در زمان عصب کشی، شستشو و پاکسازی کانال ریشه اهمیت بسیار بالایی دارد. این کار به حذف باکتری‌های عفونت زا کمک می‌کند. اگر کانال ریشه به خوبی تمیز نشود درمان ریشه با موفقیت انجام نخواهد شد. این عفونت بعد از چند روز دوباره باعث درد و مشکلات دیگر مانند آبسه و پوسیدگی ثانویه می‌شود. به همین دلیل از دستگاه اولتراسونیک در پاکسازی ریشه استفاده می‌کنند تا درمان ریشه بدون مشکل و با موفقیت انجام شود. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی زاگرس به بررسی کاربرد‌های دستگاه اولتراسونیک در دندانپزشکی می‌پردازیم.
چرا از دستگاه اولتراسونیک در پاکسازی ریشه استفاده می‌کنند؟
با پیشرفت تکنولوژی و آمدن وسایل پیشرفته دندانپزشکی دستگاه جدیدی به نام اولتراسونیک وارد بازار شد. این دستگاه با کمک محلول‌های شستشو دهنده ریشه و کانال دندان مانند هیپوکلریت و کلروهگزیدین، کانال ریشه را به طور کامل شستشو می‌دهند.
در حالت دستی بار‌ها مقدار زیادی از محلول شستشو دهنده را وارد کانال کرده و آن را تمیز می‌کنند. اما در این حالت ممکن است عفونت در انتهای ریشه باقی بماند و پس از مهر و موم کردن کانال به فعالیت خود ادامه دهد.
اما با استفاده از دستگاه اولتراسونیک تمامی قسمت‌های کانال به خصوص یک سوم آپیکال که بسیار چالش بر انگیز است به طور کامل تمیز می‌شود. این دستگاه به عنوان مکمل در پاکسازی و درمان ریشه کاربرد دارد.
مقایسه دو روش دستی واولتراسونیک در پاکسازی ریشه
با توجه به آزمایش و مطالعاتی که در مورد استفاده از این دو روش انجام شده به این نتیجه رسیده‌اند که دستگاه اولتراسونیک در پاکسازی ریشه تا ۹۵ درصد باکتری‌ها و عفونت‌ها را از بین می‌برد. اما در روش شستشو دستی تنها تا ۶۷ درصد امکان پاکسازی وجود دارد.
در آزمایشی دیگر تا عمق ۲ تا ۳ میلی متری را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که پاکسازی با دستگاه اولتراسونیک در این عمق ۸۰ درصد بوده و در روش دستی کمتر از ۵۰ درصد پاکسازی را انجام می‌دهد.
روش کار اولتراسونیک در پاکسازی ریشه
دستگاه اولتراسونیک در پاکسازی ریشه با ایجاد دو جریان آکوستیک و اثر کاویتاسیون به شستشو ریشه در درمان عصب کشی کمک می‌کند.
جریان آکوستیک
این جریان باعث حرکت سریع محلول شستشو کانال دندان و نفوذ عمیق آن به ریشه می‌شود.
اثر کاویتاسیون
این اثر در حین جریان آکوستیک داخل مواد حباب ایجاد می‌کند. این حباب‌ها باعث حرکت محلول در جهت‌های مختلف و بالا بردن خاصیت پاک کنندگی محلول می‌شود.
مزیت‌های استفاده از اولتراسونیک در پاکسازی ریشه چیست؟
- به تمام قسمت‌های کانال ریشه دسترسی آسانی می‌دهد.
- شستشو دقیق روت کانال با این دستگاه انجام می‌شود.
- سطح تماس دیواره‌های کانال با مواد شوینده، با کمک این دستگاه بسیار بالا می‌رود.
- پس از شستشو با دستگاه اولتراسونیک در زمان پر کردن کانال ریشه، چسبندگی و سیل مطلوبی بدست خواهد آمد.
- با این روش دیگر نیازی به جراحی ریشه پیدا نخواهید کرد.
- این روش ارزان قیمت بوده و به سرعت کار درمان ریشه به پایان می‌رسد.
روش‌ها ی استفاده از دستگاه اولتراسونیک در شستشو ریشه
از این دستگاه برای پاکسازی کانال ریشه به دو روش استفاده می‌شود.
استفاده از دستگاه همراه با فایل‌ها
در برخی از روش‌ها استفاده همزمان از دستگاه اولتراسونیک به همراه فایل‌ها آورده شده است. اما در واقع این کار انجام پذیر نیست. زیرا امکان دقیق شکل دهی کانال به صورت همزمان وجود ندارد.
استفاده از دستگاه اولتراسونیک به صورت جداگانه
اگر این دستگاه را به صورت جداگانه بعد از فایل‌ها استفاده کنید در اثر انرژی و جریانی که به ماده شستشو دهنده می‌دهد اثر بخشی و پاک کنندگی بالایی خواهد داشت. در این حالت تیپ دستگاه اولتراسونیک راحت در کانال ریشه حرکت می‌کند و هیچ آسیبی به کانال نمی زند. همچنین ماده شوینده هیپوکلرید سدیم با ایجاد جریان آکوستیک باکتری‌های را از بین می‌برند. همچنین با اثر کاویتاسیون ایجاد شده در محلول شستشو دهنده، باعث نفوذ بهتر در باکتری‌ها می‌شود.
کاربرد‌های مختلف دستگاه اولتراسونیک در دندانپزشکی
- پاکسازی و شستشو کانال ریشه
- شکل دهی کانال
- درمان مجدد ریشه دندان
- جراحی نوک ریشه
- پر کردن کانال ریشه
جمع بندی
به نظر می‌رسد با مطالعاتی که انجام شده تلفیقی از دو روش دستی و اولتراسونیک می‌تواند به پاک سازی کامل کانال ریشه کمک کند. در این حالت ابتدا باید با روش دستی کانال را تمیز کرد. سپس از دستگاه اولتراسونیک در مرحله آخر استفاده نمود.
کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی زاگرس آماده خدمت رسانی به تمامی مراجعان عزیز است. در این کلینیک با کمک پزشکان مجرب و استفاده از پیشرفته ترین وسایل دندانپزشکی کار‌هایی مانند درمان ریشه یا عصب کشی دندان، ایمپلنت، کامپوزیت، لمینیت، کشیدن دندان عقل، درمان مجدد ریشه، پر کردن دندان و دندانپزشکی کودکان انجام می‌پذیرد.
سوالات متداول
چه ماده ای در عصب کشی برای پاکسازی کانال ریشه استفاده می‌شود؟
هیپوکلریت سدیم یک عامل پاک کننده است که معمولاً در طول درمان ریشه برای تمیز کردن کانال‌ها و محفظه پالپ دندان برای حل کردن باکتری‌های موجود استفاده می‌شود.
کاویتاسیون در اندودنتیکس چیست؟
کاویتاسیون ایجاد کننده حباب‌های در دستگاه اولتراسونیک است.
چه کسی دستگاه‌های اولتراسونیک را در اندودنتیکس معرفی کرد؟
در حدود دهه ۱۹۹۰، پس از معرفی اولین اولتراسونیک توسط گری کار، تمرکز بر روی استفاده و پیامدهای احتمالی اولتراسونیک برای انتهای ریشه در حین آپیکوکتومی معطوف شد.
برای تمیز کردن کانال ریشه از چه وسیله ای استفاده می‌شود؟
دستگاه‌های اولتراسونیک
جرم گیری دندان با اولتراسونیک چیست؟
دندانپزشک از جرم‌گیر اولتراسونیک برای از بین بردن جرم دندان استفاده می‌کند. این دستگاه مافوق صوت در سطح بسیار کم و غیرقابل تشخیص ارتعاش می‌کند و این امواج صوتی ایجاد شده به معنای واقعی کلمه تارتار سخت شده را می‌شکند.
