب دیده
درمان اولیه دندان سوراخ شده
اگر دردی در دندان سوراخ شده خود تجربه نکردید، می‌توانید با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم و مراقبت از دندان از آن مراقبت کنید. اگر درد بخشی از مشکل است، ژل‌های بی حس کننده بدون نسخه می‌توانند کمک کننده باشد. پس از مراجعه به دندانپزشک، احتمالاً بعد از رفع حفره، روکش یا عصب کشی دریافت خواهید کرد.
دلایل ایجاد سوراخ در دندان
در بیشتر موارد، حفره‌ها ناشی از بهداشت نامناسب دندان هستند. با این حال، ممکن است به دلیل عوامل زیر نسبت به دیگران مستعدتر باشید:
- رژیم غذایی نامناسب: در صورت مصرف زیاد غذاهای شیرین، احتمال ایجاد سوراخ دندان افزایش می‌یابد. شکر، سوختی را که برای تشکیل پلاک اسیدی مناسب است را فراهم می‌کند. سوراخ‌های دندان عمدتا به دلیل مواد غذایی شیرین و باکتری‌هایی که تقریباً همیشه در دهان شما وجود دارند ایجاد می‌شوند. برخی از باکتری‌ها بی ضرر هستند (فلور طبیعی)، در حالی که برخی دیگر مضرند. هنگامی‌که باکتری‌های مضر با مواد غذایی شیرین تعامل می‌کنند، پلاک تشکیل می‌دهند. پلاک یک جزء اسیدی است که باعث فرسایش دندان‌ها می‌شود. اگر دندان‌های خود را بعد از غذا تمیز نکنید، پلاک جمع و سفت می‌شود. اگر پلاک برداشته نشود، در نهایت سوراخ‌هایی در دندان شما ایجاد خواهد شد.
- تولید کم بزاق: بزاق برای شستن پلاک دندان‌ها بسیار مهم است. همچنین دارای خواصی است که با اثرات اسیدی پلاک‌ها مقابله می‌کند. برخی از داروها، مانند داروهای ضد افسردگی و شل کننده‌های عضلانی، می‌توانند تولید بزاق شما را کاهش دهند.
- سن: نوزادان، کودکان نوپا و افراد با سن بالا، در معرض خطر بیشتری برای ایجاد حفره هستند. اگر شما یک فرد مسن هستید، شانس شما به دلیل عقب‌رفتگی لثه و دندان‌های فرسوده افزایش می‌یابد.
- مصرف کم فلوراید: فلوراید یک ترکیب ضروری برای دندان شماست. فلوراید به تقویت دندان کمک می‌کند و از آسیب ناشی از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.
- دندان قروچه: در صورت فشار دادن و ساییدن دندان‌ها که به آن دندان قروچه می‌گویند ممکن است سوراخ روی دندان ایجاد شود. دندان قروچه در شب رایج است اما باید درمان شود. ساییدن مداوم مینای دندان (قسمت سفید دندان) باعث ایجاد ترک می‌شود. این ترک‌ها می‌توانند به اندازه ای بزرگ شوند که سوراخ‌های دندان را ایجاد کنند.
انواع پر کننده‌های دندان سوراخ شده
- پر کردن آمالگام نقره: این نوع پرکننده از مواد معدنی چون قلع، روی، مس و جیوه تشکیل شده است و معمولاً ماندگاری طولانی‌تری نسبت به بعضی از گزینه‌های دیگر دارد. از لحاظ قیمت نیز مقرون به صرفه تر است. اما این پرکردن اغلب زیبایی ظاهری مناسبی ندارد و در برابر تغییرات دما حساسیت نشان می‌دهد.
- پرکردن کامپوزیت: این نوع پرکننده از مواد پلاستیکی و رزین تشکیل شده است و می‌تواند با رنگ دندان تطابق داشته باشد. این گزینه اغلب برای نیازهای زیبایی و تطبیق با رنگ دندان‌ها انتخاب می‌شود. ماندگاری آن حدود ۴ تا ۶ سال با توجه به میزان مراقبت از دندان‌ها متغیر است.
- پرکردن سرامیکی: این نوع ماده پر کننده از مواد چینی تشکیل شده است و بیشترین مقاومت را در برابر لکه و سایش دارد. با این حال، قیمت آن ممکن است بالاتر از سایر گزینه‌ها باشد و به خوبی برای حفره‌های بزرگ استفاده نشود. طول عمر آن معمولا بین ۵ تا ۱۰ سال هاست.
- پر کردن گلاس آینومر: این نوع پرکردن از ترکیب شیشه و اکریلیک ساخته شده و معمولاً برای کودکان استفاده می‌شود. گلاس آینومر مقاومت کمتری دارد و ضعیف‌تر از رزین کامپوزیت است.
- آمالگام پلاتینیوم: از این ماده پر کننده معمولاً در شرایط خاص و با ویژگی‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درمان سوراخ در دندان
سوراخ‌های روی دندان‌ها در صورت عدم درمان می‌توانند باعث آسیب دائمی شوند. درمان حفره‌ها به شدت آنها بستگی دارد، گزینه‌های درمانی شامل درمانهای خانگی، پر کردن دندان، روکش دندان و عصب کشی دندان است. در ادامه با هر کدام از این روش‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.
درمانهای خانگی
برخی از محتواهای آنلاین نشان می‌دهد که درمانهای خانگی می‌توانند پوسیدگی دندان را درمان کنند، اما این درست نیست. هیچ راهی برای پر کردن حفره دندان یا درمان آن در خانه وجود ندارد.
بهترین چیزی که می‌توانید به آن امیدوار باشید، تسکین علائم پوسیدگی است. بهتر است برای درمان مناسب سوراخ دندان به دندانپزشک مراجعه کنید.
با این حال، محصولاتی در داروخانه وجود دارند که می‌توانند به شما در مقابله با درد مرتبط با پوسیدگی کمک کنند. همچنین ژل‌های بی حس کننده بدون نسخه می‌توانند کمک کننده باشند. شستشوی دهان با آب نمک گرم نیز می‌تواند به کاهش درد و عفونت کمک کند.
بدیهی است که درمانهای خانگی گزینه درمانی ارزان‌تری هستند و بسیاری از مسکن‌های داروخانه‌ای قیمت پایینی دارند. اما باز هم، تنها گزینه‌هایی برای درمان موقت درد هستند. روش‌های کاهش درد خانگی و درمانهای خانگی به مشکل اصلی پوسیدگی دندان رسیدگی نخواهند کرد.
پرکردن دندان
دندانپزشکان می‌توانند از مواد پرکننده مانند رزین برای ترمیم سطح فرسایش یافته دندان استفاده کنند. دندانپزشک ابتدا قسمت پوسیده دندان شما را برمی‌دارد و سپس با استفاده از پرکننده دندان، سوراخ‌ها را دوباره پر می‌کند.
بیمه دندانپزشکی معمولاً تمام یا برخی از هزینه‌های پر کردن را پوشش می‌دهد. بدون بیمه، پر کردن هزینه بالایی دارد. رایج ترین انواع پرکننده آمالگام نقره است که قیمت مناسب تری نسبت به سایر مواد پر کننده دندان دارد. پر کننده پرسلن که به آن اینله نیز می‌گویند ممکن است گران تر از سایر موارد باشد.
روکش‌ها
اگر حفره و پوسیدگی به بیشتر قسمت‌های دندان شما پیشرفت کرده باشد، ممکن است نیاز به روکش داشته باشید. دندانپزشک ابتدا قسمت‌هایی از دندان شما را برمی‌دارد و سپس یک روکش دندان مصنوعی روی دندان آسیب دیده قرار می‌دهد.
روکش‌ها می‌توانند گران باشند. بسیاری از طرح‌های دندانپزشکی بخشی یا تمام هزینه‌های یک روکش را که برای اهداف دندانپزشکی (به جای اهداف زیبایی) مورد نیاز است، پوشش می‌دهند. سایر روش‌ها، مانند پر کردن موقت یا عکس‌برداری با اشعه ایکس نیز لازم است که در صورت نداشتن بیمه باید هزینه بیشتری برای آن پرداخت نمایید.
عصب کشی
عصب کشی حفره‌هایی را درمان می‌کنند که پوسیدگی در آنها خیلی شدید باشد. در این شرایط پوسیدگی به پالپ دندان که قسمت داخلی دندان است گسترش یافته است. در طول عصب کشی، دندانپزشک ابتدا پالپ آسیب دیده را خارج می‌کند و سپس با ماده پر کننده گوتاپرکا آن را پر می‌کند.
عوارض عدم درمان دندان سوراخ شده
در صورت مشاهده هر گونه سوراخ در دندان‌های خود، فورا اقدام کرده و آن را درمان کنید. اگر این کار را نکنید، ممکن است با برخی از عوارض دندانی زیر رو به رو شوید.
- از دست دادن استخوان یا پوکی استخوان فک
- شکستگی دندان
- عفونت استخوان
- آبسه دندان
- دندان درد شدید
- مشکل در جویدن، که ممکن است باعث مشکلات تغذیه ای شود
راه تشخیص پوسیدگی دندان
دندانپزشکان در مورد میزان دردی که احساس می‌کنید سوال می‌کنند و سپس یک معاینه فیزیکی برای مشاهده ماهیت سوراخ انجام می‌دهند. معاینه دندان به وسایلی مانند منبع نور، آینه دندان و کاوشگر نیاز دارد. رادیوگرافی دندان (اشعه ایکس) نیز ضروری است، به خصوص اگر حفره‌ها بین دندان‌ها باشد.
راه‌های جلوگیری از سوراخ شدن دندان
یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از سوراخ شدن دندان، مسواک زدن منظم است. سایر راه‌ها برای جلوگیری از سوراخ شدن دندان عبارتند از:
- رژیم غذایی خود را تنظیم کنید
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند زیاد را کاهش دهید. همچنین از غذاهایی که تمایل به چسبندگی به دندان‌های شما دارند اجتناب کنید. نوشیدن آب بین وعده‌های غذایی به شستشوی دهان از قندهای اضافی کمک می‌کند. کاهش مصرف قند می‌تواند به کاهش حساسیت شما به پوسیدگی کمک کند. بدیهی است که این کار نمی‌تواند به حفره موجود کمک کند اما حداقل بدتر نمی‌شود.
- نخ دندان بکشید
مسواک زدن کافی نیست نخ دندان کشیدن به تمیز کردن قسمت‌هایی از دندان‌ها کمک می‌کند که با مسواک به آنها دسترسی ندارید.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید
سیگار کشیدن یکی از دلایل اصلی بسیاری از بیماری‌های دهان از جمله پوسیدگی دندان است.
- خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید
فلوراید ماده معدنی است که به بیشتر خمیردندان‌ها اضافه می‌شود تا دندان‌هایمان سالم و قوی بماند. خمیر دندان‌های حاوی فلوراید را برای کمک به سلامت دندان‌های خود انتخاب کنید.
- مواد غذایی لازم برای سلامت دندان‌ها را استفاده کنید
افزودن برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی به رژیم غذایی می‌تواند به معکوس کردن پوسیدگی دندان کمک کند. ویتامینC، D، کلسیم و آهن را امتحان کنید.
چگونه سوراخ دندان را در خانه پر کنیم؟
به طور کلی، شما نمی‌توانید سوراخ دندان را در خانه پر کنید. اما می‌توانید برخی از روش‌ها را برای مقابله با پوسیدگی دندان امتحان کنید. در نهایت بهترین و تنهاترین راه مراجعه به دندانپزشک است. در ادامه برخی از راه های خانگی برای کاهش درد و علائم عفونت دندان را بررسی می کنیم.
- استفاده از روغن گیاهی
می‌توانید برای کاهش درد یک قاشق چای خوری روغن (معمولاً نارگیل یا کنجد) روی دندان خود بگذارید و آن را بین دندان‌ها و لثه‌ها به مدت ۲۰ دقیقه، هر روز بچرخانید. بله، این بهترین راه برای درمان حفره‌ها نیست، اما می‌تواند پیشرفت عفونت حفره‌های دندان را کاهش دهد.
- ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی ساده است که سلامت عمومی بدن و حتی دندان را بهبود می‌بخشد. آلوئه ورا عمدتاً به عنوان مرطوب‌کننده یا چیزی که می‌تواند به تسکین سوختگی کمک کند، شناخته می‌شود. اما برای بهبود دندان‌ها نیز بسیار مفید است.
- بهداشت خوب دندان
تا حد زیادی بهترین راه برای مقابله با سوراخ در دندان این است که روال استفاده از نخ دندان و مسواک زدن خود را افزایش دهید. در حالی که مسواک زدن سوراخ خالی و حفره‌های بزرگ را پر نمی‌کند، اما شکاف‌های کوچک و حفره‌های کوچک را می‌توان به راحتی با بهبود بهداشت دندان رفع کرد.
آیا جوش شیرین برای دندان مناسب است؟
جوش شیرین یکی از اجزای رایج در بسیاری از خمیردندان‌هاست، به ویژه خمیردندان‌هایی که قرار است دندان‌های شما را سفید کنند.
جوش شیرین یک پاک کننده بسیار خوب است. اما باید مراقب مقدار مصرف خود باشید، زیرا جوش شیرین در صورت مصرف بیش از حد می‌تواند باعث آسیب شود. بنابراین، می‌تواند دندان‌های شما را به خوبی تمیز کند. اما آیا واقعاً می‌تواند حفره‌ها را درمان کند؟ پاسخ کمی‌بله و کمی‌خیر است.
جوش شیرین قلیایی است، بنابراین می‌تواند دهان بسیار اسیدی را خنثی کند. اسید می‌تواند حتی سخت ترین مواد را از بین ببرد، بنابراین می‌تواند به دندان‌های شما آسیب برساند. جوش شیرین بی ادعا به بازسازی لایه مینای دندان شما کمک می‌کند و شکاف‌های کوچکی را که شروع به تشکیل شده اند می‌بندد.
جوش شیرین همچنین دارای خواص ضد باکتریایی است که می‌تواند از آسیب و پوسیدگی جلوگیری کند و در نتیجه از دندان‌های شما محافظت کند. استفاده از جوش شیرین می‌تواند به پاکسازی سریع رسوبات پلاک کمک کند. پلاک می‌تواند به مرور زمان منجر به پوسیدگی و حفره شود.
جمع بندی
بدیهی است که در صورت داشتن مشکل در دندان، مراجعه به دندانپزشک بهترین کار است. دندانپزشکان تمام تجهیزات مناسب را دارند و می‌توانند مشکلات شما را به آسانی برطرف کنند. پر کردن سوراخ دندان و درمان پوسیدگی در خانه غیر ممکن است. اما انجام برخی از روش‌ها می‌تواند به کاهش پیشرفت عفونت و درد کمک کند.
می‌توانید برای انجام معاینه و درمان با شماره کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگری تماس بگیرید. متخصصان کلینیک دندانپزشکی در تمام ساعات شبانه روز آماده ارائه خدمات به بیماران هستند. دندانپزشکی اطفال، عصب کشی، ایمپلنت، بریج، روکش، ترمیم دندان و سایر کار‌های مربوط به سلامت و زیبایی دندان برخی از کار‌های کلینیک دندانپزشکی زاگرس هستند. زمان را از دست نداده و همین حالا با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا می‌توانم بعد از پر کردن دندان با کامپوزیت، غذا بخوریم؟
می‌توانید بلافاصله بعد از پر کردن غذا بخورید یا بنوشید. پرکننده کامپوزیت بلافاصله تحت نور UV سفت می‌شود. با این حال، ممکن است دندانپزشک توصیه کند که حداقل دو ساعت غذا نخورید. زیرا ممکن است گونه‌ها و لثه‌های شما در اثر داروی بیحسی کمی بی حس مانده باشند و به آنها آسیب برسانید.
حفره‌ها یا پوسیدگی‌ها چه رنگی هستند؟
در حالی که معمولاً دیدن حفره در مراحل اولیه دشوار است، برخی از حفره‌ها با ظاهری سفید یا گچی روی مینای دندان شروع می‌شوند. موارد جدی تر پوسیدگی دندان می‌تواند به رنگ قهوه ای یا سیاه تغییر رنگ داشته باشد. با این حال، اغلب هیچ هشدار قابل تشخیصی وجود ندارد.
ایمن ترین نوع پر کردن کدام است؟
پرکردگی‌های دندان چینی، غیر سمی و ایمن هستند. چینی از هر ماده پرکننده دیگری در برابر لکه‌ها قوی تر و مقاوم تر است.
کدام پرکننده‌ها ماندگاری بیشتری دارند؟
پرکردگی‌های دندانی که از مواد فلزی یا طلایی ساخته شده اند تا ۲۰ سال دوام دارند. از طرف دیگر، مواد مدرن تر مانند چینی نیز دوام بالایی دارند. اما معمولاً بیش از ۱۰ سال طول نمی‌کشد. رزین کامپوزیت، در حالی که یک ماده محبوب است، اما آنقدر قوی و ماندگار نیست.
گران ترین پرکننده سوراخ دندان چیست؟
پر کردن یا اینله پرسلن گران ترین گزینه برای ترمیم حفره یا دندان آسیب دیده است زیرا نسبت به سایر مواد پرکننده نیاز به روش طولانی تری دارد.
